Okul Öncesi Eğitim Programları -1 2023-2024 Final Soruları

Cevap : C) Özel gereksinimli çocukların ihtiyaçları daha önceliklidir.

Kaynaştırma eğitiminin başarısı için önemli olan ilkeler, tüm çocukların ihtiyaçlarının dikkate alınmasını ve eşit fırsatların sunulmasını gerektirir. Bu bağlamda, “C) Özel gereksinimli çocukların ihtiyaçları daha önceliklidir.” ifadesi, kaynaştırma eğitiminin temel ilkelerinden biri değildir. Kaynaştırma eğitimi, tüm çocukların ihtiyaçlarının eşit derecede önemli olduğu ve her bir çocuğun bireysel gereksinimlerine göre desteklenmesi gerektiği bir yaklaşımı benimser. Özel gereksinimli çocukların ihtiyaçlarının öncelikl

endirilmesi fikri, diğer çocukların ihtiyaçlarını gölgede bırakabilir ve kaynaştırma eğitiminin temel prensipleriyle çelişir. Bu nedenle, bu seçenek kaynaştırma eğitiminin başarıya ulaşmasında etkili olan ilkeler arasında yer almaz. Diğer seçenekler ise kaynaştırma eğitimi için önemli ve uygun ilkeleri yansıtır.

Cevap : B) Baba merkezli aile eğitimi

Aile eğitim modelleri arasında “B) Baba merkezli aile eğitimi” seçeneği, yaygın olarak tanınan veya kabul edilen bir model değildir. Aile eğitimi genellikle çocuğun eğitimiyle ilgili tüm aile üyelerini kapsar ve spesifik olarak bir ebeveyni merkeze alan bir modelden ziyade, aile bireylerinin tümünü kapsayan yaklaşımlar benimser.

Diğer seçenekler olan ev merkezli aile eğitimi, uzaktan eğitim, gezici eğitim ve kurum merkezli aile eğitimi ise daha yaygın ve tanınan aile eğitimi modelleridir. Bu modeller, ailelerin ve çocukların farklı ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır ve eğitim süreçlerinde çeşitli yaklaşımlar sunarlar.

Cevap : E) Bilişsel amaçlar

“Problem durumlarına çözüm üretir.” ifadesi, eğitim amaçları arasında en uygun şekilde “E) Bilişsel amaçlar” ile ilişkilendirilebilir. Bilişsel amaçlar, düşünme becerilerini, analitik düşünceyi, kavramsal anlayışı ve problem çözme yeteneklerini geliştirmeyi hedefler. Problem çözme becerileri, bilişsel süreçlerin bir parçasıdır ve bu nedenle, problem durumlarına çözüm

üretme yeteneği bilişsel amaçlar kapsamında değerlendirilebilir. Diğer seçenekler – düşündürücü amaçlar, psikomotor amaçlar, duyusal amaçlar ve yaratıcı amaçlar – problem çözme yeteneğiyle doğrudan ilişkili değildir ve daha çok farklı öğrenme alanlarına odaklanır.

Cevap : D) Animizm

Bir çocuğun koşarken kapıya çarptıktan sonra “Kapı canımı acıttı” demesi ve kapının kasıtlı olarak canını acıtmaya çalıştığını düşünmesi, “D) Animizm” kavramı ile açıklanabilir. Animizm, çocukların cansız nesnelere canlı özellikler atfetmeleri anlamına gelir. Bu durumda, çocuk kapıya canlı bir varlık gibi duygu ve niyetler atfediyor. Bu tür düşünce, özellikle okul öncesi çocuklarda yaygındır ve onların gelişen bilişsel yapılarının bir parçasıdır. Diğer seçenekler bu özel durumu açıklamada yeterli değildir.

Cevap : E) Çocuklara özgürlük tanıyan yapılandırılmış sanat deneyimleri sunmak

Okul öncesi sanat programlarında öğretmenlerin rol ve görevleri, çocukların yaratıcılıklarını ve ifade becerilerini desteklemek üzerine kuruludur. Bu bağlamda, “E) Çocuklara özgürlük tanıyan yapılandırılmış sanat deneyimleri sunmak” seçeneği, okul öncesi sanat programlarında öğretmenlerin rol ve görevlerini en iyi şekilde yansıtmaktadır.

Bu yaklaşımda, öğretmenler çocukları sanat çalışmalarında yönlendirirken, onlara yaratıcılıklarını serbestçe ifade etme fırsatı sunarlar. Çocukların kendi kararlarını vermelerine, kendilerini keşfetmelerine ve sanat yoluyla ifade etmelerine olanak tanıyan bir ortam sağlamak esastır. Diğer seçenekler ise okul öncesi eğitimde önerilen yaratıcılık ve özgür ifadeyi teşvik eden yaklaşımlarla uyumlu değildir.

