auzefBilişsel ve Dil GelişimiÇocuk Gelişimi

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Ünite – 8

DİLLE İLGİLİ TEMEL KAVRAMLAR

Bölüm Özeti

Dil, bireylerin duygu ve düşüncelerini ifade etmesine yardımcı olan sembollerin kullanıldığı kurallar dizisi olarak tanımlanabilir. Dil gelişimi seslerin, kelimelerin, sayıların, sembollerin kazanılması, saklanması ve dilin kurallarına uygun olarak kullanılmasını içeren bir süreçtir. Çocuğun dili kullanmayı öğrenmesi, gelişimin en önemli göstergelerindendir. İletişimi sağlayan en büyük araç olan dilin gelişimine ilişkin birtakım kavramlar söz konusudur. Bu kavramlar ses, sıra ve anlam sistemlerinden oluşan dil gelişim sürecinin anlaşılması noktasında büyük önem taşır. Biçim; düşüncelerin karşı tarafın anlayacağı şekle dönüştürülmesini sağlayan koddur. Dilin, dil bilgisel boyutunu oluşturmaktadır. İfadelerin biçimi seslere, sözcüklere ya da cümlelere göre tanımlanabilir. İçerik, nesneler, olaylar ve bunlar arasındaki ilişkileri simgeleyen sözcükler ve cümlelere karşılık gelen anlam bilgisini içerir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Diğer bir ifadeyle içerik, kişinin evren hakkında ne bildiğinin dil bilimsel gösterimidir. Kullanım dilin sosyal bağlamda iletişim amacına uygun olarak kullanımıdır. Kullanım edim bilimi kapsamaktadır. Ses bilgisi (fonoloji), bir dildeki seslerin ve özelliklerin tanımlanması, hangi seslerin bir araya gelebileceğini belirleyen, konuşma seslerinin yapı ve sırasını yöneten kurallarla ilgilidir. Sayılara, zamana, duruma, kişiye, toplumsal cinsiyete, etken ya da edilgen çatıya ve başka anlamlara işaret eden dil bilgisel belirleyicilerin kullanımına biçim bilgisi (morfoloji/ yapı bilgisi) adı verilir. Söz dizimi (tümce bilgisi/dizin bilgisi/ sentaks), sözcüklerin cümleleri oluşturmak üzere nasıl bir araya getirileceğiyle ilgili kurallar sistemi ya da sözcüklerin tümceler olarak düzenlenmesinde uyulan kurallar olarak tanımlanır. Anlam bilgisi (semantik) kelimelerin ve kelime kombinasyonlarının anlamını veya içeriğini düzenleyen bir kurallar sistemidir ve kelime, sözcük ya da cümlelerin anlamı, anlam bilgisi/ semantik olarak ifade edilmektedir. Kullanım bilgisi (pragmatik /edim bilgisi), uygun ve etkili iletişim kurma kurallarıyla ilişkilidir ve dilin yapılandırılma biçiminden ziyade dilin iletişim kurmak için nasıl kullanıldığı ile ilgilenir.

Dil gelişiminde temel kavramlar; morgem (tek sözcük), telegrafik konuşma, aşırı kurallaştırma, eksik kurallaştırma, alıcı (reseptif) dil, ifade edici (ekspresif) dil, yansıtıcı dil, benmerkezci dil, anne dili (bebeğe yönelik konuşma), yeniden biçimlendirme (yayılım), tekrarlama, jest dili, sözel iletişim ve sözel olmayan iletişim kavramlarını içermektedir. Dil ve kültür ilişkisine yönelik kavramlar ise; kültür dili, ortak dil, yazı dili, konuşma dili, lehçe ve şive kavramlarını içermektedir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

1. İnsana özgü en güçlü iletişim aracı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dikkat

B) Dil

C) Sevinç

D) Jest

E) Mimik

Cevap : B) Dil

2. Gelişimin en önemli göstergelerinden biri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çocuğun dili kullanmayı öğrenmesi

B) Çocuğun zekâ düzeyi

C) Çocuğun bilinç düzeyi

D) Çocuğun motivasyonu

E) Çocuğun dikkat süresi

Cevap : A) Çocuğun dili kullanmayı öğrenmesi

3. Çocuğun dil gelişiminde aşağıdaki becerilerden hangisini kazanması önemlidir?

A) Kelimelerin anlamını kavrama

B) Düşünceleri ifade edebilme

C) Konuşulanı anlayabilme

D) Sesleri kelimelere çevirme

E) Hepsini

Cevap : E) Hepsini

4. Aşağıdakilerden hangisi dilin fonksiyonları arasında yer almaz?

A) İlgi çekicilik açısından

B) Bilişsel açıdan

C) Üstdil ( Metalinguistik ) açısından

D) Sezgiler açısından

E) Duygusal açıdan

Cevap : D) Sezgiler açısından

5. Düşüncelerin karşı tarafın anlayacağı şekle dönüştürülmesini sağlayan kod aşağıdakilerden hangisidir?

A) İçerik

B) Alan

C) Biçim

D) Amaç

E) Kullanım

Cevap : C) Biçim

6. Dilin sosyal bağlamda iletişim amacına uygun olarak kullanımı aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

A) İçerik

B) Alan

C) Biçim

D) Amaç

E) Kullanım

Cevap : E) Kullanım

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

7. Nesneler, olaylar ve bunlar arasındaki ilişkileri simgeleyen sözcükler ve cümlelere karşılık gelen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) İçerik

B) Alan

C) Biçim

D) Amaç

E) Kullanım

Cevap : A) İçerik

8. Seslerin oluşumu kaç aşamada gerçekleşir?

A) 1

B) 2

C) 3

D) 4

E) 5

Cevap : C) 3

9. Ağza doğru itilen hava, soluk borusunun sonunda bulunan gırtlakta kirişlerle karşılanır, kirişler havanın itmesiyle titreşir. Bunların titreşimi de havayı titreştirir. Böylece hava ………durumuna gelir. Boşluğa gelebilecek en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düğüm

B) Gerilim

C) Boğum

D) Selen

E) Alafon

Cevap : D) Selen

10. Bir dilde var olan ve “s”,”e”,”h” gibi anlamdaki bir farkı işaret edebilen en küçük dilsel ses birimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Morfem

