İş Hukuku

İş Hukuku: Temel İlkeler ve Uygulamalar

1. İş Sözleşmesi ve Türleri

İş hukukunun temeli, iş sözleşmesi ve bu sözleşmenin çeşitleri üzerine kuruludur. Sözleşmelerin yazılı

2. İş Hukukunun Kaynakları

İş hukuku, anayasa, kanunlar, tüzükler, yönetmelikler gibi resmi belgelerden kaynağını alır. İşyeri iç yönetmelikleri gibi daha özgün düzenlemeler, genel hukuk kaynaklarının tamamlayıcısı olarak görülse de, iş hukukunun temel kaynakları arasında sayılmaz.

3. İşten Ayrılma ve Sözleşmenin Sonlandırılması

Askerlik, kanuni ödevler gibi nedenlerle işten ayrılan işçilerin, belirli koşullar altında işverenle yeniden sözleşme yapma hakları bulunmaktadır. Bu süreç, iş hukukunda işçinin korunmasını sağlayan önemli bir mekanizmadır. Ayrıca, iş kanunu, çağrı üzerine çalışma düzenlemesi gibi modern çalışma ilişkilerine de uyum sağlayacak şekilde evrim geçirmiştir.

4. İş Kanunu ve Uygulama Alanı

İş Kanunu, belirli iş ilişkileri ve çalışma koşulları için çerçeve oluşturur. Bu kanunun kapsamı, hava ve deniz taşımacılığı gibi bazı alanları hariç tutarken, park ve bahçe işleri gibi kamu yararına açık alanlarda yapılan işleri içerir.

5. Deneme Süreleri ve İş Sözleşmesi

İş sözleşmesine eklenen deneme süresi, taraflara birbirlerini değerlendirme fırsatı sunar. Bu süre, toplu iş sözleşmeleri ile daha da uzatılabilir. Bu düzenleme, hem işveren hem de işçi için adil bir değerlendirme dönemi sağlamayı amaçlar.

6. Ücret ve Çalışma Koşulları

İş hukuku, işçilerin ücret, çalışma saatleri, izin hakları gibi konularda korunmasını sağlar. Ücret ekleri, ikramiyeler ve diğer mali haklar, iş sözleşmesi ve ilgili kanun hükümleriyle düzenlenir.

Sonuç:

İş hukuku, işçi ve işveren arasındaki ilişkilerin adil bir şekilde yürütülmesini sağlayan temel kurallar ve prensipler bütünüdür. Auzef tarafından sunulan İş Hukuku dersi, bu alandaki temel konuları kapsamlı bir şekilde ele almakta ve öğrencilere iş hayatında karşılaşabilecekleri durumlar için gerekli bilgiyi sunmaktadır. @lolonolo_com olarak, bu makalenin öğrencilere sınav hazırlıklarında yardımcı olacağını umuyor ve başarılar diliyoruz.

@lolonolo_com

1. Aşağıdaki sözleşmelerden hangisi yazılılık koşuluna tabi değildir?

A) Takım sözleşmesi
B) Çıraklık Sözleşmesi
C) Süresi 1 yıl veya daha uzun iş sözleşmeleri
D) Belirsiz iş sözleşmeleri
E) Çağrı üzeri çalışmaya dayalı iş sözleşmeleri

Cevap : B) Çıraklık Sözleşmesi

2. Aşağıdakilerden hangisi iş hukukunun genel kaynaklarından değildir?

A) İşyeri iç yönetmelikleri
B) Yönetmelikler
C) Kanunlar
D) Anayasa
E) Tüzükler

Cevap : A) İşyeri iç yönetmelikleri

3. İşyerinin askerlik veya kanuni bir ödev nedeniyle işten ayrılan işciyle sözleşme yapma zorunluluğun doğması için aşağıdakilerden hangisi doğru değildir?

