Çocukluk Döneminde Sanat ve Yaratıcılık 2023-2024 Vize Soruları

Giriş

Sanat ve yaratıcılık, çocukların zihinsel ve duygusal gelişimlerinde hayati bir rol oynar. Çocukların hayal gücünü, gözlem becerilerini ve yaratıcılıklarını geliştiren bu süreçler, onların dünyayı anlamalarına ve ifade etmelerine yardımcı olur. Bu makalede, çocukluk döneminde sanat ve yaratıcılığın nasıl desteklenebileceği, hangi kuramlar ve tekniklerle bu süreçlerin teşvik edilebileceği ele alınacaktır.

Bilinçaltı ve Yaratıcılık

Çocukların sanatsal faaliyetlerinde bilinçaltının rolü önemlidir. Carl Jung, bilinçaltının yaratıcılık üzerindeki etkilerini araştırmış ve resimler aracılığıyla bu etkileri ortaya koymaya çalışmıştır (Soru 1). Jung’a göre, bilinçaltı, bireyin hayal gücünü ve yaratıcı düşünme süreçlerini besler.

Yaratıcılığın Boyutları ve Gelişimi

Yaratıcı düşüncenin temel boyutları arasında esneklik, akıcılık ve orijinallik yer alır (Soru 3). Taklit, yaratıcı düşüncenin boyutlarından biri değildir. Çocukların yaratıcılık süreçlerinde, motivasyon, düşünme tarzı, kişilik özellikleri ve zihinsel beceriler önemli rol oynar (Soru 2). Sosyal beceriler, yaratıcı düşüncenin doğrudan bir parçası değildir.

Görsel Sanatlar ve Dil Gelişimi

Görsel sanatlar, çocukların yaratıcı potansiyellerini ifade etmelerinde ve görsel dil becerilerini geliştirmelerinde önemli bir araçtır. Çocukların dokunma ve inceleme yoluyla deneyim kazanmaları, görsel dil gelişiminde ön plandadır (Soru 4). Sorgulama yapma, görsel dilin gelişiminde doğrudan etkili değildir.

Beyin ve Yaratıcılık

Yaratıcılıkla ilgili beyin araştırmalarında, beynin frontal lobunun yaratıcılık süreçlerinde baskın olduğu görülmüştür (Soru 5). Frontal lob, yaratıcı düşünme ve problem çözme becerilerinin gelişiminde önemli bir rol oynar.

Oyun ve Yaratıcılık

Oyun, çocukların yaratıcı potansiyellerini desteklemek için etkili bir araçtır. Keşif yoluyla çocuklar yeni bağlantılar kurar ve yaratıcılıklarını geliştirir (Soru 6). Oyun ortamları, çocukların yaratıcı düşünme becerilerini desteklemek için uygun bir zemin sağlar.

Zeka ve Yaratıcılık

Yaratıcılık için belirli bir zeka düzeyinin olması gerektiği belirtilmiştir. Genellikle, yaratıcı düşünme için zeka düzeyinin en az 120 puan olması gerektiği ifade edilir (Soru 7). Bu, çocukların yaratıcı potansiyellerini gerçekleştirebilmeleri için gereken bilişsel yeterliliği gösterir.

Görsel Sanatlar ve Kuramlar

Howard Gardner, görsel sanatların çocuklarda görsel düşünmeyi desteklediğini savunan önemli bir kuramcıdır (Soru 9). Gardner’ın Çoklu Zeka Kuramı, çocukların farklı zeka türleriyle kendilerini ifade etmelerine olanak tanır. İnsancıl kuram ise, yaratıcılığı bireyin potansiyelini ortaya koyma gücü olarak ele alır (Soru 10).

Yaratıcılığın Değerlendirilmesi

Çocukların yaratıcılıklarını değerlendirmek için kullanılan simgeler, duyuları aracılığıyla kazandıkları işaretlerdir (Soru 11). Cansu öğretmenin uyguladığı odaklanmış nesne tekniği, çocukların yaratıcılıklarını desteklemek için etkili bir yöntemdir (Soru 12).

Problem Çözme ve Yaratıcılık

Çocukların sistematik olarak problem çözme ve yaratıcı fikirler üretmelerine yönelik çalışmalar, onların düşünme becerilerini geliştirir (Soru 19). Bu tür çalışmalar, üstün yetenekli çocukları ayırt etme amacı gütmez, daha çok çocukların yaratıcı düşünme süreçlerini destekler.

Sanat Eğitiminde Yaratıcılık

Beril Öğretmen’in çalıştığı eğitim kurumunda, Steiner yaklaşımına dayalı sanatsal beceri gelişimi vurgulanmaktadır (Soru 20). Steiner okullarında, müzik ve el işi etkinlikleri, çocukların sanatsal ve yaratıcı potansiyellerini geliştirmede önemli bir rol oynar.

