Bilişsel ve Dil Gelişimi 2023-2024 Final Soruları

1- Aşağıdakilerden hangisi afazi bozukluklarının nedenleri arasında yer almaz?

A) Psikoz, otizm gibi rahatsızlıklar
B) Duygusal sorunlar
C) Gecikmiş dil
D) Zekâ geriliği
E) Çevresel etmenler

Cevap: C) Gecikmiş dil

Açıklama:

2- Kelimelerdeki bireysel seslerin tanınmasını gerektiren farkındalık aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fonem benzerliği
B) Fonem izolasyonu
C) Fonem birleştirme
D) Fonem bölümleme
E) Fonem kategorizasyonu

Cevap: B) Fonem izolasyonu

Açıklama: Fonem izolasyonu, kelimelerdeki bireysel seslerin tanınmasını ve ayırt edilmesini gerektirir.

3- Çocuk bir küpü eline alarak sepete attığında “küp attı” dediğinde “Sepetin içine bir küp attın” şeklinde bir açıklama yapılması aşağıdakilerden hangisine örnektir?

A) Yorumlama
B) Düzenleme
C) Kendi kendine konuşma
D) Uzatma
E) Genişletme

Cevap: E) Genişletme

Açıklama: Çocuğun ifadesini daha kapsamlı bir şekilde açıklayarak genişletme yapılmıştır.

4- Çocukların beynini doğuştan boş bir levhaya benzeten ve bilgilerin sonradan bu levhaya kaydedildiğini savunan yaklaşım aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pragmatik yaklaşım
B) Doğuştancı kuram
C) Bilişsel yaklaşım
D) Davranışçı kuram
E) Sosyal öğrenme kuramı

Cevap: D) Davranışçı kuram

Açıklama: Davranışçı kuram, çocukların beyinlerini boş bir levha olarak kabul eder ve öğrenmenin çevresel etkileşimlerle gerçekleştiğini savunur.

5- Aşağıdakilerden hangisi çocukların dil gelişimlerini desteklemek açısından hikaye okunmasında önemli noktalardan biri değildir?

A) Çocuğun kitaba karşı ilgisi azalsa da hikâye tamamlanmalıdır.
B) Çocuklara hikâye kitabı tekrar tekrar okunabilir.
C) Hikâye kitabındaki yeni kelimeler hakkında soru sorulmalıdır.
D) Hikâye kitabı çocukların taklit edebilecekleri unsurlar içermelidir.
E) Hikâye kitabı çocukların ilgisini çekecek nitelikte olmalıdır.

Cevap: A) Çocuğun kitaba karşı ilgisi azalsa da hikâye tamamlanmalıdır.

Açıklama: Çocuğun ilgisi azaldığında hikâyeyi zorla tamamlamak yerine, ilgi çekici aktivitelerle ilgisini yeniden kazanmaya çalışmak daha etkili olur.

6- Erken çocukluk döneminde dikkat gelişiminin belirli aşamaları bulunmaktadır. Buna göre aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) 2-3 yaş arasında bebeklerin dikkati iki yönlüdür.
B) 3-4 yaş arasında çocukların dikkati tek yönlüdür.
C) 1-2 yaş arasında bebeklerin dikkati kendi seçtiği etkinliktedir.
D) 0-1 yaş arasında bebeklerin dikkatinin bir uyarıcıdan başka bir uyarıcıya kolaylıkla kayabildiği söylenebilir.
E) 5-6 yaş arasında çocukların dikkat kontrolünü tam olarak sağladıkları söylenebilir.

Cevap: A) 2-3 yaş arasında bebeklerin dikkati iki yönlüdür.

Açıklama: 2-3 yaş arasında çocukların dikkati daha çok tek yönlüdür ve ilgi duydukları etkinliklere odaklanırlar.

7- Refleksler dönemi hangi aylar arasında görülmektedir?

A) 0-1 ay
B) 8-9 ay
C) 4-5 ay
D) 2-3 ay
E) 6-7 ay

Cevap: A) 0-1 ay

Açıklama: Yenidoğan bebekler, doğumdan sonraki ilk ay içinde refleks hareketleri gösterirler.

8- İlk dilin öğrenilmesinden sonra ikinci olarak başka bir dilin öğrenilmesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yetişkin ikinci dil edinimi
B) Eşzamanlı edinim
C) Kesitsel edinim
D) Dolaylı edinim
E) Ardışık edinim

Cevap: E) Ardışık edinim

Açıklama: İlk dilin öğrenilmesinden sonra ikinci bir dilin öğrenilmesi ardışık edinim olarak adlandırılır.

9- Hangi dönemde istemsiz bir şekilde tamamen refleksif olarak çıkartılan sesler, yerini amaçlı bir şekilde çıkartılan istemli seslere bırakır?

A) Mırıldanma dönemi
B) Başkalarının seslerini taklit dönemi
C) Gığıldama dönemi
D) Mırıldanmanın tekrarı dönemi
E) Tek sözcük dönemi

Cevap: A) Mırıldanma dönemi

Açıklama: Mırıldanma dönemi, refleksif seslerin yerini amaçlı olarak çıkarılan seslerin aldığı dönemdir.

10- Çocuklar için seçilecek kitapların özelliklerine ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kitaplar önyargısız olmalıdır.
B) Kitaplar seçilmeden ebeveynler ya da eğitimciler tarafından okunmalıdır.
C) Kitaplar benzer cinsiyet, ırk ve aile yapısını kapsamalıdır.
D) Kitaplar çocukların gelişim seviyelerine uygun olmalıdır.
E) Kitaplar çocukların yaşlarına uygun olmalıdır.