A) Askerlik veya kanuni bir göreve gitmeden önce işverebin onayının alınması
B) Askerlik veya kanundan doğan görevin sona ermiş olması
C) Askerlik veya kanundan Doğan görevin sona ermesinden itibaren 2 ay içerisinde işverene başvuruda bulunma
D) İş yerinde boş yer bulunması
E) Askerlik veya Kanuni bir görev nedeniyle işten ayrılma

Cevap : C) Askerlik veya kanundan Doğan görevin sona ermesinden itibaren 2 ay içerisinde işverene başvuruda bulunma

4. İş kanuna göre çağrı üzerine çalışmaya dayalı bir iş ilişkisinde aksi kararlaştırılmamışsa işverenin her çağrıda işçiyi en az kaç saat çalıştırması gerekir?

A) 2 saat
B) 1 saat
C) 4 saat
D) 5 saat
E) 3 saat

Cevap : C) 4 saat

5. Aşağıdakilerden hangisinin iş yerini bildirme yükümlülüğü kapsamında bildirmesi zorunlu değildir?

A) işin başlama ve bitme günü
B) iş yerinin ünvan ve adresi
C) çalışma konusu
D) çalıştırılan işçi sayısı
E) iş yerinin cirosu

Cevap : E) iş yerinin cirosu

6. Aşağıdakilerden hangisi İş Kanunu’nun uygulanacağı iş ilişkilerindendir?

A) Bir ailenin Üyeleri ve üçüncü dereceye kadar hısımları arasında evlerde el sanatlarının yapıldığı işler
B) Deniz ve hava taşıma işleri
C) 50’den az işçi çalıştırılan Tarım ve Orman İşleri
D) Aile ekonomisi sınırları içinde kalan tarımla ilgili her çeşit yapı işleri
E) Halkın faydalanmasını açık veya iş yerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri

Cevap : E) Halkın faydalanmasını açık veya iş yerinin eklentisi durumunda olan park ve bahçe işleri

7. Taraflarca iş sözleşmesine bir deneme kaydı konulduğunda bunun süresi en çok …… ay olabilir. Ancak deneme süresi toplu iş sözleşmeleri ile ….. kadar uzatılabilir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 2 ve 5
B) 2 ve 4
C) 2 ve 3
D) 1 ve 3
E) 1 ve 2

Cevap : B) 2 ve 4

8. İş kanununda boşluk bulunması halinde genel kanun olarak aşağıdakilerden hangisi uygulanmalıdır?

A) Türk Medeni Kanunu
B) Türk Borçlar Kanunu
C) Türk Ticaret Kanunu
D) Deniz İş Kanunu
E) Basın İş Kanunu

Cevap : B) Türk Borçlar Kanunu

9. 18 yaşını doldurmamış bir erkek aşağıdaki yerlerden hangisinde çalışabilir?

A) Bar
B) Meyhane
C) hamam
D) Tarım İş yeri
E) Tünel inşaatı

Cevap : D) Tarım İş yeri

10. 4857 sayılı İş Kanunu hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) iş yerini bildirme zorunluluğu getirilmiştir
B) iş yeri ile işletme ayrımı yapılmıştır
C) iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hükümlere öncelik verilmiştir
D) 1475 sayılı iş kanununun tüm hükümlerini yürürlükten kaldırmamıştır
E) Deniz taşıma işleri kapsam dışında bırakılmıştır

Cevap : C) iş sağlığı ve güvenliği ile ilgili hükümlere öncelik verilmiştir

11. Kamu işverenleri aşağıdaki hangi oranda engelli işçi çalıştırmak zorundadır?

A) %3
B) %4
C) %2
D) %3,5
E) %2,5

Cevap : B) yüzde 4

12. İş sözleşmesini vekalet ve Eser sözleşmelerinden ayıran temel unsur aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bağımlılık
B) iş görme
C) karşılıklılık
D) özel hukuk sözleşmesi olması
E) ücret

