Havalandırma ve İklimlendirme 2023-2024 Final Soruları

1. Isı kazancı hesabında “tasarım günü” aşağıdakilerden hangisini ifade eder?

A) Güneş ışınlarının dış duvarlara dik geldiği zaman dilimi
B) Yılın en sıcak ayı
C) Dış ortam kuru, yaş termometre sıcaklıkları ile birlikte güneş ışınımının en yüksek değerlere ulaştığı gün
D) W/m² cinsinden ortalama güneş ışınım değeri
E) Güneşten gelen ışınımın en düşük olduğu zaman dilimi

Cevap: C) Dış ortam kuru, yaş termometre sıcaklıkları ile birlikte güneş ışınımının en yüksek değerlere ulaştığı gün

Açıklama: Tasarım günü, ısı kazancı hesaplamalarında aşırı sıcak koşulları ifade eder.

2. Özgül fan gücü ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Fanın nominal etiket güç değeridir.
B) Radyal fanlara has bir güç terimidir.
C) Gerekli hava hızını sağlamak için harcanması gereken güçtür.
D) Fan debisinin fan motoru kalkış akımına oranıdır.
E) Birim hava debisi başına tüketilen enerjidir.

Cevap: E) Birim hava debisi başına tüketilen enerjidir.

Açıklama: Özgül fan gücü, enerji verimliliği hesaplamalarında kullanılan bir ölçüttür.

3. Bir havalandırma kanalından 5.000 m³/h’lik bir hava geçmekte ve basınç kaybı 4 mmSS olmaktadır. Aynı kanaldaki hava debisi 3.000 m³/h’ye düştüğünde basınç kaybı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 0,53 mmSS
B) 1,44 mmSS
C) 0,86 mmSS
D) 1,36 mmSS
E) 0,36 mmSS

Cevap: B) 1,44 mmSS

Açıklama: Basınç kaybı debi ile hızın karesi oranında değişir ve bu formüle göre hesaplanır.

4. Patlama yalnızca alt patlama sınırı (APS) ile üst patlama sınırı (ÜPS) arasındaki bir karışım değerinde gerçekleşir. Aşağıdaki hangi kısaltma insan yaşamı için kabul edilebilir en yüksek karışım oranını ifade etmektedir?

A) MFL
B) PEL
C) UFL
D) MAC
E) LFL

Cevap: D) MAC

Açıklama: MAC, kabul edilebilir maksimum karışım oranını ifade eder.

5. İstenmeyen kokular için aşağıdaki filtre tiplerinden hangisi kullanılır?

A) Islak filtre
B) Islak/kuru filtreler
C) Aktif karbon filtre
D) Kuru filtre
E) Elektrostatik filtre

Cevap: C) Aktif karbon filtre

Açıklama: Aktif karbon filtreler, koku ve gazların gideriminde en etkili filtre tipleridir.

6. Aşağıdakilerden hangisi düz bir havalandırma kanalındaki sürtünme kaybını etkileyen faktörlerden değildir?

A) Kanal kesit alanı
B) Yüzey pürüzlülüğü
C) Damper bağlantısı
D) Kanalın uzunluğu
E) Hava hızı

Cevap: C) Damper bağlantısı

Açıklama: Damper bağlantısı sürtünme kaybını doğrudan etkilemez.

7. Aşağıdaki durumların hangisinde bir fanın sağlayacağı debi maksimum olur?

A) Fan emişindeki hava akışı kısıtlandığında
B) Fan kanat açısı değiştirildiğinde
C) Basma ve emiş ağzında herhangi bir engel olmaksızın serbest hava akışında
D) Fanın çıkışındaki kanal boyu maksimum olduğunda
E) Fan motor gücü artırıldığında

Cevap: C) Basma ve emiş ağzında herhangi bir engel olmaksızın serbest hava akışında

Açıklama: Engellenmeyen serbest akış, fanın maksimum debiyi sağlamasını mümkün kılar.

8. Filtrenin verimi ve toz tutma kabiliyeti artarken basınç düşümünde nasıl bir değişiklik meydana gelir?

A) Toz tutma kabiliyetindeki artış ile orantılı artar.
B) Filtrenin kasa yapısına göre değişir.
C) Toz tutma kabiliyetine bağlı olarak değişmez.
D) Toz tutma kabiliyeti artarken azalır.
E) Mevcut bilgi ile bir şey söylenemez.

Cevap: A) Toz tutma kabiliyetindeki artış ile orantılı artar.

Açıklama: Filtrenin toz tutma kapasitesi arttıkça, basınç düşümü de paralel şekilde artar.

9. Fanlar, emişindeki ve/veya çıkışındaki bileşenlere göre debisi değişen makineler olduğundan hava kanallarında istenen debinin elde edilebilmesi için….. bilinmesi gerekir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Fan statik basıncının
B) Sistem direncinin
C) Kanal malzemesinin
D) Kanal çapının
E) Fan devrinin

Cevap: B) Sistem direncinin

Açıklama: Fan performansı, sistem direncine bağlıdır ve istenen debiyi sağlamak için bilinmesi gerekir.

10. Bir ortamda bağıl nem değeri yükseldikçe insan vücudundan isi geçişi ….. yolu ile azalır.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Terleme
B) Taşınım
C) Yoğuşma
D) İletim
E) Işınım

Cevap: A) Terleme

Açıklama: Bağıl nemin yükselmesi, terleme yoluyla ısı kaybını zorlaştırır.

