Anne Çocuk Beslenmesi 2022-2023 Vize Soruları

AUZEF Çocuk Gelişimi Bölümü: Anne Çocuk Beslenmesi Dersi Kapsamlı Rehberi

İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (AUZEF) Çocuk Gelişimi bölümü öğrencileri için Anne Çocuk Beslenmesi dersi, sağlıklı büyüme ve gelişmenin temel taşlarından biridir. 2022-2023 Bahar Dönemi için bu dersin vize sınavına yönelik hazırlıklarınıza destek olacak bu rehber, konuları derinlemesine anlamanızı ve sınav sorularını başarıyla çözebilmenizi sağlamak için tasarlanmıştır.

1. Safra Tuzu Yetersizliği ve Beslenme

Safra tuzları, yağların sindirimi için hayati öneme sahiptir. Yetersizlikleri durumunda, yağda çözünen vitaminlerin emilimi azalır ve steatore gibi komplikasyonlar görülebilir. Tedavide, orta zincirli yağ asitleri içeren diyetler ve A, D, E, K vitaminleri ile safra tuzları bağlayan reçineler önerilebilir. Bu durum, özellikle anne ve çocuk beslenmesinde önemli bir yer tutar çünkü yetersiz beslenme doğrudan çocuğun gelişimini etkiler.

2. Fenilketonüri ve Beslenme

Fenilketonüri, fenilalanin hidroksilaz enziminin eksikliği sonucu oluşur. Bu durum, fenilalaninin zararlı seviyelere ulaşmasına ve beyin hasarına yol açabilir. Anne ve çocuk beslenmesinde fenilketonüriye özel diyetler, fenilalanin içeriği düşük gıdaları içermelidir. Bu, hem annenin hem de çocuğun sağlıklı gelişimi için kritik öneme sahiptir.

3. Besinlerin Sosyal İşlevi

Besinler, sadece fizyolojik ihtiyaçları karşılamakla kalmaz, aynı zamanda sosyal işlevlere de sahiptir. Özel günler, dini ritüeller ve toplumsal kutlamalar, besinlerin bu sosyal işlevini ön plana çıkarır. Anne ve çocuk beslenmesinde bu sosyal yön, aile içi bağları güçlendirir ve çocuklara besinlerin kültürel önemini öğretir.

4. Elzem Aminoasitler ve Çocuk Beslenmesi

Elzem aminoasitler, vücudun kendi başına üretemediği ve besinlerle alınması gereken aminoasitlerdir. Özellikle çocukların büyüme ve gelişme süreçlerinde, bu aminoasitlerin yeterli alımı hayati önem taşır. Anne sütü, bebekler için bu elzem aminoasitleri içeren en iyi besin kaynağıdır.

5. Çölyak Hastalığı ve Glutensiz Diyet

Çölyak hastalığı, gluten içeren gıdalara karşı vücudun verdiği otoimmün bir tepkidir. Anne ve çocuk beslenmesinde çölyak hastalığının yönetimi, glutensiz bir diyetle mümkündür. Bu diyet, çocuğun sağlıklı büyüme ve gelişimini desteklerken, hastalığın olumsuz etkilerini en aza indirir.

Sonuç

AUZEF Çocuk Gelişimi bölümü öğrencileri için Anne Çocuk Beslenmesi dersi, gelecekteki meslek yaşamlarında karşılaşacakları zorluklara hazırlık niteliğindedir. Bu rehber, dersin temel konularını anlamanız ve sınav sorularını etkili bir şekilde çözmeniz için bir başlangıç noktası sunmaktadır. Sağlıklı beslenme alışkanlıklarının temellerini şimdiden öğrenmek, hem kendi sağlığınızı hem de gelecekteki mesleki pratiğinizi olumlu yönde etkileyecektir.

@lolonolo_com

1- Safra tuzu yetersizliği ile İlgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Hastalara orta zincirle yağ asitleri içeren ve A, D, E, ve K vitaminlerle safra tuzu bağlayan
reçine verilmesi uygundur.
B) Duodenum ve jejenumdaki ince barsak mukozasında aktif çinko transportunda sorun vardır.
C) Safra tuzu yetersizliğinde steatore görülmektedir.
D) Yağların ve yağ varlığında absorbe edilen vitaminlerin malabsorpsiyonu vardır.
E) Karaciğerde safra tuzu yapımında bozukluk mevcuttur.

