Auzef Sosyal Hizmet Etiği Final Deneme Sınavı -7

Cevap : d) Aileye ilişkin etik sorumluluklar

“Sosyal Hizmet Mesleğinin Etik İlkeleri ve Sorumlulukları” belgesinin ana başlıklarından biri olmayan seçenek “Aileye ilişkin etik sorumluluklar” olarak belirtilmiştir.

Cevap: d) Aileye ilişkin etik sorumluluklar​​

Cevap : d) Müracaatçının maruz kaldığı ciddi bir suçun varlığını ifade etmesi

osyal hizmet uzmanının müracaatçıların gizli bilgilerini başkalarına bildirme ikilemine yol açan durumlardan birisi, “d) Müracaatçının maruz kaldığı ciddi bir suçun varlığını ifade etmesi”dir. Bu durum, sosyal hizmet uzmanının müracaatçının gizliliğini koruma yükümlülüğü ile ciddi suçların bildirilmesi gerekliliği arasında bir ikilem yaratır.

Cevap : d) Kendilerine

Bu soruda, sosyal hizmet uzmanlarının mesleki etik ilke ve sorumluluklarının hangi alana yönelik olmadığı soruluyor. Sosyal hizmet uzmanlarının etik sorumlulukları genellikle müracaatçılara, çalıştıkları kuruma, sosyal hizmet mesleğine ve topluma yöneliktir. Bununla birlikte, bu sorumluluklar genellikle sosyal hizmet uzmanlarının “kendilerine” yönelik olarak tanımlanmaz.

Bu nedenle, doğru cevap:

d) Kendilerine

Cevap : c) Normatif etik teoriler

Deontolojik teoriler ve teleolojik teoriler, “Normatif etik teoriler” kategorisi altında ele alınmalıdır. Normatif etik, etik teorilerini ve kavramlarını gerçek ahlaki problemlere ve ikilemlere uygulamaya çalışır. Bu kategoride, deontolojik teoriler ve teleolojik teoriler gibi farklı etik yaklaşımlar incelenir ve pratik etik ikilemlerin çözümünde kullanılır​​.

Cevap : a) Radikal etik

Bu açıklama “Radikal etik” yaklaşımını tanımlamaktadır. Radikal etik, her hizmet kullanıcısını birer birey olarak görme ve kişisel sorunlarını (yoksulluk, evsizlik, akıl hastalığı gibi) bireyin kendi hatalarından kaynaklanıyor gibi ele almama yaklaşımını benimser. Bu yaklaşım, sosyal sorunların bireysel hatalardan ziyade toplumsal, ekonomik ve politik yapıların sonucu olarak görülmesini savunur ve bu sorunlara karşı daha kapsayıcı ve sistemik çözümler geliştirilmesini teşvik eder.

Cevap : b) Teleolojik teori

“Teleolojik teori”yi tanımlamaktadır. Teleolojik teori, bir eylemin etik doğruluğunun sonuçlarının iyiliği ile belirlendiği fikrine dayanır. Bu bakış açısı, bir eylemin getireceği sonuçları değerlendirmeyi ve bu sonuçların göreceli değerlerini tartmayı gerektirir. Teleoloji, ahlaki değerlendirmelerde sonuçların önemini vurgular ve genellikle bu tür değerlendirmelerin en bilinen formu olan faydacılık ile ilişkilendirilir​​.

Cevap : a) Bilgilendirme ilkesi
Tıp etiğinin temel dört ilkesi şunlardır:

Yarar sağlama ilkesi
Zarar vermeme ilkesi
Özerkliğe saygı ilkesi
Adalet ilkesi​​​​.
Bu dört temel ilke arasında “Bilgilendirme ilkesi” yer almamaktadır. Dolayısıyla, “Aşağıdakilerden hangisi temel dört tıp ilkesinden birisi değildir?” sorusunun cevabı “Bilgilendirme ilkesi”dir.

