Okul Öncesi Eğitim Programları -1 2023-2024 Vize Soruları

Okul Öncesi Eğitim Programları: Çocuk Gelişimi ve Eğitiminde Temel İlkeler

Okul öncesi eğitim, çocukların bilişsel, sosyal-duygusal ve psikomotor gelişimlerini destekleyen bir ön hazırlık dönemidir. Bu bağlamda, okul öncesi eğitim programları, çeşitli disiplinlerden elde edilen bilgileri bir araya getirerek, çocukların sağlıklı bir şekilde büyüyüp gelişmelerini sağlamayı amaçlar. Bu programlar, çeşitli konuları içerir ve çocukların genel gelişimine katkıda bulunmak üzere tasarlanır.

Fonoloji ve Dil Gelişimi

Programlar, çocukların dil gelişimini desteklemek amacıyla fonolojiye odaklanabilir. Fonoloji, konuşma seslerinin dizisel ve dizimsel ilişkilerini inceleyen bir dil bilimi dalıdır. Dilin doğal özelliklerini anlamak, çocukların dil becerilerini güçlendirebilir. Bu çerçevede, çocuklara dil bilincini kazandırmak, fonolojik farkındalıklarını artırmak ve iletişim becerilerini geliştirmek önemli hedefler arasında yer alır.

Amaç Türleri ve Eğitim Programları

Okul öncesi eğitim programlarının belirlediği amaçlar arasında eğilimlerle ilgili, bilgi/anlayışla ilgili, becerilerle ilgili, duygularla ilgili ve sürdürülebilirlikle ilgili amaçlar bulunabilir. Bu amaçlar, çocukların çok yönlü gelişimini desteklemeyi hedefler. Ancak, sürdürülebilirlikle ilgili amaçlar genellikle bu programlarda öncelikli bir hedef olarak ele alınmaz.

Öğretmen Rolü ve Psikomotor Gelişim

Programlar, öğretmenlerin çocuk gelişimine etkin bir şekilde rehberlik etmelerini vurgular. Örneğin, psikomotor gelişim alanında öğretmenlerin çocuklara seçme hakkı tanıması, etkinlikleri çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına uygun olarak uyarlamaları ve etkinliklere katılım göstermeleri beklenir. Bu yaklaşım, çocukları hareket etmeye teşvik eder ve öğrenme deneyimlerini destekler.

Etik İlkeler ve Program Geliştirme

Program geliştirme sürecinde, erken çocukluk eğitimcilerinin uyması gereken etik ilkeler arasında çocuklarda “yapabilirim” hissiyatını uyandırmak, her bireyin değerine saygı göstermek, çocukların nasıl öğrendiği ve geliştiği bilgisini temel almak, çeşitliliğe saygı göstermek ve fiziksel aktivite ile oyunu günlük etkinliklere entegre etmek bulunur.

Dil Sistemlerinde Hata Analizi ve Programlar

Dil sistemi içindeki hatalar, çocukların dil gelişimini etkileyebilir. Örneğin, morfoloji hataları çocukların kelime yapılarını etkileyebilir. Bir dil sistemi içindeki hataların analizi, öğrencilerin dil becerilerini geliştirmek için önemli bir adımdır. Morfoloji hataları, dil sistemi içindeki yapısal yanlış anlamalara işaret edebilir.

Program Planlama Konuları

Okul öncesi eğitim programları, geniş bir yelpazede konuları kapsar. Bu konular arasında sınıf yönetimi, özel gereksinimli çocuklar için destek, iç ve dış mekân düzenlemeleri, öğretmen yeterlilikleri gibi konular bulunur. Bu planlama, öğrencilere en iyi eğitimi sağlamak amacıyla dikkatlice tasarlanır.

Fen ve Doğa Programları

Fen ve doğa programları, çocuklara çeşitli bilimsel süreç becerilerini kazandırmayı amaçlar. Bu bağlamda, çocuklara çeşitli materyallerle deney yapma fırsatları sunmak, gözlem yeteneklerini geliştirmek, çevrelerini keşfetmelerine olanak tanımak gibi hedefler belirlenir. Örneğin, fiziksel bilimlere odaklanan bir program, öğrencilere mıknatısların özelliklerini keşfetme fırsatı sunabilir.