Cevap :A) Materyaller çocukların yaş ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır.

Bu örnek olayda, 5 yaşındaki Ayşe’nin sınıftaki yeni ahşap elektrik süpürgesini hareket ettiremediği ve kaldıramadığı vurgulanmıştır. Bu durum, Ayşe’nin öğretmeninin materyal seçerken “A) Materyaller çocukların yaş ve gelişim özelliklerine uygun olmalıdır.” seçeneğine dikkat etmediğini gösterir. Çocukların yaş ve gelişim özelliklerine uygun olmayan materyaller, onların etkin bir şekilde oynamalarını ve öğrenmelerini engelleyebilir. Bu örnekte, ağır bir elektrik süpürgesi, Ayşe’nin yaşı ve fiziksel kapasitesi için uygun bir materyal değildir.

Cevap : A) Zorlayıcı davranışı görmezden gelmek

Çocukların zorlayıcı davranışlarına karşı öğretmenlerin kullanabileceği uygun stratejiler arasında “A) Zorlayıcı davranışı görmezden gelmek” seçeneği uygun bir strateji değildir. Zorlayıcı davranışları görmezden gelmek, çocuğun davranışının altında yatan sebepleri anlamaya ve bu davranışları düzeltmeye yönelik bir çözüm sunmaz. Ayrıca, bu yaklaşım bazı durumlarda davranışın tekrarını teşvik edebilir veya çocuğun ihtiyaçlarının göz ardı edilmesine yol açabilir.

Diğer seçenekler – davranışla ilgili beklentileri açıklamak, gerçekçi ve uygun beklentiler oluşturmak, davranışın sebebini anlamaya çalışmak ve çocukları kural oluşturma sürecine dahil etmek – çocukların zorlayıcı davranışlarına etkili bir şekilde yanıt verme ve bu davranışları yönetme konusunda öğretmenlere yardımcı olabilecek uygun stratejilerdir.

Cevap : B) I, II ve IV

Okul öncesi eğitim programlarında rutinlerle ilgili olarak verilen ifadeleri değerlendirdiğimizde:

I. Rutinler, düzenli şekilde gerçekleşen organizasyonel olaylardır.
II. Rutinler, günlük olayların hangi sırada ve ne kadar süreyle yapılacağını belirler.
III. Rutinler katı ve değişmezdir.
IV. Rutinler, programda süreklilik algısı oluşturur.

Bu ifadelerden I, II ve IV doğrudur. Rutinler, gerçekten de düzenli organizasyonel olaylardır ve günlük aktivitelerin sırasını ve süresini belirlerler. Ayrıca, programda bir süreklilik algısı oluştururlar. Bununla birlikte, III. ifade yanlıştır; çünkü rutinler her zaman katı ve değişmez olmak zorunda değildir. Esnek olmaları ve ihtiyaçlara göre uyarlanabilmeleri çocukların gelişimine daha uygun olabilir.

Bu nedenle, doğru yanıt “B) I, II ve IV” olacaktır.

Cevap : C) Anlam genellemesi

Selin’in halasının beyaz, kabarık tüylü köpeği Bingo’ya dayanarak evcil hayvanlar parkında gördüğü tüm beyaz, kabarık tüylü hayvanlara “Bingo” demesi, dil gelişimi açısından “C) Anlam genellemesi” olarak açıklanabilir. Anlam genellemesi, çocukların öğrendikleri bir kelimenin anlamını, benzer özelliklere sahip farklı nesne veya varlıklara uygulamaları durumudur. Bu durumda, Selin bir kelimenin (Bingo’nun) anlamını, görünüşleri halasının köpeğine benzeyen diğer hayvanlara genelleştiriyor. Bu, özellikle küçük çocuklarda sıkça görülen normal bir dil gelişimi aşamasıdır.

Cevap : D) Standart testler

Öğretmenlere çocukların öğrenme süreçleri hakkında daha fazla bilgi veren ve gelişimsel açıdan uygun olan otantik ölçme yöntemleri, çocukların gerçek öğrenme deneyimlerini ve gelişimlerini yansıtır. Bu bağlamda, “D) Standart testler” seçeneği, otantik ölçme yöntemlerinden biri değildir.

