Balkanlar Siyaseti 2023-2024 Final Soruları

Giriş

Balkanlar, tarihi boyunca farklı etnik grupların, dinlerin ve kültürlerin bir arada yaşadığı, karmaşık bir yapıya sahip bir bölge olmuştur. Bu yazıda, Balkan Siyaseti konusundaki önemli olaylar ve süreçler incelenecektir. Bölgedeki etnik çatışmalar, bağımsızlık hareketleri, siyasi liderler ve dış müdahaleler gibi konular ele alınacaktır.

Bosna Savaşı ve Etnik Çatışmalar

Bosna Savaşı, 1992-1995 yılları arasında Bosna-Hersek’te gerçekleşen ve birçok etnik grubun çatışmasına sahne olan bir savaştır. 1994 yılına kadar Boşnaklar, Sırplar ve Hırvatlar ile çatışma halinde olmuştur. Bu çatışmaların temelinde etnik ve dini farklılıklar, tarihi düşmanlıklar ve toprak iddiaları yatmaktadır.

Arnavutluk ve Varşova Paktı

Arnavutluk, Prag Baharı’nın ardından 1968 yılında Varşova Paktı’ndan çekilmiştir. Bu, Arnavutluk’un Sovyetler Birliği’nden uzaklaşarak Çin ile yakın ilişkiler kurmaya başlamasına neden olmuştur. Arnavutluk’un bu stratejik kararı, ülkenin siyasi ve ekonomik yapısını derinden etkilemiştir.

Karadağ ve Sloven-Hırvat-Sırp Krallığı

Karadağ, I. Dünya Savaşı sonrasında kurulan Sloven-Hırvat-Sırp Krallığı’nın içinde Zeta ismiyle yer almıştır. Bu krallık, Balkanlar’daki farklı etnik grupları bir araya getirerek bölgenin siyasi istikrarını sağlamaya çalışmıştır. Ancak, etnik farklılıklar ve milliyetçi hareketler, krallığın dağılmasına neden olmuştur.

Bulgaristan ve Siyasi Liderler

Bulgaristan’ın başkenti Sofya, ülkenin siyasi ve kültürel merkezi olmuştur. Soğuk Savaş yıllarında Bulgar siyasetine damgasını vuran ve 1954-1989 arasında ülkeyi yöneten siyasetçi Todor Jivkov, Bulgaristan’ın komünist rejim altında yönetilmesini sağlamıştır. Jivkov’un yönetimi, ülkenin ekonomik ve sosyal yapısını derinden etkilemiştir.

Makedonya ve Arnavut Azınlık

Makedonya’nın Yugoslav Federasyonu’ndan ayrılmasının ardından Arnavut azınlık, bu kararı tanımayarak İllirid Cumhuriyeti’ni kurmuştur. Bu durum, Makedonya’daki etnik gerginlikleri artırmış ve ülkenin siyasi istikrarını tehdit etmiştir.

Yugoslavya’nın Dağılması ve Yeni Devletler

Yugoslavya’nın dağılması sonrası Slovenya, Makedonya, Bosna-Hersek Federasyonu ve Sırbistan-Karadağ gibi yeni devletler kurulmuştur. Bu süreç, Balkanlar’daki siyasi haritanın yeniden çizilmesine ve yeni bağımsızlık hareketlerinin ortaya çıkmasına neden olmuştur.

Yunanistan ve Balkan Antantı

Yunanistan, II. Dünya Savaşı öncesinde Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerle 1934 tarihli Balkan Antantı’nı kurmuştur. Bu anti-revizyonist oluşum, bölgedeki ülkeler arasında işbirliği ve güvenliği artırmayı amaçlamıştır.

Sonuç

Balkanlar, tarih boyunca etnik çatışmaların, siyasi değişimlerin ve dış müdahalelerin yaşandığı bir bölge olmuştur. Bu makalede, bölgedeki önemli siyasi olaylar ve süreçler ele alınarak, Balkan siyasetinin karmaşıklığı ve dinamikleri incelenmiştir. Balkanlar’daki barış ve istikrarın sağlanması, bölgedeki etnik gruplar arasındaki işbirliği ve anlayışın artırılması ile mümkün olacaktır

1. Bosna savaşında 1994 yılına kadar Boşnaklar hangi gruplarla çatışma halinde olmuştur?

A) Sırplar ve Makedonlar
B) Hırvatlar ve Arnavutlar
C) Hırvatlar ve Makedonlar
D) Makedonlar ve Arnavutlar
E) Sırplar ve Hırvatlar

Cevap: E) Sırplar ve Hırvatlar

Açıklama: Bosna savaşında Boşnaklar, 1994 yılına kadar Sırplar ve Hırvatlar ile çatışma halinde olmuştur.

