Ahlak Felsefesi 2022-2023 Final Soruları

Şubat 3, 2023

1. Fichte’de gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zemini aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vicdan ve sorumluluk gerçek ve hakiki anlamda ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminidir.
B) Doğal ve fenomenal zorunluluğa teslim olmayan transendental ben gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminidir.
C) Gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zemini Tanrı’dır.
D) Gerçek ve hakiki anlamda ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminini toplumsal irade oluşturur.
E) İyi irade gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminidir.

Cevap : B) Doğal ve fenomenal zorunluluğa teslim olmayan transendental ben gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminidir.

2. Aşağıda Descartes ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İnsan aklı felsefi ve dinsel doğruluk ve hakikatlere ulaşmada kullanılması gereken yegane zemindir.
B) Epistemolojik doğruluk ve etik iyilik, bireysel öznenin özgür ve bağımsız akılsal düşünme yetisine dayanılarak ortaya konulabilir.
C) Düşünen özne aklın meşru kullanımı için düşünülebilecek en meşru ve güvenilir zemini sunar.
D) Tanrı tek tözdür ve düşünce ile yer kaplama onun sıfatlarıdır.
E) Düşünen özne her türlü kuşkudan muaf bir varlığa sahiptir.

Cevap : D) Tanrı tek tözdür ve düşünce ile yer kaplama onun sıfatlarıdır.

3. İngiliz Empirizmi’nin temel savı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tanrı, özgürlük, ruh kavramlarının doğuştan sahip olduğumuz ideler oldukları
B) Hiçbir bilgi ve düşüncenin doğuştan gelmeyip deneyimle kazanıldığı
C) Ahlaki değerlerimizin evrensel ve zorunlu hakikatlere dayanıyor olması
D) Doğa ve tanrının özdeş oldukları
E) Tözün sadece bir tasarım olduğu gerçeği

Cevap : B) Hiçbir bilgi ve düşüncenin doğuştan gelmeyip deneyimle kazanıldığı

4. Aristoteles’in Tanrı anlayışı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Tanrı kendi düşünme ediminin hem öznesi hem de nesnesidir.
B) Tanrı kendi kendisini düşünen düşüncedir.
C) Tanrı oluş ve yok oluştan arındırılmış sonsuz varlıktır.
D) Tanrı her türlü maddi gerçeklikten arındırılmış saf biçimdir.
E) Tanrı evrene aşkın değil içkindir.

Cevap : E) Tanrı evrene aşkın değil içkindir.

5. Schelling’in ahlak felsefesinin özellikle yoğunlaştığı sorunlar aşağıdakilerden hangisidir?

A) İyi irade ve ödev ilişkisi Schelling’in ahlak felsefesinde özellikle üzerinde durduğu sorundur.
B) Vicdan kavramı ve bu kavram çerçevesinde iyilik ve kötülük meselesi Schelling’in ahlak felsefesinin özellikle üzerinde durduğu konulardır.
C) Özgürlük kavramı ve bu kavram bağlamında tanrısal ve insani iyilik ve kötülük sorunları Schelling’in ahlak felsefesinde özellikle üzerinde durduğu konulardır.
D) Schelling ahlak felsefesinde özellikle vicdan, doğruluk ve iyilik kavramları üzerinde yoğunlaşır.
E) Özgürlük, doğruluk ve kötülük Schelling’in ahlak felsefesinde üzerinde durduğu temel kavramlardır.

Cevap : C) Özgürlük kavramı ve bu kavram bağlamında tanrısal ve insani iyilik ve kötülük sorunları Schelling’in ahlak felsefesinde özellikle üzerinde durduğu konulardır.

