Erken Çocukluk Döneminde Dil Edinimi 2023-2024 Vize Soruları

Erken Çocukluk Döneminde Dil Edinimi: Zamanın Ötesinde Bir Serüven

Erken çocukluk dönemi, dilin temellerinin atıldığı, bireyin iletişim becerilerini geliştirdiği ve dünyayla etkileşime geçtiği kritik bir evredir. Dil edinimi, karmaşık bir süreç olup çeşitli faktörlerle etkileşim halindedir. Bu bağlamda, 2023-2024 vize sorularına dayanarak erken çocukluk döneminde dil edinimi üzerine bir makale

Dil Öncesi Evre ve Dil Ediniminin Temelleri

Dil edinimi, bebeklik döneminde başlar ve birçok evre üzerinden ilerler. Dil öncesi evre, bu sürecin ilk aşamasını kapsar. Sorulardan birinde belirtildiği gibi, “Tek kelime” ya da “holofrastik” aşama, bu evrenin bir parçasıdır. Bu dönemde çocuklar, cıvıldama ile başlayarak dil becerilerini geliştirir ve 0 ile 6 ay arasında temel iletişim kurma yeteneklerini kazanır.

Söz Dizimi: Dilin Yapı Taşları

İkinci soruda, söz dizimi ve dilin yapısına odaklanılıyor. Söz dizimi, sözcüklerin sıralanışını inceleyen bir alan olarak karşımıza çıkıyor. Dilin evrenselliği ve ses bilimine odaklanan bir başka soruda, herhangi bir dile ait ses bilimsel kombinasyonlar araştırılırken dilin evrenselliği vurgulanıyor.

Çocukların Dil Gelişimi: Keşif Durumu ve Kaçınma Durumu

Üçüncü soru, çocukların dil gelişimindeki ilginç bir ayrımı ele alıyor: keşif durumu ve kaçınma durumu. Keşif durumu, çocuğun belirli kelimelere önyargılı yaklaşması ve bunları başarıyla üretmesiyle karakterizedir.

Ses Üretimi: Dilin Fiziksel Boyutu

Ses üretimi, bir başka önemli konudur. Seslerin fiziksel boyutu incelendiğinde, burnun büyüklüğünün ses üretimine katkısı olmadığı belirtilirken, ses tellerinin, dilin ve damağın rolü vurgulanmaktadır.

Dil Edinimi: Bilinçli Olmayan Bir Süreç

Beşinci soru, dil ediniminin bilinçsiz bir süreç olduğunu vurgular. Dil edinimi, öğretmen tarafından değil, bireyin içsel süreçleri tarafından kontrol edilen bir gelişim sürecidir.

Dilin Evrenselliği: İnsana Özgü Bir Yetenek

Altıncı soruda, dilin evrensel bir olgu olduğu belirtilir. İnsan dili, doğuştan getirilen bir yetenek olarak kabul edilir.

Okul Döneminde Sözcük Edinimi: Dil Becerilerinin Derinleşmesi

Yedinci soru, okul döneminde sözcük edinimi ile ilgilidir. Bu dönemde çocuklar, sözcükleri harflere, sembollere ve eklemelere ayırarak dil becerilerini daha da geliştirirler.

Dil Gelişimine Etki Eden Faktörler

Sorular aracılığıyla dil gelişimini etkileyen faktörler de ele alınmıştır. Aile iletişimi, çevresel etkenler ve bireysel farklılıklar, dil gelişimine önemli ölçüde katkıda bulunan unsurlardır.

Dilsel Araştırma Alanları: Morfosentaks ve Ses Bilimi

Dokuzuncu soruda, morfosentaksın, söz dizimi ve biçim biliminin birleşiminden oluşan bir dil araştırma alanı olduğuna dikkat çekilirken, on dördüncü soruda ise ses biliminin çalışma alanlarından biri olan cümle oluşturmanın önemi vurgulanmıştır.

