Afetlerde Tıbbi Müdahale

Afet durumlarında tıbbi müdahaleler, acil yardım ve afet yönetimi alanında çalışan profesyoneller için kritik öneme sahiptir. Bu makale, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (AUZEF) Acil Yardım ve Afet Yönetimi bölümünde yer alan “Afetlerde Tıbbi Müdahale” dersi kapsamında, öğrencilerin bu alanda karşılaşabilecekleri zorluklara hazırlıklı olmalarını sağlamak amacıyla hazırlanmıştır. lolonolo.com olarak amacımız, öğrencilere afet durumlarında etkili tıbbi müdahale teknikleri hakkında bilgi sağlamak ve onları gerçek dünya senaryolarına hazırlamaktır.

Biyolojik Ajanlar ve Yayılım Yolları

Afetler, doğal ya da insan yapımı olabilir ve her ikisi de toplum sağlığı için ciddi tehditler oluşturur. Biyolojik ajanlar, özellikle şarbon, botulizm ve su çiçeği gibi, topluma ve ulusal güvenliğe risk oluşturan önemli faktörlerdir. Bu ajanların yayılım yollarını anlamak, özellikle damlacık yoluyla bulaşan hastalıkların kontrol altına alınması için kritik önem taşır.

Crush Sendromu ve Tedavisi

Deprem gibi büyük afetler sonrasında sıkça karşılaşılan crush sendromu, ezilme yaralanmalarının yol açtığı bir durumdur. İzotonik sodyum klorür çözeltisi, bu durumun sıvı tedavisinde ilk tercih edilen çözeltidir. Crush sendromunun potansiyel olarak yaşamı tehdit eden sonuçları, özellikle hiperkalemi, acil müdahale gerektiren durumlar arasındadır.

Afet Yönetimi ve Sağlık Personelinin Rolü

Afet yönetimi planlarının oluşturulmasında sağlık çalışanları, itfaiye ekipleri, acil kurtarma ekipleri ve polis gibi çeşitli sektörlerden profesyoneller yer alır. Afete yanıt aşamasında sağlık personelinin en önemli sorumluluğu, afet triajıdır. Bu süreçte, en acil tıbbi yardıma ihtiyaç duyan bireylerin hızla tespit edilip, müdahale edilmesi gerekmektedir.

Afetlerin İyileşme Aşaması

Afetin iyileşme aşaması, afet sonrası toplumun normale dönmesini amaçlar. Bu aşamada, yaşamı kurtarmak, yiyecek, barınma ve çevre güvenliğini sağlamak, afet çalışmalarını ve toplumu güçlendirmek, ölüm oranlarını azaltmak ve sağlık bakım maliyetini düşürmek gibi hedefler bulunur.

Biyolojik Ajanlara Maruziyet ve Tedavi

Biyolojik ajanlara maruziyet sonrası, özellikle botulinum toksini gibi ajanlar söz konusu olduğunda, etkili dekontaminasyon ve tedavi yöntemleri hayati önem taşır. Bu ajanlara maruz kalan yüzeylerin arındırılmasında sodyum hipoklorit ve sabunlu su gibi maddeler kullanılmaktadır.

Sonuç

Afetlerde tıbbi müdahale, afet yönetimi disiplininde hayati bir rol oynar. Bu makalede ele alınan konular, öğrencilere afet durumlarında karşılaşabilecekleri tıbbi müdahale senaryolarına hazırlıklı olmaları için gerekli temel bilgileri sunmayı amaçlamaktadır. lolonolo.com olarak, öğrencilerin ve profesyonellerin bu alandaki bilgi ve becerilerini artırmaya yönelik kaynaklar sunmaya devam edeceğiz

@lolonolo_com

1. Aşağıdakilerden hangisi topluma ve ulusal güvenliğe risk oluşturan A sınıfı ajanlardan değildir?

A) Brusella
B) botulizm
C) şarbon
D) veta
E) suçiçeği

Cevap : A) Brusella

2. Çiçek hastalığının yayılım yolu aşağıdakilerden hangisidir?

A) hayvanlardan bulaşır
B) damlacık ile bulaşır
C) gıdalar ile bulaşır
D) cisimler veya eşyalardan bulaşır
E) hasta bireye temas ile bulaşır

Cevap : B) damlacık ile bulaşır

3. Crush (ezilme) sendromu olan hastanın sıvı tedavisinde ilk tercih edilen sıvı aşağıdakilerden hangisidir?

A) plazma
B) %5 dextroz
C) mannitol
D) izotonik sodyum klorür
E) ringer pektat

Cevap : D) izotonik sodyum klorür

4. Aşağıdakilerden hangisi İkinci Dünya Savaşı sırasında Japonların insanlar üzerinde biyolojik deneyler gerçekleştirirken şehirlere bulaştırdığı etkenler arasında yer almaz?

A) çiçek
B) kızamık
C) hepatit
D) şarbon
E) tüberkloz

Cevap : C) hepatit

5. Aşağıdakilerden hangisi crush (ezilme) sendromunda kas hücre membranının bozulması sonucu gerçekleşen ve akut bir şekilde yaşamı tehdit eden olası sorunlardan biridir?