6. Haz ve acının iki temel duygu olduğunu ileri süren filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Descartes
B) Leibniz
C) Hegel
D) Spinoza
E) Kant

Cevap : D) Spinoza

7. Ahlaki davranışta ‘bilgi’ ve ‘irade’nin ne olduğu ve rolleri üzerindeki tartışma ile şekillenen iki yaklaşım tarzı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öznelci – Nesnelci
B) Empirist – Rasyonalist
C) Entellektüalist – Volontarist
D) İdealist – Empirist
E) İdealist – Materyalist

Cevap : C) Entellektüalist – Volontarist

8. Augustinus’a göre iki temel hakikat ya da doğruluk kriteri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Akıl yoluyla sağlanan bilgi ve vicdan
B) Sezgi ve vicdan
C) Kilisenin otoritesi ve sezgi
D) Akıl yoluyla sağlanan bilgi ve sezgi
E) Kilisenin otoritesi ve aklımız ile vicdanımızın sağladığı kesin bilgi

Cevap : E) Kilisenin otoritesi ve aklımız ile vicdanımızın sağladığı kesin bilgi

9. Ahlak felsefesi için aşağıda yapılan tanımlamalardan hangisi doğrudur?

A) Ahlak felsefesi toplumlar arasındaki ilişkilerin doğasını anlamayı amaç edinen felsefe disiplinidir.
B) Ahlak felsefesi insanın bilgisinin sadece öznel olabileceğinin kanıtlamasını yapan felsefe disiplinidir.
C) Ahlak felsefesi varlık olarak varlığın ne olduğunu araştıran felsefe disiplinidir.
D) Ahlak felsefesi kişiliği ve davranışları belirleyen toplumsal olgu olarak ahlakı ele alan felsefe disiplinidir.
E) Ahlak felsefesi düşünmenin yasalarını ortaya koyarak doğru akıl yürütmeyi sağlayan felsefe disiplinidir.

Cevap : D) Ahlak felsefesi kişiliği ve davranışları belirleyen toplumsal olgu olarak ahlakı ele alan felsefe
disiplinidir.

10. Plotinus’un Tanrı anlayışıyla Platon’un Tanrı anlayışı arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir?

A) Platon’da Tanrı evren ile birdir. Plotinus’da ise evrene aşkındır.
B) Plotinus’da Tanrı her şeyin ereksel nedenidir. Platon’da ise Tanrı hem ereksel hem de etkin nedendir.
C) Platon’dan farklı olarak Plotinus’da Tanrı insan aklına göre aşkındır.
D) Plotinus’da Tanrı evrende her zaman için etkindir. Platon’da ise evrene müdahalede bulunmaz. Ancak her şeyin kendisine yöneldiği ereksel nedendir.
E) Plotinus insanın aklı ile Tanrı’yı kavrayabileceğini ileri sürerken Platon Tanrı’nın ancak sezgiyle kavranabileceğini dile getirir.

Cevap : C) Platon’dan farklı olarak Plotinus’da Tanrı insan aklına göre aşkındır.

11. Kant’a göre insanı harekete geçiren ya da harekete geçirmeyi hedefleyen buyruklar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Koşullu buyruk – Koşulsuz buyruk
B) Sentetik buyruk – Analitik buyruk
C) Koşulsuz buyruk – Dolaylı buyruk
D) Koşullu buyruk – Dolaysız buyruk
E) Sentetik buyruk – Hipotetik buyruk

Cevap : A) Koşullu buyruk – Koşulsuz buyruk

12. Hume için ahlaki eylemin kökeninde hangi iki temel duygu vardır?

A) Mutluluk – Üzüntü
B) Neşe – Acı
C) Sevgi – Nefret
D) Sevgi – Öfke
E) Haz – Acı

Cevap : E) Haz – Acı

13. Aşağıda özgürlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İnsan kendisini belirleyen nesnel gerçekliği bilinçli bir akılsallıkla kavradığı oranda özgür olabilir.
B) Özgürlük insani özneyi bağlayan ve belirleyen tüm doğal ve toplumsal gerçeklikten bağımsızlıktır.
C) Özgürlük hem irade hem de sorumluluğun ortak zeminidir.
D) İnsan ancak özgür olduğu sürece ve özgür iradesiyle ahlaki bir özne olabilir.
E) Özgürlük öznenin nesnellik karşısında tümüyle bağımsız olması değildir.

Cevap : B) Özgürlük insani özneyi bağlayan ve belirleyen tüm doğal ve toplumsal gerçeklikten bağımsızlıktır.