Cevap : A) Bağımlılık

13. Aşağıdakilerden hangisi iş sözleşmesinin özelliklerinden biridir?

A) Kişisel ilişki kuran bir sözleşme olması
B) Kamu huku sözleşmesi olması
C) Ani edimli bir sözleşme olması
D) Mal varlıksal bir sözleşme olması
E) Tek tarafa borç yüklemesi

Cevap : A) Kişisel ilişki kuran bir sözleşme olması

14. İşveren vekili ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) işvereni temsil eder
B) işveren için öngörülen hukuki sorumluluk işveren vekilleri hakkında uygulanır
C) işveren vekilinin işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur
D) işveren vekilleri iş sözleşmesine göre çalıştıkları takdirde işçi olarak kabul edilirler
E) İşin işyerinin veya işletmenin yönetiminde görev alırlar

Cevap : C) işveren vekilinin işçilere karşı işlem ve yükümlülüklerinden doğrudan işveren sorumludur

15. İşverenin eşit davranma borcu konusunda aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Aynı veya eşit değerde bir iş için cinsiyet nedeniyle daha düşük ücret kararlaştırılamaz
B) Eşit durumda olan kişiler arasinda eşitlik söz konusudur
C) Mutlak bir eşitlik söz konusudur
D) İş verenin eşit davranma borcu İş kanununda düzenlenmiştir
E) İşverenin esit davranma borcu ancak aynı işyerine ait işçiler arasında geçerlidir

Cevap : C) Mutlak bir eşitlik söz konusudur

16. İş yerinin talimatlar ile kanun ve sözleşmeleri aykırı olmamak üzere işin görülmesi çalışma düzeni iş yeri düzeni ve işçilerin iş yerinde belirleme hakkıdır.
Yukarıda verilen ifade aşağıdakilerden hangisini tanımlamaktadır?

A) hiyerarşiyi tesis etme hakkı
B) denetleme hakkı
C) yönetim hakkı
D) Fesih yetkisinin genel çerçevesi
E) sözleşmeye bağlılık

Cevap : C) yönetim hakkı

17. Aşağıdaki işlerden hangisi iş kanununun kısmen uygulandığı işlerdendir?

A) geçici işler
B) belirsiz süreli işler
C) belirli süreli işler
D) sürekli işler
E) süreksiz işler

Cevap : E) süreksiz işler

18. Mesleki alanda ödünç iş ilişkisi ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Ev hizmetleri için ödünç iş ilişkisi süre sınırı olmaksızın kurulabilir
B) Mesleki anlamda ödünç iş ilişkisi en fazla 2 defa yenilebilir
C) Ödünç işçinin çağrılamama nedeniyle sözleşmeyi haklı nedenle feshedebilmesi için en az üç ay geçmesi gerekmektedir
D) Bir işyerinde çalıştırılacak mesleki anlamda ödünç işçi sayısı kanunla sınırlanmıştır.
E) Mevsimlik tarım işçileri için ödümç iş ilişkisi süre sınırı olmaksızın kurulabilir

Cevap : B) Mesleki anlamda ödünç iş ilişkisi en fazla 2 defa yenilebilir

19. Ücret ekleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Komisyon işçinin aıl ücreti olarak da kararlaştırılabilir
B) İşçinin kardan pay isteye bilmesi için bunun taraflarca açıkça kararlaştırlması gerekir
C) İşçinin kardan pay alması işçinin işletmeye ortak olması demektir
D) İşçilere ödenecek ikramiyelerin her biri aylık kazanç tutarını geçemez
E) İkramiye ödeme borcu bazen kanun hükminden de kaynaklanabilir