Çocuk-Merkezli Programlar ve İlkeler

Çocuk-merkezli programlar, çocukların ilgi ve ihtiyaçlarına odaklanır. Bu yaklaşım, çocuklara inisiyatif alma fırsatı verir, etkinlikleri kendi başlatmalarına izin verir ve öğretmenin rolünü rehberlik etmek olarak belirler. Doğrudan öğretim yöntemleri yerine, çocukların katılımını ve merakını teşvik etmek temel bir prensiptir.

Sanat Programları ve İlkeleri

Sanat programları, çocuklara zengin materyal çeşitliliği sunarak öğrenmeye, araştırmaya, duyusal keşiflere davet etmeyi hedefler. Programlar, çocukların farklı becerilerine, ilgi alanlarına, kültürel deneyimlerine saygı göstermeyi amaçlar. Ancak, çocuklara daha çok yapılandırılmış sanat deneyimleri sunma stratejisi bu prensiplerle çelişebilir.

Matematik Programları ve İlkeleri

Matematik programları, çocukların matematiksel becerilerini desteklemek üzere tasarlanır. Programlar, çocukların kendi hızlarında matematiksel becerileri öğrenmelerine izin verir ve günlük hayat matematiğiyle ilgilenmelerini teşvik eder. Örneğin, özel bir matematik dersi olarak tanımlanmış özel bir zaman tasarlamak, bu programlardaki temel ilkelerden biridir.

Eğitimcilerin Rol ve Görevleri

Erken çocukluk eğitimcileri, çocukları eğitmek ve geliştirmek için çeşitli roller üstlenirler. Aile, okul ve toplum iş birliğini sağlamak, çocukların gelişimsel ihtiyaçlarını temin etmek, okul temelli programın güçlü yönlerini güçlendirmek, gerçek yaşamla ilgili duyusal ve ilginç öğrenme deneyimleri sunmak gibi görevler, eğitimcilerin sorumlulukları arasında yer alır.

Müzik Programları ve İlkeleri

Müzikle ilgili programlar, çocuklara farklı kültürlerin müziklerinden örnekler sunmayı, geçerli ve uygun değerlendirme yöntemlerini kullanmayı, sesi keşfetmeye yönelik fırsatlar sunmayı, müziği diğer gelişim alanlarıyla bütünleştirmeyi ve çocukların desteğiyle ve öğretmenlerin liderliğinde çalışmalar yapmayı hedefler.

Bilişsel Gelişime Yönelik Matematik Programları

Matematik programları, çocuklara okul öncesi dönemde bilişsel gelişimlerini destekleme fırsatı sunar. Bu programlar, çocukların matematiksel becerilerini güçlendirmek ve onları derinlemesine düşünmeye teşvik etmek için tasarlanır. Matematik derslerine özel bir zaman ayırmak, bu programların bilişsel gelişime yönelik temel ilkelerinden biridir.

Ön Yargı Karşıtı Programlar ve Kültürel Farkındalık

Programlar, çocuklarda kültürel farkındalık oluşturmayı ve farklılıklara saygı uyandırmayı amaçlayabilir. Bu bağlamda, ön yargı içeren düşüncelerin ortaya çıkarılması ve düzeltilmesi, öz farkındalığı destekleyen etkinliklerin teşvik edilmesi, sınıfta çocukların, öğretmenlerin ve ailelerin fotoğraflarının bulundurulması gibi stratejiler uygulanabilir.

Psikomotor Gelişim Programları ve Uygulama İlkeleri

Psikomotor gelişim programları, çocukların motor becerilerini ve uzamsal farkındalıklarını geliştirmeyi amaçlar. Bu programlar, fiziksel mekânı oyun ve motor becerilerini destekleyecek şekilde düzenlemeyi, motor becerilerini destekleyecek nitelikte materyaller bulundurmayı, ortam ve materyalleri çocukların aile kültürlerine uygun şekilde tasarlamayı içerir.

Program Amaçları ve İçerik Analizi

Programlar genellikle belirlenen amaçları gerçekleştirmek için içerik analizi yapar. Amaçlar arasında, çocuk-çocuk, öğretmen-çocuk ve öğretmen-grup ilişkilerinin düzenlenmesi, sosyal-duygusal gelişimi destekleyen etkinliklerin planlanması ve öğretmenlerin çocuklara rehberlik etmeleri gibi konular bulunabilir.

