İktisat Sosyolojisi Final Deneme Sınavı -8

1- Mark Granovetter, yerleşiklik/gömülülük kavramı ile aşağıdakilerden hangisini ya da hangilerini ifade eder?

A) Mark Granovetter, ekonomik davranışların tamamının toplumsal ilişki ağları içinde gerçekleştiğine işaret eder.
B) Mark Granovetter, insan faillerin ekonomik yaşamda da yalıtık atomlar olarak hareket etmediğini belirtir.
C) Mark Granovetter, insan faillerin her zaman kişisel tanışıklıklara kurumlardan daha fazla güvendiğini ileri sürer.
D) Mark Granovetter, toplumsal ilişki ağlarınca desteklenmeyen bir rasyonel eylemin söz konusu olamayacağını savunur.
E) Hepsi

Cevap : E) Hepsi

2- Mark Granovetter zayıf bağların gücü tezi ile aşağıdakilerden hangisini kasteder?

A) Uzaktan tanıdıkların iş bulmada ve yeni iş bağlantıları yaratmada yakın tanıdıklardan daha faydalı olabildiklerini kasteder.
B) Yakın tanıdıklarla/akrabalarla iş yapmanın insana yarardan çok zarar getirdiğini, onu güçsüz düşürdüğünü kasteder.
C) Uzaktan tanıdıklara daha fazla güvenilebileceğini ve insanların az sayıda güçlü bağ kurmaktansa çok sayıda zayıf bağ kurmasının daha yararlı olduğu kasteder.
D) Yakından tanıdıklarla daha mesafeli bir ilişki kurarak bağları zayıflatmanın ama aynı zamanda da güçlendirmenin mümkün olduğunu kasteder.
E) Hepsi

Cevap : A) Uzaktan tanıdıkların iş bulmada ve yeni iş bağlantıları yaratmada yakın tanıdıklardan daha faydalı olabildiklerini kasteder.

3- Yeni ekonomi sosyolojisinin ortaya çıkabilmesi için Keynesçi ekonomik modelin krize girmesini beklemek gerekmiştir. Zira Keynesçi ekonomik modelde devletin ekonomiye müdahalesi esastı. Planlamacılık ekonomik işleyişin temel yöntemini oluşturuyordu. Keynesçiliğin krizi, devletin yerine bireyler arası ilişkilerin ve kurumların (yerleşik düşünce ve davranış kalıplarının) ekonominin işleyişiyindeki rolünü öne çıkarmış, yeni ekonomi sosyolojisi de bu bağlamda ortaya çıkmıştır.

A) Doğru
B) Yanlış

Cevap : A) Doğru

4- Aşağıdakilerden hangisi Ronald Burt’e göre sosyal sermayenin sağladığı avantajlardandır?

A) Bilginin formel yollardan dağıtımı söz konusu olmadığından bilgiye diğerlerinden erken ulaşmanın sağladığı avantaj
B) Daha güvenilir ve kesin bilgiye erişebilir olmanın sağladığı avantaj
C) Bilgiyi istediğine ulaştırma olanağının sağladığı avantaj
D) Hepsi
E) Hiçbiri

Cevap : D) Hepsi

5- Mark Granovetter’ın araştırma sonuçları; Cava adasındaki kendi aralarında pek dayanışma ilişkisi olmayan Müslüman tüccarlar ile Bali’deki kendi aralarında çok güçlü ve hiyerarşik dayanışma ilişkisi olan Müslüman tüccarların faaliyetleri hakkında aşağıdaki saptamalardan hangisini yapmaya izin verir?

A) İnanç sistemleri benzer ama dayanışma bağlarının düzeyleri farklı olan bu iki grup da ticari başarı elde etmekte zorlanır.
B) Cava adasındaki Müslüman tüccarlar daha bireyci oldukları için daha kolay ticari başarı elde ederler.
C) Cava adasındaki Müslüman tüccarlar daha az inançlı oldukları için ticarette başarılı olamazlar
D) Bali adasındaki Müslüman tüccarlar daha dayanışmacı oldukları için daha kolay ticari başarı elde ederler.
E) Bali adasındaki Müslüman tüccarlar daha çok inançlı oldukları için ticarette de başarılı olurlar.

Cevap : A) İnanç sistemleri benzer ama dayanışma bağlarının düzeyleri farklı olan bu iki grup da ticari başarı elde etmekte zorlanır.