Çocukların Dil Ediniminde Bireysel Farklılıklar

On altıncı soru, çocukların dil edinimindeki bireysel farklılıkları ele alır. Çalışan ailelerin çocukları ile orta sınıf ailelerin çocukları arasındaki dil öğrenme eğilimleri incelenir.

Dil ve Beyin İlişkisi: Broca ve Wernicke Alanları

Onuncu ve on birinci sorular, dil ve beyin arasındaki ilişkiyi vurgular. Broca ve Wernicke alanları, dil üretimi ve anlama süreçlerinde önemli roller oynar.

Ses Bilimi ve Dil Edinimi: Dilin Fiziksel Boyutu

Son soruda, ses biliminin dilin fiziksel boyutunu nasıl incelediği ele alınırken, dilin evrenselliği ve hayvan dili ile insan dilinin farklılıkları vurgulanmıştır.

Sonuç: Dil Edinimi, Çocuğun Zengin Dünyasında İz Bırakan Bir Serüven

Erken çocukluk döneminde dil edinimi, çocuğun dünyayı keşfettiği, anlamaya çalıştığı ve iletişim kurduğu bir serüvene dönüşür. Dilin evrenselliği, bireysel farklılıklar, ses bilimi, söz dizimi ve dilin fiziksel boyutu, dil ediniminin karmaşıklığını oluşturan unsurlardır. Bu süreç, çocuğun dünya görüşünü şekillendirirken, aynı zamanda dil bilimciler ve eğitimciler için de derinlemesine incelenmeye değer bir konu olmaya devam etmektedir

1. Dil öncesi evre ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) “Tek kelime” ya da “holofrastik” (holophrastic) aşamadır.
B) Bağırmaların sıklığı bakıcıya anlamlı mesaj verebilir.
C) Cıvıldama (cooing) ile devam eder.
D) İlk olarak ilk çığlıklar veya bağırmalar gözlenebilir.
E) 0 ile 6 ay arasını kapsar.

Cevap : A) “Tek kelime” ya da “holofrastik” (holophrastic) aşamadır.

2. Söz dizimi hakkında aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Biçim bilim ve anlam bilim ile ara kesitleri mevcuttur.
B) Söz dizimi sözcüklerin sıralanışıyla ilgilenir.
C) İşlevsel birimlerin söz diziminde önemli bir yeri vardır.
D) Farklı dillerdeki öbek sıralanış biçimlerini inceler.
E) Herhangi bir dile ait sözcüklerin içindeki olası ses bilimsel kombinasyonlarını araştırır.

Cevap : E) Herhangi bir dile ait sözcüklerin içindeki olası ses bilimsel kombinasyonlarını araştırır.

3. Küçük çocukların konuşmayı edinme döneminde kaçınma durumu ve keşif durumu söz konusu olabilir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi keşif durumunun tanımıdır?

A) Çocuk konuşmayı reddeder.
B) Çocuk oyuncaklarına isim takar.
C) Çocuk bazı kelimelere ön yargılı yaklaşır ve bunları çok iyi üretir.
D) Çocuk hep konuşmak ister.
E) Çocuk her nesnenin ismini merak eder.

Cevap : C) Çocuk bazı kelimelere ön yargılı yaklaşır ve bunları çok iyi üretir.

4. Bir sesin üretimi, nefes alıp vermede soluğun yönü, ses tellerinin titreşimi, sesin üretimi sırasında yumuşak damağın durumu, dilin yüksekliği gibi açılardan, teknolojinin, belli aygıt ve aletlerin yardımıyla, akustik ve algısal açıdan incelenir.
Yukarıdaki metne göre aşağıdakilerden hangisinin ses üretimine katkısı yoktur?

A) Burnun büyüklüğü
B) Ses tellerinin titreşim süresi
C) Sesin algılanması
D) Damağın kullanımı
E) Dilin konumu

Cevap : A) Burnun büyüklüğü

5. Dil edinme ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Süreç, öğreten tarafından kontrol edilir.
B) Bilinçsiz bir süreçtir.
C) Bilinçli bir süreçtir.
D) Dilin kurallarının doğrudan öğretiminin sonucudur.
E) Öğretmeyi öngören bir süreçtir.