Bu kapsamlı bakış açısı, okul öncesi eğitim programlarının geniş yelpazesini anlamamıza yardımcı olur. Programlar, çocukların bilişsel, sosyal-duygusal ve psikomotor gelişimlerini destekleyerek, onları okul yaşantısına hazırlamayı amaçlar. Bu hedeflere ulaşmak için, programların çeşitli ilkeleri ve stratejileri benimsemesi önemlidir.

1. Yeryüzündeki tüm dillerde kullanılan konuşma seslerinin dizisel ve dizimsel ilişkisini belirleyen kuralları, doğal özellikleri içerisinde inceleyen bilim dalıdır.
Yukarıda tanımlanan dil sistemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sintax
B) Pragmatik
C) Morfoloji
D) Fonoloji
E) Semantik

Cevap : D) Fonoloji

2. Aşağıdakilerden hangisi okul öncesi eğitim programlarında amaç türlerinden biri değildir?

A) Eğilimlerle ilgili amaçlar
B) Bilgi/anlayışla ilgili amaçlar
C) Becerilerle ilgili amaçlar
D) Sürdürülebilirlikle ilgili amaçlar
E) Duygularla ilgili amaçlar

Cevap : D) Sürdürülebilirlikle ilgili amaçlar

3. Bir öğretmen psikomotor gelişime yönelik hazırladığı programda çocuklara seçme hakkı tanımakta, gelişimsel ihtiyaçları doğrultusunda etkinlikleri uyarlamakta ve etkinliklere kendisi de katılım göstermektedir. Buna göre aşağıdaki özelliklerden hangisi öğretmenin bu uygulamasıyla öncelikle ilişkilendirilebilir?

A) Hareket etkinlikleri çocukların oyun deneyimlerini destekler.
B) Öğretmenler rehber ve kolaylaştırıcı görevi üstlenirler.
C) Çocuklar çevreleriyle etkileşim hâlinde öğrenirler.
D) Program çocukların bireysel gelişim seviyelerine uygundur.
E) Çocuklar bütüncül bir şekilde öğrenir ve gelişirler.

Cevap : B) Öğretmenler rehber ve kolaylaştırıcı görevi üstlenirler.

4. Aşağıdakilerden hangisi erken çocukluk eğitimcilerinin program geliştirme sürecinde uyması gereken etik ilkelerden biri değildir?

A) Her çocukta “yapabilirim” hissiyatını uyandırmak
B) Her bireyin onuru, değeri ve eşsizliğine saygı göstermek
C) Çocuğun nasıl öğrendiği ve geliştiği bilgisini tüm çalışmaların temeli haline getirmek
D) Aileler, çocuklar ve meslektaşların çeşitliliğine saygı göstermek
E) Fiziksel aktivite ve oyunu gün boyunca etkinliklerin içerisine entegre etmek

Cevap : E) Fiziksel aktivite ve oyunu gün boyunca etkinliklerin içerisine entegre etmek

5. Okul servisine binmek için erkenden sokağa çıkan Ali’ye annesi “Servis daha gelmedi mi?” şeklinde bir soru sormuş ve Ali’den “Hayır gelmedi daha geç.” yanıtını almıştır.
Yukarıdaki örnek olay göz önüne alındığında Ali’nin hangi dil sisteminde yanlış yaptığı söylenebilir?

A) Fonoloji
B) Pragmatik
C) Morfoloji
D) Semantik
E) Sintax

Cevap : C) Morfoloji

6. Aşağıdakilerden hangisi psikomotor alana yönelik hazırlanan bir program kapsamında çevre/ortam düzenleme ilkelerinden biri değildir?

A) Fiziksel mekânı oyun ve motor becerileri destekleyecek nitelikte düzenlemek
B) Motor becerileri destekleyecek nitelikte materyaller bulundurmak
C) Ortam ve materyalleri çocukların aile kültürlerine, geleneklerine uygun şekilde tasarlamak
D) Çocukların güvenliği açısından yalnızca bahçeyi motor faaliyetlere uygun şekilde düzenlemek
E) Oyun alanlarında bulunan araç gereçleri güvenlik açısından sık sık denetlemek

Cevap : D) Çocukların güvenliği açısından yalnızca bahçeyi motor faaliyetlere uygun şekilde düzenlemek

7. I. Sınıf yönetiminin nasıl sağlanacağı
II. Özel gereksinimli çocuklar için neler yapılacağı
III. İç ve dış mekânlarda öğrenme ortamlarının nasıl düzenleneceği
IV. Öğretmenin yeterliliklerinin nasıl destekleneceği
Yukarıdakilerden hangisi veya hangileri okul öncesi eğitim programının planlama yaptığı konulardandır?

