20. YY. Felsefesi

20. YY. Felsefesi Auzef Ders

20. YY. Felsefesi Vize Deneme Sınavı -1

1) 20. yy felsefesinde önemli bir yerde duran ‘akla duyulan güven’in yitiminin ortaya çıkışı aşağıda belirtilen hangi tarihi olayla özdeşleştirilmektedir?

a) Titanik’in batışı
b) Hiroşima
c) Soğuk savaş dönemi
d) 1929 buhranı
e) Buharlı makinenin icadı

Cevap : a) Titanik’in batışı

2) Antik çağın doğa anlayışı hangi kavramla ifade edilmektedir?

a) Res ekstensa
b) Natura naturata
c) Phusis
d) Nomos
e) Thesis

Cevap : c) Phusis

3) Aşağıdakilerden hangisi 17.yy filozofları içerisinde sayılamaz?

a) Descartes
b) Locke
c) Leibniz
d) Spinoza
e) David Hume

Cevap : e) David Hume

4) Rönesans bağlamında ele alındığında din ve bilim çatışmasının temelinde hangi iki ismin dünya tasavvurları yer almaktadır?

a) Aristoteles – Hegel
b) Kopernicus – Kant
c) Galileo – Bruno
d) Aristoteles – Kopernicus
e) Kepler – Newton

Cevap : d) Aristoteles – Kopernicus

5) Descartes’in res cogitans’ın türkçe karşılığı aşağıdakilerden aşağıdakilerden hangisidir?

a) Varlık olarak varlık
b) Düşünen varlık
c) Yer kaplayan varlık
d) Doğal varlık
e) Hiçbiri

Cevap : b) Düşünen varlık

6) Aşağıdakilerden hangisi Heidegger’in -Descartes’in kartezyen öznesine karşı olarak da düşünülebilecek- temel kavramıdır?

a) Ding
b) Logos
c) Dasein
d) Zaman
e) Nous

Cevap : c) Dasein

7) “Gilbert Ryle, Descartes’i ‘…………..’ fikri ile eleştirmiştir.” Cümlesinde aşağıdaklerden hangisi boşluğa getirilebilecek en uygun ifadedir?

a) Saat gibi işleyen evren
b) Makine içindeki hayalet
c) Yaratıcı bir tanrı
d) Hakikatsizlik
e) Kültürel rölativizm

Cevap : b) Makine içindeki hayalet

8) Aşağıdakilerden hangisi 20. yy’ın temel filozofları arasında sayılamaz?

a) Wittgenstein
b) Russell
c) Sartre
d) Husserl
e) John Stuart Mill

Cevap : e) John Stuart Mill

9) Kant’ın “beni dogmatik uykumdan uyandırdı” diyerek andığı filozof aşağıdakilerden hangisidir?

a) Locke
b) Bergson
c) Hume
d) Berkeley
e) Descartes

Cevap : c) Hume

10) “Fenomen”, “Numen”, “Trasandental estetik”, “Saf görü”, “sentetik a priori” vb gibi kavramlar aşağıdaki filozoflardan hangisinde geçmektedir?

a) Descartes
b) Hume
c) Locke
d) Berkeley
e) Kant

Cevap : e) Kant

11) Aşağıdakilerden hangisi Lenin’in felsefe üzerine kaleme aldığı eseridir?

a) Kesin bir bilim olarak felsefe
b) Ampriyokritisizm
c) Alman İdeolojisi
d) Tinin Fenomenoloji
e) Varlık ve Zaman

Cevap : b) Ampriyokritisizm

12) Dilthey’ın aşağıdaki felsefi yaklaşımlardan hangisinin içinde yer aldığı söylenebilir?

a) Formalist
b) Materyalist
c) Kavram realizmi
d) Hermeneutik
e) Mantıksal pozitivizm

Cevap : d) Hermeneutik

13) Önemli mantık çalışmalarının yanı sıra pragmatizmin kurucuları arasında da sayılan filozof aşağıdakilerden hangisidir?

a) Hume
b) Nietzsche
c) C. S. Pierce
d) Aristoteles
e) Russell

Cevap : c) C. S. Pierce

14) Aşağıda verilen isimlerden hangisi mantıksal felsefenin önemli isimlerinden birisidir?

a) Bertrand Russell
b) Platon
c) Descartes
d) Kant
e) Hume

Cevap : a) Bertrand Russell

15) Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

a) Russell’a göre felsefe, mantık olarak ele alınmalıdır.
b) Russell’ın felsefeyle ilgilendiği dönemde İngiliz felsefe geleneğinde emprizm ve idealizm akımlarının etkisi oldukça fazladır.
c) Russell felsefeyi hakikati arama aracı olarak görmüştür.
d) Felsefenin Özü Olarak Mantık, Russell’ın bir makalesidir.
e) Russell’ın mantıkla yoğun olarak ilgilendiği dönemde dile ilişkin görüşü, daha sonra kendisinin de eleştirdiği bir yaklaşım üzerinde temellenmişti.

Cevap : c) Russell felsefeyi hakikati arama aracı olarak görmüştür.

16) Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

a) Russell’ın felsefe çalışmalarında öne çıkan tema, insanın dili kullanmasının öznelliğinin dışında, dilden de bağımsız olabilecek güvenilir mantıksal bir zemin bulmak arayışıdır.
b) Russell felsefeyi hakikat zemininde yeniden kurmak istemektedir.
c) Russell’ın felsefeyi mantık zemininde yeniden kurmak istemektedir.
d) Russell ile beraber gelişmeye başlayan mantıksal felsefe çalışmalarında dile ilişkin özel bir vurgunun olduğu görülür.
e) Russell, 20. yy başında felsefe yapmanın biçimlerini şekillendiren filozoflardan biridir.