Cevap : C) İşçinin kardan pay alması işçinin işletmeye ortak olması demektir

20. Aşağıdakilerden hangisi hakkında iş kanunu hükümleri uygulanır?

A) Köşe yazarı
B) Makinist
C) Uçuş personeli
D) Gemi adamı
E) Basketbolcu

Cevap : A) Köşe yazarı

21. İşyerinin veya bir bölümünün devri ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Devir tarihinde işyerinde veya bir bölümde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile devralana geçer.
B) Tüzel kişiliğin birleşme, katılma ya da türünün değişmesiyle sona erme hallerinde birlikte sorumluluk hükümleri uygulanır
C) İşyerinin devrine ilişkin hükümler, geçici ve belirli süreli devirlerde uygulanmaz.
D) İşyerini devreden işveren, iş sözleşmelerinin doğrudan tarafı olmaya iki yıl boyunca devam eder.
E) İşyerinin devrinden sonra gündeme gelen kıdem tazminatı taleplerinden yalnızca devralan işveren sorumludur

Cevap : A) Devir tarihinde işyerinde veya bir bölümde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile devralana geçer.
A seçeneği doğrudur. İşyerinin veya bir bölümünün devri durumunda, Türkiye’deki iş hukuku uygulamalarına ve ilgili mevzuata göre, devir tarihinde işyerinde veya bir bölümde mevcut olan iş sözleşmeleri bütün hak ve borçları ile yeni işverene geçer. Bu, 4857 sayılı İş Kanunu’nun ilgili maddelerinde açıkça belirtilmiştir. Yani, işyerinin devri sırasında, orada çalışanların iş sözleşmeleri, var olan tüm hak ve yükümlülükleriyle birlikte yeni işverene otomatik olarak transfer olur. Bu durum, işçilerin haklarının korunmasını sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
B, C, D, ve E seçenekleri, iş hukuku ve işyeri devri konularında belirli durumları ifade etse de, genel kapsam ve direkt olarak işyeri devri ile ilgili yasal süreçlerin nasıl işlediğini açıklayan doğru ve kapsayıcı yanıt A seçeneğidir.

Açıköğretim ve Meslek Sınavlarına Hazırlık: İş Hukuku Üzerine Genel Bakış

Açıköğretim ve meslek sınavlarına hazırlanan öğrenciler için iş hukuku, hem teorik bilgiyi hem de pratik uygulamayı gerektiren kapsamlı bir ders konusudur. Bu makale, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef) İş Sağlığı ve Güvenliği bölümü öğrencileri başta olmak üzere, iş hukuku ile ilgili temel kavramları, yasal düzenlemeleri ve uygulamalı örnekleri ele alarak, sınavlara daha iyi hazırlanmanızı amaçlamaktadır.

İş Kanunu ve Uygulama Alanı

4857 sayılı İş Kanunu, Türkiye’deki iş ilişkilerinin temelini oluşturur. Bu kanun, işveren ve işçi arasındaki ilişkileri düzenlerken, işveren vekilleri, işyeri sahipleri gibi çeşitli tarafları da kapsar. Ancak sporcular gibi bazı özel gruplar, bu kanunun kapsamı dışındadır. İş Kanunu’nun uygulama alanı, işyeri devri, iş sözleşmelerinin devralınması, geçici iş ilişkileri ve ücretin ödenmesi gibi önemli konuları içerir.

İşyeri Devri ve Geçici İş İlişkileri

İşyeri devrinde, işyerinde mevcut olan iş sözleşmeleri, bütün hak ve borçları ile birlikte yeni işverene geçer. Bu durum, iş sözleşmesinin feshi için haklı sebep oluşturmaz. Geçici iş ilişkileri ise, işçinin geçici bir süre için başka bir işverenin emrine girerek çalışması durumudur ve toplam süresi altı ayı geçemez.

Ücretin Ödenmesi ve Kıdem Tazminatı

Ücret, işin yapılmasından sonra ve en geç ayda bir ödenmelidir. Ücretin ödenmesiyle ilgili düzenlemeler, işçilerin haklarının korunmasını amaçlar. Kıdem tazminatı ise, işçinin işveren tarafından belirli sebeplerle işten çıkarılması durumunda hak kazandığı tazminattır. Ancak, kadın işçinin evlilik sebebiyle işten ayrılması, kıdem tazminatına hak kazanma sebepleri arasında yer almaz.