Cevap : B) Bilinçsiz bir süreçtir.

6. Dil, doğuştan getirilen insana özgü bir sistemdir.
Yukarıdaki ifadeye göre aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Dil, insanla doğa arasındaki iletişim için gereklidir.
B) İnsan ve hayvan dilleri aynı özelliklere sahiptir.
C) Dil, evrensel bir olgudur.
D) Hayvan dilleri de insan dilleri kadar karmaşıktır.
E) Dil, sonradan edinilemez.

Cevap : C) Dil, evrensel bir olgudur.

7. Okul döneminde sözcük edinimiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Bu dönemde çocuklar üç sözcükten oluşan cümleler kurmaya başlar.
B) Bu dönemde çocuklar ilk sözcüklerini üretmeye başlar.
C) Bu dönemde çocuklar en az 50 farklı sözcük üretir.
D) Bu dönemde çocuklar sözcükleri harflere, sembollere ve eklere ayırarak da görmeye başlar.
E) Bu dönemde çocukların en az 20.000 kelime bildiğine inanılır.

Cevap : D) Bu dönemde çocuklar sözcükleri harflere, sembollere ve eklere ayırarak da görmeye başlar.

8. Maruz kalınan dilin gelişmesinde aşağıdakilerden hangisinin etkisi yoktur?

A) Hafıza gücü
B) Ebeveyn iletişimi
C) Boy uzunluğu
D) Kişilik
E) Zekâ

Cevap : C) Boy uzunluğu

9. Morfosentaks (morphosyntax) aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kronolojik yaş, bireysel farklılıklardan dolayı dilsel gelişimin bir ölçütüdür.
B) Evrensel dil bilgisi teorisyenleri tarafından farklı dillerden gelen empirik verilerle desteklenen dilsel bir olgudur.
C) Çocuklarda veya yetişkinlerde ikinci dilde söz dizimsel gelişim birimidir.
D) Söz dizimi (syntax) ve biçim biliminin (morphology) birleşerek oluşturduğu dilsel araştırma alanıdır.
E) Çocukların söz dizimsel kategorisini anlamak için bir sözcüğün anlamını ilk kez kullanmalarıdır.

Cevap : D) Söz dizimi (syntax) ve biçim biliminin (morphology) birleşerek oluşturduğu dilsel araştırma alanıdır.

10. Broca alanı için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Fiziksel hareketlerden sorumlu alandır.
B) Ön konuşma kortexi adıyla da anılabilir.
C) Beynin sol yarım küresinde iç kısımlarda alın hizasında bulunur.
D) Paul Broca tarafından keşfedilmiştir.
E) Broca alanı sözcük üretimiyle ilgilidir.

Cevap : A) Fiziksel hareketlerden sorumlu alandır.

11. Aşağıdakilerden hangisi Wernicke alanı için doğrudur?

A) Ön konuşma kortexi adıyla da anılabilir.
B) Beynin sol yarım küresinde iç kısımlarında alın hizasında bulunur.
C) Paul Broca tarafından keşfedilmiştir.
D) Fiziksel hareketlerden sorumlu alandır.
E) Arka konuşma kortexi olarak adlandırılır.

Cevap : E) Arka konuşma kortexi olarak adlandırılır.

12. Aşağıdakilerden hangisinde “smooth” sözcüğündeki fonem sayısı doğru şekilde verilmiştir?

A) 2
B) 1
C) 4
D) 5
E) 6

Cevap : C) 4

13. Aşağıdakilerden hangisi 60–72 ay çocukların dil gelişim özellikleri arasında gösterilemez?

A) Ünlü seslere benzer sesler çıkarmaya başlar.
B) Günlük deneyimlerini anlatır.
C) Tekil ve çoğul ifadeleri birbirine dönüştürerek kullanır.
D) Cümlelerinde özneye uygun fiil kullanır.
E) Birbirini izleyen üç emir cümlesinde, istenileni sırası ile yerine getirir.