Standart testler genellikle sabit bir format kullanır ve çocukların bireysel yeteneklerini, ilgi alanlarını veya öğrenme tarzlarını yeterince yansıtmayabilir. Diğer yöntemler olan dökümantasyon, görüşme, portfolyo ve gözlem ise çocukların gerçek performansını ve sürekli gelişimini gözlemlemek için kullanılan daha otantik ve bireyselleştirilmiş değerlendirme yöntemleridir.

Cevap : A) Fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri destekler.

Sorunuzda verilen seçenekler arasından fiziksel gelişimle ilgili yanlış bilgiyi belirlemek gerekiyor. Bu seçenekler şu şekildedir:

A) Fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri destekler.
B) Okuma-yazma ve matematik gibi alanlarda bile psikomotor hareketlere ihtiyaç duyulur.
C) Okul öncesi yıllarda fiziksel gelişimin zaman zaman motor gelişimi olarak da adlandırıldığı görülmektedir.
D) Bedende, beyinde ve motor becerilerinde gerçekleşen değişimi ve büyümeyi kapsar.
E) Okul öncesi dönemde fiziksel hareket, öğrenme açısından kritiktir.

Bu seçenekler arasında en yanlış olan ifade A seçeneğidir: “Fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri destekler.” Bu ifade yanlıştır çünkü fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri desteklemekle kalmaz, aynı zamanda bilişsel ve sosyal-emotif gelişimi de destekler. Çocuklar için fiziksel aktiviteler, öğrenme, problem çözme becerileri ve sosyal etkileşim gibi birçok alanda önemlidir.

Cevap : B) Sanat etkinliğinden fen-doğa etkinliğine geçmek

Çocukların gün içinde yaşadıkları geçişler, bazen büyük ve zorlu (dikey geçişler) olabildiği gibi, bazen de daha yumuşak ve kolay (yatay geçişler) olabilir. Yumuşak ve yatay geçişler, genellikle benzer veya birbirine yakın aktiviteler arasındaki geçişleri ifade eder. Verilen seçenekler içinde, “B) Sanat etkinliğinden fen-doğa etkinliğine geçmek” en çok yumuşak ve yatay geçişe örnek teşkil eder. Bu iki etkinlik benzer yapıda olduğundan, çocuklar için bu türden bir geçiş daha az stresli ve daha kolay olacaktır.

Cevap : E) Çocuk ile iletişim kurmak yeterli olduğundan aile ile iletişim ikinci planda tutulmalıdır.

Kaynaştırma uygulamalarının başarısına ilişkin yanlış olan ifade, “E) Çocuk ile iletişim kurmak yeterli olduğundan aile ile iletişim ikinci planda tutulmalıdır.” seçeneğidir. Kaynaştırma uygulamalarında, aile ile iletişim kurmak ve işbirliği yapmak çok önemlidir. Ailelerin katılımı ve desteği, özel gereksinimli çocukların eğitim süreçlerinde kritik bir role sahiptir ve bu süreçlerin başarısını doğrudan etkiler. Aile ile etkili iletişim ve işbirliği, çocuğun okul ortamına uyumunu ve genel eğitim deneyimini olumlu bir şekilde destekler. Diğer seçenekler, kaynaştırma uygulamalarının başarısı için gerekli ve doğru yaklaşımları ifade eder.

Cevap : D) Zıt panel tekniği

Okul öncesi eğitim programlarında genellikle çocukların yaşına ve gelişim düzeyine uygun, etkileşimli ve keşfetmeye dayalı yöntemler kullanılır. Bu bağlamda, “D) Zıt panel tekniği” seçeneği, okul öncesi eğitim programları uygulanırken kullanılan yöntemlerden biri değildir. Zıt panel tekniği, genellikle daha büyük çocuklar veya yetişkinler için tartışma ve fikir alışverişi yöntemi olarak kullanılır ve okul öncesi çocukların gelişim düzeyine uygun olmayabilir. Diğer seçenekler – aktif öğrenme, oyun, beyin fırtınası ve soru-cevap – okul öncesi eğitimde sıkça kullanılan ve çocukların öğrenme ve gelişimini destekleyen yöntemlerdir.

Cevap : A) Aile katılımının yapılacağı gün ve saati sabitlemek

Aile katılımını teşvik etmek ve engelleri azaltmak için profesyonellere yönelik öneriler arasında, “A) Aile katılımının yapılacağı gün ve saati sabitlemek” seçeneği bu önerilerden biri değildir. Aile katılımını desteklemek için esneklik sağlamak genellikle daha etkilidir. Ailelerin farklı çalışma saatleri ve çeşitli sorumlulukları göz önünde bulundurulduğunda, aile katılım etkinliklerinin gün ve saatlerinin sabitlenmesi yerine, esnek ve çeşitli zamanlarda etkinlikler düzenlemek daha faydalı olabilir. Diğer seçenekler – ailelerin ihtiyaçlarını karşılamak, dürüst ve saygılı tutum benimsemek, farklı kültürel arka planlara saygı göstermek ve ebeveynlerin ihtiyaçlarını anlamak – aile katılımını destekleyen ve teşvik eden önerilerdir.