Çalışma Saatleri ve Fazla Mesai

İş Kanunu, günlük ve haftalık çalışma saatlerini belirler. Örneğin, altı gün çalışılan bir işyerinde, günlük çalışma süresi yedi buçuk saat olmalıdır. Fazla çalışma ve yoğunlaştırılmış iş haftası uygulamaları da işverenlerin iş yükünü yönetmeleri için önemlidir.

İş Sağlığı ve Güvenliği

İş sağlığı ve güvenliği, işyerlerindeki risklerin önlenmesi, çalışanların sağlık ve güvenliğinin korunması için alınan tedbirleri içerir. Özellikle tehlikeli sınıflarda yer alan işlerde, risk değerlendirmesi yapılmamışsa iş durdurulabilir. Devlet, iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmasını zorunlu kılar ve bu konudaki denetimlerini sürdürür.

Sonuç

Açıköğretim ve meslek sınavlarına hazırlanan öğrenciler için iş hukuku, geniş bir yelpazede bilgi ve uygulamayı gerektirir. Bu makalede ele alınan konular, sınavlarda karşılaşabileceğiniz temel iş hukuku konularına genel bir bakış sunmaktadır. Lolonolo.com olarak amacımız, sizlere sınav hazırlıklarınızda destek olmak ve başarınıza katkıda bulunmaktır. İyi çalışmalar dileriz.

@lolonolo_com

1. Aşağıdaki seçeneklerden hangisi 4857 sayılı İş Kanunu’nun kişi bakımından uygulama alanına dahil değildir?

A) İşverenler
B) Kapıcılar
C) İşveren vekilleri
D) Sporcular
E) İşyeri sahipleri

Cevap : D) Sporcular

2. 4857 sayılı İş Kanunu’na göre işyeri devri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Devreden işveren, devir tarihinden itibaren iki yıl içerisinde yapılacak iş sözleşmelerinden de sorumludur.
B) İşyerinde mevcut olan iş sözleşmeleri sözleşmenin imzalandığı tarihte bütün hak ve borçları ile birlikte devralan işverene geçer
C) İşyerinin devri iş sözleşmesinin feshi için haklı sebep oluşturmaz.
D) işyeri devrinde devralan işveren tüm işçi alacaklarından tek başına sorumludur.
E) işyerinin devri, işyerinin kapatılması ile aynı sonuçları doğurur.

Cevap : C) İşyerinin devri iş sözleşmesinin feshi için haklı sebep oluşturmaz.

3. Geçici iş ilişkisi ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi doğrudur?

A) Geçici iş ilişkisi yalnızca, işçinin yapmakta olduğu işe benzer nitelikte işler için kurulabilir.
B) İşçiye talimat verme hakkı devreden işverene aittir.
C) Geçici iş ilişkisi en fazla üç defa yenilenebilir
D) Geçici iş ilişkisinin toplam süresi altı ayı geçemez.
E) Toplu işçi çıkarmaya gidilen iş yerlerinde, çıkarma tarihinden itibaren 8 ay içinde toplu işçi çıkarmanın konusu olan işler

Cevap : D) Geçici iş ilişkisinin toplam süresi altı ayı geçemez.

4. “Birden çok işçinin oluşturduğu bir takımı temsilen bu işçilerden birinin ….. sıfatıyla işverenle yaptığı sözleşmeye, takım sözleşmesi denir.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) ekip başı
B) takım temsilcisi
C) takım kılavuzu
D) takım kaptanı
E) ustabaşı

Cevap : C) takım kılavuzu

5. “Süresi ….. veya daha uzun süreli iş sözleşmeleri yazılı şekilde yapılmalıdır.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 2 Yıl
B) 3 yıl
C) 6ay
D) 3 ay
E) 1 Yıl

Cevap : E) 1 Yıl

6. Ücretin ödenmesiyle ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ücreti ödeme gününden itibaren 20 gün içinde mücbir bir neden dışında ödenmeyen işçi, iş görme borcunu yerine getirmekten kaçınabilir.
B) Kural olarak ücret, işyerinde veya özel olarak açılan bir banka hesabına ödenir.
C) Ücret ve ekleri, kural olarak Türk parasıyla ödenir.
D) Ödeme günü tatile denk geliyorsa tatilden önceki son gün ödeme yapılmalıdır.
E) Kural olarak ücret, işin yapılmasından sonra ve en geç ayda bir ödenir

Cevap : D) Ödeme günü tatile denk geliyorsa tatilden önceki son gün ödeme yapılmalıdır.