A) Yalnız II
B) I, II ve III
C) II, III ve IV
D) II ve III
E) Yalnız III

Cevap : B) I, II ve III

8. Bir öğretmen sınıfa çeşitli boyutlarda mıknatıslar, demir, bakır ve alüminyum materyaller getirmiştir. Çocukların bu materyalleri incelemelerini ve keşfetmelerini teşvik etmek üzere materyalleri büyük grup zamanında tanıtmıştır.
Buna göre bu öğretmen fen ve doğa programı kapsamında öncelikle hangi alana yönelik program geliştirmektedir?

A) Yaşam bilimi
B) Ekoloji
C) Fiziksel bilim
D) Dünya ve uzay bilimi
E) Sorgulama ve araştırma olarak bilim

Cevap : C) Fiziksel bilim

9. Aşağıdakilerden hangisinin çocuk-merkezli bir programda gözlenmesi beklenemez?

A) Çocukların inisiyatif alması teşvik edilir.
B) Etkinlikler, çocuklar tarafından başlatılır.
C) Doğrudan öğretim yöntemleri sık kullanılır.
D) Eğitimcinin rolü, ipucu vermek ve rehberlik etmektir.
E) Çocukların ilgi ve ihtiyaçlarına odaklanılır.

Cevap : C) Doğrudan öğretim yöntemleri sık kullanılır.

10. Aşağıdakilerden hangisi 0-8 yaş çocuklarına yönelik geliştirilen sanat programlarında göz önünde bulundurulan ilkelerden biri değildir?

A) Çocukları öğrenmeye, araştırmaya, duyusal keşiflere davet eden zengin materyal çeşitliliğine sahip ortamlar tasarlanmalıdır.
B) Çocukları dikkatle gözleyen, dinleyen ve değerlendirmelerde bulunan duyarlı öğretmenler bulunmalıdır.
C) Çocukların farklı becerilerine, ilgi alanlarına, fikirlere, kültürel deneyimlerine kıymet verilmelidir.
D) Çocuklara sanat materyallerini keşfetmeleri ve sanat deneyimleri için zaman verilmelidir.
E) Çocuklara, daha çok yapılandırılmış sanat deneyimleri ve küçük-grup etkinlikleri sunulmalıdır.

Cevap : E) Çocuklara, daha çok yapılandırılmış sanat deneyimleri ve küçük-grup etkinlikleri sunulmalıdır.

11. Aşağıdakilerden hangisi bilişsel gelişime yönelik hazırlanan matematik programlarına rehberlik eden ilkelerden biri değildir?

A) Okul öncesi eğitim programında matematik dersi olarak tanımlanabilecek özel bir zaman tasarlanmalıdır.
B) Çocuklar matematiksel becerileri kendi hızlarında, bireysel farklılık göstererek edinirler.
C) Çocuklar gündelik matematiği doğal ortamda çoğunlukla doğrudan öğretime gerek olmadan edinirler.
D) Çocuklar erken yaşlardan itibaren gündelik hayat matematiğiyle ilgilenmektedirler.
E) Çocuklar çok küçük yaşlardan itibaren derinlemesine ve detaylı şekilde matematiksel olarak düşünebilirler.

Cevap : A) Okul öncesi eğitim programında matematik dersi olarak tanımlanabilecek özel bir zaman tasarlanmalıdır.