Sonuç

Çocukluk döneminde sanat ve yaratıcılık, bireylerin zihinsel ve duygusal gelişimlerine önemli katkılar sağlar. Bilinçaltı, yaratıcı düşüncenin boyutları, görsel sanatlar ve oyun gibi unsurlar, çocukların yaratıcı potansiyellerini destekler. Eğitimciler ve ebeveynler, çocukların bu süreçlerde gelişimlerini destekleyerek onların potansiyellerini en üst düzeye çıkarabilirler. Bu sayede, çocuklar gelecekte yaratıcı ve yenilikçi bireyler olarak topluma katkıda bulunabilirler

1. Çalışmalarında resimleri kullanarak bilinçaltının yaratıcılıktaki rolünü ortaya koymayı amaçlayan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Freud
B) Maslow
C) Kris
D) Kubie
E) Jung

Cevap : E) Jung

2. Aşağıdakilerden hangisi yaratıcılık sürecinde etkili olan süreçlerde bir bireyde olması gereken özelliklerden değildir?

A) Sosyal beceri
B) Düşünme tarzı
C) Motivasyon
D) Kişilik özelliği
E) Zihinsel beceri

Cevap : A) Sosyal beceri

3. Aşağıdakilerden hangisi yaratıcı düşüncenin boyutlarından biri değildir?

A) Derinleştirebilme
B) Esneklik
C) Akıcılık
D) Orijinallik
E) Taklit

Cevap : E) Taklit

4. Görsel sanat çalışmalarında çocukların yaratıcılıklarını ifade etmelerinde çeşitli materyallerle duyuları kullanmaları önemlidir. Bu süreçte de görsel dilini genişletmeleri beklenir.
Aşağıdakilerden hangisi görsel dilin gelişiminde ön planda yer almamaktadır?

A) Araştırma yapma
B) Denemeler yapma
C) Dokunmayı kullanma
D) İnceleme yapma
E) Sorgulama yapma

Cevap : E) Sorgulama yapma

5. Yaratıcılıkla ilgili beynin incelendiği çalışmalarda beynin önemli bir kısmının etkilendiği görülmüştür. Ancak özellikle bir kısmın daha da baskın olduğu görülmüştür. Bu kısım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Serebellum
B) Oksipital lob
C) Parietal lob
D) Serebrum
E) Frontal lob

Cevap : E) Frontal lob

6. Çocuklarda yaratıcı potansiyeli desteklemekte oyun aracılığıyla yeni bağlantılar kurma yoluyla gerçekleştirilen çalışmalarda temel olan eylem süreci aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bilgi verme
B) Farkındalık oluşturma
C) Keşifte bulunma
D) Oyun kurma
E) Duyu kullanma

Cevap : C) Keşifte bulunma

7. Yaratıcılık için zeka düzeyinin en az …… puan olması gerektiği belirtilmektedir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) 100
B) 90
C) 110
D) 130
E) 120

Cevap : E) 120

8. Bir çocuğun edindiği bilgiler ışığında hayal gücünü beslemesinde aşağıdakilerden hangisi gereklidir?

A) Duygular
B) Bilinçaltı
C) Sesler
D) Tatlar
E) Duyular

Cevap : B) Bilinçaltı

9. Görsel sanatların çocuklarda görsel düşünmeyi desteklediği görüşünü savunan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Maslow
B) Montessori
C) Gardner
D) Piaget
E) Freud

Cevap : C) Gardner

10. İnsancıl kuramın yaratıcılığı ele alış şekli aşağıdakilerden hangisinde doğru sunulmuştur?

A) Bireyin davranışlarının kaynağı olarak bilinçaltını incelemek
B) Bireyde stres oluşturan sorunu yeniden yapılandırmak
C) Bireyin farklı zeka türleri ile kendini ifade ettiğini savunmak
D) Yaratıcılığı düşük olan bireyleri ortaya çıkarmak
E) Bireyin potansiyelini ortaya koyma gücüne odaklanmak

Cevap : E) Bireyin potansiyelini ortaya koyma gücüne odaklanmak

11. Çocukların yaratıcılıkta kullandıkları simgelere ilişkin aşağıdaki hangi tanım uygundur?

A) Görüp duyarak edindikleri deneyimlerdir.
B) Dokunup tadarak seçim yaptıkları durumlardır.
C) Benimseyip özümsedikleri sembollerdir.
D) Duyuları aracılığıyla kazandıkları işaretlerdir.
E) Zihinde yer etmiş varsayımlardır.

Cevap : D) Duyuları aracılığıyla kazandıkları işaretlerdir.