14. Kant’ın rasyonalist ve empirist felsefeye yaklaşımına dair aşağıda söylenenlerden hangisi doğrudur?

A) Kant felsefi sisteminde rasyonalizmin duyulara dayalı bilgi anlayışı ile empiristlerin akla dayalı bilgi anlayışının bir sentezini sunar.
B) Kant felsefi ilke ve doğruluklara ne rasyonalistlerin yaptığı gibi sadece akılsal düşünüş aracılığıyla ne de empiristlerin yaptığı gibi sadece empirik deneyimi oluşturan algı içerikleri aracılığıyla ulaşılabileceğini düşünür.
C) Kant’ın felsefesi Hume’un felsefi görüşünü devam ettirir ve gerçekte hiçbir evrensel ve zorunlu hakikatin olmadığını ileri sürer.
D) Kant bilgi anlayışında empirist felsefenin görüşünü benimser ve bilginin kaynağının yalnızca duyu algıları olduğunu savunur.
E) Kant da felsefesinde tıpkı rasyonalist filozoflar gibi akla dayalı evrensel ve zorunlu ilke ve kuralları
temellendirmeye çalışır ve empirist filozofların deneye dayalı bilgi anlayışını tamamen reddeder.

Cevap : B) Kant felsefi ilke ve doğruluklara ne rasyonalistlerin yaptığı gibi sadece akılsal düşünüş aracılığıyla ne de empiristlerin yaptığı gibi sadece empirik deneyimi oluşturan algı içerikleri aracılığıyla ulaşılabileceğini düşünür.

15. Kirene okulunun en önemli temsilcisi ve kurucusu aşağıdaki filozoflardan hangisidir?

A) Antistenes
B) Zenon
C) Aristippos
D) Epikuros
E) Gorgias

Cevap : C) Aristippos

16. Schopenhauer ve Hegel arasındaki farklardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

A) Schopenhauer için özgürlük kişinin kendisini doğanın zorunluluğundan kurtarmasıyken, Hegel için özgürlük kişinin doğada işleyen zorunluluğun bilincine erişip buna göre davranmaktır.
B) Schopenhauer Tanrı’nın doğaya özdeş olduğunu ortaya koyarken, Hegel Tanrının doğaya aşkın olduğunu dile getirir.
C) Schopenhauer duyarlılığa ait a priori formlar ve anlama yetisinin a priori kategorileri ile oluşturulan fenomenlerin ötesinde bir şey bilinemeyeceğini söylerken, Hegel fenomenlerin ötesinde aşkın olanın da bilgisinin edinilebileceğini savunur.
D) Schopenhauer, Hegel’den farklı olarak aklın her şeyin özünü belirleyen tözsel güç olduğunu düşünmez. Ona göre aklı kendisine tabi kılan akıl dışı bir irade vardır.
E) Schopenhauer ahlaki değerlerin evrensel ilkelere dayandığını savunurken, Hegel ahlaki değerlerin dayandığı evrensel ilkelerin olmadığını ve göreli olduğunu söyler.

Cevap : D) Schopenhauer, Hegel’den farklı olarak aklın her şeyin özünü belirleyen tözsel güç olduğunu düşünmez. Ona göre aklı kendisine tabi kılan akıl dışı bir irade vardır.

17. Aristoteles’de iki temel erdem grubu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dianoetik erdemler – Pratik erdemler
B) Pratik erdemler – Bioetik erdemler
C) Ahlaki erdemler – Bioetik erdemler
D) Ahlaki erdemler – Pratik erdemler
E) Bioetik erdemler – Dianoetik erdemler

Cevap : A) Dianoetik erdemler – Pratik erdemler

18. Mutluluk ile haz arasında ayrım yapan Sokrates öncesi filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Herakleitos
B) Anaksimenes
C) Descartes
D) Thales
E) Demokritos

Cevap : E) Demokritos

19. Bilgi felsefesinin (epistemoloji) ahlak felsefesi ile ilişkisi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

A) Bilginin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma aynı zamanda insan davranışlarının, ahlaki yönelimlerin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma olarak da görülebileceği için bu iki disiplin biribiriyle ilişkilidir.
B) İnsan tüm maddi ve manevi boyutlarıyla varolan gerçeklik alanına ait olduğundan bilgi felsefesi ahlak felsefesi ile yakından ilişkilidir.
C) Bilgi felsefesi, insan hem akıl sahibi bir varlık hem de beden sahibi bir varlık olduğu için ahlak felsefesiyle ilişkilidir.
D) Bilgi felsefesi iyilik ve mutluluğun özü ve mahiyeti üzerinde yoğunlaşan bir düşünce disiplini olduğu için ahlak felsefesi ile yakından ilişkilidir.
E) Bilgi felsefesi toplum, devlet ve birey ilişkilerinin nasıl düzenlenmesi gerektiği üzerine düşündüğü için ahlak felsefesi ile ilişkilidir.