7. Aşağıdakilerden hangisi kıdem tazminatına hak kazandıran hâllerden biri değildir?

A) İşverenin zorlayıcı bir nedenle sözleşmeyi feshi
B) İşçinin emekliliğe hak kazanması veya ölümü
C) Kadın işçinin evlilik sebebiyle dilediğinde sözleşmeyi feshetmesi
D) İşçinin muvazzaf askerlik hizmeti nedeniyle sözleşmeyi feshi
E) İşçinin haklı nedenlerle sözleşmeyi feshi

Cevap : C) Kadın işçinin evlilik sebebiyle dilediğinde sözleşmeyi feshetmesi

8. İşçi A, diğer işçilere nispetle kendisine çalıştığı her saat başına yüzde elli oranında arttırılmış ücret ödenmesi karşılığında haftanın her günü ve günde sekiz saat blok hâlinde çalışmayı kabul etmiştir.
Yukarıda bahsedilen durumdaki hukuka aykırılık aşağıdakilerden hangisidir?

A) A’ya ödenen ücretin düşük belirlenmiş olması.
B) A’ya diğer işçilerden farklı miktarda ücret ödenmesi
C) A’nın ara dinlenmesi ve hafta tatili yapmadan çalıştırılması
D) A’nın kabul beyanını işverene yazılı olarak iletmemesi
E) A’ya ödenen ücretin A’nın talebi üzerine belirlenmiş olması

Cevap : C) A’nın ara dinlenmesi ve hafta tatili yapmadan çalıştırılması

9. Aşağıdakilerden hangisi devletin iş sağlığı ve güvenliğini sağlamakla ilgili yükümlülükleri arasında yer almaz?

A) İşyerlerinde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmasını zorunlu kılan yasal düzenlemelerin oluşturulması.
B) iş sağlığı ve güvenliği yasalarına uymayan işyerlerinin ulusal basında ifşa edilmesi.
C) iş sağlığı ve güvenliği denetimini yapacak kurumsal organizasyonun ve yasal mevzuatın oluşturulması.
D) iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin uygulanmasını denetleyecek kurumların oluşturulması.
E) Uzaktan çalışma yaptırılması kararlaştırılan işlerde iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerinin alınmasını öngören yönetmelikler hazırlanması.

Cevap : B) iş sağlığı ve güvenliği yasalarına uymayan işyerlerinin ulusal basında ifşa edilmesi.

10. Aşağıdaki günlerden hangisinde iş yerlerinin kapatılması zorunluluğu vardır?

A) 19 Mayıs
B) 23 Nisan
C) 29 Ekim
D) 15 Temmuz
E) 30 Ağustos

Cevap : C) 29 Ekim

İş Hukuku 2022-2023 Final Soruları

11. Aşağıdakilerden hangisi bildirimsiz fesih sebeplerinden biri değildir?

A) Zorlayıcı sebepler
B) Ahlak kurallarına uymayan håller
C) Sağlık sebepleri
D) Tarafların birbirinden memnuniyetsizliği
E) iyi niyet kurallarına uymayan haller

Cevap : D) Tarafların birbirinden memnuniyetsizliği

12. Altı gün çalışılan ve kanuni haftalık çalışma süresinin uygulandığı bir işyerinde, günlük çalışma süresi aşağıdakilerden hangisi olmalıdır?