Cevap : B) Sınıf kuralları

Sınıf ortamının çocukların kendilerini güvende hissedecekleri ve fiziksel ya da duygusal olarak zarar görmeyecekleri bir yer olması için, öncelikle “B) Sınıf kuralları”nın belirlenmesi ve uygulanması gereklidir. Sınıf kuralları, çocukların neyin kabul edilebilir ve neyin kabul edilemez olduğunu anlamalarına yardımcı olur, düzen ve güvenlik sağlar ve olumlu bir öğrenme ortamı oluşturur.

Diğer seçenekler – planlı etkinlikler, aile katılımı, öğretmen otoritesi ve büyük grup etkinlikleri – güvenli ve destekleyici bir sınıf ortamı oluşturmak için önemli olabilir, ancak temel güvenlik ve düzeni sağlamak için öncelikle sınıf kurallarının belirlenmesi ve sürdürülmesi esastır.

Cevap : D) Ebeveynlerin gelişimlerine yardımcı olmak

Öğretmenlerin değerlendirme yapma amaçları ile ilgili olarak, “D) Ebeveynlerin gelişimlerine yardımcı olmak” seçeneği yanlıştır. Öğretmenlerin değerlendirmeleri, özellikle öğrencilerin öğrenme süreçleri, eğitim programlarının etkililiği ve öğretmenlerin kendi profesyonel gelişimleri ile ilgilidir. Ebeveynlerin gelişimi, öğretmenlerin değerlendirme amaçları kapsamında doğrudan bir hedef değildir, ancak öğrencilerin eğitim sürecine ailelerin dahil edilmesi önemli olabilir. Ebeveynlerin gelişimine yardımcı olmak genellikle aile eğitimi programlarının veya ebeveyn danışmanlığının bir parçasıdır, ancak öğretmenlerin sınıf içi değerlendirmelerinin birincil amacı değildir.

Cevap : C) Sağlık ve güvenlik

Verilen örnek olayda, Ayşe’nin Tatlı Şeker Anaokulu’nu ziyaret ettikten sonra, okulun hemen arkasında bir baz istasyonu olduğunu fark etmesi ve bunun üzerine çocuğu için başka bir anaokulu aramaya karar vermesi önemli bir detaydır. Bu durum, Tatlı Şeker Anaokulu’nun öğrenme ortamları düzenlenirken “C) Sağlık ve güvenlik” hususunu gözden kaçırdığını gösterir. Sağlık ve güvenlik, özellikle okul öncesi eğitim kurumlarında çok önemli bir faktördür ve bu tür bir durum, ebeveynlerin okul seçimi üzerinde büyük bir etkiye sahip olabilir.

Cevap : C) Sosyal referans alma

Bebeklerin ilk kez karşılaştıkları belirsiz durumlarda ebeveynlerinin duygusal tepkilerine bakarak kendi tepkilerini şekillendirmeleri, “C) Sosyal referans alma” kavramı ile ifade edilir. Sosyal referans alma, bebeklerin ve küçük çocukların yeni veya belirsiz durumlarda çevrelerindeki yetişkinlerin duygusal ifadelerine bakarak kendi duygusal tepkilerini ayarlamaları sürecidir. Bu, bebeklerin çevrelerindeki sosyal ipuçlarını kullanarak güvenlik ve uygun davranışlar hakkında bilgi edinmelerine yardımcı olur. Diğer seçenekler bu özel durumu açıklamada yeterli değildir.

Cevap : E) Bilgi/anlayışla ilgili amaçlar

“Geometrik şekilleri tanır” kazanımı, okul öncesi eğitim programında çocukların belirli bir bilgi setini edinmeleri ve anlamaları ile ilgilidir. Bu nedenle, bu kazanım en uygun şekilde “E) Bilgi/anlayışla ilgili amaçlar” kategorisine girer.

Bu tür amaçlar, çocukların belirli konseptleri, gerçekleri ve bilgileri tanıma ve anlama yeteneklerini geliştirmeyi hedefler. Geometrik şekilleri tanıma yeteneği, çocukların matematiksel ve uzamsal kavramları anlamalarını içerir, bu da onların temel bilgi ve anlayışlarını geliştiren bir süreçtir. Diğer seçenekler ise bu özel kazanımla doğrudan ilişkili değildir.