Cevap : B) Duodenum ve jejenumdaki ince barsak mukozasında aktif çinko transportunda sorun vardır.
NOT: B) Duodenum ve jejenumdaki ince barsak mukozasında aktif çinko transportunda sorun vardır ifadesi yanlıştır.
Safra tuzları, yağların sindiriminde önemli bir rol oynarlar. Safra tuzu yetersizliği durumunda, yağların sindirimi ve emilimi bozulabilir. Buna bağlı olarak, çözünmeyen yağlar dışkıda artar ve steatore (yağlı dışkı) meydana gelir. Ayrıca, yağda çözünen vitaminlerin (A, D, E ve K) emilimi de azalabilir ve malabsorpsiyon meydana gelebilir.

Safra tuzu yetersizliği tedavisinde, orta zincirli yağ asitleri içeren diyetler önerilir. Bu tür yağ asitleri, safra tuzları olmadan da emilebilir. Ayrıca, A, D, E ve K vitaminlerinin emilimini artırmak için, safra tuzları ile bağlanabilen reçineler de kullanılabilir.

Ancak, duodenum ve jejenumdaki ince barsak mukozasında aktif çinko transportunda sorun olması safra tuzu yetersizliği ile ilgili bir bulgu değildir. Safra tuzu yetersizliği, genellikle karaciğerde safra tuzu yapımında bir bozukluktan kaynaklanır.

2- Fenilketonüri hangi enzim eksikliği veya yetersizliği sonucu oluşmaktadır?

A) Fumarilasetoasetik hidroksilaz
B) Peptic
C) Ketoasit dehidrogenaz
D) Fenilalanin hidroksilaz
E) Laktaz

Cevap : D) Fenilalanin hidroksilaz
NOT: D) Fenilalanin hidroksilaz enzim eksikliği veya yetersizliği sonucu fenilketonüri oluşmaktadır.

Fenilketonüri, fenilalanin hidroksilaz enziminin eksikliği veya yetersizliği nedeniyle ortaya çıkan bir metabolik bozukluktur. Normalde, fenilalanin hidroksilaz enzimi, fenilalanin amino asidini tirozin amino asidine dönüştürür. Ancak fenilketonüri durumunda, bu dönüşüm gerçekleşemez ve fenilalanin birikerek zararlı seviyelere ulaşabilir. Bu durum beyinde hasara neden olabilir ve zeka geriliği, nöbetler, hiperaktivite, dermatit ve diğer sağlık sorunlarına yol açabilir.

Fumarilasetoasetik hidroksilaz, ketoasit dehidrogenaz ve peptidaz gibi diğer enzimler, farklı metabolik bozukluklara neden olabilirler, ancak fenilketonüri ile ilgili değillerdir. Laktaz enzimi ise laktozun sindirilmesinden sorumlu bir enzimdir ve fenilketonüri ile ilgili değildir.

3- Bir çocuğun doğumu, evlilik veya doğum günleri gibi belirli durumlar bayramlar ve lezzetler sunarak kutlandır. Besinler, dini bağlamda da özel anlama sahiptir. Bu durum besinlerin hangi işlevi ile ilgilidir?

A) Anatomik
B) Ekonomik
C) Psikolojik
D) Sosyal
E) Fizyolojik

Cevap : D) Sosyal
NOT: Cevap: D) Sosyal.

Besinlerin sosyal işlevi, bir topluluk içindeki etkileşimleri ve ilişkileri belirler. Belirli durumlar veya bayramlar, bir araya gelme ve birlikte yeme yoluyla insanların bağlarını güçlendirmelerine ve sosyal uyumu teşvik etmelerine yardımcı olabilir. Besinler aynı zamanda, insanların aidiyet duygusunu artırarak, belirli bir topluluk veya kültüre ait olmanın bir göstergesi olabilir.