A) Altı buçuk saat
B) Sekiz saat
D) Dokuz saat
E) Yedi buçuk saat

Cevap : E) Yedi buçuk saat

13. Aşağıdakilerden hangisi fesih olmaksızın iş sözleşmesini sona erdiren hallerden biri değildir?

A) İşçinin hastalık veya sakatlığa uğraması
B) İşçinin ölümü
C) Sözleşme süresinin dolması
D) İşverenin kişiliği esas alınarak yapılmış sözleşme ile çalışan işçinin işvereninin ölmesi
E) Tarafların anlaşarak sözleşmeyi sona erdirmesi

Cevap : A) İşçinin hastalık veya sakatlığa uğraması

14. Aşağıdaki ihtimallerden hangisinde verilmeyen yıllık izin ücretinin verilmesi zorunlu değildir?

A) İş sözleşmesi devam ettiği sırada
B) İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle sona erdirilmesi halinde
C) İş sözleşmesi sona erdikten altı yıl sonra
D) İş sözleşmesinin işverenin ölümü ile sona ermesi halinde

Cevap : C) İş sözleşmesi sona erdikten altı yıl sonra

15. Günlük sekiz saat çalışılan bir işyerinde işçi A. işyerine sabah 08.00’de girmekte ve akşam 17.00’de işyerinden çıkmaktadır. İşverenin savunması aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Toplamda dokuz saat çalıştığını belirterek fazla çalışma ücreti talep etmektedir.
B) İşyerindeki diğer tüm işçilerin de gibi dokuz saat işyerinde kaldıkları, tüm işçilerin fazla çalışma yaptığının kabul edilmesi halinde ise işverenin bunun getireceği ekonomik yükün altindan kalkamayacağı
C) A’nın yoğunlaştirilmiş iş haftası uygulaması kapsamında çalıştırılan işçilerden biri olduğu, bu sebeple de söz konusu bir saat fazla sürenin, fazla çalışma olarak degerlendirilmesinin mümkün olmadığı
D) İşçi Amin işyerinde dokuz saat kalmayı kendisinin tercih ettiği her ne kadar işçi bu süre içerisinde işini yapmaya devam ediyor olsa da işverenin A’dan bu yönde bir talebinin olmadığı
E) A’nın işyerine gidip gelirken işveren tarafından sağlanan servisle gidip geldig, bu sayede hem vakitten hem de yol masrafadan kurtulduğu bu sebeple de shikonu bir saat fazlaligin hakkaniyet gereği fazla çalışma olarak değerlendirilmemesi gerektiği

Cevap : C) A’nın yoğunlaştirilmiş iş haftası uygulaması kapsamında çalıştırılan işçilerden biri olduğu, bu sebeple de söz konusu bir saat fazla sürenin, fazla çalışma olarak degerlendirilmesinin mümkün olmadığı

16. İscinin iş sağlığı ve güvenliği tedbirlerine aykırı davranması halinde aşağıdaki borçlarından hangilerine aykırı davrandığından bahsedilebilir?

A) Emir ve talimatlara uyma borcu – Rekabet etmeme borcu
B) Ozen borcu-Emir ve talimatlara uyma borcu
C) Sadakat borcu-Rekabet etmeme borcu
D) Ozen borcu-Rekabet etmeme borcu
E) Ayrımcılık yapmama-Ozen borcu

Cevap : B) Ozen borcu-Emir ve talimatlara uyma borcu

17. İşyerinde işçiyi bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan bir zorlayıcı sebebin ortaya çıkması halinde işçiye ödenecek ücret hakkında aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) İşçinin bir kusuru yoktur, ücrette bir kesinti yapılamaz.
B) Her gün için ücretin dörtte biri ödenir.
C) Her gün için yarım ücret ödenir.
D) Zorlayıcı neden bulunduğundan ücret ödenmez.
E) Her gün için ücretin beşte bir ödenir.

Cevap : C) Her gün için yarım ücret ödenir.