Cevap: C) Kitaplar benzer cinsiyet, ırk ve aile yapısını kapsamalıdır.

Açıklama: Kitaplar çeşitli cinsiyet, ırk ve aile yapısını kapsamalıdır, böylece çocuklar farklılıkları öğrenir ve kabul ederler.

11- 2 yaşındaki Beyza çok sevdiği kedisini kastederek “mavvv” demektedir. Beyza’nın bu ifadeyle çok şey anlatmak istemesi aşağıdaki kavramlardan hangisine örnektir?

A) Fonem
B) Sentaks
C) Reseptif
D) Aşırı kurallaştırma
E) Morgem

Cevap: E) Morgem

Açıklama: Morgem, çocukların tek bir kelimeyle çok fazla anlam ifade etmeye çalıştıkları durumu tanımlar.

12- Davranışçı Kurama göre davranışın tekrar sergilenme olasılığını artıran ve azaltan faktörler sırasıyla aşağıdakilerden hangisidir?

A) Taklit – Pekiştirme
B) Pekiştirme – Taklit
C) Ödül – Ceza
D) Koşullanma – Koşullanmama
E) Sevgi – Güven

Cevap: C) Ödül – Ceza

Açıklama: Davranışçı kurama göre, ödül davranışın tekrar edilme olasılığını artırırken, ceza bu olasılığı azaltır.

13- “Gerçek olan ile gerçek olmayan nesneler arasındaki farkı keşfetme” durumu çocuklarda yaklaşık kaçıncı aylarda görülmektedir?

A) 12-17. aylar
B) 25-30. aylar
C) 31-35. aylar
D) 10-15. aylar
E) 18-24. aylar

Cevap: E) 18-24. aylar

Açıklama: Çocuklar, 18-24 aylar arasında gerçek olan ile olmayan nesneler arasındaki farkı keşfetmeye başlarlar.

14- Çocukların, daha çok özneyi ve eylemi bir araya getirip birleştirdikleri, anlatmak istediği manayı temsil etmeyen sözcük ya da ekleri terk ettikleri konuşma aşağıdakilerden hangisidir?

A) Eksik konuşma
B) Tekrarlayan konuşma
C) Telegrafik konuşma
D) Tek sözcükle konuşma
E) Jargon konuşması

Cevap: C) Telegrafik konuşma

Açıklama: Telegrafik konuşma, çocukların özne ve eylemleri birleştirip, anlatmak istediği anlamı vermeyen sözcükleri terk ettikleri konuşma türüdür.

15- Ağırlık korunumu kaç yaş civarında kazanılmaktadır?

A) 7-8
B) 8-9
C) 2-3
D) 9-10
E) 4-5

Cevap: D) 9-10

Açıklama: Ağırlık korunumu, çocukların 9-10 yaşlarında kazandıkları bir kavramdır.

16- I. Bireyin yaratıcılık becerileri
II. Beslenme yetersizliği
III. Bireyin düşünme becerileri
IV. Bebeğe ait kalıtımsal özellikler
Yukarıdakilerden hangileri bebeğe ait özelliklerdendir?

A) II-III-IV
B) I-III-IV
C) I-II-III
D) I-III
E) III-IV

Cevap: B) I-III-IV

Açıklama: Bebeğin yaratıcılık ve düşünme becerileri ile kalıtımsal özellikleri, bebeğe ait özelliklerdir.

17- Serap öğretmen bir çocuktan bir alfabe grafiğindeki (tüm harfleri alfabetik sırayla listeleyen bir grafik) C harfini göstermesini istemesi aşağıdaki kavramlardan hangisine örnektir?

A) Alfabetik farkındalık
B) Alfabetik tanımlama
C) Alfabetik sıralama
D) Alfabetik adlandırma
E) Alfabetik gelişim

Cevap: B) Alfabetik tanımlama

Açıklama: Alfabetik tanımlama, belirli bir harfin tanınması ve gösterilmesini içerir.

18- Çocuğun annesinden kendisine meyve vermesini istemesi, dilin fonksiyonlarından hangisine örnektir?

A) Duygusal
B) Üstdil
C) İlgi çekicilik
D) Bilişsel
E) Sözel olmayan açıklamalar

Cevap: D) Bilişsel

Açıklama: Çocuğun annesinden meyve istemesi, dilin bilişsel fonksiyonlarına bir örnektir.

19- Çocuğun doğumundan itibaren iki dille büyümesi aşağıdaki iki dillilik ya da çok dillilik edinmenin türlerinden hangisidir?

A) Dolaylı edinim
B) Kesitsel edinim
C) Ardışık edinim
D) Eşzamanlı edinim
E) Yetişkin ikinci dil edinimi

Cevap: D) Eşzamanlı edinim

Açıklama: Çocuğun doğumdan itibaren iki dille büyümesi eşzamanlı edinim olarak adlandırılır.

20- Aşağıdakilerden hangisinde akışkan zekâ (gf) ile kristalleşmiş zekâ (gc) genel zekânın altında yer almaktadır?

A) Guilford Zekâ Kuramı
B) Cattel Zekâ Modeli
C) Gottfredson Zekâ Kuramı
D) Spearman Çift Faktör Kuramı
E) Thorndike Faktör Kuramı

Cevap: B) Cattel Zekâ Modeli

Açıklama: Cattel Zekâ Modeli, akışkan zekâ (gf) ve kristalleşmiş zekâ (gc) olarak iki farklı zekâ türünü içerir.