Aile terapisi, bireylerin aile içindeki ilişkilerini anlamalarına ve bu ilişkilerde ortaya çıkan sorunların üstesinden gelmelerine yardımcı olan bir terapi çeşididir. Aile terapisi, farklı modeller ve yaklaşımlar kullanarak aile üyelerinin duygusal bağlarını güçlendirmeyi ve iletişimlerini geliştirmeyi amaçlar.
Aile terapisi modelleri arasında Stratejik Aile Terapisi Modeli, Akıl Araştırmaları Enstitüsü Modeli, Psikoanalitik Model ve Yapısal Ail e Terapisi Modeli gibi farklı yaklaşımlar bulunmaktadır. Ancak, Öyküsel Aile Terapisi Modeli birinci kuşak aile terapileri modelleri arasında yer almaz.
Psikoanalitik danışma sürecinde kullanılan teknikler arasında, tek yönlü ayna, yaşam hikâyesi, yüzleştirme, transferans ve güce odaklanma bulunmaktadır. Ancak, tek yönlü ayna psikoanalitik danışma süresinde kullanılan bir teknik değildir.
Sağlıklı bir ailenin özellikleri arasında aile üyelerine bağlılık, açık roller, krizlerde pozitif bir tutumla baş etme becerileri ve birlikte vakit geçirme isteği bulunur. Ancak, gelir düzeyinin iyi olması sağlıklı aile özellikleri arasında yer almaz.
Çalışan iki eşin yaşadığı iletişim ve uyum sorunları arasında çocuk bakım sorunları, eşler arası bütçe yönetim sorunları, ev işlerini paylaşım sorunları ve çatışmalı ilişki sorunları bulunmaktadır. Ancak, eşler arası arkadaş seçimi sorunları bu sorunlar arasında yer almaz.
Aile içi iletişim, çocukların, eşlerin ve diğer aile üyelerinin duygu ve düşüncelerini birbirlerine aktardığı önemli bir süreçtir. Aile içi iletişimde temel ilkeler arasında aile içi ilişkilerin bütünlüğü, sürekliliği, simgeleştirilmiş ilişkilerin ileriye taşınması, ilişkilerin içselleştirilmesi ve çatışma olmaması yer almaktadır.
Çiftlerin evlilik ilişkilerini etkileyen faktörler arasında kişisel ilgi alanları, sosyal ve kültürel düzey, kuşaklar boyu aktarılan inanç ve değerler, iletişim stilleri ve eğitim düzeyi bulunmaktadır. Ancak, kişisel ilgi alanları öncelikli bir faktör değildir.
Aile terapisi, aile üyeleri arasındaki iletişimi artırmayı ve çatışmaları çözmeyi amaçlar. Farklı aile terapi ekollerinin ortak yanları arasında ailenin toplumsal çevre ile bütünleşmesini kolaylaştırmak, bireyin ruhsal sorunları ve işlev bozukluklarını ilişki alanında ele almak, aile üyeleri arasındaki içsel çatışmaları çözmek ve üyelerin özerkliğini ve ilişki kurma becerilerini artırmak bulunmaktadır. Ancak, bireyle terapiye dayalı yaklaşım ortak bir yan değildir.
Sistemik Aile Danışmanlığı, aileyi bir sistem olarak ele alır ve aile üyeleri arasındaki etkileşime odaklanır. Bu yaklaşımda, sorunun aileye ne kazandırdığına odaklanmak, aile içindeki iletişim biçimlerini değerlendirmek, sorunun anlaşılması, problemin olumlu yönlerini açığa çıkarmak gibi unsurlar yer almaktadır. Ancak, serbest çağrışım yöntemi bu uygulamalar arasında yer almaz.
Aile yaşam döngüsü, ailenin evlilikten başlayarak çocukların büyümesi, evden ayrılması, yaşlanması ve ölümü gibi evreleri içerir. Carter ve Mc Goldrick tarafından beşe ayrılan evreler arasında çocuğun ergenlik dönemine geçişi, çocukla iletişimin türünün değişmesini gerektiren bir evredir.
Aile içi iletişim, sağlıklı ailelerde çocuğun bireyselliğinin desteklenmesi, iletişimin sevgi temeli üzerine kurulması, güven, saygı ve karşılıklı anlayışa dayanması gibi temel ilkeleri içerir. Ancak, aile içi iletişimde sen ve ben sistemine göre düzenlenmesi sağlıklı aile içi iletişimin bir özelliği değildir.
Çocuklarla danışma, eşlerle bireysel danışma, eşlerle grup danışma ve aile menşei danışması, Framo’ya göre danışma sürecinin evrelerini oluşturur.
Aile danışmanlığı, aileyi oluşturan bireylerin birbirleriyle olan ilişkileri ve yaşadıkları sorunlara çözüm bulma sürecine odaklanan bir danışmanlık hizmetidir. Aile danışmanlığı uygulamaları, bilimsel çalışmalardan önce genellikle dini hareketlere dayalı olarak uygulanmıştır.
Aile danışmanlığının temel amacı, tüm aile bireylerinin sorunlarını dile getirmelerini destekleyerek çözüm yolları bulabilmelerini sağlamaktır. Aile danışmanının uyum sağlayıcı özellikleri arasında sorunun kaynağı olan aile üyesine odaklanma, ailenin sürece katkısını dile getirerek motive etme, aile üyelerinin değer ve güçlerini vurgulama, yargı belirtme yerine etkileşimsel bir dil kullanma ve aynı dili kullanma yer alır.
Aile sistem yaklaşımı, aileyi bir sistem olarak ele alır ve aile üyeleri arasındaki etkileşime odaklanır. Sistem kuramına göre, aile bireyleri arasındaki davranış sorunları, aile ilişkilerindeki örüntülerin dengelenmesiyle çözülebilir.
Aile yaşam döngüsü, evlilikten önce başlayan ve ailenin son üyesinin ölümüne kadar süren uzun bir süreci kapsar. Aile yaşam döngüsü evreleri arasında evlilik döngüsü, çocuğu evden ayrılan aile döngüsü, küçük çocuklu aile döngüsü, yaşlılık döngüsü gibi evreler yer almaktadır.
Aileye etkileşim temelindeki yaklaşım, aile üyeleri arasındaki iletişim süreçlerine odaklanarak, iletişimin aileyi nasıl oluşturduğunu anlamaya çalışır. Ailedeki üyeler arasındaki etkileşim kalıpları, sosyal karşılaşma, konu ve içerik değişimi, ilişki tanımlama, eşit ilişkiler geliştirme ve bilgi paylaşımı gibi unsurları içerir.
Bu çerçevede, aile terapisi modelleri, iletişim teknikleri, aile yaşam döngüsü evreleri ve aile ile ilgili temel kavramlar, aile danışmanlığı alanındaki önemli konuları oluşturmaktadır. Aile danışmanlığı, aile üyelerinin sorunlarına etkili çözümler bulmalarını destekleyerek, daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olabilir.
@lolonolo_com |