Cevap : A) Bilginin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma aynı zamanda insan davranışlarının, ahlaki
yönelimlerin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma olarak da görülebileceği için bu iki disiplin
biribiriyle ilişkilidir.

20. Sokrates’de ‘kendini tanımak ve yaşamı anlamlandırmak’ konusunda aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sokrates’in kendini tanıma ve yaşamı anlamlandırma çabası sonuçta kesin çıkarımlara varılan bir arayıştır.
B) Bireysel insanı belirleyen algılar onun kendisini tanıması ve yaşamı anlamlı kılması için yeterli değildir.
C) Sokrates için kendini tanıma ve yaşamı anlamlandırmadaki tavır kesintisiz düşünsel sorgulamada bulunma ve derinleşme çabasıdır.
D) Sokrates’in kendini tanıma ve yaşamı anlamlandırma çabası kesin çıkarımlar içermeyen sürekli bir arayıştır.
E) Sokrates için kendini tanımak ve yaşamı anlamlı kılmak yalın duygu ve sanıların ötesine uzanmayı gerektirir.

Cevap : A) Sokrates’in kendini tanıma ve yaşamı anlamlandırma çabası sonuçta kesin çıkarımlara varılan bir arayıştır.

Ahlak Felsefesi 2022-2023 Final Soruları

Ahlak Felsefesi 2022-2023 Final Soruları

#1. Mutluluk ile haz arasında ayrım yapan Sokrates öncesi filozof aşağıdakilerden hangisidir?

#2. Bilgi felsefesinin (epistemoloji) ahlak felsefesi ile ilişkisi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

#3. Plotinus’un Tanrı anlayışıyla Platon’un Tanrı anlayışı arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir?

#4. Aristoteles’de iki temel erdem grubu aşağıdakilerden hangisidir?

#5. Kant’a göre insanı harekete geçiren ya da harekete geçirmeyi hedefleyen buyruklar aşağıdakilerden hangisidir?

#6. Ahlaki davranışta ‘bilgi’ ve ‘irade’nin ne olduğu ve rolleri üzerindeki tartışma ile şekillenen iki yaklaşım tarzı aşağıdakilerden hangisidir?

#7. Schopenhauer ve Hegel arasındaki farklardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

#8. Sokrates’de ‘kendini tanımak ve yaşamı anlamlandırmak’ konusunda aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

#9. Schelling’in ahlak felsefesinin özellikle yoğunlaştığı sorunlar aşağıdakilerden hangisidir?

#10. Aşağıda Descartes ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

#11. Kant’ın rasyonalist ve empirist felsefeye yaklaşımına dair aşağıda söylenenlerden hangisi doğrudur?

#12. Ahlak felsefesi için aşağıda yapılan tanımlamalardan hangisi doğrudur?

#13. Fichte’de gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zemini aşağıdakilerden hangisidir?

#14. Haz ve acının iki temel duygu olduğunu ileri süren filozof aşağıdakilerden hangisidir?

#15. İngiliz Empirizmi’nin temel savı aşağıdakilerden hangisidir?

#16. Hume için ahlaki eylemin kökeninde hangi iki temel duygu vardır?

#17. Kirene okulunun en önemli temsilcisi ve kurucusu aşağıdaki filozoflardan hangisidir?

#18. Aristoteles’in Tanrı anlayışı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

#19. Augustinus’a göre iki temel hakikat ya da doğruluk kriteri aşağıdakilerden hangisidir?

#20. Aşağıda özgürlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

SONUÇ

1. Fichte’de gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zemini aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : B) Doğal ve fenomenal zorunluluğa teslim olmayan transendental ben gerçek ve hakiki anlamıyla ahlaki özgürlük ve öznelliğin zeminidir.

