Çocuklukta Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi 2023-2024 Vize Soruları

Çocuklukta Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi ve Dil Edinimi

Çocukluk dönemi, dil ediniminin temel yapı taşlarından biridir. Bu dönemde, çocuklar sadece ana dillerini değil, aynı zamanda yabancı dilleri de öğrenme kapasitesine sahiptirler. Türkçe’nin yabancı dil olarak öğretimi, çeşitli dinleme etkinlikleri ve dil edinimi süreçleri üzerinden incelendiğinde, çeşitli önemli konular ortaya çıkmaktadır.

1. Dinleme Etkinlikleri ve Dil Edinimi:

Çocukların yabancı dil olarak Türkçe öğrenmeleri için kullanılan dinleme etkinlikleri çeşitli gruplarda değerlendirilmektedir. Örneğin, konferans dinleme, televizyon seyretme, sohbet etme, müzik dinleme gibi etkinlikler, çocukların dil edinimi sürecine katkı sağlar. Bu etkinlikler arasında yapılan eşleştirmelerle ilgili sorularda, çocukların görsel ve işitsel yöntemlerle dil öğrenme yetenekleri değerlendirilir.

2. Dinleme Sonrası Teknikler ve Dil Edinimi:

Dinleme sonrası kullanılan teknikler, çocukların öğrendikleri dilin pekiştirilmesi ve anlama becerilerinin geliştirilmesi için önemlidir. Bu teknikler arasında sözel ve sözel olmayan ipuçlarını değerlendirme, konuşmada verilen bilgileri değerlendirme, nedenleri, kaynağını ve bakış açılarını değerlendirme bulunur. Ancak, bu teknikler arasında dinleme yöntemini ve biçimini belirleme sorusu, yanlış bir seçeneği işaretler.

3. Dinleme Öncesi Hazırlık Aşaması:

Dil edinimi sürecinde dinleme etkinliklerine hazırlık aşaması, çocukların daha etkili bir şekilde dil öğrenmelerine olanak tanır. Bu aşama, dinleme öncesi olarak adlandırılır. Çocuklara dinleme etkinliklerine başlamadan önce gerekli bilgilerin verilmesi, bu sürecin başarılı olmasına katkı sağlar.

4. İkinci Dil Edinimi ve Ara Dil:

İkinci dil edinimi sürecinde, bireylerin ana dillerinden ve hedef dillerinden etkilenen bir dil oluşur. Bu dil, Selinker’in tanımladığı “ara dil” olarak adlandırılır. Bu süreçte, çocuklar Türkçe’yi öğrenirken kendi ana dillerinden ve hedef dillerinden etkilenen bir dil özellikleri gösterebilirler.

5. İki Dilli Eğitim ve Karmalaştırma:

İki dilli eğitim programları, çocukların hem ana dillerini hem de ikinci bir dili öğrenmelerini hedefler. Bu süreçte, çocukların dil özelliklerinin karmaşık bir şekilde geliştiği ve iç içe geçtiği “karmalaştırma” süreci ortaya çıkar. Bu, çocukların ikinci dil ediniminde gösterdiği özelliktir.

6. Dil Edinim Sürecinde Psikolojik Mesafe:

Dil edinimi sürecinde, bireylerin ikinci bir dili öğrenirken psikolojik mesafeyi aşmaları önemlidir. Psikolojik mesafe, dil şoku, kültür şoku, güdülenmişlik düzeyi ve ego siniri gibi etmenleri içerir. Bu etmenler, çocukların ikinci dil edinim sürecinde etkili olabilir.

7. Okul Öncesi Dil Edinimi:

Okul öncesi dönem, çocukların dil edinimi açısından kritik bir süreçtir. Bu dönemde çocukların bedensel, motor, sosyal duygusal, zihinsel ve dil gelişimleri büyük ölçüde tamamlanır. Bu süreçte, çocuklara yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, onların dil edinim yeteneklerini güçlendirebilir.

Sonuç olarak, çocukluk dönemi, dil edinimi için kritik bir evre olarak kabul edilir. Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi, dinleme etkinlikleri, dil edinimi süreçleri, ikili dilli eğitim ve psikolojik mesafe gibi faktörleri içerir. Bu faktörlerin anlaşılması, çocukların dil edinim süreçlerini daha etkili bir şekilde desteklemeye olanak tanır.

