Çocuk Edebiyatı 2022-2023 Vize Soruları

1. Orta Çağ düşünürleri ve din adamları çocukluğu nasıl tanımlamaktadırlar?

A) İnsan doğasının mucizesi
B) Sevap tohumu
C) İnsanın en iğrenç hâli
D) İnsanın en güzel hâli
E) İnsanın en değerli ürünü

Cevap : C) İnsanın en iğrenç hâli
NOT: Orta Çağ’da çocuk, daha çok bir günah ürünü olarak ele alınmış ve günahtan arınmak için çocukluktan çıkmak dayatılmıştır. O dönemin düşünür ve din adamları çocukluğu insanın en iğrenç hâli olarak tanımlamışlardır.

2. Küçük Prenses kitabının yazarı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Frances Burnett
B) Eleanor Porter
C) Jules Verne
D) Erich Kästner
E) Hector Malot

Cevap : A) Frances Burnett
NOT: “Küçük Prenses” kitabının yazarı Frances Burnett’dır. Roman, Sara Crewe adlı genç bir kızın hikayesini anlatır. Sara, varlıklı bir İngiliz ailesinin çocuğudur, ancak babasının ani ölümüyle tüm serveti kaybeder ve zorlu koşullara adapte olmak zorunda kalır. Roman, Sara’nın dayanıklılığını, hayal gücünü ve içsel gücünü vurgulayan güçlü bir karakter hikayesi sunar.

3. Jules Verne çocuk edebiyatına hangi türdeki romanlarıyla katkı sağlamıştır?

A) Eğlenceli romanlar
B) Bilim kurgu romanlar
C) Aşk romanları
D) Tarihî romanlar
E) Biyografik romanlar

Cevap : B) Bilim kurgu romanlar
NOT: Jules Verne, çocuk edebiyatına “Bilim kurgu romanları” ile katkı sağlamıştır. Verne’nin eserleri genellikle bilim kurgu türünde ve macera dolu hikayeler içermektedir. Özellikle “Deniz Altında Yirmi Bin Fersah”, “Dünya’nın Merkezine Yolculuk”, “Ay’a Seyahat” gibi romanları, çocuklar için de ilgi çekici ve hayal gücünü teşvik eden eserler olarak kabul edilir. Bu eserlerde, o dönem için oldukça ileri görüşlü bilimsel fikirler ve hayal ürünleriyle dolu maceralar sunmaktadır.

4. “ÇÇE” kısaltmasının açılımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çocuk Çeviri Eserleri
B) Çevre Çocuk Eserleri
C) Çeviri Çocuk Edebiyatı
D) Çocuk Edebiyatı
E) Çeviri Çocuk Eserleri

Cevap : C) Çeviri Çocuk Edebiyatı

5. Çocuğun edebiyatta özne konumuna yükselmesi hangi dönemde gerçekleşmiştir?

A) 18. yüzyıl başı
B) 20. yüzyılın ikinci yarısı
C) 19. yüzyılın ikinci yarısı
D) 20. yüzyıl başı
E) 18. yüzyıl sonu

Cevap : B) 20. yüzyılın ikinci yarısı
NOT: 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra çocuk ve gençlik edebiyatında ortaya çıkan gelişmede en önemli olanı, çocuğun artık edebiyatın nesnesi değil öznesi olmasıdır. Bu aynı zamanda eğitim sistemini de etkileyen bir paradigma değişimidir.

6. Çocuk kavramının özel anlamına ait tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 0-18 yaş arası insan yavrusu
B) Belli bir işte yeteri kadar deneyimi ve yeteneği olmayan kimse
C) Küçük yaştaki erkek veya kız
D) 0-2 yaş bebeklik dönemi
E) İnsanın 0-7 yaş arasındaki belli bir kategorisi

Cevap : E) İnsanın 0-7 yaş arasındaki belli bir kategorisi

7. Martin Baltscheit, Belleğini Yitiren Tilkinin Öyküsü adlı yapıtta hangi konuyu ele almıştır?

A) Okuma sevgisi
B) Yaşlanma ve kuşakların bir arada yaşama durumu
C) Doğum, kardeş ve paylaşma
D) Yaşam alanına yönelik sorumluluğun önemi
E) Arkadaşlık ilişkisi

