Tarihi Coğrafya

Ders Kitabı

Tarihi Coğrafya 2021 Final Soruları

“Genç bir insanın eğitimindeki gelişme harmonik ünitelerle sağlanabilir.” sözü kime aittir?

A) Dewey
B) Herodot
C) Platon
D) Ratzel
E) Erickson

Cevap : C) Platon

Tarihî coğrafyanın ilk çalışmalarından kabul edilen ve Nil Deltası’nın oluşumunu ele alan çalışma kime aittir?

A) Besim Darkot
B) Friedrich Ratzel
C) Süha Göney
D) Katip Çelebi
E) Herodotos

Cevap : E) Herodotos

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafyanın sistematik coğrafyadaki yerine işaret eder?

A) Fizik alanında bulunması
B) Coğrafyanın bütününde yer alması
C) Tarihin içinde bulunması
D) Beşerî coğrafyanın içinde yer alması
E) Fiziki coğrafya alanında bulunması

Cevap : B) Coğrafyanın bütününde yer alması

Eski çağlarda kurulan yerleşmelerle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) İnsanlar yerleşim merkezi olarak mağaraların etrafını tercih etmişlerdir.
B) Yerleşim alanlarını seçerken dış tehlikeler dikkate alınmamıştır.
C) Yerleşim alanları savunmaya uygun alanlar olarak seçilmemiştir.
D) İnsanlar yerleşmeleri çevre şartlarından bağımsız kurmuşlardır.
E) İnsanın yerleşmek için seçtiği saha çevre şartlarına bağımlılığının bir göstergesidir.

Cevap : E) İnsanın yerleşmek için seçtiği saha çevre şartlarına bağımlılığının bir göstergesidir.

Aşağıdakilerden hangisi bir disiplinin tanımında bulunan özelliklerden biri değildir?

A) Veri işleme, sorgulama ve analiz
B) Terminolojisinin olması
C) Profesyonel dilinin olması
D) Coğrafi olması
E) Entelektüel öncülerinin olması

Cevap : D) Coğrafi olması

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafyada zaman kavramını tam olarak ifade eder?

A) Geçmiş zamanlar
B) Geçmiş-Günümüz-Gelecek
C) Tarihî mekânlar
D) Yakın tarih
E) Orta Çağ

Cevap : B) Geçmiş-Günümüz-Gelecek

Aşağıdakilerden hangisi bir disiplinin üç önemli kolundan biridir?

A) Tarihsel bilgiye sahip olması
B) Coğrafi bilgiye sahip olması
C) Tanımlanabilir bir felsefesinin olması
D) Tarih coğrafya bilgisine sahip olması
E) Uzun bir bilgiye sahip olması

Cevap : C) Tanımlanabilir bir felsefesinin olması

Aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Doğa bilimleri disiplinlerarası çalışmaya imkân verir.
B) Disiplinlerarası iş birliği gerektirmez.
C) Disiplinlerarası çalışmalarda tarih tek başına çalışır.
D) Disiplinlerarası çalışmalarda bir bilimin yöntemi esastır.
E) Her bilimsel veri tektir, değişmez.

Cevap : A) Doğa bilimleri disiplinlerarası çalışmaya imkân verir.

“Tarihî Coğrafya”nın hangi disipline ait olduğu aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak gösterilmiştir?

A) Felsefe
B) Jeoloji
C) Tarih
D) Coğrafya
E) Sosyoloji

Cevap : D) Coğrafya

Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafyanın anlamını tam olarak karşılamaktadır?

A) Bilimsel tarih
B) Matematik coğrafya
C) Coğrafyacıların tarihi
D) Coğrafyanın tarihi
E) Geçmişin coğrafyası

Cevap : E) Geçmişin coğrafyası

Eğer coğrafyacı kültürdeki mekânsal benzerlik ve çeşitlilikleri anlamak ve açıklamak istiyorsa, bir tarihi perspektif benimsemeli ve cevapları bulmak için de geçmişe dalmalıdır. Gerçekten de, kültür zamana koşullanmıştır ve zaman boyutu olmaksızın tam anlamıyla incelenemez.” Aşağıdakilerden hangisi bu ifadenin karşılılığı olabilir?