11. Patlamanın meydana gelebileceği hava içerisindeki patlayıcı buhar ya da tozun maksimum karışım oranını ifade eden terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Alt tutuşma sınırı
B) Ortalama patlama sınırı
C) Alt patlama sınırı
D) Üst patlama sınırı
E) Üst parlama noktası (sınırı)

Cevap: D) Üst patlama sınırı

Açıklama: Üst patlama sınırı, patlama gerçekleşmeden önceki en yüksek karışım oranını ifade eder.

12. Bir ortamdan emilen hava debisinin basılan havanın debisinden fazla olduğu havalandırma uygulaması aşağıdakilerden hangisidir?

A) Genel havalandırma
B) Pozitif basınçlı havalandırma
C) Nötr havalandırma
D) Negatif basınçlı havalandırma
E) Lokal havalandırma

Cevap: D) Negatif basınçlı havalandırma

Açıklama: Negatif basınçlı havalandırma, emilen havanın basılan havadan fazla olduğu durumdur.

13. Mekân boyutları 15 x 10 metre, yükseklik 5 metre ve hava değişim sayısı 7 ise toplam havalandırma debisi kaç m³/h’dir?

A) 107 m³/h
B) 5.750 m³/h
C) 250 m³/h
D) 5.250 m³/h
E) 1.250 m³/h

Cevap: D) 5.250 m³/h

Açıklama: Hacim x Hava değişim sayısı = Toplam havalandırma debisi. (15x10x5x7 = 5.250 m³/h)

14. Filtreleme işlemini tanımlayan ana değişken veya değişkenler aşağıdakilerden hangisidir?

A) Parçacık boyutu/toz yoğunluğu
B) Hava yoğunluğu/hızı
C) Hava hızı/debi
D) Filtre boyutları
E) Filtre malzemesi/çerçevesi

Cevap: A) Parçacık boyutu/toz yoğunluğu

Açıklama: Filtrenin performansı, parçacık boyutu ve toz yoğunluğu ile belirlenir.

15.

Yukarıdaki grafikte yer alan harflerden hangisi fan ve kanalın ortak çalışma noktasını temsil etmektedir?

A) Q₂
B) P₂
C) P
D) Q
E) N

Cevap: E) N

Açıklama:

16. Doymuş hava ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Entalpi ve özgül hacimleri aynıdır.
B) Kuru termometre ve çiğ noktası sıcaklıkları aynıdır.
C) Mutlak nem ve özgül nemleri aynıdır.
D) Özgül nem ve yaş termometre değerleri aynıdır.
E) Kuru termometre ve yaş termometre sıcaklıkları aynıdır.

Cevap: E) Kuru termometre ve yaş termometre sıcaklıkları aynıdır.

Açıklama:

17. Psikrometrinin inceleme alanı olan nemli havanın içindeki su buharı ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Su buharı mükemmel gaz kabul edildiğinde entalpisi sadece sıcaklığın fonksiyonudur.
B) Su buharının kısmi basıncı genellikle buhar basıncı diye nitelenir.
C) Nemli hava, basıncı kuru havanın ve su buharının kısmi basınçlarının toplamı olan, mükemmel bir gaz karışımı olarak incelenebilir.
D) Havadaki su buharının entalpisi aynı sıcaklıktaki doymuş su buharının entalpisine eşit alınabilir.
E) Atmosfer basıncı, kuru hava kısmi basıncı ile su buharının kısmi basıncı farkına eşittir.

Cevap: E) Atmosfer basıncı, kuru hava kısmi basıncı ile su buharının kısmi basıncı farkına eşittir.

Açıklama: Atmosfer basıncı, kuru hava ve su buharı kısmi basınçlarının toplamına eşittir, farkına değil.

18. Havalandırma kanallarında toplam basınç kaybı hesaplanırken dikkate alınan kritik devre aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kesit alanı en büyük kanal devresidir.
B) En yüksek basınç kaybının olabileceği öngörülen kanal koludur.
C) En uzun kanal devresidir.
D) Ortalama kesit alanı en düşük kanal devresidir.
E) Üzerinde en fazla menfez olan kanal devresidir.

Cevap: B) En yüksek basınç kaybının olabileceği öngörülen kanal koludur.

Açıklama: Kritik devre, en yüksek basınç kaybının yaşandığı kanal koludur.

19. Zararlı gaz/toz çıkaran makinelerin bulunduğu mahalde aşağıdaki havalandırma sistemlerinden hangisi kurulmalıdır?

A) Doğal havalandırma
B) Cebri (zorlanmış) havalandırma
C) Negatif basınçlı havalandırma
D) Pozitif basınçlı havalandırma
E) Nötr havalandırma

Cevap: B) Cebri (zorlanmış) havalandırma

Açıklama: Zararlı gazların etkili bir şekilde uzaklaştırılması için cebri havalandırma kullanılır.

20. İnsanın ısıl konforu aşağıdaki etkenlerin hangisine bağlıdır?

A) Kuru termometre sıcaklığı, bağıl nem, hava hızı
B) Özgül nem, kuru termometre sıcaklığı, bağıl nem
C) Kuru termometre sıcaklığı, yaş termometre sıcaklığı, hava hızı
D) Yaş termometre sıcaklığı, hava hızı, özgül hacim
E) Yaş termometre sıcaklığı, bağıl nem, entalpi

Cevap: A) Kuru termometre sıcaklığı, bağıl nem, hava hızı

Açıklama: Isıl konfor, sıcaklık, nem ve hava hızı gibi faktörlere bağlıdır.