B) Reseptif

C) Morgem

D) Ekspresif

E) Fonem

Cevap : E) Fonem

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Ünite – 9

DİL GELİŞİMİ KURAMLARI

Bölüm Özeti

Çocuklarda dilin kazanılmasını açıklayan birbirinden farklı görüşler mevcuttur. Dilin taklit, pekiştirme ve ödüllendirme ile kazanıldığını savunan davranışçı görüş (Skinner), dilin öğrenilmesi için çocukların doğuştan özel bir mekanizmayla doğduklarını kabul eden doğuştancı görüş (Chomsky); dilin bilişsel yeteneklerinin gelişmesiyle kazanıldığını kabul eden bilişsel görüş (Piget, Vygotsky, Bruner), dilde sosyal çevrenin son derece önemli etkisi olduğunu savunan pragmatik görüş (Austin ve Searle) ve dilin kalıtım ve çevrenin etkileşimi sonucu kazanıldığını savunan etkileşimci görüştür (Bandura). Davranışçı kurama göre yaşantı geçirme, şartlanma, pekiştirme, tekrar gibi davranışçı kuramın önemli özellikleri ile dil gelişir ve çevrenin aktif rol almasının sonucunda ortaya çıkar. Öğrenen ve süreçten etkilenen birey olarak çocuğun dil öğrenmesindeki rolü oldukça pasif bir roldedir. Bu kurama göre dil, çevrenin bir ürünüdür ve pekiştireçlerle dil edinimi sağlanmaktadır. Anne babanın görevi çocuğa model ve destek olmaktır. Sosyal öğrenme kuramcılarına göre dil kazanımı sosyalleşme sürecinde gelişmektedir. Sosyalleşme sürecinde, bireyler gözlem ve taklit yoluyla konuşmayı ve dilin temel bileşenlerini öğrenirler.

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Dil, anne babanın model olması, çocuğun taklit etmesi, anne babanın pekiştirmesi ve düzeltici geri bildirim vermesi suretiyle kazanılmaktadır. Doğuştancı (psikolingusitik/ biyolojik alt yapılı) kurama göre, çocukların şaşırtıcı dil yapılarının insan beyni yapısına işlendiği ve doğuştan çocukların dile eğilimli oldukları belirtilmektedir. Chomsky’e göre dil edinme insanlarda genetik bir donanımla yani doğuştan bir yetenekle olmaktadır. İnsan beyninin belirli bölgeleri dil edinmekle görevlidir. Bu genetik yapı sayesinde çevrede kullanılan dil içselleştirilir. Böylece konuşma ve anlama gerçekleşir. Chomsky dille ilgili bu olağanüstü kolaylığı açıklamak için, bütün çocukların doğuştan biyolojik bir sistem olan dil kazanım aygıtına (DKA) sahip oldukları görüşünü ileri sürmüştür. Dil kazanım aygıtı (DKA), belli bir dile doğan çocuğu o dili edinmeye ve dilin düzenliliklerine uygun hipotezlerini oluşturmaya yetkin kılar.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Bilişsel kuram, Chomsky’nin doğuştancı kuramının eksik yönünü tamamlayarak, dil gelişim sürecinde bilişsel yetilerin de etkili olduğunu kabul etmekte, doğuştancı kuram ile çevrenin etkisi üzerinde duran davranışçı kuramın tam ortasında yer almaktadır. Bu görüşe göre, çocuğun gelişen zekâsı ve anlamı ifade edebilme isteği, anne babasından aldığı dil girdisi ile birlikte dil gelişimine güçlü bir dürtü sağlamaktadır. Pragmatik (faydacı/sosyolinguistik) kurama göre dil gelişimi, ana dili öğrenme sosyal gelişim sürecinde gerçekleşir. Çocuk isteklerini, taleplerini sosyal iletişim ortamında açıklama gayretindeyken dili öğrenmektedir. Sosyal etkileşim ortamı çocuğa dil ile ilgili dil bilgisel içerik ve yapıyı kazanma fırsatı verdiği gibi, yine aynı sosyal ortam çocuğun kavramları anlamasına da fırsat sağlamış olur. Etkileşimci kurama göre ise dil gelişiminde çevre, biyolojik özellikler ve toplumsal özellikler eşgüdümlü olarak işler. Bu görüşün temelinde, bebeklerin konuşmaya, öğrenmeye hazır olarak doğdukları ve onlara konuşmanın çevre tarafından öğretildiği görüşü vardır.

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

1. Farklı dilleri konuşan toplumların çocuklarında dil gelişiminin ilk dönemlerinde ……………özellikler bulunmaktadır. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Farklı

B) Ayrı

C) Önemli

D) Benzer

E) Güçlü

Cevap : D) Benzer

2. Davranışçı kurama göre davranışın tekrarı olasılığını arttıran olaylar aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

A) Ödül

B) Ceza

C) Tekrar etme

D) Açıklama

E) Gelişim

Cevap : A) Ödül

3. “Gözleme dayalı öğrenme”nin önemli olduğu vurgulayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Davranışçı Kuram

B) Sosyal Öğrenme Kuramı

C) Bilişsel Kuram

D) Doğuştancı Kuram

E) Pragmatik Kuram

Cevap : B) Sosyal Öğrenme Kuramı

4. Çocukların şaşırtıcı dil yapılarının insan beyni yapısına işlendiği ve doğuştan çocukların dile eğilimli olduklarını vurgulayan kuram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Davranışçı Kuram

B) Sosyal Öğrenme Kuramı

C) Bilişsel Kuram

D) Pragmatik Kuram

E) Doğuştancı Kuram

Cevap : E) Doğuştancı Kuram

5. Davranışçı kurama göre davranışın tekrarı olasılığını azaltan olaylar aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

A) Ödül

B) Ceza

C) Tekrar etme

D) Açıklama

E) Gelişim

Cevap :

 

B) Ceza

6. Chomsky’e göre edilgen yapılarda olduğu gibi dilsel biçimlere ait daha genel kuralları içeren evrensel özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağımlı evrenseller

B) Oluş bildiren evrenseller

C) Kuralsız evrenseller

D) Bağımsız evrenseller

E) Biçimli evrenseller

Cevap : E) Biçimli evrenseller

7. Çocukları kavramları ve anlayışları geliştiren ve sonra demek istediklerini söyleyen, sözcüklerini ve cümle yapısını etkin olarak kullanan bireyler olarak gören kuram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Davranışçı Kuram

B) Sosyal Öğrenme Kuramı

C) Bilişsel Kuram

D) Doğuştancı Kuram

E) Pragmatik Kuram

Cevap :  C) Bilişsel Kuram

8. Edimsel koşullanmaya göre, dil ile çocuğun diğer davranışları arasında …………..görülmez. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Fark

B) Ayrı

C) Önemli

D) Benzer

E) Güçlü

Cevap :

 

A) Fark

9. Chomsky’e göre isim ve eylemlerde olduğu gibi, belli ögelere ilişkin kuralları içeren evrensel özellik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağımlı evrenseller

B) Kurallı evrenseller

C) Kuralsız evrenseller

D) Bağımsız evrenseller

E) Biçimli evrenseller

Cevap : D) Bağımsız evrenseller

10. Gözden kaçırılan ya da daha az üretilen sesler ya da heceler pekiştirilmedikçe bir üst aşamaya geçemeden azalır ve zamanla kaybolur. Bu süreç aşağıdakilerden hangisi ile açıklanır?