Cevap : B) Yaşlanma ve kuşakların bir arada yaşama durumu
NOT: Martin Baltscheit, “Belleğini Yitiren Tilkinin Öyküsü” adlı yapıtında “Yaşlanma ve kuşakların bir arada yaşama durumu” konusunu ele almıştır. Bu öyküde yaşlı bir tilki karakteri merkezde yer alır ve tilkinin yaşlanmasıyla birlikte yaşadığı zorluklar ve kuşaklar arası ilişkiler vurgulanır. Yaşlı tilkinin hafıza kaybı yaşaması, yaşlılıkla gelen zorluklara ve genç kuşaklarla iletişimde yaşanan güçlüklere bir örnektir.

8. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Beyannamesi’ne göre çocuğun tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 0-2 yaş arası insan yavrusu
B) 0-6 yaş arası insan yavrusu
C) 0-8 yaş arası insan yavrusu
D) 0-4 yaş arası insan yavrusu
E) 0-18 yaş arası insan yavrusu

Cevap : E) 0-18 yaş arası insan yavrusu
NOT: Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Beyannamesi’ne göre çocuğun tanımı “0-18 yaş arası insan yavrusu” şeklindedir. Bu tanım, çocuğun yaş aralığını doğumdan 18 yaşına kadar genişletmektedir ve çocukların gençlik dönemine kadar olan sürecini içerir.

9. Çocuklar hangi dönemde tablo ve resimlerde yer almaya başlamıştır?

A) 19. yüzyıl
B) 15. yüzyıl
C) 16. yüzyıl
D) 18. yüzyıl
E) 17. yüzyıl

Cevap : C) 16. yüzyıl
NOT: Çocuk, 16. yüzyılın sonuna kadar tablolarda yer almamıştır. Çocuğun resmedilmesi ve tablolarda yer almaya başlaması ancak 16. yüzyıl sonlarında bazı soylu ailelerin çocuklarıyla birlikte resmedilmesiyle gerçekleşmiştir.

10. Daniel Defoe’nin Robinson Crusoe romanını 1864 yılında Hikâye-i Robinson adıyla kim çevirmiştir?

A) Ahmet Lütfi
B) Recaizade Mahmut Ekrem
C) Ahmet Mithat
D) Mahmud Nedim
E) Şinasi

Cevap : A) Ahmet Lütfi
NOT: Batı’da 1719 yılında yayımlanan, cesaretle ve tekniğe hükmederek dünyaya egemen olunabileceğini ve insana duyulan inancı vurgulayan Daniel Defoe’nin Robinson Crusoe romanı bizde 1864 yılında Ahmet Lütfi çevirisiyle Hikayesi Robinson adıyla yayımlanır.

11. Antik Çağ’da “çocuk” ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Çocukluk 1-4 yaş arasıdır.
B) Çocukluk 3-7 yaş arasıdır.
C) Çocukluk 8-15 yaş arasıdır.
D) Çocukluk 1-10 yaş arasıdır.
E) Çocukluk için belirli bir yaş ayrımı bulunmamaktadır.

Cevap : E) Çocukluk için belirli bir yaş ayrımı bulunmamaktadır.
NOT: Antik Çağ’da “çocuk” kavramının yaş aralığına dair belirli ve kesin bir tanım bulunmuyordu. Bu dönemde, günümüzdeki gibi belli bir yaş aralığına göre çocukluk tanımı yapılmamaktaydı. Dolayısıyla, doğru cevap  “Çocukluk için belirli bir yaş ayrımı bulunmamaktadır” olacaktır.

12. Batı’da modern anlamda çocuk edebiyatı hangi dönemde başlamıştır?

A) 16. yüzyıl
B) 19. yüzyıl
C) 15. yüzyıl
D) 18. yüzyıl
E) 17. yüzyıl

Cevap : D) 18. yüzyıl

13. Sömürgecilik hangi yüzyılda başlamıştır?

A) 17. yy
B) 19. yy
C) 16. yy
D) 15. yy
E) 18. yy

Cevap : C) 16. yy

14. Aşağıdakilerden hangisi çocuğun dilselleşme sürecine dâhil olan aşamalardan biri değildir?

A) Tanımlama
B) Kurgulama
C) Anlama
D) Sorgulama
E) Değerlendirme

Cevap : B) Kurgulama
NOT: Dilselleştirme öncelikle anlamayı, tanımlamayı, sorgulamayı ve değerlendirmeyi gerekli kılar.