Cevap : b) Russell felsefeyi hakikat zemininde yeniden kurmak istemektedir.

17) Aşağıda verilen bilgilere göre hangisini söylemek Russell için doğru olmaz?

a) Russell bilimle felsefe arasındaki ilişkiyi bilim dili üzerine yapılan çalışmalar üzerinden yürütmüştür.
b) Russell felsefeyi mantık üzerinden yeniden kurmak ister.
c) Russell bilimle felsefe arasındaki ilişkiyi bilim dili üzerine yapılan çalışmalar üzerinden yürütmüştür.
d) Russell’da mantığın yanı sıra matematik de araştırma alanlarının başında gelmeye başlamıştır.
e) Russell felsefeyi hakikati inşa eden bir etkinlik olarak görür.

Cevap : e) Russell felsefeyi hakikati inşa eden bir etkinlik olarak görür.

18) Aşağıda verilen bilgilere göre hangisi yanlıştır?

a) Ernst Mach’ın bilimsel çalışmayı sınırladığı alan, duyu izlenimleri olarak fenomenlerdir.
b) Wittgenstein’ın Tractatus’u, doğa biliminin sınırlarını dil kullanımları üzerinden sınırlamaya yönelecektir.
c) Pozitivizm ve Russell’ın ana felsefe hattının analitik felsefe olduğu söylenebilir.
d) Analitik felsefeyle beraber anılan en önemli düşünürlerden birisi, Platon’dur.
e) Moore, İngiliz realistlerinden birisidir.

Cevap : d) Analitik felsefeyle beraber anılan en önemli düşünürlerden birisi, Platon’dur.

19) Aşağıda verilen bilgilere göre hangisini söylemek doğru olmaz?

a) Analitik felsefeyle beraber anılan en önemli düşünürlerden birisi, G. E. Moore’dur.
b) İngiliz realistleri dil analizi yöntemiyle, idealist felsefe yaklaşımına karşı katı bir tutum sergilemiştir.
c) Moore için analitik felsefe ile kastedilen, belli ölçütler uyarınca dilsel yapıların analiz edilerek sınıflandırılmasıdır.
d) Moore realist bir filozof değildir.
e) Moore’un realist anlayışının esası, fiziksel bir realizm olmasıdır.

Cevap : d) Moore realist bir filozof değildir.

20) Aşağıda verilen bilgilerden hangisi doğrudur?

a) Moore rasyonalist bir filozoftur.
b) Platon analitik felsefenin kurucu filozofudur.
c) Moore, zihin dışı bir gerçekliği bilme ve varlık anlayışına zemin olarak almıştır.
d) Frege ve Russell analitik çizgiye sahip filozoflar değillerdir.
e) Eleştirel dil felsefesinin belirgin örneklerinden birisi Platon’un idealar kuramıdır.

Cevap : c) Moore, zihin dışı bir gerçekliği bilme ve varlık anlayışına zemin olarak almıştır.

21) Aşağıda verilen hangi ifade yanlıştır?

a) Wittgenstein’ın sergilediği felsefe tutumu, bir sınırlama ve sınır bekçiliği yapma etkinliği olarak eleştirel geleneğin bir devamı olarak değerlendirilebilir.
b) Russell ve Frege analitik felsefe çizgisine karşı duran filozoflardır.
c) Analitik felsefeye dâhil olan Russell ve Frege’nin oluşturduğu düşünme çizgisinde durum, fiziksel bir dış dünyanın insanın bilmesinden ve istemesinden bağımsız olarak var olduğunu kabul eden bir realizm ile sınırlı değildir.
d) Çağdaş fiziğin Machçı bir anlayışın üzerine kurulu olmadığı, aksine realist bir anlayış üzerine kurulu olduğu söylenebilir.
e) Pozitivizm ve Russell’ın felsefe yaklaşımlarıyla ilişkilendirilebilecek ana felsefe hattının analitik felsefe olduğu söylenebilir.

Cevap : b) Russell ve Frege analitik felsefe çizgisine karşı duran filozoflardır.

22) Aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

a) Eleştirel dil felsefesinin etkilendiği alanlardan biri de doğa filozoflarının temel sorularıdır.
b) Moore’un realist anlayışının anlayışı fiziksel bir realizm olmasıdır.
c) Eleştirel dil felsefesinde çıkış noktalarından biri önermelerdir.
d) Wittgenstein’a göre söylenebilir olanlar doğa bilimi önermeleridir.
e) Wittgenstein için doğa önermelerinde matematiksel ve mantıksal yapı kendisini gösterir.

Cevap : a) Eleştirel dil felsefesinin etkilendiği alanlardan biri de doğa filozoflarının temel sorularıdır.

23) Aşağıda verilen bilgilere göre hangi ifade yanlıştır?

a) Eleştirel dil felsefesinin çıkış noktası Platon’un idealar anlayışıdır.
b) Önermelerden bir kısmı mantıksal ve matematiksel önermeler olarak sınıflanırken, bir kısmı da doğa bilimi önermeleri alarak sınıflanmıştır.
c) Russell ve Frege, fiziksel bir dış dünyanın insan bilmesinden ve istemesinden bağımsız olarak var olduğunu kabul eden bir realizm ile sınırlı değildir.
d) Wittgenstein’a göre söylenebilir olanlar doğa bilimi önermeleridir.
e) Doğa bilimi önermelerinde mantıksal ve matematiksel yapı kendisini gösterir.

Cevap : a) Eleştirel dil felsefesinin çıkış noktası Platon’un idealar anlayışıdır.