12. Aşağıdakilerden hangisi erken çocukluk eğitim kurumlarında eğitimcilerin rol ve görevlerinden biri değildir?

A) Aile, okul ve toplum iş birliğini sağlamak
B) Çocuğun gelişimsel ihtiyaçlarını ve büyümesini temin etmek
C) Okul temelli programın güçlü yönlerini kalıcı hâle getirmek
D) Gerçek yaşamla ilgili duyusal ve ilginç öğrenme yaşantıları sunmak
E) Homojen toplum yapısını dikkate alarak tüm planlamaları buna göre yapmak

Cevap : E) Homojen toplum yapısını dikkate alarak tüm planlamaları buna göre yapmak

13. Aşağıdakilerden hangisi müzikle ilgili sunulacak sanat deneyimlerinin temel ilke ve standartlarından biri değildir?

A) Farklı kültürlerin müziklerinden örnekler sunulmalıdır.
B) Geçerli ve uygun değerlendirme yöntemleri kullanılmalıdır.
C) Sesi keşfetmeye yönelik fırsatlar sunulmalıdır.
D) Müzik, sanat ve diğer gelişim alanlarıyla bütünleştirilmelidir.
E) Çocukların desteğiyle ve öğretmenlerin liderliğinde çalışmalar yapılmalıdır.

Cevap : E) Çocukların desteğiyle ve öğretmenlerin liderliğinde çalışmalar yapılmalıdır.

14. Aşağıdakilerden hangisi bilişsel gelişime yönelik hazırlanan fen ve doğa programlarında geliştirilmesi hedeflenen temel bilimsel süreç becerilerden biri değildir?

A) Gözlem
B) Ölçme
C) Sıralama
D) Karşılaştırma
E) İletişim

Cevap : C) Sıralama

15. Dil ve düşüncenin birlikte geliştiğini kabul eden bilim insanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Piaget
B) Chomsky
C) Skinner
D) Vygotsky
E) Bruner

Cevap : D) Vygotsky

16. Eğitim programlarında “Bireyleri niçin eğitiyoruz?” sorusunu cevaplayan öge aşağıdakilerden hangisidir?

A) Aile katılımı
B) Amaçlar/hedefler/kazanımlar
C) Yöntem ve teknikler
D) Eğitim ortamı
E) Değerlendirme

Cevap : B) Amaçlar/hedefler/kazanımlar

17. Okul öncesinde sınıf ortamında çocuk-çocuk, öğretmen-çocuk ve öğretmen-grup ilişkisinin düzenlenmesini içeren program hangi alana yönelik olarak geliştirilmiştir?

A) Fiziksel gelişim
B) Sosyal-duygusal gelişim
C) Bilişsel gelişim
D) Dil gelişimi
E) Öğretmen-çocuk etkileşimi

Cevap : B) Sosyal-duygusal gelişim

18. Aşağıdakilerden hangisi sosyal-duygusal gelişime yönelik hazırlanan programda eğitimcilerin planlama yaptığı hususlardan biri değildir?

A) Hareketli oyun etkinliklerinin yapılması
B) Rutin ve günlük akışın belirlenmesi
C) Sınıf ortamının düzenlenmesi
D) Sınıf kurallarının ve beklentilerin oluşturulması
E) Kişisel ilişkilerin düzenlenmesi

Cevap : A) Hareketli oyun etkinliklerinin yapılması

19. Aşağıdakilerden hangisi ön yargı karşıtı program geliştirilirken çocuklarda kültürel farkındalık oluşturup farklılıklara saygı uyandırmak için başvurulan stratejilerden biri değildir?

A) Çocukların ön yargı içeren düşüncelerini ortaya çıkarmak ve düzeltmek
B) Çocuklarda öz farkındalığı destekleyecek etkinlikleri teşvik etmek
C) Çocukların, öğretmenlerin ve ailelerinin fotoğraflarını sınıfta bulundurmak
D) Kişilerin hayatlarının birbirine nasıl benzediği ve farklılaştığı konusunda sohbet etmek
E) Diğer insanların kişiden farklı duygu ve düşüncelere sahip olabileceklerini hatırlatmak

Cevap : A) Çocukların ön yargı içeren düşüncelerini ortaya çıkarmak ve düzeltmek

20. Aşağıdakilerden hangisi psikomotor gelişim alanına yönelik hazırlanan programların geliştirmeyi hedeflediği becerilerdendir?

A) Uzamsal farkındalık geliştirme
B) Prososyal davranış geliştirme
C) Eleştirel düşünme becerisi edinme
D) Duyguları uygun şekilde ifade etme
E) Kendi düşünce süreçlerini açıklama

Cevap : A) Uzamsal farkındalık geliştirme