A) Pekiştirme

B) Ceza verme

C) Sönme

D) Görmezden gelme

E) Ödüllendirme

Cevap : C) Sönme

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Ünite – 10

DİL GELİŞİM DÖNEMLERİ

Bölüm Özeti

Çocukların dil gelişimleri temel olarak “konuşma öncesi dönem” ve “konuşma dönemi” şeklinde iki temel kategori altında incelenir. Konuşma öncesi dönem, agulama evresi olarak da bilinmektedir. Konuşma öncesi dönemde, doğumdan sonraki ilk anlamlı kelimelerin kullanılmaya başlandığı 1 yaş civarına kadarki dönemi kapsamaktadır. Doğumdan bir yaşına kadar olan konuşma öncesi iletişim evresi, yeni doğan dönemi (ağlama), gığıldama, mırıldanma, mırıldanmanın tekrarı ve başkalarının seslerini taklit olmak üzere beş ayrı evreden oluşmaktadır. Yeni doğan döneminde bebekler genellikle ağlamanın dışında çok az ses çıkarırlar. Bu ağlamalar farklılaşmamış ve farklılaşmış ağlamalar şeklindedir. Farklılaşmamış ağlama; bebeklerin doğumdan sonraki ilk 3 haftada çıkarttıkları, farklılaşmamış, amaçsız, anlamsız rastgele seslerdir. Üç-altı hafta arasındaki dönem “farklılaşmış ağlama dönemi” olarak da ifade edilir. Farklılaşmış ağlamalar uyarıcı ile ilişkili olup genellikle bebeğin aç, kızgın, acılı olduğunu annenin ayırt etmesini sağlayan, bebeğin ihtiyaç ve isteklerini belirten iletişim araçlarıdır. 2 ve 4 aylık dönem, gığıldama ya da agulama dönemidir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Çocuk, sesi, ses olarak çıkardığını bilir. Çıkardığı seslerden mutlu olur, ses oyunları oynar ve kendiliğinden ses üretimi başlar. Mırıldanma dönemi, 4-6 ay arasındaki çocukları kapsar. Bebeğin ses mekanizması üzerindeki kontrolünün arttığı görülür. Dili yuvarlama ve ileri uzatma becerisi görülür. Memnuniyetini belirten sesler çıkarır. Ünlü ve ünsüz seslerin çeşitlerini üreterek bunları tekrar eder. Buna vokal jimnastik denir. Mırıldanmanın tekrarı dönemi, 7-9 aylar arasında görülür. Bebek, ses üretimi ile işitmeyi birleştirir. Seçilmiş işitilen sesleri tekrarlar. Başkalarının seslerini taklit dönemi 9-11 ay arası çocukları kapsar. Bebekler, kendi seslerini ve başkalarının seslerini bilinçli bir şekilde taklit ederler. Örneğin, annesinin sesine benzer bir ses çıkarır. Konuşma dönemi; ses- sözcük, tek sözcük, iki sözcüklü ifadeler, üç ve daha fazla sözcüklü ifadeler ve gramer kurallarına uygun konuşma dönemlerini kapsar. Ses-sözcük dönemi (11-13 Ay). Bu dönem, “tekrarlama” dönemi olarak da ifade edilir. Bebeğin konuşması yetişkin konuşmasına o kadar benzer ki bebek sanki tüm cümleleri konuşuyor gibi görünür. Ancak bebeğin cümlelerinin hiçbir anlamı bulunmamaktadır. Bu anlaşılmaz konuşmalara, jargon denilmektedir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Tek sözcük dönemi (14-18 Ay). Çocuğun gerçek konuşmaya geçmesi bu dönemin özelliğidir. İlk sözcükler; kendine yakın insanlarla (anne, baba), hareket eden nesnelerle (top, araba, ayakkabı), tanıdık durumlarla (bay bay, baş baş, yukarı) tanıdık hareketlerin sonuçları (kirli, ıslak) ile ilgilidir. Tek sözcük döneminde aynı zamanda, anlam genişletmesi ya da anlam daralması görülmeye başlanır. Kavramı anlamına uygun olmayan uyarıcılar için kullanılması genişletme; anlamı geniş olan kavramı sınırlı kullanma ise anlam daraltması olarak ifade edilmektedir. İki sözcüklü ifadeler dönemi (telgrafik/ iki kelime dönemi) 18-24 aylar arasında görülür. Bu dönemin başında çocuklar sözcükleri birleştirir. Ama bunlar iki tek sözcüğün art ardına gelmesiyle oluştuğu için iki sözcüklü cümlecik sayılmaz. Çocuk telegrafik konuşmada anlatmak istediği manayı temsil etmeyen sözcük ya da ekleri terk ederek konuşur. Çocuk daha sonra “Anne oku” ya da “öykü oku” örneklerinde olduğu gibi daha çok özneyi ve eylemi bir araya getirir, birleştirir. Üç ve daha fazla sözcüklü ifadeler (ilk gramer dönemi) 2-3 yaşındaki çocukları kapsamaktadır. Bu dönemde çocuk 3-4 kelimeyi bir araya getirerek tek bir düşünceyi bütün olarak ifade eder.