12. Cansu öğretmen öğrencilerinin yaratıcılığını desteklemek amacıyla sınıfa rastgele çeşitli objeler getirir ve çocukların bunlar arasında ilişki kurarak fikirler üretmesini ister.
Cansu öğretmenin uyguladığı bu teknik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Odaklanmış nesne
B) Matriks
C) Fikir yazımı
D) Analoji
E) Nominal grup

Cevap : A) Odaklanmış nesne

13. Yaratıcılık kuramları aracılığıyla aşağıdakilerden hangisini görmek mümkündür?

A) Bilim insanlarının aynı bilgiyi farklı bakış açısıyla değerlendirmeleri
B) Mantıksal bakış açısıyla yaratıcılığın tek boyutta değerlendirilmesi
C) Gözlemler sonucu ulaşılan net bilgilerin ortaya konması
D) Yaratıcılığın soyut temellerinin yapılandırılarak oluşturulması
E) Tek bir yönden sağlam bir tanımlama yapılmasının sağlanması

Cevap : A) Bilim insanlarının aynı bilgiyi farklı bakış açısıyla değerlendirmeleri

14. Beyza’nın öğretmeni tahtaya yazdığı bir problem durumuna ilişkin beyin fırtınası yapmalarını istemiştir. Bu süreç boyunca çocuklara akıllarına gelen her tür cevabı verebileceklerini belirtmiştir. Öğretmenin Beyza ve arkadaşlarına verdiği bu yönerge beyin fırtınasının hangi unsurudur?

A) Miktar
B) Serbest ortam
C) Geliştirme
D) Çaprazlama
E) Değerlendirmenin sona bırakılması

Cevap : A) Miktar

15. High Scope uygulamalarında olumlu yetişkin­çocuk iletişimi ile öğretmenlerin sağlıklı iletişimi sürdürmeleri için gerçekleştirmeleri beklenen unsur hangisidir?

A) Çocukların düşünce ve eylemlerini yönetip denetlemek
B) Çocuklara malzemeleri seçme ve kullanma şansı vermek
C) Çocukların eylemlerine göre iletişimi şekillendirmek
D) Malzemelerle teması azaltıp iletişime odaklanmak
E) Çocukların uygun dil ile kendini ifade etmesini sağlamak

Cevap : C) Çocukların eylemlerine göre iletişimi şekillendirmek

16. Nesrin Öğretmen sınıfındaki çocukların oynamaları için yeterli oyuncak olmadığını düşünerek artık materyallerden oyuncaklar tasarlamayı düşünmüştür.
Bu durumda Nesrin Öğretmen hangi yaratıcılık derecesinde davranış sergilemektedir?

A) Gelişmiş yaratıcılık
B) Büyük yaratıcılık
C) Ortalama yaratıcılık
D) Mini yaratıcılık
E) Küçük yaratıcılık

Cevap : E) Küçük yaratıcılık

17. Barkın karşılaştığı her sorunun cevabının doğada bulunan canlılarda olduğunu düşünüp onların çözümüne göre sorunu çözmeyi amaçlamaktadır.
Bu durumda Barkın hangi düşünme tekniğini kullanmaktadır?

A) Kişisel analoji
B) Doğrudan analoji
C) Matriks tekniği
D) Odaklanmış nesne tekniği
E) Fantastik analoji

Cevap : B) Doğrudan analoji

18. Etkin öğrenme anlayışına göre çocukların kullandıkları malzemeler ve etkinliklerle ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Yetişkin ve akran desteği olması
B) Malzemelerle çok az düzeyde temas etmesi
C) Uygun dil ile kendini ifade etmesi
D) Yeterli sayıda malzeme olması
E) Çocukların malzemeleri seçme şansı olması

Cevap : B) Malzemelerle çok az düzeyde temas etmesi

19. Bir okulda çocukların sistematik olarak problem çözme ve yaratıcı fikirler üretmelerine yönelik çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalardaki temel amaç aşağıdakilerden hangisi olamaz?

A) Başarılı biçimde sorun çözme sürecinin gerçekleşmesi
B) Üstün yetenekli çocukların ayırt edilerek tanımlanması
C) Çocukların daha çok düşünmeye yöneltilmesi
D) Yaratıcılığın geliştirilmesinin çocukluk döneminden başlaması
E) Daha çok fikir üretilmesinin önünün açılması

Cevap : B) Üstün yetenekli çocukların ayırt edilerek tanımlanması

20. Beril Öğretmen sanatın ve el işlerinin ağırlıkta olduğu ve bir etkinlikten diğerine geçerken müziğin kullanıldığı bir eğitim kurumunda işe başlayacaktır. Bu nedenle kendisinden sanatsal beceri konusunda da kendini geliştirmesi istenmektedir.
Bu durumda Beril Öğretmen hangi kurucunun yaklaşımını benimseyen bir okulda işe başlayacaktır?

A) Montessori
B) Froebel
C) Malaguzzi
D) Steiner
E) Weikart

Cevap : D) Steiner