15. Zeynep Cemali’nin öyküleri aşağıdaki özelliklerden hangisini barındırmaz?

A) Sadece yaşanmış gerçekleri anlatır.
B) Çapıcı bir başlangıç vardır.
C) Konu sürükleyicidir.
D) Şaşırtıcı bir sona ulaştırır.
E) Öyküler kısadır.

Cevap : A) Sadece yaşanmış gerçekleri anlatır.
NOT: NOT: Öyküyü öykü yapan onun kısalığı, damıtılmışlığı, çarpıcı başlangıcı, konunun sürükleyiciliği ve şaşırtıcı bir sona ulaştırabilmesidir.

16. Çocuk kitapla en erken hangi yaş aralığında bir araya gelmektedir?

A) 3-4
B) 4-5
C) 2-3
D) 1-2
E) 0-1

Cevap : D) 1-2

17. I. Çocuğun ilgisini çeken bir kitap olmalıdır.
II. Öğretmen rolü üstlenen bir kitap olmalıdır.
III. Kitap ve çocuk arasında dostluk kurmayı sağlayabilmelidir.
Okul öncesi çocukla iletişim kuracak kitap yukarıda verilen hangi özellik veya özelliklere sahip olmamalıdır?

A) Yalnız II
B) I ve II
C) Yalnız I
D) II ve III
E) I ve III

Cevap : A) Yalnız II

18. Çocuklara kitap seçerken aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmalıdır?

A) Çocukların yerine kitap seçimlerini her zaman yetişkinler yapmalıdır.
B) Kitap kapağı güzel kitaplara öncelik verilmelidir.
C) Sayfa Sayısı en fazla olan kitaplar alınmalıdır.
D) Temel ölçütler belirlemeli ve bunları mutlaklaştırmadan yer, durum ve hedef kitleye göre
yenileştirerek kitap seçilmelidir.
E) İçinde çok yazı olan kitaplar tercih edilmelidir.

Cevap : D) Temel ölçütler belirlemeli ve bunları mutlaklaştırmadan yer, durum ve hedef kitleye göre yenileştirerek kitap seçilmelidir.
NOT: Çocuklara kitap seçerken dikkate alınması gereken en iyi yaklaşım “Temel ölçütler belirlemeli ve bunları mutlaklaştırmadan yer, durum ve hedef kitleye göre yenileştirerek kitap seçilmelidir.” şeklinde olmalıdır. Çocuk kitaplarının seçiminde çocuğun yaşına, ilgi alanlarına, okuma seviyesine ve gelişim düzeyine uygun olanlar seçilmelidir. Kitap kapağı, sayfa sayısı veya içindeki yazı miktarı gibi unsurlar da önemli olmakla birlikte, en önemlisi çocuğun kitabı keyif alarak okuyabilmesi ve onun gelişimine uygun olmasıdır.

19. Aşağıdakilerden hangisi çocuk edebiyatının başlangıç romanı sayılmaktadır?

A) Aya Yolculuk
B) Balonla Beş Hafta
C) Heidi
D) Pinokyo
E) Robinson Crusoe

Cevap : E) Robinson Crusoe
NOT: 1719 yılında yayımlanan, cesaretle ve tekniğe hükmederek dünyaya egemen olunabileceğini ve insana duyulan inancı vurgulayan Daniel Defoe’nun Robinson Cruseau romanı ve 1726 yılında yayımlanan, kısır mücadeleler ve hoşgörüsüzlüğün getirdiği deneyimleri, insan hırsının boşluğunu, sonunda geriye umutsuzluk ve yalnızlığın kaldığını ortaya koyan Jouatlıan Swift’in Gulliver romanı çocuk edebiyatının başlangıç kitapları olarak algılanabilir.

20. “Çağlar Bisiklet Sürmeyi Öğreniyor” gibi çevreyi ve hayatın akışını tanıtıcı ve içselleştirici kitapları kaleme alan yazar kimdir?

A) Liane Schneider
B) Dagmar Geisler
C) Leo Lionni
D) Christian Tielmann
E) Can Göknil

Cevap : D) Christian Tielmann