2. Arnavutluk hangi hadisenin ardından Varşova Paktı’ndan çekilmiştir?

A) Soğuk Savaşın Bitişi ve Doğu Bloğu’nun Dağılışı
B) Prag Baharı
C) Kültür Devrimi
D) Macar İsyanı
E) Joseph Stalin’in Ölümü

Cevap: B) Prag Baharı

Açıklama: Arnavutluk, Prag Baharı’nın ardından Varşova Paktı’ndan çekilmiştir.

3. Karadağ, I. Dünya Savaşı sonrasında kurulan Sloven-Hırvat-Sırp Krallığı’nın içinde hangi isimle yer almıştır?

A) Mitroviça
B) Zeta
C) Vojvodina
D) Krajina
E) Preşova

Cevap: B) Zeta

Açıklama: Karadağ, I. Dünya Savaşı sonrasında kurulan Sloven-Hırvat-Sırp Krallığı’nın içinde Zeta ismiyle yer almıştır.

4. Sloven-Hırvat-Sırp Krallığı’nın kurulması kararını alan konsey hangi şehrin adını taşımıştır?

A) Krajina
B) Belgrad
C) Split
D) Korfu
E) Zagreb

Cevap: E) Zagreb

Açıklama: ?

5. Bulgaristan’ın başkenti aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vardar
B) Zagreb
C) Belgrad
D) Sofya
E) Tırnovo

Cevap: D) Sofya

Açıklama: Bulgaristan’ın başkenti Sofya’dır.

6. Makedonya’nın Yugoslav Federasyonu’ndan ayrılmasının ardından Arnavut azınlığın bu kararı tanımayarak kurduğu devletin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vlora Hükümeti
B) İllirid Cumhuriyeti
C) Krajina Cumhuriyeti
D) Brcko Otonom Yönetimi
E) Krusevo Cumhuriyeti

Cevap: B) İllirid Cumhuriyeti

Açıklama: Makedonya’nın Yugoslav Federasyonu’ndan ayrılmasının ardından Arnavut azınlığın bu kararı tanımayarak kurduğu devletin adı İllirid Cumhuriyeti’dir.

7. Yugoslavya’nın dağılması sonrası kurulan devletler arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Slovenya
B) Arnavutluk
C) Makedonya (FYROM)
D) Bosna-Hersek Federasyonu
E) Sırbistan-Karadağ

Cevap: B) Arnavutluk

Açıklama: Yugoslavya’nın dağılması sonrası kurulan devletler arasında Arnavutluk yoktur.

8. Aşağıdakilerden hangisi Tito sonrası Yugoslavya’ya ağırlığını koymak isteyen kurucu cumhuriyettir?

A) Sırbistan
B) Arnavutluk
C) Kosova
D) Makedonya
E) Slovenya

Cevap: A) Sırbistan

Açıklama: Tito sonrası Yugoslavya’ya ağırlığını koymak isteyen kurucu cumhuriyet Sırbistan’dır.

9. Karadağ Cumhuriyeti’nde parlamentoya etnik kontenjana göre seçilen 5 milletvekili hangi etnik gruplardan olabilmektedir?

A) Arnavut ve Boşnak
B) Türk ve Arnavut
C) Arnavut ve Sırp
D) Sırp ve Roman
E) Roman ve Boşnak

Cevap: A) Arnavut ve Boşnak

Açıklama: Karadağ Cumhuriyeti’nde parlamentoya etnik kontenjana göre seçilen 5 milletvekili Arnavut ve Boşnak etnik gruplarından olabilmektedir.

10. Yunanistan’ın II. Dünya Savaşı öncesinde Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerle kurduğu 1934 tarihli anti-revizyonist oluşumun adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Cordon Sanitaire
B) Briand-Kellog Paktı
C) Küçük Antant
D) Balkan Antantı
E) Lokarno Antlaşmaları

Cevap: D) Balkan Antantı

Açıklama: Yunanistan’ın II. Dünya Savaşı öncesinde Türkiye’nin de aralarında bulunduğu ülkelerle kurduğu 1934 tarihli anti-revizyonist oluşumun adı Balkan Antantı’dır.

11. Bosna-Hersek’in bağımsızlığı hangi yılda ilan edilmiştir?

A) 1993
B) 1990
C) 1991
D) 1994
E) 1992

Cevap: E) 1992

Açıklama: Bosna-Hersek’in bağımsızlığı 1992 yılında ilan edilmiştir.

12. Avusturya-Habsburg İmparatorluğu içerisinde özerk bir prensliğe sahip olan Hırvatların yöneticisine ne ad verilmektedir?