A) Kültürel coğrafi geçmiş
B) Sosyal kültür algısı
C) Kültür nedir?
D) Coğrafyanın tanımı
E) Tarih kültürü

Cevap : A) Kültürel coğrafi geçmiş

Aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Tarih boyunca bilginin tümdengelim ve tümevarım yöntemleri tartışılmıştır
B) Tarih, ilkçağlardaki felsefe-bilim birlikteliğinden özerk disiplinlere doğru akış seyretmiştir.
C) Tarih içinde geçerli bilginin rasyonalist ya da amprik olup olmadığı tartışılmıştır.
D) Bilimlerin tek çalışması gerektiği öne çıkmıştır.
E) Bilimsel alanda kalıplaşma ve sabit fikirlilik eleştirilmiştir.

Cevap : D) Bilimlerin tek çalışması gerektiği öne çıkmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi tarih ve coğrafya bilimlerini disiplinlerarası bir yaklaşımla ve konuyu farklı boyutlarıyla incelemeye katkı sağlayacak niteliktedir?

A) Tarihî düşünme becerileri
B) Harita bilgisine dayalı düşünme becerileri
C) Coğrafi düşünme becerileri
D) İklimi düşünme becerileri
E) Tarihî coğrafya düşünme becerileri

Cevap : E) Tarihî coğrafya düşünme becerileri

“Muhtelif Devirlerde Anadolu’nun Yolları” adlı çalışma aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Hasan Ali Yücel
B) Süha Göney
C) Ali Tanoğlu
D) Hamit Sadi Selen
E) Besim Darkot

Cevap : D) Hamit Sadi Selen

Aşağıdakilerden hangisi tarih eğitiminde hedeflenen düşünme becerileri içinde yer almaz?

A) Tarihsel sorun analizi ve karar verme becerisi
B) Tarihsel yazma becerisi
C) Tarihsel analiz ve yorum becerisi
D) Tarihsel sorgulamaya dayalı araştırma becerisi
E) Kronolojik düşünme becerisi

Cevap : B) Tarihsel yazma becerisi

Düşünme becerileriyle ilgili aşağıdakilerden hangisi Sternberg ve Girgorenko’nun tanımlaması dışında kalmaktadır?

A) Yaratıcı düşünme becerisi
B) Kalıcı düşünme becerisi
C) Düşünme becerileri üç şekilde tanımlanır
D) Analitik düşünme becerisi
E) Uygulamalı düşünme becerisi

Cevap : B) Kalıcı düşünme becerisi

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya olarak nitelendirilen ve Süha Göney tarafından hazırlanan çalışmadır?

A) Küçük Asya’nın Tarihî Coğrafyası
B) Marifetname
C) Tarihî Coğrafya
D) Büyük Menderes Bölgesi
E) Mukaddime

Cevap : D) Büyük Menderes Bölgesi

Düşünme becerilerine dayalı olarak birey için aşağıda verilen gelişmelerden hangisi gerçekleşmez?

A) Bireyin çevresini anlaması
B) Bireyin kendini anlaması
C) Bireyin sorunlarının artması
D) Bireyin yaşam kalitesinin artması
E) Bireyin doğayı algılaması

Cevap : C) Bireyin sorunlarının artması

Coğrafyacı olmayıp çalışmasının adında tarihi coğrafyaya yer veren ve “Türkiye’nin Arkeoloji, Epigrafi ve Tarihi Coğrafyası için Bibliografya” adlı eserin müellifi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Arif Müfit Mansel
B) Besim Darkot
C) Süha Göney
D) Ali Tevfik Tanoğlu
E) Hamit Sadi Selen

Cevap : A) Arif Müfit Mansel

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya araştırmalarında bilimsel sistematik açısından değerlendirilemez?