Bu nedenle, bir çocuğun doğumu, evlilik veya doğum günleri gibi özel durumlar ve bayramlar, belirli lezzetler sunarak kutlanabilir. Bu, bir topluluk içindeki ilişkileri güçlendirmek ve aidiyet duygusunu artırmak için yapılır. Aynı zamanda, dini bağlamda bazı besinlerin özel anlamı olduğundan, bu besinlerin sunulması da bu sosyal işlevi destekleyebilir.

Anatomik, ekonomik, psikolojik ve fizyolojik işlevler de besinlerle ilgilidir, ancak bu durumda soruda bahsedilen işlev, sosyal işlevdir.

4- Aşağıdakilerden hangisi çocuklar için elzem aminoasitlerden biridir?

A) Metionin
B) lizin
C) Histidin
D) Aspartik asit
E) Fenilalanın

Cevap : C) Histidin

5- Aşağıdakilerden hangisi çölyak hastalığı belirtilerinden değildir?

A) Çomak parmak
B) Bağırsak villuslarında kısalma
C) Mide bulantısı
D) Vitamin toksisitesi
E) Karın şişliği

Cevap : D) Vitamin toksisitesi
NOT: Doğru cevap D) Vitamin toksisitesi değildir.

Çölyak hastalığı, glutene bağlı bir otoimmün bozukluktur. Gluten, buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bir protein türüdür. Çölyak hastalığında, gluten bağışıklık sistemi tarafından vücuda zararlı bir madde olarak algılanır ve ince bağırsakta hasara neden olur. Bu hasar, besin emilimini etkileyebilir ve bir dizi belirtiye neden olabilir.
Belirtiler arasında:
– Bağırsak villuslarında kısalma
– Emilim yüzeyinde azalma
– Enzim konsantrasyonlarında azalma sonucu diğer besin ögelerinin emiliminde bozulma, sekonder laktoz intoleransı gelişimi
– Karın şişliği
– Mide bulantısı
– Kusma
– Konstipasyon
– Istemsiz ağırlık kaybı
– Büyüme geriliği
– Sık, miktarı fazla ve kötü kokan dışkı
– Çomak parmak
– Sekonder anemi
– Kemik ağrıları (kalsiyum yetersizliği), steatore

6- Aşağıdakilerden hangisi protein kaybeden entropatinin nedenlerinden biri değildir?

A) Alerjik gastroenteritler
B) İnek proteini alerjisi
C) Kistik fibrozis
D) Bal alerjisi
E) Bazı paraziter hastalıklar

Cevap : D) Bal alerjisi

7- Proteini sindiren enzimlerden hangisi duedonumdan salgılanmamaktadır?

A) Tripsin
B) Pepsin
C) Elastaz
D) Kimotripsin
E) Karboksipeptidaz

Cevap : B) Pepsin

8- Karbonhidratlı bir besin tükettikten bir süre sonra kan şekerini yükseltilebilirligi, hangi terim ile ifade edilir?

A) İnsülin sekresyonu
B) Hiperglisemi
C) Kortizol inhibizyonu
D) Kortizol sekresyonu
E) Glisemik indeks

Cevap : E) Glisemik indeks

9- Gebelikte annenin yüksek kan glikoz düzeyi, bebekte en çok hangi komplikasyona neden olur?

A) Hiperglisemi
B) Karacı büyümesi
C) Böbrek hasarı
D) Hipoglisemi
E) Safra kesesi sorunları

Cevap : D) Hipoglisemi

10- Aşağıdakilerden hangisi taşıyıcı proteinlere örnektir?

A) Kazein
B) Zein
C) Aktin
D) Hemoglobin
E) Elastin

Cevap : D) Hemoglobin

11- Besinlerle alınan kolesterol karaciğere hangi yapı içinde gelir?

A) LDL kolesterol
B) HDL kolesterol
C) Şilomikron
D) Hemoglobin
E) VLDL kolesterol

Cevap : C) Şilomikron

12- Aşağıdakilerden hangisi “trigliserid” tanımına uyan bir yapıya sahiptir?