Cevap: a) Bilgilendirme ilkesi

Cevap : b) Erdem etiği

Yukarıda ifade edilen, belirli durumların benzersiz özelliklerine odaklanan ve daha özel ve bağlamsal bir yaklaşım olarak tanımlanan etik model “Erdem etiği”dir. Erdem etiği, genel kurallar veya prensipler yerine kişisel karakter özellikleri ve erdemler üzerine yoğunlaşır. Bu yaklaşım, her durumun kendine özgü bağlamını ve insanların bu durumlarda sergiledikleri erdemli davranışları ön plana çıkarır. Erdem etiği, bireylerin ahlaki kararlarını ve eylemlerini, belirli durumların özgün gerekliliklerine göre şekillendirmelerini teşvik eder.

Cevap : e) Havale

Bu ifade, sosyal hizmet uzmanlarının, kendilerinin sunamayacağı hizmetler söz konusu olduğunda müracaatçılarını uygun bir meslek elemanına yönlendirmeleri gerektiğini belirtiyor. Bu durumda, müracaatçıların ihtiyaçlarını karşılamak üzere başka bir profesyonel veya kuruma “havale” edilmeleri gereklidir. Dolayısıyla, boşluğa en uygun seçenek “havale”dir.

Cevap: e) Havale

Cevap : Daha önce grup liderliği yapmamış olmak

Grup çalışmasında mesleki yeterliliğin etik ikilemlere yol açmaması için sosyal hizmet uzmanının sahip olması gereken özelliklerden birisi olmayan özellik “d) Daha önce grup liderliği yapmamış olmak”tır​​. Diğer seçenekler – üyelerin kültürüne ve kapasitelerine aşina olmak, duyarlı, esnek ve yaratıcı olmak, mesleğin etik ilkelerini bilmek – sosyal hizmet uzmanının grup çalışmalarında sahip olması gereken önemli özellikler arasında yer alır.

Cevap : e) Kategorik buyruk

“Kategorik buyruk” ile ilişkilidir. Alman filozofu Immanuel Kant’a göre, bir ilkenin ve ondan kaynaklanan eylemin ahlaki olup olmadığını belirleyebilmek için, bu ilkenin evrensel olarak uygulanabilir olması gerekir. Yani, bu ilke tüm durumlarda geçerli olmalıdır. Böyle bir ilkeyi evrenselci test yoluyla oluşturduğumuzda, Kant için bu ilke “kategorik bir buyruk” haline gelir. Kategorik buyruk, tüm insanlar için koşulsuz ve evrensel olarak geçerli olan ahlaki bir kural veya ilkeyi ifade eder.

Cevap : c) Konsültasyon

Bu açıklama, sosyal hizmet uzmanlarının müracaatçıların menfaatine olacağını düşündüklerinde meslektaşlarının önerilerine ve danışmanlığına başvurması gerektiği durumu tanımlıyor. Ayrıca, meslektaşlarının yetkinlik ve uzmanlık alanlarından haberdar olma ve bu konuda onlara danışma gerekliliğini vurguluyor. Bu tanım, meslektaşlar arasında bilgi ve deneyim alışverişini ifade eden “Konsültasyon” sürecini açıkça tanımlamaktadır.

Cevap: c) Konsültasyon

Cevap : a) Lisansüstü çalışmalar yapmamış olmak

Mesleğe yeni başlayan sosyal hizmet uzmanları için etik ikileme düşme olasılığını artıran durumlardan birisi “Lisansüstü çalışmalar yapmamış olmak” değildir. Diğer seçenekler – çalışılacak vakalarla ilgili deneyim eksikliği, karşılaşılan vakalara yönelik eğitim eksikliği ve sosyal hizmet uzmanının kendi rolleri ve statülerine yönelik güvensizlik hissetmesi – mesleğe yeni başlayanlar için etik ikileme düşme olasılığını artıran faktörler arasında yer alır. Ancak lisansüstü çalışmaların yapılması veya yapılmaması, doğrudan etik ikilemlere düşme olasılığını etkilemez​.