6- Feminist iktisadın, anaakım iktisat teorisinin temelinde bulunan homoekonomikus kavrayışına yönelik itiraz noktası aşağıdakilerden hangisidir?

A) Homoekonomikus’un erkeklerin kapitalist ekonomik hayattaki davranışlarından hareketle geliştirilmiş bir soyutlama olmasına itiraz etme.
B) Homoekonomikus erkeklerin hakimiyet alanı olarak görülen kamusal alandaki ekonomik faaliyetleri incelemek üzere geliştirilmesine itiraz etme.
C) Homoekonomikus kavrayışı ile kadının ev içi ücretsiz emeğinin değersizleştirilmesine itiraz etme.
D) Homoekonomikus kavrayışının, erkeğin tarihsel olarak hâkim olduğu üretim alanı ile kadının tarihsel olarak itildiği yeniden üretim alanını bir bütünlük içinde incelemeye izin vermemesine itiraz etme.
E) Hepsi.

Cevap : E) Hepsi.

7- Viviana Zelizer’a göre çocukların ailelerinin “kıymetlisi”ne, “gözbebeğine” dönüşmesi, çocukların aile bütçesine katkı sağlayan bireyler olmaktan çıkmasıyla paralel gelişen bir süreçtir.

A) Doğru
B) Yanlış

Cevap : A) Doğru

8- Viviana Zelizer, Paranın Toplumsal Anlamı’na işaret ederken neyi göstermek ister eder?

A) Paranın renginin ve kokusunun olmadığını
B) Paranın dahil olduğu tüm insani ilişkilerin yozlaştığını
C) Paranın insanların yaşamlarının anlamını değiştirdiğini
D) Paranın ancak toplumsal ilişkilerin içinde anlam(lar) kazanabildiğini
E) Hiçbiri

Cevap : D) Paranın ancak toplumsal ilişkilerin içinde anlam(lar) kazanabildiğini

9- Viviana Zelizer’a göre ekonomi ve toplum ilişkisini ele alan iki farklı bakış açısının hakimiyeti söz konusudur. Bunlardan ilki “düşman dünyalar” kavrayışı, ikincisi ise “Ya hep, ya hiç” kavrayışıdır. Zelizer bu iki kavrayış dışına çıkarak ekonomik yaşam ile mahremiyet alanı arasındaki “kesişimler”i, iç içe geçişleri incelemek gerektiğini savunur.
Buna göre aşağıdaki ifadelerden hangisi Zelizer’ın perspektifiyle en fazla uyumludur.

A) Değerler sistemimiz paraya dair yaklaşımımızı belirlediği gibi, parayla kurduğumuz ilişki de zamanla değerler sistemimizde kimi değişikliklere gitmemizi getirir.
B) Çıkar kapitalizminin temel motivasyon kaynağıdır ve her türden toplumsal ilişkimiz çıkar temelli olmuştur.
C) Kapitalist ekonomik yaşamın çıkar temeli üzerine inşa olmasının maddi hiçbir temeli yoktur.
D) Diğerleriyle kurduğumuz parasal ilişki bizi paranın esiri yapar, insani vasıflarımızı yitirmemize yol açar.
E) Hepsi uyumludur.

Cevap : A) Değerler sistemimiz paraya dair yaklaşımımızı belirlediği gibi, parayla kurduğumuz ilişki de zamanla değerler sistemimizde kimi değişikliklere gitmemizi getirir.

10- Ekonominin bilişsel gömülülüğü (yerleşikliği), ekonomik faaliyetlerin ve davranışların içinde meydana geldikleri sosyal, kültürel ve tarihsel bağlamlar tarafından şekillendirildiği ve etkilendiği fikrini ifade eder. Başka bir deyişle, insanların etraflarındaki dünyayı …. ….. ve ….. …….. aldıkları ekonomik kararları etkiler.
Noktalı yerleri doldurunuz.

A) keşfetme, gezme ve yaşama biçimleri
B) düşünme, algılama ve anlama biçimleri
C) değiştirme, düzenleme ve yenileme biçimleri
D) sevme, sahiplenme ve yönetme biçimleri
E) hissetme, keşfetme ve yaşama biçimleri

Cevap : B) düşünme, algılama ve anlama biçimleri