Yönetim ve Liderlik 2023-2024 Vize Soruları

1. Düşük benlik saygısına sahip öğretmenlerin çatışmalarda kaçınmacı çatışma yönetimi sergiledikleri düşünülmektedir. Bahsedilen düşük benlik çatışma nedeni aşağıdaki grupların hangisinde yer almaktadır?

A) İnsan faktörü
B) İletişim
C) Örgütsel yapı
D) Süreç
E) Kıt kaynaklar

Cevap: A) İnsan faktörü

Açıklama: Düşük benlik saygısına sahip öğretmenler, insan faktörleri nedeniyle çatışmalarda kaçınmacı davranış sergileyebilirler.

2. Aşağıdakilerden hangisinde liderlerin gereksinimi olan özellikler doğru eşleştirilmemiştir?

A) Sosyal özellikler – Yaratıcılık
B) Kişilik – Etik davranma
C) Zekâ ve yetenek – Yargılama
D) İş ile ilgili özellikler – Başarma güdüsü
E) Fiziksel özellikler – Aktif olma

Cevap: B) Kişilik – Etik davranma

3. -Eğitim ve okul yöneticisinin bir verim uzmanı olarak görülmesi, bunun sonucu olarak okulun bir fabrika, öğrencinin ham madde durumuna gelmesi
-Eğitime yatırım gözüyle bakma
Yukarıdaki maddeler hangi yönetim kuram/yaklaşımının eğitim yönetimine yansıması olarak görülmektedir?

A) Chris Argyris Olgunlaşma Kuramı
B) Güncel Yönetim Kuramları
C) Klasik Kuramlar
D) Durumsallık Yaklaşımı
E) Neo-klasik Kuram

Cevap: C) Klasik Kuramlar

Açıklama: Klasik yönetim kuramları, okulu bir fabrika olarak görme yaklaşımını yansıtır.

4. Karmaşık projeler düzenleme, ekip üyelerini motive etme çabasında olmama, okuldan sonra bir ürünü tamamlamak için başkalarıyla birlikte çalışma yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri lise/geç ergenlik (15/19 yaş) dönemi liderlik görev ve becerilerindendir?

A) Yalnız I
B) I ve III
C) II ve III
D) I ve II
E) Yalnız III

Cevap: B) I ve III

Açıklama: Karmaşık projeler düzenleme ve okuldan sonra bir ürünü tamamlamak için başkalarıyla birlikte çalışma lise döneminde liderlik görevlerindendir.

5. “Bu okulda çalışmaktan yoruldum. Diğerleri ile çatışmaktan bıktım. Benim isteklerim dinlenmiyor. İstediğim materyaller karşılanmıyor. Bıktım artık!”
Yukarıdaki sözleri söyleyen bir öğretmen açısından çatışmaların nasıl görüldüğü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Örgüt içi
B) Örgütler arası
C) Yapısal
D) İşlevsiz
E) İşlevsel

Cevap: D) İşlevsiz

Açıklama: Bu tür çatışmalar işlevsiz olarak görülür ve çözülmesi gereklidir.

6. Yerleşmiş eğitim sistemine sahip ülkelerde okula ilişkin stratejik kararlar nasıl alınmaktadır?

A) Ülkelerdeki eğitim bakanlığı tarafından
B) Okul yöneticisinin görüşleri doğrultusunda
C) Okul yöneticisi liderliğinde okul-aile birliği kurulu tarafından
D) Okulun veya okul bölgesinin eğitim yönetiminden sorumlu kurulları tarafından
E) Okul yöneticisi ve öğretmenlerden oluşan bir kurul tarafından

Cevap: D) Okulun veya okul bölgesinin eğitim yönetiminden sorumlu kurulları tarafından

Açıklama: Stratejik kararlar genellikle okulun veya okul bölgesinin eğitim yönetiminden sorumlu kurulları tarafından alınır.

7. Aşağıdakilerden hangisinde sistem kavramı doğru ve eksiksiz bir biçimde açıklanmıştır?

A) Sistemlerin belirli amaçları bulunmamaktadır.
B) Sistem, ortak bir amaç uğruna bir işi tamamlamak üzere toplanan ve yapılacak işin gerektirdiği görev, sorumluluk ve yetkileri yerine getiren birey ve gruplar arasındaki ilişkileri kapsayan bir yapıdır.
C) Her sistem kendine has bir yapıdadır, alt sistemlere ayrılmamaktadır.
D) Sistem, bir dizi etkileşim örüntüsü olarak ortak bir amaç için bir araya gelen parçalardan oluşan anlamlı bir bütündür.
E) Sistem, örgütlü bir bütün oluşturan birbirine bağlı olmayan ögelerdir.