1. Bebekler rahatlık, mutluluk ifade eden seslendirmeler yaptığı, ağlama sıklığı azalırken, gülücüklerin arttığı ve “a, u, o” ünlü seslerini uzatılarak söylendiği evre aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yeni doğan dönemi

B) Gığıldama dönemi

C) Mırıldanma dönemi

D) Mırıldanmanın tekrarı dönemi

E) Başkalarının seslerini taklit dönemi

Cevap  : B) Gığıldama dönemi

2. Bebeğin “kendi kendine konuşmaya başladığı dönem” olarak da nitelendirilen dönem hangisidir?

A) Yeni doğan dönemi

B) Gığıldama dönemi

C) Mırıldanma dönemi

D) Mırıldanmanın tekrarı dönemi

E) Başkalarının seslerini taklit dönemi

Cevap : C) Mırıldanma dönemi

3. Bebekleri genellikle ağlamanın dışında çok az ses çıkardıkları dönem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yeni doğan dönemi

B) Gığıldama dönemi

C) Mırıldanma dönemi

D) Mırıldanmanın tekrarı dönemi

E) Başkalarının seslerini taklit dönemi

Cevap : A) Yeni doğan dönemi

4. Ünlü ve ünsüz seslerin çeşitlerini üreterek bunları tekrar eder. Buna ……………………denir. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Fonem

B) Vokal üretim

C) Kelime jimnastiği

D) Morgem

E) Vokal jimnastik

Cevap : E) Vokal jimnastik

5. Ses üretiminin refleksif olduğu evre aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mırıldanma dönemi

B) Başkalarının seslerini taklit dönemi

C) Yeni doğan dönemi

D) Gığıldama dönemi

E) Mırıldanmanın tekrarı dönemi

Cevap : D) Gığıldama dönemi

6. 18 – 24 aylar arasında görülen dil gelişim evresi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Üç ve daha fazla sözcüklü ifadeler dönemi

B) İki sözcüklü ifadeler dönemi

C) Gramer kurallarına uygun konuşma dönemi

D) Tek sözcük dönemi

E) Ses-sözcük dönemi

Cevap :  B) İki sözcüklü ifadeler dönemi

7. Bebekler, bu evrede tek kelimeyle çok şey anlatmaya çalışırlar. Bu duruma “……….” denilmektedir

A) Fonem

B) Vokal üretim

C) Kelime jimnastiği

D) Morgem

E) Vokal jimnastik

Cevap : D) Morgem

8. Çocuğun “kedi” kelimesini, “köpek, “koyun” gibi hayvanların yerine kullanması aşağıdaki terimlerden hangisi ile açıklanır?

A) Anlam daralması

B) Anlam kayması

C) Anlamsız konuşma

D) Anlam hatası

E) Anlam genişlemesi

Cevap : E) Anlam genişlemesi

9. 3-6 yaş arası çocukları kapsayan dil gelişim evresi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Üç ve daha fazla sözcüklü ifadeler dönemi

B) İki sözcüklü ifadeler dönemi

C) Gramer kurallarına uygun konuşma dönemi

D) Tek sözcük dönemi

E) Ses-sözcük dönemi

Cevap : C) Gramer kurallarına uygun konuşma dönemi

10. Çocuğun kendinden küçük kardeşine “bebek” demesi fakat komşusunun yeni doğan bebeğine bebek dememesi aşağıdaki terimlerden hangisi ile açıklanır?

A) Anlam daralması

B) Anlam kayması

C) Anlamsız konuşma

D) Anlam hatası

E) Anlam genişlemesi

Cevap : A) Anlam daralması

Cevap :

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Ünite – 11

ERKEN OKURYAZARLIK BECERİLERİ

Bölüm Özeti

Okul öncesi dönemde bazı çocuklar erkenden okuma yazmaya başlarlar. Fakat onların okuma yazması yetişkinlerinki ile aynı özellikleri taşımamaktadır. Gelişen okuryazarlık dönemindeki çocuklarla çalışan bireyler çocuklara okumayı öğretmezler, çocukların okumaya geçişini kolaylaştıracak ses, yazı ve sözlü dil ile ilgili bir anlayış geliştirmelerine yardımcı olurlar. MEB (2013), okul öncesi eğitim programında da okuma yazmaya hazırlık çalışmalarının ilkokula hazırlık çalışmalarının içerisinde yer alan ve çocukların ilkokula geçişini kolaylaştırmak, hazır bulunuşluk düzeylerini artırmak amacıyla yapılan etkinlikler olduğu ve kesinlikle okuma ya da yazma öğretmek amacını taşımadığı belirtilmektedir. Genel olarak, çocukların okuyucular ve yazarlar olarak okumadan önce okuma ve yazma hakkında öğrendikleri, ortaya çıkan okuryazarlık bilgisi ve çocukların bu bilgiyi gösterme yolları (yani gözlemlenebilir davranışları) erken okuryazarlık becerileri olarak adlandırılır. Erken okuryazarlık becerileri, kapsam ve uygulama açısından 0-6 yaşa yani okul öncesi döneme denk gelmektedir. Erken okuryazarlık bileşenleri fonolojik farkındalık, yazı farkındalığı, alfabe ve harf bilgisi, sözcük bilgisi ve dinlediğini anlama, yazı yazma olarak ele alınabilir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Fonolojik ya da ses bilgisel farkındalık, konuşulan kelimelerde fonemlere aynı zamanda hece ve kafiyeli kelimelere odaklanma ve manipüle etme yeteneği olarak tanımlanmaktadır. Yazı farkındalığı, çocukların yazının işlevini ve biçimini, sözlü ve yazılı dil arasındaki ilişkiyi tanıma yeteneğini ifade eder. Kelime farkındalığı, çocukların kelimeleri hem yazılı hem de konuşmanın birbirinden ayrı unsurları olarak tanıma, yazılı ve sözlü kelimeler arasındaki ilişkiyi anlama yeteneğini tanımlar. Alfabe bilgisi alfabetik tanımlama ve alfabetik adlandırma olarak iki alt gruba ayrılmaktadır. Alfabetik tanımlama, bir başkasının isimlendirdiği bir harfi göstermeyi içerir. Alfabetik adlandırma ise, başka birinin işaret ettiği bir harfi adlandırmayı gerektirir. Sözcük bilgisi ve dinlediğini anlama erken okuryazarlık gelişimi için önemli bir bileşendir. Dinlediğini anlama becerisi bir başkası tarafından okunan bir metni çocuğun anlaması ve metin hakkında yorumda bulunabilmesini kapsamaktadır. Bunun için çocuğun sözcük bilgisi, dil bilgisi ve sözcük-anlam ilişkisi hakkında farkındalık sahibi olması gerekmektedir. Çocukların yazma gelişimi, heceleme, kompozisyon ve el yazısını içeren çok boyutlu bir yapıdır. Yazım denetimi, çocukların yazma sisteminin ses, desen ve anlam katmanları hakkında gittikçe karmaşıklaşan bilgisini ifade eder.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

1. Erken gelişen okuryazarlık hangi dönemde başlamaktadır?

A) Çocuklar anaokuluna başlamadan önce

B) İlkokul birinci sınıfta

C) İkinci sınıfın sonuna

D) Dördüncü sınıfta

E) Anaokulunun sonunda ya da birinci sınıfın başında

Cevap : A) Çocuklar anaokuluna başlamadan önce

2. ………………………… bir görev ya da aktivitenin bazı kısımları için yetişkinlerin destek ya da rehberlik sundukları, ardından çocukların düşünce ve eylemlerinde daha bağımsız hale gelebilmeleri için yavaş yavaş yönetimi çocuklara bıraktıkları bir süreç olarak tanımlanmaktadır. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Aşamalı rehberlik

B) Aşamalı gelişim

C) Aşamalı süreç

D) Aşamalı destekleme

E) Aşamalı eylem

Cevap : D) Aşamalı destekleme

3. MEB (2013), okul öncesi eğitim programında okuma yazmaya hazırlık çalışmaları açısından aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Çocukların ilkokula geçişini kolaylaştırmak amaçlanır.