A) Ustaşa
B) Voyvoda
C) Rex Croatorum
D) Ban
E) Kayzer-Rum

Cevap: D) Ban

Açıklama: Avusturya-Habsburg İmparatorluğu içerisinde özerk bir prensliğe sahip olan Hırvatların yöneticisine Ban adı verilmektedir.

13. Soğuk Savaş yıllarında Bulgar siyasetine damgasını vuran ve 1954-1989 arasında ülkeyi yöneten siyasetçi kimdir?

A) Todor Jivkov
B) Alexander Tsankov
C) Dimitur Popov
D) Andrei Liapçev
E) Alexander Stamboliski

Cevap: A) Todor Jivkov

Açıklama: Soğuk Savaş yıllarında Bulgar siyasetine damgasını vuran ve 1954-1989 arasında ülkeyi yöneten siyasetçi Todor Jivkov’dur.

14. Bulgar ulusal şairlerinden Hristo Boet tarafından 19. yüzyılın son çeyreğinde yazılan ve bir halk kahramanı olarak destanlaştırılan Bulgar isyancının adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aleksandar Stomboliski
B) Georgi Dimitrov
C) Hadzhi Dimitar
D) Stefan Karadzha
E) Aleksandar Tsankov

Cevap: C) Hadzhi Dimitar

Açıklama: Bulgar ulusal şairlerinden Hristo Boet tarafından 19. yüzyılın son çeyreğinde yazılan ve bir halk kahramanı olarak destanlaştırılan Bulgar isyancı Hadzhi Dimitar’dır.

15. Enver Hoca’nın ölümünün ardından Arnavutluk’un başına kim geçmiştir?

A) Şemseddin Sami
B) Christoper Fraşeri
C) Sali Berisha
D) Edi Rama
E) Ramiz Aliya

Cevap: E) Ramiz Aliya

Açıklama: Enver Hoca’nın ölümünün ardından Arnavutluk’un başına Ramiz Aliya geçmiştir.

16. NATO’nun Kosova sorununa BMGK onayı olmadan bombardıman ile müdahale etmesinin ardında yatan nedenler arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) NATO’nun güvenirliliğini artırma
B) Doğu Avrupa’da istikrar ve barışı sağlama
C) Kosova’da yaşanan acılara son verme
D) Yugoslavya’yı tekrar kurma
E) Rusya ve Çin gibi BMGK daimi üyelerinin veto riski

Cevap: D) Yugoslavya’yı tekrar kurma

Açıklama: NATO’nun Kosova sorununa BMGK onayı olmadan bombardıman ile müdahale etmesinin ardında yatan nedenler arasında Yugoslavya’yı tekrar kurma amacı yer almaz.

17. Aralık 1944-Ocak 1945 arasında komünistler ile monarşistler arasında yaşanan yoğun çatışmalar ile birlikte Yunan İç Savaşı’nın başlangıcına neden olan olayın adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Megal-i İdea
B) Varkiza
C) Dekemvriana
D) Enosis
E) Gouda

Cevap: C) Dekemvriana

Açıklama: Aralık 1944-Ocak 1945 arasında komünistler ile monarşistler arasında yaşanan yoğun çatışmalar ile birlikte Yunan İç Savaşı’nın başlangıcına neden olan olay Dekemvriana’dır.

18. Arnavutluk Prensliği’nin ilk devlet başkanı kimdir?

A) Ahmet Zogoli
B) Enver Hoxha
C) Wilhelm Wied
D) Naim Frasheri
E) Esad Paşa Toptani

Cevap: C) Wilhelm Wied

Açıklama: Arnavutluk Prensliği’nin ilk devlet başkanı Wilhelm Wied’dir.

19. Aşağıdakilerden hangisinin Yunan bağımsızlık ve ayrılıkçı hareketleriyle tarihsel bir ilgisi yoktur?

A) Etnik-i Eterya
B) Filik-i Eterya
C) Kombetar Balli
D) Mavr-i Mira
E) Pontus Cemiyeti

Cevap: C) Kombetar Balli

Açıklama: Kombetar Balli, Yunan bağımsızlık ve ayrılıkçı hareketleriyle tarihsel bir ilgisi yoktur.

20. Slovenya bağımsızlık savaşının literatürdeki adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) On Gün Savaşı
B) Otuz Gün Savaşı
C) Tuhaf Savaş
D) Altı Gün Savaşı
E) Yedi Gün Savaşı

Cevap: A) On Gün Savaşı

Açıklama: Slovenya bağımsızlık savaşının literatürdeki adı On Gün Savaşı’dır.