1. I. Grup – konferans
II. Kişiler arası – televizyon seyretme
III. Kişiler arası – sohbet etme
IV. Bireysel – müzik dinleme
Yukarıda verilen dinleme etkinlikleri eşleştirmelerinden hangisi veya hangileri yanlıştır?

A) II ve III
B) Yalnız II
C) I ve III
D) III ve IV
E) I, II ve IV

Cevap : B) Yalnız II

2. Aşağıdakilerden hangisi dinleme sonrasında kullanılacak tekniklere bir örnek değildir?

A) Sözel ve sözel olmayan ipuçlarını değerlendirme
B) Konuşmada verilen bilgileri değerlendirme
C) Dinleme yöntemini ve biçimini belirleme
D) Nedenleri, kaynağını ve bakış açılarını değerlendirme
E) Sunu biçimi ve içeriği değerlendirme

Cevap : C) Dinleme yöntemini ve biçimini belirleme

3. “Dinleme etkinliğine hazırlık aşamasına …… denir.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) dinleme öncesi
B) okuma öncesi
C) dinleme sonrası
D) dinleme dönemi
E) yazma öncesi

Cevap : A) dinleme öncesi

4. İkinci dil edinimi sürecinde bireylerin sergiledikleri dil özelliği hem ana dilinden hem de hedef dilden birtakım özellikleri barındırabilir. Selinker’e göre bu dil özelliği hedef dilden gelen girdiler sayesinde hedef dile doğru gelişim gösterir.
Selinker’in ortaya koyduğu bu dil aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kaynak dil
B) Ara dil
C) İkinci dil
D) Birinci dil
E) Amaç dil

Cevap : B) Ara dil

5. Almanya’da İngilizce kursuna giderek yeni bir dil edinmeye çalışan ana dili Almanca konuşucusunun mevcut durumu iki dillilik bağlamında değerlendirildiğinde aşağıdakilerden hangisi olarak tanımlanabilir?

A) Seçmeli iki dillilik
B) Durumsal iki dillilik
C) Eşzamanlı iki dillilik
D) Eksiltmeli iki dillilik
E) Aile iki dilliliği

Cevap : A) Seçmeli iki dillilik

6. İkinci bir dil edinme sürecinin büyük oranda yeni bir kültüre uyum sağlama süreci olduğunu söyleyen ve kültür uyuşumu modelini öne süren araştırmacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Schumann
B) Anderson
C) Selinker
D) Chomsk
E) Vygotsky

Cevap : A) Schumann

7. “Yeni bir dilin dilbilgisini edinirken zihnimizde hali hazırda var olan ana dilinden hareket ederiz. Böylece yeni dilin dilbilgisini ana dilinin dilbilgisinden yapılan aktarımlarla gerçekleştiririz.”
Yukarıdaki görüşü belirten varsayım aşağıdakilerden hangisi olabilir?

A) Tam Aktarım Tam Kabul Varsayımı
B) Aktarımsız Tam Kabul Varsayımı
C) Etkisel Filtre Varsayımı
D) Sözdizimi Başlangıç Aşaması Varsayımı
E) Girdi Varsayımı

Cevap : A) Tam Aktarım Tam Kabul Varsayımı

8. • Hedef dilin kurallarından bağımsız bir gelişim söz konusudur.
• Hedef dille sınırlı düzeyde bir etkileşim vardır.
• Dil edinim sürecinde karmalaştırma görülür.
• Hedef dilin kurallarından bağımsız bir ikinci dil edinimi süreci söz konusudur.
Yukarıda özellikleri belirtilen ve Anderson tarafından ortaya konulan dil edinim süreci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yerlileştirme
B) Daldırma
C) Ana dilleştirme
D) Fosilleşme
E) Karmalaştırma

Cevap : C) Ana dilleştirme

9. Çocuğun ana dilini edinimine başladıktan sonra, 4-5 yaşlarında yeni bir edinmeye başlaması durumunda bu sürece verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çekinik iki dillilik
B) Aile içi iki dillilik
C) Sıralı iki dillilik
D) Eşzamanlı iki dillilik
E) Baskın iki dillilik

Cevap : C) Sıralı iki dillilik

10. Aşağıdakilerden hangisi söz varlığı türlerinden biridir?

A) Karma söz varlığı
B) Sesletimsel söz varlığı
C) Çok yönlü söz varlığı
D) Yapısal söz varlığı
E) Temel söz varlığı