B) Programda okuma ve yazma öğretim etkinlikleri yer alır.

C) İlkokula hazırlık çalışmalarının içerisinde yer alır.

D) Çocuklara okuma yazmaya hazırlık için etkinlikleri kapsar.

E) Çocukların hazır bulunuşluk düzeylerini artırmak amaçlanır.

Cevap : B) Programda okuma ve yazma öğretim etkinlikleri yer alır.

4. Aşağıdakilerden hangisi 0-3 yaş çocuklarının erken okuryazarlık başarıları arasında yer almaz?

A) Belirli kitapları kapaklarından tanır.

B) Sözcük oyunu ve uyaklardan hoşlanır.

C) Hikayeyi dinler.

D) Yazıya benzer çizimler üretir.

E) Kendi adını yazabilir.

Cevap : E) Kendi adını yazabilir.

5. Aşağıdakilerden hangisi 3-4 yaş çocuklarının erken okuryazarlık başarıları arasında yer almaz?

A) Alfabe harflerinin isimleri olduğunu bilir.

B) Bazı çevresel yazıları tanır.

C) Tüm büyük ve küçük harfleri tanır ve isimlendirebilir.

D) Uyaklı sözcüklere dikkat eder.

E) Alfabe harflerinin resimlerden farklı olduğunu bilir.

Cevap : C) Tüm büyük ve küçük harfleri tanır ve isimlendirebilir.

6. Aşağıdakilerden hangisi erken okuryazarlık bileşenleri arasında yer almaz?

A) Fonolojik farkındalık

B) Yazı farkındalığı

C) Sözcük bilgisi

D) Okuma

E) Ses bilgisel farkındalık

Cevap : D) Okuma

7. Okuma ve yazma gelişimi bazı çocuklar için dördüncü sınıfta başlar ve hayat boyu devam eder. Bu aşamada, çocuklar çeşitli amaçlar için okuma, yazma ve sözlü dili kullanırlar. Burada bahsedilen aşama okuryazarlık gelişiminin hangi aşamasıdır?

A) Akıcı okuma ve yazma aşaması

B) Okuma ve yazmaya başlama aşaması

C) Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem

D) Gelişen okuryazarlık aşaması

E) Erken gelişen okuryazarlık aşaması

Cevap : C) Akıcı okuma ve yazma öncesi dönem

8. Erken okuryazarlık becerileri, kapsam ve uygulama açısından hangi döneme denk gelmektedir?

A) İlkokul dönemine

B) Okul öncesi döneme

C) Ergenlik dönemine

D) 0-3 yaş dönemine

E) Okul dönemine

Cevap : B) Okul öncesi döneme

9. Aşağıdakilerden hangisi ortak sesin farklı kelimelerle tanınmasını gerektiren bir uygulamadır?

A) Fonem benzerliği

B) Fonem birleştirme

C) Fonem izalasyonu

D) Fonem bölümleme

E) Fonem kategorizasyonu

Cevap : A) Fonem benzerliği

10. Gelişen okuryazarlık hangi dönemde başlamaktadır?

A) Çocuklar anaokuluna başlamadan önce

B) İlkokul birinci sınıfta

C) İkinci sınıfın sonuna

D) Dördüncü sınıfta

E) Anaokulunun sonunda ya da birinci sınıfın başında

Cevap : E) Anaokulunun sonunda ya da birinci sınıfın başında

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Ünite – 12

DİL VE İLETİŞİM PROBLEMLERİ

Bölüm Özeti

İletişim, insanın birey olarak gelişiminde çok önemli rol oynamaktadır. İnsanlar arası iletişim denildiğinde akla ilk gelen dil ve konuşma yoluyla iletişim kurulmasıdır. Dil ve konuşma yoluyla iletişim çocuğun ağlama, gülümseme ve jestlerin kullanımıyla konuşma öncesi dönemde başlayıp gelişen doğal bir süreçtir. Bu sürecin başlaması ise çocuğun nörofizyolojik ve konuşma organlarının gelişmesi ve toplumsallaşma sürecinin sağlıklı işlemesine bağlıdır. Çünkü dil diğer değişkenlerin yanı sıra toplumsallaşma ile birlikte öğrenilerek kazanılmaktadır. Dilin kazanılmasını ve gelişimini zihinsel engel, fiziksel engel (yarık damak), duyusal engel (işitme ve görme kaybı), duygusal yoksunluk (güven ortamı), uyarıcı yoksunluğu, uyarım eksikliği (yetişkinlerin çocukla konuşması, oynaması ve uyarımlar vermesi) ve sık hastalanma gibi durumlar etkiler. Bu bağlamda iletişim, dil ve konuşma bozukluklarını anlayabilmek için dil gelişimine etki eden faktörlerin bilinmesi önem kazanmaktadır. Dil gelişimini etkileyen faktörler arasında sağlık, zekâ, sosyoekonomik durum, cinsiyet, kardeş sayısı ya da sırası ve çocuğun bireysel özellikleri gibi etmenler yer almaktadır.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Çocuğun sağlığının dil gelişimi üzerinde etkisi bulunmaktadır. Şiddetli ve uzun süren hastalıklar çocuğun dil gelişimini olumsuz etkiler ve çocuğun konuşmasını bir ya da iki yıl erteleyebilir. Dil yeteneği ile zihin yetenek arasında doğru bir orantı vardır. Sosyoekonomik koşullar da çocuklara dil gelişimini destekleyici uyaran ve ortam sunma bakımından dilin kazanımında önemli olabilmektedir. Sosyoekonomik düzeyi yüksek olan aileler çocuklarının dili doğru kullanmalarını daha çok önemseyebilir ve çocuklarına daha zengin bir uyarıcı çevre fırsatı sunabilir. Zengin uyarıcıların olduğu bir çevre çocukların dil gelişimleri açısından önemlidir. Konuşmayı öğrenmede cinsiyet de önemlidir. Çocukların dil gelişiminde ilk yıllarda cinsiyetler arası farklılık bulunmamaktadır. İlerleyen süreçlerde konuşma konusunda erkek çocukların kız çocuklara göre daha geride oldukları görülmektedir. Çevre ve özellikle anne babalar tarafından çocuğa sunulan sözel uyaran zenginliği dil gelişimini olumlu etkiler. Yetişkinlerle uzun süre birlikte olan çocuk düzgün konuşur. Doğum sırası ya da aile içindeki konumu erken dil gelişimi üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Tek çocuklar,