18. işçinin rekabet etme yasağıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) işveren için zarar meydana getirmeyecek işlerde uygulanması mümkün değildir.
B) işçinin, müşteri çevresi veya üretim sırları ya da işverenin yaptığı işler hakkında bilgi edinme imkanı olması halinde mümkündür.
C) Rekabet yasağı yer, zaman ve işlerin türü bakımından uygun olmayan sınırlamalar içeremez.
D) Süresi, kural olarak bir yılı aşamaz
E) iş sözleşmesi haklı bir sebep olmaksızın işveren tarafından feshedilirse rekabet yasağı da ortadan kalkar

Cevap : D) Süresi, kural olarak bir yılı aşamaz

19. Salgın hastalık sebebiyle işlerin önemli ölçüde azaldığı bir lokantada işçilerin işveren tarafından iki ay süreyle ücretsiz izne çıkarılmaları halinde aşağıdakilerden hangisi talep edilebilir?

A) Aile yardım
B) Fazla çalışma ücreti
C) İhbar tazminat
D) Kısa çalışma ödeneği
E) İşsizlik ödeneği

Cevap : D) Kısa çalışma ödeneği

20. Geçerli sebep gösterme zorunluluğunun doğması için göz önüne alınacak işçi sayısının hesabına ilişkin aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Kısmi süreli çalışan işçiler, toplam çalışma süreleri tam süreli çalışanlara dönüştürülerek bulunacak sayı tutarında hesaba katılır.
B) İşyerinde ödünç işçi olarak çalışanlar da toplam işçi sayısında toplama dahil edilir.
C) Holding ve şirketler topluluğuna bağlı işletmelerdeki işcilerin toplam sayısı dikkate alınır.
D) İşyerinde çalışan memur ve stajyerler toplam işçi sayısında dikkate alınır.
E) Kanunda belirlenen toplam işçi sayısı sözleşmelerle azaltılabilir veya ortadan kaldırılabilir.

Cevap : A) Kısmi süreli çalışan işçiler, toplam çalışma süreleri tam süreli çalışanlara dönüştürülerek bulunacak sayı tutarında hesaba katılır.

21. Yıllık ücretli izin ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) İşveren tarafından verilen ücretli veya ücretsiz izinler yıllık izinden mahsup edilemez.
B) izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılır.
C) işçinin yıllık izne ilişkin ücreti izne başlamadan önce peşin olarak ödenir.
D) Kural olarak yıllık ücretli iznin bölünmemesi esastır.
E) İşçi İzinde ücretli bir işte çalışamaz.

Cevap : B) izin süresine rastlayan ulusal bayram, hafta tatili ve genel tatil günleri izin süresinden sayılır.

22. Hizmet ilişkisi beş yıldan uzun sürmüş bir işçi için ödenecek ölüm tazminatı en az kaç aylık ücreti tutarında olmalıdır?

A) 2
B) 3
C) 1
D) 4
E) 5

Cevap : A) 2

23. “Çok tehlikeli sınıfta yer alan maden, metal ve yapı işleri ile tehlikeli kimyasallarla çalışılan işlerin yapıldığı veya büyük endüstriyel kazaların olabileceği iş yerlerinde …… olması durumunda iş durdurulur.’’
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) sağlık odası kurulmamış
B) risk değerlendirmesi yapılmamış
C) çalışan temsilcisi seçilmemiş
D) işyeri hekimi görevlendirilmemiş
E) Bina elverişlilik raporu alınmamış

Cevap : B) risk değerlendirmesi yapılmamış

24. İşçilerini dönemlik olarak günlük çalışma sürelerinin üzerinde çalıştırmak isteyen fakat fazla çalışma ücreti ödemek istemeyen işverene aşağıdaki yollardan hangisini kullanması önerilir?

A) Ara dinlenmelerinde de çalışma yaptırması
B) Yoğunlaştırılmış iş haftası uygulaması
C) Kısmi çalışma sistemine geçmesi
D) Gece çalışması yaptırması
E) Telafi çalışması yaptırması

Cevap : B) Yoğunlaştırılmış iş haftası uygulaması