Cevap : E) Temel söz varlığı

11. “Hiç kimse konuştuğu dilin tüm söz varlığını bilemez.” ifadesiyle vurgulanmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kişinin anlama ve anlatma yeteneğini belirleyen ana ölçütün söz varlığı gücü olduğu
B) Konuşma dilinin sınırlı gösterge içerdiği
C) Dildeki söz sayısının çok geniş olduğu
D) Ezber yeteneğinin söz varlığını geliştirmek için önemli olduğu
E) Kitap okumanın söz varlığı gelişimindeki rolü

Cevap : C) Dildeki söz sayısının çok geniş olduğu

12. Bir dilde var olan veya bir kişinin, bir topluluğun kullandığı, ya da bir eserde bulunan sözcüklerin bütününe verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Terim
B) Söz varlığı
C) Söz sanatı
D) Ses bilgisi
E) Ana dili

Cevap : B) Söz varlığı

13. Kültür uyuşumu modeline göre birtakım etmenler ikinci dil edinim sürecinde etkili olabilmektedir. Bu etmenlerden bazıları şu şekildedir:
• Dil şokunun olup olmaması
• Kültür şokunun olup olmaması
• Güdülenmişlik düzeyi
• Ego siniri
Yukarıda sıralanan etmenler aşağıdakilerden hangisi ile ilgilidir?

A) Yerlileştirme
B) Ana dilleştirme
C) Karmalaştırma
D) Toplumsal mesafe
E) Psikolojik mesafe

Cevap : E) Psikolojik mesafe

14. Kanada iki dilli bir toplumdur ve kimi okullarda İngilizce-Fransızca iki dilli eğitim verilir. Dolayısıyla öğrencilerin yarısının İngilizce yarsının ise Fransızca bildiği kimi durumlarda İngilizce-Fransızca iki dilli eğitim programı görülebilir.
Bu durum hangi iki dilli eğitim yaklaşımını yansıtmaktadır?

A) Evrensel dile daldırma
B) Yeni dile daldırma
C) Azınlık diline daldırma
D) İki yönlü daldırma
E) Tek yönlü daldırma

Cevap : D) İki yönlü daldırma

15. Aşağıdakilerden hangisi bir dinleme öncesi etkinliği değildir?

A) Bağlam oluşturma
B) Materyal inceleme
C) Amaç belirleme
D) Ön bilgileri harekete geçirme
E) Soru belirleme

Cevap : E) Soru belirleme

16. Bir çocuk bebeklik ya da anaokulu döneminde iki dilli daldırma programı uygulayan bir eğitim kurumunda eğitime başladığında, yaş faktörü dikkate alındığında bu durum nasıl adlandırılır?

A) Tam daldırma
B) Erken daldırma
C) Yarım daldırma
D) Ertelenmiş daldırma
E) Geç daldırma

Cevap : B) Erken daldırma

17. Erken çocukluk döneminde bir yabancı dilin yetişkine göre daha….. ve daha….. bir biçimde öğrenildiği bilinmektedir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) karmaşık – doğal
B) yapay – derin
C) derin – kolay
D) çetrefilli – yapay
E) kolay – doğal

Cevap : E) kolay – doğal

18. “….. konuşan kişinin vermek istediği mesajı tam olarak anlayabilme ve söz konusu uyarana karşı tepkide bulunma etkinliğidir.”
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Algılama
B) Okuma
C) Değerlendirme
D) Dinleme
E) Yazma

Cevap : D) Dinleme

19. İkinci dil edinimi sürecinde bireyler ikinci dillerinde ana dillerinden kurallara, sözcüklere yer verebilmektedir. Bu durumda hedef dil kullanımlarının içerisinde ana dillerinden öğeler yer alabilmektedir.
Yukarıda açıklanan duruma verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fosilleşme
B) Ana dilleştirme
C) Pekiştirme
D) Karmalaştırma
E) Daldırma

Cevap : D) Karmalaştırma

20. Okul öncesi eğitim ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Çocuğun doğumundan ilkokula başlayacağı güne kadar olan yılları kapsar.
B) Çocukların bütün hayatı boyunca önemli etkisi olan bir eğitim sürecidir.
C) Bedensel, motor, sosyal duygusal, zihinsel ve dil gelişimlerinin büyük bir kısmının tamamlandığı bir eğitim sürecidir.
D) Sadece resmi kurumlarda verilebilen eğitim sürecidir.
E) Çocukların kişiliklerinin şekil aldığı, bir eğitim sürecidir.

Cevap : D) Sadece resmi kurumlarda verilebilen eğitim sürecidir.