yetişkinleri ile iletişim kurmak için birkaç kardeşleri olan çocuklara göre daha büyük bir fırsata sahiptir ve böylece dili daha hızlı geliştirir. Dil ve konuşma bozukluklarının nedenleri genel olarak merkezi sinir sistemi, duyu-motor sistem ve çevresel-duygusal faktörler şekliden gruplanabilmektedir. Genetik yatkınlık, anne adaylarının gebelik döneminde sağlıklı olmaları, alkol ve ilaç kullanmamaları gibi çocukların yaşama sağlıklı olarak başlamalarının amaçlandığı önlemlerle bazı sorunları ortaya çıkmadan önce önlemek mümkün olabilmektedir. Dil ve konuşma bozuklukları türleri; ses bozuklukları, eklemleme (söyleyiş) bozuklukları, ritim bozuklukları (kekemelik) ve gecikmiş dil ve afazi (söz yitimi)’dir.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

1. Dilin kazanılmasını ve gelişimini aşağıdakilerden hangisi etkilemektedir?

A) Zihinsel engel

B) Duyusal engel

C) Duygusal yoksunluk

D) Fiziksel engel

E) Hepsi

Cevap : E) Hepsi

2. Duyma yetersizliği olan bebekler hangi aylar arasında yapılan ses oyunları döneminde normallerden ayrılmakta ve bebeğin dil gelişiminin aksadığı gözlenmektedir?

A) 0-6 aylar arasında

B) 6-9 aylar arasında

C) 9-12 aylar arasında

D) 12-18 aylar arasında

E) 18-24 aylar arasında

Cevap : B) 6-9 aylar arasında

3. Aşağıdakilerden hangisi dil ve konuşma bozukluklarının nedenleri arasında yer almaz?

A) Merkezi sinir sistemi

B) Motor sistem

C) Duygusal faktörler

D) Çevresel faktörler

E) Benmerkezcilik

Cevap :  E) Benmerkezcilik

4. Aşağıdakilerden hangisi dil ve konuşma bozukluklarından “Fonksiyonel Bozuklukların” nedenleri arasında yer almaz?

A) Aile içi problemler

B) Düşük sosyo-ekonomik düzey

C) Ciddi duygusal sorunu olan çocuklar

D) Kafa travması

E) Sosyal etkileşim azlığı

Cevap : D) Kafa travması

5. Aşağıdakilerden hangisi kişinin sesi yaşına ve cinsiyetine göre beklenenden daha yüksek (tiz) ya da alçak (pes) olması olarak tanımlanır?

A) Sesin perdesindeki bozukluklar

B) Sesin esnekliğindeki bozukluklar

C) Sesin tonundaki bozukluklar

D) Sesin şiddetindeki bozukluklar

E) Hiçbiri

Cevap : A) Sesin perdesindeki bozukluklar

6. Tiz seslilik, boğuk seslilik, nefes almadan konuşma gibi faktörler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Fonasyon

B) Kovarsyon

C) Rezonans

D) Artikülasyon

E) Tonasyon

Cevap : A) Fonasyon

7. Sarı” yerine “sayı”, “kara” yerine “kaya”, “arı” yerine “ayı” demek gibi durumlar aşağıdakilerden hangisiyle ilgilidir?

A) Ses ekleme

B) Ses atlaması

C) Sesin düşürülmesi

D) Ses bozulması

E) Sesin değiştirilmesi

Cevap : E) Sesin değiştirilmesi

8. Genizden konuşma, burun seslerinin çıkarılamaması, konuşmaya eşlik eden horultu gibi faktörler aşağıdakilerden hangisiyle ilişkilidir?

A) Fonasyon

B) Kovarsyon

C) Rezonans

D) Artikülasyon

E) Tonasyon

Cevap : C) Rezonans

9. Aşağıdakilerden hangisi sesin gereğinden fazla gür ve çok zayıf olması ile ilgili bir terimdir?

A) Sesin perdesindeki bozukluklar

B) Sesin esnekliğindeki bozukluklar

C) Sesin tonundaki bozukluklar

D) Sesin şiddetindeki bozukluklar

E) Hiçbiri

Cevap : D) Sesin şiddetindeki bozukluklar

10. Aşağıdakilerden hangisi dil ve konuşma bozukluklarından “Organik Bozuklukların” nedenleri arasında yer almaz?

A) Merkezi sinir sistemi bozuklukları

B) Duyu organlarındaki bozukluklar

C) Motor bozukluklar

D) Çocuğun yaşadığı çevre

E) Otizm gibi gelişimsel bozukluklar

Cevap : D) Çocuğun yaşadığı çevre

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Ünite – 13

ERKEN ÇOCUKLUK DÖNEMİNDE İKİNCİ DİL/İKİ DİLLİLİK

Bölüm Özeti

Günümüzde çocukların büyük bir çoğunluğu birden fazla dil öğrenerek büyümektedir. Dünyadaki birçok çocuk için, çeşitli dillerin karmaşık kullanımını öğrenmek olağandışı bir durum kabul edilmemektedir. Çocuklarda dil gelişimi ya da dilbilimcilerin deyişiyle dil edinimi bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim ile motor becerilerin gelişimine paralel seyreden karmaşık bir süreçtir. İki ya da daha fazla dil ile büyümek, çevre ve amaçlanan içeriğe göre bunlar arasında geçiş yapmak, birçok çocuğun öğrendiği sosyalleşme sürecinin bir parçasıdır. “İki dillilik (bilingualism)”, iki farklı dilde iletişim kurabilme becerisi anlamına gelmektedir. Bazı durumlarda üç ya da dört farklı dil konuşulan aile ortamında büyüyen çocuklar söz konusu olmaktadır. Bu gibi durumlar “çok dillilik (multilingualism)” olarak açıklanmaktadır. “İki dillilik” kavramı bireylerin konuştukları dillere hakim olma düzeyleri, çevrelerinde konuşulan dil, evde baskın konuşulan dil, ebeveynlerin farklı dillerde konuşup konuşmaması gibi durumlara göre çeşitlere ayrılmaktadır:

Bilişsel ve Dil Gelişimi final

Dengeli iki dillilik: Bireylerin her iki dilde de eşit derecede yeterli olması “Dengeli iki dillilik” olarak tanımlanmaktadır. Baskın iki dillilik: Genellikle insanlar iki dilli olduğunda, dillerden birinin daha sık ve daha fazla yeterlilikle kullanılmasına “Baskın iki dillilik” denir. Bu açıdan bir kişinin iki dilli olma derecesi değişebilir. Bir kişi-bir dil: Ebeveynler farklı anadillere sahiptir fakat ikisi de diğerinin dilini biraz bilmektedir. Ebeveynlerden birinin dili, toplumda baskın olan dildir. Ebeveynler, doğumdan itibaren çocukla kendi dillerini konuşmaktadırlar. Çocuğun her iki dil için sahip olduğu edinim stratejisi aynıdır. Başka bir ifadeyle, çocuk her iki dile de eşit mesafededir ve çocuğun her iki dil için ayrı ayrı edinim stratejileri geliştirme zorunluluğu yoktur. Baskın olmayan ev dili: Ebeveynler farklı anadillere sahiptir. Ebeveynlerden birinin dili, toplumda baskın olan dildir. Ebeveynler çocukla sadece baskın olmayan dili konuşmakta, ev dışında çocuk baskın dile maruz kalmaktadır. Toplum desteği olmayan baskın olmayan ev dili: Ebeveynler aynı anadile sahiptir. Ebeveynlerin dili, toplumda baskın olan dil değildir. Ebeveynler, çocukla kendi anadillerinde konuşurlar. Toplum desteği olmaksızın baskın olmayan iki ev dili: Ebeveynler farklı anadillere sahiptir. Toplumda baskın olan dil, ebeveynlerin anadillerinden farklıdır.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

Ebeveynler, çocukla kendi anadillerinde konuşmaktadırlar. Yerli olmayan ebeveynler: Ebeveynler aynı anadilini konuşmaktadırlar. Toplumda baskın olan dille ebeveynlerin anadilleri aynıdır. Ebeveynlerden biri çocukla kendi anadili dışındaki dille konuşmaktadır. Karışık diller: Ebeveynler ve toplumun bazı kesimleri iki dillidir. Ebeveynler çocukla konuşurken kod değiştirme ve kod karıştırma yapmaktadır. Edinim ve öğrenme birbirlerinden farklı kavramlardır. Edinim, öğretimi ilgilendirmez, öğretim, edinimin bağlamının bir öğesidir. Edinim, öğretici bir oluşu belirtmez, dil ile dilin edinimi farklı şeylerdir. Öğrenme terimi iki biçimde düşünülebilir: Edinim yoluyla öğrenme doğal bir sürecin sonucunu belirtir. İkincisi ise eğitim yoluyla öğrenmedir ve öğretici bir niyetin ve gerçekleşmesinin sonuçlarına bağlıdır. Eşzamanlı edinim: Birden fazla dilin eşzamanlı edinimidir. Dolayısıyla “eşzamanlı iki dil edinimi” bir çocuğun doğumundan itibaren iki dille büyümesini ifade etmektedir. Ardışık edinim: Birinciden sonra ikinci dil öğrenilmesi ardışık edinimdir. Yetişkin ikinci dil edinimi: Onuncu yaştan itibaren edinim sürecinin başlaması durumunda kabul edilen dil edinim türüdür.

Bilişsel ve Dil Gelişimi

1. İki ya da daha çok dillilik durumunun gittikçe yaygınlaşması aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?

A) Ülkeler arası göçler

B) Turizm

C) Farklı uluslardan gelen insanların evliliği

D) Yurt dışında eğitim

E) Hepsine

Cevap : E) Hepsine

2. İki dilliğe ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bir insan gündelik yaşamında sürekli olarak iki dil kullanıyorsa bu insan iki dillidir.

B) Günümüzde çocukların çok az bir kısmı birden fazla dil öğrenerek büyümektedir.

C) İki dilli ortamların ve insanların sayısı her geçen gün artmaktadır.

D) Dünyadaki iki dilli insan sayısının tek dillilerden daha yüksektir.

E) Günümüzde insanlar yalnızca tek dilli bir ortamda kalmayabilirler.

Cevap : B) Günümüzde çocukların çok az bir kısmı birden fazla dil öğrenerek büyümektedir.

3. İki farklı dilde iletişim kurabilme becerisi anlamına gelen terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tek dillilik

B) Düz dillilik

C) İki dillilik

D) Çok dillilik

E) Hiçbiri

Cevap : C) İki dillilik

4. Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Her iki dile de tam olarak maruz kalan bebeklerin daha geniş bir agulama ses repertuarı bulunmaktadır.

B) Dildeki gecikmeler ikinci bir dil öğrenmekten kaynaklanır.

C) Çocuklar İngilizce gibi ikinci bir dil konuşmaya başladığında ebeveynler ilk ya da ana dili kullanmayı bırakmalıdır

D) Dil öğrenmek yetenek işidir.

E) İlk ya da ana dilini kullanmayı bırakır ve yeni dile odaklanırsanız ikinci bir dil öğrenmek daha kolaydır.

Cevap : A) Her iki dile de tam olarak maruz kalan bebeklerin daha geniş bir agulama ses repertuarı bulunmaktadır.

5. Bireylerin üç ya da daha fazla dili anlaması ve kullanması olarak tanımlanan terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tek dillilik

B) Düz dillilik

C) İki dillilik

D) Çok dillilik

E) Hiçbiri

Cevap : D) Çok dillilik

6. Bireylerin her iki dilde de eşit derecede yeterli olması aşağıdaki terimlerden hangisi ile açıklanır?

A) Baskın iki dillilik

B) Karışık diller

C) Bir kişi-bir dil

D) Baskın olmayan ev dili

E) Dengeli iki dillilik

Cevap : E) Dengeli iki dillilik

7. Ebeveynler farklı anadillere sahiptir. Ebeveynlerden birinin dili, toplumda baskın olan dildir. Ebeveynler çocukla sadece baskın olmayan dili konuşmakta, ev dışında çocuk baskın dile maruz kalmaktadır. Bu durum aşağıdaki terimlerden hangisi ile açıklanır?