Cevap: D) Sistem, bir dizi etkileşim örüntüsü olarak ortak bir amaç için bir araya gelen parçalardan oluşan anlamlı bir bütündür.

Açıklama: Sistemler, bir dizi etkileşim örüntüsü olarak ortak bir amaç için bir araya gelen parçalardan oluşur.

8. Aşağıdakilerden hangisi, “dört ana işlevi yerine getirerek kurumsal hedeflere ulaşma süreci” olarak tanımlanan yönetim kavramının işlevlerinden biri değildir?

A) Planlama
B) Liderlik etme
C) Düzenleme
D) Organize etme
E) Kontrol etme

Cevap: C) Düzenleme

Açıklama: Yönetimin dört ana işlevi planlama, liderlik etme, organize etme ve kontrol etmedir. Düzenleme bu işlevler arasında yer almaz.

9. Aşağıdakilerden hangisi okul müdürünün “organizasyonu yeniden tasarlamak” boyutunda yaptığı uygulamalardan biri değildir?

A) Bürokratik organizasyon yapıları kurmak
B) Organizasyon yapısını iyileştirici sistemler kurmak
C) Üretken bir okul kültürü yaratmak
D) İşbirlikçi süreçler oluşturmak
E) İşi baltalayan organizasyon yapılarını değiştirmek

Cevap: A) Bürokratik organizasyon yapıları kurmak

Açıklama: Bürokratik organizasyon yapıları kurmak, organizasyonu yeniden tasarlamak boyutunda yer almaz.

10. Aşağıdakilerden hangisi okul liderliğini etkileyen faktörlerden biri değildir?

A) Okulların ve hizmet ettikleri toplulukların şartları
B) Okulun türü ve aşaması
C) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti
D) Okulun büyüklüğü
E) Kültürel ve tarihsel faktörler

Cevap: C) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti

Açıklama: Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti okul liderliğini etkileyen faktörlerden biri değildir.

11. Aşağıdakilerden hangisi Stogdill (1974)’in Özellikler Kuramında ele aldığı liderlikle pozitif yönde ilişkili gösteren özelliklerden biri değildir?

A) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık
B) Görevi başarma ve sorumluluk için isteklilik
C) Problem çözmede özgünlük ve cesaret
D) Görevi başarmada ısrar ve gayret
E) Engeller ve gecikmeler karşısında yılmamak

Cevap: A) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık

Açıklama: Stogdill’in kuramında liderlik ile pozitif yönde ilişkili gösterilen özellikler arasında kararsızlık yer almaz.

12. 20. yy’da yönetim alanında hakim olan, ekip çalışmasının önemini temel alan ve müşteri memnuniyeti odaklı bakış açıları yerini 21. yy’da, bilgi odaklı ve bilgiye ulaşmayı sağlayacak her türlü yol, yöntem ve süreci ön plana alan anlayışa bırakmıştır. Bilgiye ulaşmaya çalışırken sürekli değişim, sürekli öğrenme ve bunların yanında profesyonelleşme ve strateji gibi kavramlar gündeme gelmiş ve yönetim yaklaşımlarını etkilemiştir. Yukarıda verilen tanım aşağıdaki hangi kuram/yaklaşımı açıklamaktadır?

A) McGregor X ve Y Kuramı
B) Bilimsel Yönetim Yaklaşımı
C) Güncel Yönetim Kuramları
D) Bürokrasi Yaklaşımı
E) Chris Argyris Olgunlaşma Kuramı

Cevap: C) Güncel Yönetim Kuramları

Açıklama: Bilgi odaklı ve sürekli değişim, öğrenme, profesyonelleşme ve strateji gibi kavramları içeren bu tanım güncel yönetim kuramlarını açıklar.

13. Etkileme becerileri sayesinde eğitim yöneticilerinin elde ettiği faydalar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaktadır?

A) Gruplandırılan işler için norm kadro çalışmasının yapılmasını sağlamaktadırlar.
B) Yetki ve sorumlulukları belirlemektedirler.
C) Çalışanlarını örgütün hedeflerine ulaşmak konusunda ikna etmek ve motive etmek gibi konularda fayda sağlamaktadırlar.
D) Etkilemenin yapıcı etkisinden planlama aşamasında da faydalanmaktadırlar.
E) Eğitimin amacının gerçekleştirilmesi ve bütün paydaşların bu ortak amaç etrafında toplanabilmesini sağlamaktadırlar.