2. Aşağıda Descartes ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Cevap : D) Tanrı tek tözdür ve düşünce ile yer kaplama onun sıfatlarıdır.

3. İngiliz Empirizmi’nin temel savı aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : B) Hiçbir bilgi ve düşüncenin doğuştan gelmeyip deneyimle kazanıldığı

4. Aristoteles’in Tanrı anlayışı için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

Cevap : E) Tanrı evrene aşkın değil içkindir.

5. Schelling’in ahlak felsefesinin özellikle yoğunlaştığı sorunlar aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : C) Özgürlük kavramı ve bu kavram bağlamında tanrısal ve insani iyilik ve kötülük sorunları Schelling’in ahlak felsefesinde özellikle üzerinde durduğu konulardır.

6. Haz ve acının iki temel duygu olduğunu ileri süren filozof aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : D) Spinoza

7. Ahlaki davranışta ‘bilgi’ ve ‘irade’nin ne olduğu ve rolleri üzerindeki tartışma ile şekillenen iki yaklaşım tarzı aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : C) Entellektüalist – Volontarist

8. Augustinus’a göre iki temel hakikat ya da doğruluk kriteri aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : E) Kilisenin otoritesi ve aklımız ile vicdanımızın sağladığı kesin bilgi

9. Ahlak felsefesi için aşağıda yapılan tanımlamalardan hangisi doğrudur?

Cevap : D) Ahlak felsefesi kişiliği ve davranışları belirleyen toplumsal olgu olarak ahlakı ele alan felsefe disiplinidir.

10. Plotinus’un Tanrı anlayışıyla Platon’un Tanrı anlayışı arasındaki fark aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : C) Platon’dan farklı olarak Plotinus’da Tanrı insan aklına göre aşkındır.

11. Kant’a göre insanı harekete geçiren ya da harekete geçirmeyi hedefleyen buyruklar aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : A) Koşullu buyruk – Koşulsuz buyruk

12. Hume için ahlaki eylemin kökeninde hangi iki temel duygu vardır?

Cevap : E) Haz – Acı

13. Aşağıda özgürlükle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Cevap : B) Özgürlük insani özneyi bağlayan ve belirleyen tüm doğal ve toplumsal gerçeklikten bağımsızlıktır.

14. Kant’ın rasyonalist ve empirist felsefeye yaklaşımına dair aşağıda söylenenlerden hangisi doğrudur?

Cevap : B) Kant felsefi ilke ve doğruluklara ne rasyonalistlerin yaptığı gibi sadece akılsal düşünüş aracılığıyla ne de empiristlerin yaptığı gibi sadece empirik deneyimi oluşturan algı içerikleri aracılığıyla ulaşılabileceğini düşünür.

15. Kirene okulunun en önemli temsilcisi ve kurucusu aşağıdaki filozoflardan hangisidir?

Cevap : C) Aristippos

16. Schopenhauer ve Hegel arasındaki farklardan biri aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : D) Schopenhauer, Hegel’den farklı olarak aklın her şeyin özünü belirleyen tözsel güç olduğunu düşünmez. Ona göre aklı kendisine tabi kılan akıl dışı bir irade vardır.

17. Aristoteles’de iki temel erdem grubu aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : A) Dianoetik erdemler – Pratik erdemler

18. Mutluluk ile haz arasında ayrım yapan Sokrates öncesi filozof aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : E) Demokritos

19. Bilgi felsefesinin (epistemoloji) ahlak felsefesi ile ilişkisi hangi seçenekte doğru olarak verilmiştir?

Cevap : A) Bilginin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma aynı zamanda insan davranışlarının, ahlaki yönelimlerin neliği, kökeni ve sınırlarına dair bir tartışma olarak da görülebileceği için bu iki disiplin biribiriyle ilişkilidir.

20. Sokrates’de ‘kendini tanımak ve yaşamı anlamlandırmak’ konusunda aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

Cevap : A) Sokrates’in kendini tanıma ve yaşamı anlamlandırma çabası sonuçta kesin çıkarımlara varılan bir arayıştır.