A) Baskın iki dillilik

B) Karışık diller

C) Bir kişi-bir dil

D) Baskın olmayan ev dili

E) Dengeli iki dillilik

Cevap : D) Baskın olmayan ev dili

8. Genellikle insanlar iki dilli olduğunda, dillerden birini daha sık ve daha fazla yeterlilikle kullanılmasına “………………………” denir. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Baskın iki dillilik

B) Karışık diller

C) Bir kişi-bir dil

D) Baskın olmayan ev dili

E) Dengeli iki dillilik

Cevap : A) Baskın iki dillilik

9. Dil edinimine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bilinçsizce yapılan bir süreçtir.

B) Çocuk iletişim sağlamak için gerekli edinci bu aşamada kazanır.

C) Bilinçli olarak yapılan biçimsel bir süreçtir.

D) Dil ediniminin, öğrenmeye katkısı vardır.

E) Bu süreç genellikle önceden hazırlanmış bir ortamda değil, doğal yaşam içinde gerçekleşir.

Cevap : C) Bilinçli olarak yapılan biçimsel bir süreçtir.

10. İki dil ediniminde çocukların 1 yaş civarında gösterdikleri dilsel davranış aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dillerden birindeki sözcüklere benzer ifadelerin kullanılması

B) Pek çok sözcüğün ve tümcenin iki dilde de anlaşılması

C) Kullanılan sözcüklerin sayısında farkedilir bir artış

D) İki sözcüklü tümcelerin kullanılması

E) İki dilde de birbirine benzer bebekçe hecelemeler

Cevap : B) Pek çok sözcüğün ve tümcenin iki dilde de anlaşılması

Bilişsel ve Dil Gelişimi Vize Deneme Sınavı -1

Çocuklarla yapılacak dil gelişimi destekleyen etkinliklerde aşağıdaki çalışmalardan hangisine yer verilir?

a) Sesleri algılama
b) Kelime dağarcığını artırma
c) Sözel ifade becerilerini artırma
d) Dikkatini toplama
e) Hepsine

Cevap : e) Hepsine

Çocukların sözcükleri farklı yapıda sözel ürünler oluşturacak şekilde kullanma becerilerini geliştirmeleri açısından aşağıdakilerden hangisi kullanılmaz?

a) Pandomim
b) Tekerleme
c) Bilmece
d) Şiir
e) Şarkı

Cevap : a) Pandomim

Aşağıdakilerden hangisi erken dönemlerde çocukların ilgisini çeken kitaplar arasında yer almaz?

a) Kanatlı kitaplar
b) Resimsiz kitaplar
c) Bez kitaplar
d) Tahta kitaplar
e) Renkli kitaplar

Cevap : b) Resimsiz kitaplar

Erken çocukluk döneminde kullanılan “elektronik kitaplara” ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

a) Birçok elektronik kitabın, “konuşan” ya da müzikal sesler ve hayvan sesleri çıkaran özellikleri vardır.
b) Bir alana, düğmeye, simgeye ya da sembole basılması önceden kaydedilmiş ses özelliklerini etkinleştirir.
c) Erken yaştaki çocukların elektronik kitaplara yönlendirilmesinin olumsuz sonuçları vardır.
d) Her elektronik kitap birbiriyle aynı özelliktedir.
e) Çocuklara öyküler dinletmek ve resimler göstermek için kullanılır.

Cevap : d) Her elektronik kitap birbiriyle aynı özelliktedir.

“Kuklalara” ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
a) Çocuklarla diyaloğa girmeyi kolaylaştırır.
b) Çocukların hayal güçlerini harekete geçirir.
c) Çocuklar için eğlence ve öğrenme kaynağıdır.
d) Çocukların iletişim becerilerini geliştirir.
e) Çocukların kuklalara tepkisi her zaman olumlu değildir.

Cevap : e) Çocukların kuklalara tepkisi her zaman olumlu değildir.

Aşağıdakilerden hangisi resimli kitapları oluşturan temel özelliklerden biri değildir?

a) Resim
b) Boyut
c) Fiyat
d) Yazı
e) Renk

Cevap : c) Fiyat

Çocuklar için seçilecek kitaplarda aşağıdakilerden hangisine dikkat edilmelidir?

a) Önyargısız olmasına
b) Çocukların yaşlarına uygun olmasına
c) Cinsiyet, ırk, aile yapıları gibi konularda ayrımcılık yapmamasına
d) Çocukların ilgisini çekebilecek nitelikte olmasına
e) Hepsine

Cevap : e) Hepsine

…………., hikaye oluşturmak için okul öncesi dönemdeki çocukların keyifle kullanabilecekleri bir materyaldir. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a) Cep kitapları
b) Resimsiz kitaplar
c) Yazısız kitaplar
d) Küçük kitaplar
e) Okul kitapları

Cevap : c) Yazısız kitaplar

Çocuğa yeni kelimeler, fikirler ve tutumlar öğrenme ve şairin gözüyle hayatı tanıma fırsatı veren etkinlik çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

a) Şarkı
b) Bilmece
c) Parmak oyunu
d) Şiir
e) Tekerleme

Cevap : d) Şiir

Ebeveyn çocuğuna ………….sorduktan sonra onun cevabı bulması için bir süre beklemelidir. İfadede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

a) Şarkı
b) Bilmece
c) Parmak oyunu
d) Şiir
e) Tekerleme

Cevap : b) Bilmece

Anne Çocuk Beslenmesi Ünite Soruları Vize 2020-YENİ

Anne Çocuk Beslenmesi Online Testler 2020 YENİ

Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 1 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 2 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 3 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 4 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 5 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 6 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 7 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 8 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 9 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 10 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 11 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 12 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 13 Online Test
Anne Çocuk Beslenmesi Ünite 14 Online Test

Bilişsel ve Dil Gelişimi Final

Auzef,
çıkmış sorular,
vize soruları,
final soruları,
bütünleme soruları

Bilişsel Ve Dil Gelişimi
Coğrafya Jeomorfoloji Vize Soruları 2019
COĞRAFYA GRUBU
ÇOCUK GELİŞİMİ GRUBU
ÇOCUK GELİŞİMİ GRUBU
SOSYAL HİZMETLER
SOSYAL HİZMETLER
SOSYOLOJİ GRUBU
SOSYOLOJİ GRUBU
İKTİSAT GRUBU
İKTİSAT GRUBU
toefl grammar
toefl grammar

Bilişsel ve Dil Gelişimi Vize çıkmış sorular ve ünite özeti

 

auzef online sınav soruları, bahar dönemi

Editor

Editör

error: Content is protected !!