Cevap : b) Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları

Yukarıdaki açıklama, sosyal hizmet uzmanlarının müracaatçılara verilen hizmetleri ve çalışma koşullarını iyileştirmek adına örgütlü eylemlerde bulunmaları ve bu eylemlerin müracaatçılar üzerindeki olası etkilerini dikkatlice incelemeleri gerektiğini ifade ediyor. Bu durum, özellikle çalışma koşulları ve yönetim ile ilgili konuları içeriyor. Bu nedenle, bu açıklama en çok “Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları” seçeneği ile uyumlu görünüyor.

Cevap: b) Yönetim – Çalışan Uyuşmazlıkları

Cevap : c) Mesleğin Bütünlüğü

Sosyal hizmet uzmanlarının sosyal hizmet mesleğine ilişkin etik sorumluluklarından biri, belgenizde belirtildiği gibi, “Mesleğin Bütünlüğü” ile ilgilidir. Bu, sosyal hizmet uzmanlarının, mesleğin değerlerine ve standartlarına uygun davranışlar sergilemelerini, mesleğin saygınlığını ve bütünlüğünü korumalarını gerektirir​​.

Cevap: c) Mesleğin Bütünlüğü

e) Bilgilendirilmiş onay

Bu açıklamada, karar verme yeterliliğine sahip bir müracaatçının (hasta bireyin), kendisine uygulanacak tanı ve tedavi yöntemleri hakkında tam olarak bilgilendirilmesi ve bu bilgilere dayanarak kendi kararını vermesi süreci anlatılmaktadır. Bu süreçte, müracaatçıya uygulamaların olası olumlu ve olumsuz sonuçları hakkında bilgi verilir ve müracaatçının bu bilgileri anlayarak kabul etmesi beklenir. Bu durum, “Bilgilendirilmiş Onay” ilkesini tanımlamaktadır.

Cevap: e) Bilgilendirilmiş onay

Cevap : a) Meslektaşların yetersizliği

Sosyal hizmet uzmanlarının meslek elemanı olarak etik sorumluluklarından biri olmayan” seçeneği ile ilgili sorunuzun cevabı, belgenize göre “Meslektaşların yetersizliği” seçeneğidir.

Cevap: a) Meslektaşların yetersizliği

Cevap : Gizlilik ilkesine karşı dürüstlük

Kanser teşhisi konan bir hastaya sosyal hizmet uzmanından teşhisi söylemesini istemeyen ailesine karşı kararsız kalmasına yol açan ikilem “a) Gizlilik ilkesine karşı dürüstlük” olarak tanımlanmaktadır​​. Bu durumda, sosyal hizmet uzmanı hastanın sağlık durumu hakkında doğru bilgi verme (dürüstlük) ile hastanın ailesinin isteği doğrultusunda bilgiyi saklama (gizlilik) arasında bir ikilemle karşı karşıya kalmaktadır.

Cevap : c) Müracaatçılara yarar sağlamayı ve zarar vermemeyi öncelemek

Yararlılık ilkesini tanımlayan seçenek “c) Müracaatçılara yarar sağlamayı ve zarar vermemeyi öncelemek”tir​​. Bu ilke, sosyal hizmet uygulamalarında müracaatçılara maksimum fayda sağlamayı ve aynı zamanda olabildiğince zarar vermemeyi hedefler.

Cevap : b) Yetkinlik

Boşluğa uygun olarak gelmesi gereken ifade “Yetkinlik” ilkesidir. Yetkinlik ilkesi, sosyal hizmet uzmanlarının istihdam edilirken gerekli yeterliliğe sahip olmalarını ve bu yeterliliği kazanma niyetlerini ifade eder. Bu ilke, mesleki uygulamaları yerine getirirken yetkin ve kalifiye olmayı, eleştirel bir bakış açısına sahip olmayı, literatürü düzenli takip etmeyi ve meslek ile ilgili sürekli eğitimi gerektirir.

Cevap: b) Yetkinlik