A) Geçmiş ve günümüz arasında mekânsal karşılaştırmaların yapılması
B) Belli bir mekânın değerlendirilmesi
C) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geçmişe dair tarihî tahminlerde bulunulması
D) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geleceğe dair coğrafi tahminlerde bulunulması
E) Belli bir zamanın veya periyodun değerlendirilmesi

Cevap : D) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geleceğe dair coğrafi tahminlerde bulunulması

Aşağıdakilerden hangisi düşünme becerisi gerektirir?

A) Engelleri atlatma
B) Hepsi
C) Değerlendirme
D) Problem çözme
E) Karar verme

Cevap : B) Hepsi

Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafyada düşünme becerilerine ait bir kazanımıdır?

A) Coğrafi düşünebilme yoksunluğu
B) Coğrafi bakış açısı kazanma
C) Tarih ve coğrafya dışında hareket etme
D) Tarih ve coğrafya bilimlerine çok boyutlu bakış
E) Tarih bilincinin yok olması

Cevap : D) Tarih ve coğrafya bilimlerine çok boyutlu bakış

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafyanın temel kavramları olarak nitelendirilir?

A) İnsan-Zaman-Mekân
B) Tarih-Coğrafya-Doğa
C) Zaman-Mekân-Kaynak
D) Ekonomik-Sanayi-Ticari
E) Fiziki-Beşerî-Bölgesel

Cevap : A) İnsan-Zaman-Mekân

Coğrafyacı olmayıp tarihî coğrafya konusunda eserleri bulunan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) William M. Ramsay
B) Hamit Sadi Selen
C) Ali Tanoğlu
D) Besim Darkot
E) Osman Gümüşçü

Cevap : A) William M. Ramsay

Tarihî coğrafyadan bahseden, tarihçi ve coğrafyacı olarak bilinen ve 7 ciltlik tarih- coğrafya lügati adlı eseri yazan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cenap Şehabettin
B) Kemal Tahir
C) Ahmet Rifat
D) Cemal Süreyya
E) Orhan Pamuk

Cevap : C) Ahmet Rifat

Aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Tarihçiler sadece iklim verilerini kullanırlar.
B) Tarih ve coğrafya arasındaki ilişki disiplinlerarası çalışmalara örnektir.
C) Coğrafya ve tarih ayrı birer bilimdir.
D) Tarihçi olayları açıklayabilmek için mekân bilgisini kullanır.
E) Coğrafi olaylar zaman boyutu olmaksızın izah edilemezler.

Cevap : A) Tarihçiler sadece iklim verilerini kullanırlar.

Aşağıdakilerden hangisi Şemseddin Sami’nin tarihî coğrafyadan bahsettiği eseridir?

A) Şundan Bundan
B) Kamusu’l-Âlam
C) Kamus-ı Arabi
D) İstanbul Hatıraları
E) Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat

Cevap : B) Kamusu’l-Âlam

Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafya kaynaklarının bilimsel sistematik tasnifinde yer almaz?

A) Tarihi coğrafyanın nasıl yapılacağını izah eden kaynaklar
B) Günümüzde yapılan tarihi coğrafya çalışmalarını içeren kaynaklar
C) Metodolojik tarihi coğrafya kaynakları
D) Geçmişte yapılmış bilimsel değeri olan coğrafi kaynaklar
E) Günümüze ait coğrafi kaynaklar

Cevap : A) Tarihi coğrafyanın nasıl yapılacağını izah eden kaynaklar

Kültür bir toplumun tarihsel zenginliğidir.” sözüyle aşağıdakilerden hangisi ifade edilmiştir?

A) Zayıf kültürlerin geleceği yoktur.
B) Kültür geçmişten gelen bir birikimle oluşur.
C) Eski toplumlar daha kültürlüdür.
D) Büyük toplumlar kültür karmaşası yaşar.
E) Kültür bir zaman yolculuğudur.