A) Yağ asidi + yağ asidi + yağ asidi
B) Gliserol + yağ asidi + yağ asidi +yağ asidi
C) Gliserol + gliserol + yağ asidi + yağ asidi
D) Gliserol + gliserol + gliserol
E) Gliserol + gliserol + gliserol + yağ asidi

Cevap : B) Gliserol + yağ asidi + yağ asidi +yağ asidi

13- Isıtma sırasında bazı disakkarit türevlerinin kahverengi renge dönüşmesine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Erime
C) Hidrojenizasyon
B) Rafinasyon
D) Sanitasyon
E) Karamelizasyon

Cevap : E) Karamelizasyon

14- Aşağıdakilerden hangisi düzenleyici proteinlere örnektir?

A) Kollojen
B) Kazein
C) Aktin
D) Elastin
E) Hormonlar

Cevap : E) Hormonlar

15- Aşağıdaki yağ asitlerinden hangisi elzem yağ asidi ya da türevlerinden değildir?

A) a-linolenik asit (18:3, n-3)
B) Araşidonik asit (20:4 n-6)
C) EPA-DHA (20:5, n-3)-(22:6, n-3)
D) Linoleik asit (18:2, n-6)
E) Oleik asit (C18:1, n-9)

Cevap : E) Oleik asit (C18:1, n-9)

NOT: E) Oleik asit (C18:1, n-9) elzem yağ asidi ya da türevlerinden değildir.

Elzem yağ asitleri vücutta sentezlenemez ve besinlerden alınması gereklidir. Omega-3 ve omega-6 yağ asitleri elzem yağ asitleridir. A-linolenik asit (18:3, n-3), linoleik asit (18:2, n-6) ve araşidonik asit (20:4 n-6) omega-3 ve omega-6 yağ asitleridir ve elzemdirler. EPA-DHA (20:5, n-3) – (22:6, n-3) ise omega-3 yağ asitlerinin türevleridir ve vücutta sentezlenemezler, bu nedenle elzemdirler.

Öte yandan, oleik asit (C18:1, n-9) omega-9 yağ asididir ve vücutta sentezlenebilir, bu nedenle elzem değildir.

16- Tekli doymamış yağ asitlerinden olan linoleik asidin (C18.2, n-6) çift bağı metil grubundan sayıldığında hangi karbon atomları arasındadır?

A) C9-C10 ve C12-C13
B) CS-C9
C) C17-C18
D) C7-C8
E) C10-C11 ve C15-C16

Cevap : A) C9-C10 ve C12-C13

17- Proteinlerde; sıcaklık, pH değerinin değişmesi, ışınlama, aslanbey konsantre tuz çözeltisi gibi faktörlerin etkisiyle peptid zincirlerinin çözülmesiyle meydana gelen olaya verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dehidratasyon
B) Maillard tepkimesi
C) Denatürasyon
D) Koagülasyon
E) Çözünme

Cevap : C) Denatürasyon

18- Besinlerin veya dokuların yıkılıp en küçük ögelere ayrılması aşağıdakilerden hangisidir?

A) Solunum
B) Anabolizma
C) Metabolizma
D) Katabolizma
E) Boşaltım

Cevap : D) Katabolizma

19- Kan şekerinin normalden düşük olmasına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hiperglisemi
B) Hipotansiyon
C) Hipoglisemi
D) Hipertansiyon
E) Hiperlipidemi

Cevap : C) Hipoglisemi

20- Aşağıdakilerden hangisi yağ emilim bozukluklarının belirtilerinden değildir?

A) Gelişme geriliği
B) El ile ayaklarda kabarık döküntüler
C) Yağlı, kötü kokulu dışkı
D) Hipertansiyon
E) Uzun ve devam eden öksürükle nefes darlığı

Cevap : D) Hipertansiyon

21- Aşağıdakilerden hangisi hayvansal karbonhidrat kaynağıdır?