A) miyoglobinün
B) hipokalsemi
C) hiperkalsemi
D) hipovolemi
E) hiperkalemi

Cevap : E) hiperkalemi

6. Aşağıdakilerden hangisi deri şarbonunun özelliğidir?

A) yaygın abdominal ağrı oluşur
B) gribe benzer semptomlar görülür
C) kaşıntı yara ve eskar dokusu oluşur
D) göğüsün ön kısmında rahatsızlık hissi oluşur
E) bulantı kusma görülür

Cevap : C) kaşıntı yara ve eskar dokusu oluşur

7. Ezilme yaralanmaları en sık hangi afetlerden sonra görülür?

A) yangın
B) sel
C) heyelan
D) kasırga
E) deprem

Cevap : E) deprem

8. Aşağıdakilerden hangisi afet yönetim planının oluşturulmasında yer alan sektörlerden biri değildir?

A) sağlık çalışanı
B) öğretmen
C) itfaiye
D) acil kurtarna ekibi
E) polis

Cevap : B) öğretmen

9. Ezilme yaralanmasında en çok etkilenen vücut alanı hangisidir?

A) göğüs
B) baş
C) karın
D) üst ekstremite
E) alt ekstremite

Cevap : E) alt ekstremite

10. Aşağıdakilerden hangisi meteorolojik koşulların etkisini araştırmak için serratia marcescens in bir şehre yayılmasına neden olan ülkedir?

A) Çin
B) ABD
C) Almanya
D) Rusya
E) Japonya

Cevap : B) ABD

11. Botulinum toksini ile temas eden yüzeylerin arındırılmasında aşağıdaki maddelerden hangisi kullanılmamaktadır?

A) formaldehit
B) sodyum hipoklorit
C) hipoklorit
D) sabunlu su
E) aerosol

Cevap : E) aerosol

12. Botulizm gelişme ve ilerleme süresi aşağıdakilerden hangisine bağlıdır?

A) Toksinin tutnum yeri
B) Alınan toksin ve bakteri miktarı
C) Fokal distoni
D) İnkübasyon süreci
E) Nöronların yeni akson oluşturması

Cevap : B) Alınan toksin ve bakteri miktarı

13. Aşağıdakilerden hangisi geleceğe yönelik kitlesel yayılımlar için tasarlanmış planlanmış yüksek morbidite ve mortalite nedeni olabilecek patojenlerden biri değildir?

A) stafilolok enterotoksin
B) hantavirüs
C) çok ilaca dirençli tüberkloz
D) tickborne virüsü
E) nipah virüsü

Cevap : A) stafilolok enterotoksin

14. Aşağıdakilerden hangisi sinir ajanına maruz kalındığında ortaya çıkan belirti ve bulgulardan değildir?

A) oral sekresyonlar
B) terleme
C) geçici körlük
D) kusma
E) ishal

Cevap : C) geçici körlük

15. Afete yanıt aşamasında sağlık personellerinin en önemli sorumluluğu nedir

A) Danışmanlık
B) Afet tiriaj
C) Vaka yönetimi
D) Hasta savunuculuğu
E) Eğitim

Cevap : B) Afet tiriaj

16. Biyolojik ajan ile temas sonucu ortaya çıkan hastalıklar ile hastalığa neden olan infeksiyon zinciri arasındaki tek fark aşağıdakilerden hangisidir?

A) virüsün patonijitesi
B) yayılım tehlikesi
C) yayılım yolu
D) bulaşma derecesi
E) bulaşma riski

Cevap : C) yayılım yolu

17. Aşağıdakilerden hangisi afetin iyileşme aşamasında yer alan uygulamaların amaçlarından biri değildir?

A) yaşamı kurtarmak
B) yiyecek barınma ve çevre güvenliğini sağlamak
C) afet çalışmalarını ve toplumu güçlendirmek
D) ölüm oranlarını azaltmak
E) sağlık bakım maliyetini azaltmak

Cevap : A) yaşamı kurtarmak

18. Aşağıdakilerden hangisi botulinum toksininin klinik belirtilerinden biri değildir?

A) ağız kuruluğu
B) konuşma ve yutkunmada zorluk
C) bilinç kaybı
D) cilt değişiklikleri
E) kalp atımında azalma

Cevap : C) bilinç kaybı

19. Aşağıdakilerden hangisi biyolojik ajan ataklarının ortak özelliklerinden biri değildir?

A) tıbbi tedavi arayışında artış olması
B) hastaneye kabulden sonraki 72 saat içerisinde hastaneden taburcu olamayan hasta sayısında artış olması
C) ölen hayvan sayısında artış olması
D) aynı coğrafyada bir arada yaşayan bireylerin farklı semptomlar göstermesi
E) klinik durumunda bozulma olması

Cevap : D) aynı coğrafyada bir arada yaşayan bireylerin farklı semptomlar göstermesi

20. Aşağıdakilerden hangisi mukokütanöz ajana maruziyet sonrası uygulanan tedavi ve bakım girişimlerinden biri değildir?

A) Deride oluşan lezyonlar yanık gibi tedavi edilir
B) Etkilenen kişi kaynaktan temiz havaya çıkarılır
C) Mukoza ve gözler için izotonik sodyum bikorbonat uygulanır
D) Çocuklarda etkili ventilasyon sağlanır
E) Sabun ve su ile dekontaminasyon yapılır

Cevap : B) Etkilenen kişi kaynaktan temiz havaya çıkarılır