Cevap : B) Kültür geçmişten gelen bir birikimle oluşur.

Coğrafyacı olmayıp çalışmasının adında tarihi coğrafyaya yer veren ve “Türkiye’nin Arkeoloji, Epigrafi ve Tarihi Coğrafyası için Bibliografya” adlı eserin müellifi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Arif Müfit Mansel
B) Süha Göney
C) Ali Tevfik Tanoğlu
D) Besim Darkot
E) Hamit Sadi Selen

Cevap : A) Arif Müfit Mansel

Aşağıdakilerden hangisi medeniyet kelimesinin karşılığı olamaz?

A) Dil
B) Uygarlık
C) Şehirlilik
D) Şehre uymak
E) Şehirleşme

Cevap : A) Dil

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya kaynağı değildir?

A) 1800’den önce İngiltere’nin tarihî coğrafyası
B) Türkiye’nin tarım coğrafyası
C) Avrupa’nın tarihî coğrafyası
D) Tarihî coğrafya
E) Birleşik Devletlerin tarihî coğrafyası

Cevap : B) Türkiye’nin tarım coğrafyası

Aşağıdakilerden hangisi kültürü tanımlayan ifadelerden biri değildir?

A) Eğitim
B) Bilgi
C) Korumak
D) Yetiştirmek
E) Görmek

Cevap : E) Görmek

Kültür ve medeniyet için aşağıdakilerden hangisi yanlış verilmiştir?

A) İnsan ve toplumdan ayrı düşünülemez.
B) Sadece insan düşüncesinin bir ürünüdür.
C) Kültür ve medeniyet bir değerler silsilesidir.
D) Doğada hazır bir şekilde bulunmaz.
E) Artarak süren bir özellik taşır.

Cevap : B) Sadece insan düşüncesinin bir ürünüdür.

Tarihî coğrafyada düşünme becerileriyle ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Geçmiş, günümüz ve gelecek dengesini kurabilmek
B) Tarihî hikâyeler okumak ve kronolojik tasnif yapabilmek
C) Tarihî masallar okumak ve başkalarına aktarabilmek
D) Tarihî hatıralar dinlemek ve düşünebilmek
E) Tarihî anekdotlar dinlemek ve düşünebilmek

Cevap : A) Geçmiş, günümüz ve gelecek dengesini kurabilmek

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya çalışmaları içinde İlk Çağ’a ait bir çalışma olarak nitelendirilir?

A) Bizans yazıları
B) Herodotos’un yazıları
C) Evliya Çelebi’nin yazıları
D) Neolitik dönem yazıları
E) Paleolitik dönem yazıları

Cevap : B) Herodotos’un yazıları

Aşağıdakilerden hangisi coğrafi sorgulama becerileri arasında yer almaz?

A) Coğrafi oluşum
B) Coğrafi sorular sorma
C) Coğrafi bilgileri düzenleme
D) Coğrafi bilgi kazanma
E) Coğrafi sorulara cevap verme

Cevap : A) Coğrafi oluşum

Düşünmeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Düşünme öğrenilemez.
B) Düşünme gelişim programı yaşamı zorlaştırır.
C) Düşünme tüm canlılarda gerçekleşen bir eylemdir
.D) Düşünme öğretilebilir ve geliştirilebilir.
E) İnsanların düşünme eylemi eşittir.

Cevap : .D) Düşünme öğretilebilir ve geliştirilebilir.

Aşağıdakilerden hangisi tarihi coğrafyada düşünme becerilerine ait bir kazanımıdır?

A) Coğrafi bakış açısı kazanma
B) Tarih ve coğrafya bilimlerine çok boyutlu bakış
C) Tarih bilincinin yok olmasıv
D) Tarih ve coğrafya dışında hareket etme
E) Coğrafi düşünebilme yoksunluğu

Cevap : B) Tarih ve coğrafya bilimlerine çok boyutlu bakış

Aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden biri değildir?