A) Deniz yosunu
B) Sofra şekeri
C) Kuru baklagiller
D) Tahıllar
E) Peynir

Cevap : E) Peynir

22- Karbonhidratlar ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Gıdalarda tatlandırıcı, jel yapıcı fonksiyonları vardır.
B) Su ve elektrolitlerle ilişkili görevi bulunmaz.
C) Ağır işte çalışanların karbonhidrat gereksinimi yoktur.
D) Bağırsak hareketlerini azaltır
E) Proteinlerin enerji için kullanımı

Cevap : A) Gıdalarda tatlandırıcı, jel yapıcı fonksiyonları vardır.
NOT: A) Gıdalarda tatlandırıcı, jel yapıcı fonksiyonları vardır doğrudur. Karbonhidratlar, vücuda enerji sağlamak için kullanılan bir besin grubudur ve gıdalarda tatlandırıcı, jel yapıcı, kıvam arttırıcı gibi fonksiyonları da bulunabilir. Su ve elektrolitlerle ilişkili görevleri vardır, ayrıca bağırsak hareketlerini arttırır, sindirime yardımcı olur. Ağır işte çalışanların karbonhidrat gereksinimi vardır çünkü kasların enerji kaynağı olarak kullanılırlar. Proteinlerin enerji için kullanımı doğru değildir, vücutta öncelikle enerji için karbonhidrat ve yağlar kullanılır.

23- Aşağıdakilerden hangisi “çay şekeri” olarak adlandırılan bir disakkarittir?

A) Laktoz
B) Glikoz
C) Fruktoz
D) Sakkaroz
E) Galaktoz

Cevap : D) Sakkaroz

24- Aşağıdakilerden hangisi kolesterolden sentezlenmez?

A) D vitamini
B) Arjin
C) Steroid hormonları
D) Safra asitler
E) HDL LDL ve VLD kolestrol

Cevap : B) Arjin
NOT: B) Arjin

Kolesterol, vücutta birçok önemli bileşik ve hormonun sentezinde kullanılan bir lipit türüdür. Vücutta kolesterol sentezinde çeşitli ara ürünler oluşur ve bu ara ürünlerden biri de arjinindir. Ancak arjininden kolesterol sentezlenmez, arjinin birçok farklı metabolik yoldan geçerek vücutta farklı bileşiklerin sentezinde kullanılır.

Diğer seçenekler ise kolesterolün sentezinde kullanılan bileşiklerdir. D vitamini, kolesterolün bir türü olan 7-dehidrokolesterolün UV ışınlarına maruz kalmasıyla sentezlenir. Steroid hormonları ve safra asitleri de kolesterolün metabolizmasının sonucu olarak sentezlenir. HDL, LDL ve VLDL kolesterol ise farklı lipoproteinlerin içinde taşınan kolesterol formülasyonlarıdır ve kolesterol sentezinde kullanılmazlar.

25- Kolesterol türleri hakkında aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) HDL kolesterol kötü kolesterol olarak adlandırılır.
B) Doymamış yağ asitleri tüketimi HDL kolesterolü azaltır.
C) HDL kolesterol iyi kolesterol olarak adlandırılır.
D) LDL kolesterol iyi kolesterol olarak adlandırılır.
E) LDL ve VLDL kolesterolün kalp sağlığını koruyucu etkisi vardır.

Cevap : C) HDL kolesterol iyi kolesterol olarak adlandırılır.
NOT: C) HDL kolesterol iyi kolesterol olarak adlandırılır.
Kolesterol, vücutta birçok önemli işlevi olan bir lipit türüdür. Kolesterol, taşıyıcı proteinler olan lipoproteinler tarafından kanda taşınır. HDL (yüksek yoğunluklu lipoprotein), LDL (düşük yoğunluklu lipoprotein) ve VLDL (çok düşük yoğunluklu lipoprotein) bu lipoproteinlerin üç ana sınıfını oluşturur.

LDL kolesterol “kötü” kolesterol olarak adlandırılır çünkü yüksek seviyeleri kalp hastalığı riskini artırırken, HDL kolesterol “iyi” kolesterol olarak adlandırılır çünkü yüksek seviyeleri kalp hastalığı riskini azaltır. Doymamış yağ asitleri tüketimi HDL kolesterolü arttırabilirken, LDL kolesterolün artmasına neden olabilir. LDL ve VLDL kolesterolün kalp sağlığı açısından risk oluşturduğu bilinmektedir.