Cevap : A) Ünlü seslere benzer sesler çıkarmaya başlar.

14. Aşağıdakilerden hangisi ses biliminin çalışma alanlarından biri değildir?

A) Konuşma seslerinin neler olduğunu araştırır.
B) Konuşma seslerinin nasıl kümelendiğini araştırır.
C) Konuşma seslerinin nasıl oluştuğunu araştırır.
D) Konuşma seslerinin nasıl cümle oluşturduğunu araştırır.
E) Konuşma seslerinin değişik bağlamlara ve durumlara göre nasıl değişim gösterdiğini araştırır.

Cevap : D) Konuşma seslerinin nasıl cümle oluşturduğunu araştırır.

15. Brown’ın (1973) dil bilgisi ekleri çalışmasına göre çocuklar İngilizcede aşağıdakilerden hangisini en son edinir?

A) Çoğul eki
B) Sahiplik eki
C) Düzensiz geçmiş zaman
D) Şimdiki zaman
E) Üçüncü kişi geniş zaman eki

Cevap : E) Üçüncü kişi geniş zaman eki

16. Çocukların dil ediniminde bireysel farklılıkları olduğu ve bunun da çevreyle ilintili olduğunu vurgulanmaktadır.
Buna göre aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Çalışan ailelerin çocukları daha çok anlatımsal öğreniciler olarak nitelendirilir.
B) Bireysel farklılıkların nedeni, çocukların ailelerinin sosyo-kültürel durumlarıdır.
C) Orta sınıf ailelerin çocukları daha çok göndergesel öğrenici olarak nitelendirilir.
D) Çocuklar kolaylıkla seslendirebilecekleri sesleri ve seslemleri içeren sözcükleri kullanmayı tercih ederler.
E) Öğrenciler çevrelerinde sıklıkla maruz kaldıkları sözcükleri daha zor öğrenirler.

Cevap : E) Öğrenciler çevrelerinde sıklıkla maruz kaldıkları sözcükleri daha zor öğrenirler.

17. Cümle yapısının edinimi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) On iki ila on dört aylık bebekler, cümlelerin anlamlı ve dil bilgisel olarak doğru olduğunu fark edebilirler.
B) Bebek cümle yapısını yapısal cümleler üretmeden kavrayamaz.
C) Sözcük yapısı çocuğun doğduğu dil topluluğuna özgüdür.
D) İkinci ve üçüncü yıllar arasında çocuklar iki veya üç kelimelik ifadeleri üretebilirler.
E) Farklı dil topluluklarında çocuklar, eşit derecede, çabuk anlaşılır ve kabul edilebilir cümleler üretirler.

Cevap : B) Bebek cümle yapısını yapısal cümleler üretmeden kavrayamaz.

18. “Chomsky, içsel dil ve dışsal dil kavramları üzerinde çalışmış ve bu iki terim arasında daha fazla ayrım yapmıştır. Buna göre ….. yalnızca ana dil konuşmacıları aracılığıyla erişilebilen soyut bir nesnedir.”
Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) dilsel yeterlilik
B) dilsel evrenseller
C) dilsel performans
D) içsel dil
E) dışsal dil

Cevap : D) içsel dil

19. Aşağıdaki cümleleri söyleyen çocuklardan yaşça en küçük olanı hangisidir?

A) “Anne geldin mi?”
B) “Anne su?”
C) “Anne nasılsın?”
D) “Anne bunu sevdin?”
E) “Anne su verir misin?”

Cevap : B) “Anne su?”

20. İnsan Dili ve Hayvan Dili ile ilgili aşağıda verilen özelliklerden hangisi yanlıştır?

A) İnsan dilinde işaretler oldukça zengindir.
B) İnsan dili bir haberleşme aracıdır.
C) Hayvan dilinde dolaylılık derecesi yoktur.
D) Hayvan dili bir haberleşme aracıdır.
E) İnsan dilinde dolaylılık derecesi yüksektir.

Cevap : B) İnsan dili bir haberleşme aracıdır.