A) İnsana has bir olgudur.
B) Toplumsal zayıflığı simgeler.
C) Öğrenmeyle elde edilir.
D) Dinamiktir.
E) Toplumsal bir anlamı vardır.

Cevap : B) Toplumsal zayıflığı simgeler.

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya araştırmalarında bilimsel sistematik açısından değerlendirilemez?

A) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geçmişe dair tarihî tahminlerde bulunulması
B) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geleceğe dair coğrafi tahminlerde bulunulması
C) Geçmiş ve günümüz arasında mekânsal karşılaştırmaların yapılması
D) Belli bir zamanın veya periyodun değerlendirilmesi
E) Belli bir mekânın değerlendirilmesi

Cevap : B) Tarihî süreçte meydana gelen değişimlerin incelenmesi ve geleceğe dair coğrafi tahminlerde bulunulması

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de tarihî coğrafya alanında çalışması olan coğrafyacılar arasında yer alır?

A) İlber Ortaylı
B) Halil İnalcık
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Hamit Sadi Selen
E) Tevfik Fikret

Cevap : D) Hamit Sadi Selen

Aşağıdakilerden hangisi “müzik, opera, resim sanatı, heykel sanatı” alanlarını ifade eden bir kültür çeşididir?

A) Yüksek kültür
B) Karşı kültür
C) Popüler kültür
D) Halk kültürü
E) Alt kültür

Cevap : A) Yüksek kültür

Aşağıdakilerden hangisi tarih ve coğrafya bilimlerinin birbiriyle ilişkili ve çok yönlü fakat bir bütün olarak işlenmesinde önemli rol oynar?

A) Tarihî düşünme becerileri
B) Osmanlı arşivi
C) Coğrafi düşünme becerileri
D) Coğrafya tarihi düşünme becerileri
E) Tarihî coğrafyada düşünme becerileri

Cevap : E) Tarihî coğrafyada düşünme becerileri

Kültür-zaman ilişkisi açısından değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Kültür-zaman ilişkisine ait bulgular yetersizdir.
B) Kültür ve zaman arasında bir bağ yoktur.
C) Zamanın kültürel değerlerle ilişkisini coğrafyacılar değerlendirmez.
D) Kültür, zaman boyutu olmaksızın tam anlamıyla incelenemez.
E) Zamana bağlı olarak kültürlerin gelişmesi söz konusu değildir.

Cevap : D) Kültür, zaman boyutu olmaksızın tam anlamıyla incelenemez.

Eğer kültür coğrafyacıları mekânsal kalıpları zaman içinde inceleyeceklerse neden tarihçi değil de coğrafyacı oldular?” sorusunun cevabı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Kültür sadece coğrafyacılar tarafından incelendiğinden
B) Mekânla olan ilişkilerinden dolayı
C) Zaman içindeki değişimleri inceledikleri için
D) Kültür zamanla değiştiğinden
E) Kültürleri inceledikleri için

Cevap : B) Mekânla olan ilişkilerinden dolayı

Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya araştırmalarında uygulanan bir aşama değildir?

A) Sondaj ve analiz
B) Sentez ve analiz
C) Arazi çalışması
D) Arşiv çalışması
E) Bibliyografya çalışması

Cevap : A) Sondaj ve analiz

İnsanın biyolojik donanımı yeryüzünde varlığını sürdürmesinde tek koşul değildir.” cümlesine göre insanın doğayla mücadelesinde üstün gelmesini sağlayan etken aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çalışmak
B) Yalnız kalmak
C) Toplu yaşamak
D) Öğrenmek
E) Saldırmak

Cevap : D) Öğrenmek

Düşünmeyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Öğretilebilir
B) Geliştirilebilir
C) Öğrenmenin temel amacıdır
D) Zihinsel bir işlevdir
E) İnsanlardaki düşünme eylemi eşittir

Cevap : E) İnsanlardaki düşünme eylemi eşittir