Cevap: E) Eğitimin amacının gerçekleştirilmesi ve bütün paydaşların bu ortak amaç etrafında toplanabilmesini sağlamaktadırlar.

Açıklama: Etkileme becerileri, eğitimin amacının gerçekleştirilmesi ve paydaşların bu amaç etrafında toplanabilmesini sağlamaktadır.

14. Performans yönetimi, hangi yönetim kuramı/yaklaşımı başlığı altında kategorize edilmektedir?

A) Güncel Yönetim Kuramları
B) Neoklasik Kuram
C) Klasik Kuramlar
D) Yönetim Süreci Yaklaşımı
E) Bilimsel Yönetim Yaklaşımı

Cevap: A) Güncel Yönetim Kuramları

Açıklama: Performans yönetimi, güncel yönetim kuramları başlığı altında kategorize edilmektedir.

15. Karar verme süreci aşamalarının doğru ve eksiksiz bir şekilde sıralandığını seçenek aşağıdakilerden hangisidir?

A) Amacı belirlemek – Sorunları tanımlamak – Alternatifleri karşılaştırmak – Alternatifleri değerlendirmek – Alternatifleri belirlemek – Seçim yapmak
B) Amacı belirlemek – Sorunları tanımlamak – Alternatifleri belirlemek – Alternatifleri karşılaştırmak – Alternatifleri değerlendirmek – Seçim yapmak
C) Amacı belirlemek – Seçim yapmak – Sorunları tanımlamak – Alternatifleri belirlemek – Alternatifleri karşılaştırmak – Alternatifleri değerlendirmek
D) Sorunları tanımlamak – Amacı belirlemek – Alternatifleri belirlemek – Alternatifleri karşılaştırmak – Alternatifleri değerlendirmek – Seçim yapmak
E) Amacı belirlemek – Sorunları tanımlamak – Alternatifleri belirlemek – Alternatifleri karşılaştırmak – Seçim yapmak – Alternatifleri değerlendirmek

Cevap: B) Amacı belirlemek – Sorunları tanımlamak – Alternatifleri belirlemek – Alternatifleri karşılaştırmak – Alternatifleri değerlendirmek – Seçim yapmak

Açıklama: Karar verme süreci aşamaları bu sıraya göre gerçekleştirilir.

16. Aşağıdakilerden hangisi yönetimin özelliklerinden biridir?

A) Bireysel bir faaliyettir.
B) Tek boyutlu bir özelliğe sahiptir.
C) Kültürel özelliğe sahiptir.
D) Bir sorumluluk faaliyetidir.
E) Beşerî özelliği vardır.

Cevap: E) Beşerî özelliği vardır.

Açıklama: Yönetim, beşerî bir özelliğe sahiptir.

17. Bir öğretmen diğer öğretmenlerin ve kendisinin istekleri, dilekleri, duyguları ve düşüncelerini eşit düzeyde önemli görmektedir. Bu öğretmenin çatışma çözme yöntemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) İş birliği yapar.
B) Hükmeder.
C) Ödün verir.
D) Kaçınır.
E) Diğerlerini yok sayar.

Cevap: A) İş birliği yapar.

Açıklama: Bu öğretmen, çatışma çözme yöntemi olarak iş birliği yapar.

18. Cheng’e göre aşağıdakilerden hangisi okul liderinin rolünü ve işlevini tanımlayan boyutlardan değildir?

A) Yapısal liderlik
B) Siyasi liderlik
C) Arkadaşlık liderliği
D) Kültürel liderlik
E) Eğitim liderliği

Cevap: C) Arkadaşlık liderliği

Açıklama: Arkadaşlık liderliği, Cheng’e göre okul liderinin rolünü ve işlevini tanımlayan boyutlardan biri değildir.

19. Liderlerin ne yaptığına ve nasıl davrandığına odaklanır ifadesi hangi liderlik kuramına aittir?

A) Yeni Yaklaşımlar
B) Eski Yaklaşımalar
C) Özellikler Kuramı
D) Durumsallık Kuramı
E) Davranışsal Kuram

Cevap: E) Davranışsal Kuram

Açıklama: Liderlerin ne yaptığına ve nasıl davrandığına odaklanan kuram, davranışsal kuramdır.

20. Aşağıdakilerden hangisi çatışma süreci düzeylerindendir?

A) İşlevsiz çatışma süreci
B) İlişki çatışma süreci
C) Görev çatışma süreci
D) Kavrama ve kişiselleştirme
E) Süreç çatışmaları

Cevap: D) Kavrama ve kişiselleştirme