Liderlik Ve Spor 2023-2024 Final Soruları

Liderlik ve Sportif Yönetim: Teoriler, Stratejiler ve Uygulamalar

Giriş

Liderlik, özellikle spor gibi rekabetçi ve dinamik alanlarda, başarıya ulaşmada kritik bir rol oynar. Spor liderleri, takımlarını motive etmek, yönlendirmek ve kriz anlarında doğru kararlar almak gibi birçok sorumluluğa sahiptir. Bu makalede, liderlik ve sportif yönetim konusundaki temel teoriler, stratejiler ve uygulamalar ele alınacaktır.

Duygusal Zeka ve Liderlik

Duygusal zeka, liderlerin etkili olabilmeleri için sahip olmaları gereken önemli bir özelliktir. Goleman’ın duygusal zekanın beş boyutundan biri olan öz farkındalık, liderlerin kendi duygularını tanıması, değerlendirmesi ve yönetmesi anlamına gelir. Öz farkındalık, liderlerin duygularını kontrol etmelerine ve doğru kararlar almalarına yardımcı olur.

Liderlik Tutumları ve Stratejileri

Liderlik tutumları, bir liderin takımını nasıl yönettiğini ve motive ettiğini belirler. Özellikle yeni bir ortamda, örneğin bir yaz kampının ilk gününde, liderler katılımcıların kaygılarını azaltmak için buz kırıcı aktiviteler kullanabilirler. Bu, takım içindeki güven duygusunu artırır ve uyum sağlar.

Liderlik Teorileri ve Modelleri

Blake ve Mouton’un Yönetim Tarzı Matrisi, liderlerin çalışanların moralini ve işin miktarını dengede tutmaya çalışan lider tiplerini sınıflandırır. Örneğin, “5:5. Tip” lider, yapılacak işin miktarı ile çalışanların moralini dengede tutan uzlaşmacı bir liderdir.

Güç Kaynakları ve Liderlik

Liderler, takipçilerini etkilemek ve yönlendirmek için çeşitli güç kaynaklarını kullanırlar. Zorlayıcı güç, liderin ceza ve ihtar verme yeteneğini ifade ederken, ödüllendirme gücü liderin takipçilerini ödüller sunarak motive etmesini içerir. Etik liderlik, liderin normatif olarak uygun davranışları göstermesi ve bu davranışları takipçilerine tanıtmasıdır.

Etik Liderlik ve Özellikleri

Etik liderler, dürüstlük, adillik ve açıklık gibi özelliklere sahiptir. Bu liderler, kişisel çıkarları aşırı derecede teşvik etmez ve yardım ve desteği engellemezler. Etik liderlik, liderlerin doğru ve ahlaki davranışları benimsemelerini gerektirir.

Liderlik ve Yönetim Becerileri

Liderler, iletişim, karar verme, teknik bilgi ve insan ilişkileri gibi çeşitli yönetim becerilerine sahip olmalıdır. Stratejik liderler, organizasyonun amaç ve vizyonunu belirler, temel becerilerini ortaya çıkarır ve insan kaynağını geliştirirler. Stratejik liderlik, uzun vadeli başarı için kritik öneme sahiptir.

Kriz Yönetimi ve Sportif Liderlik

Spor organizasyonlarında krizler, yaralanma ve can kaybı gibi durumlarla karşılaşılabilir. Sporda kriz yönetimi, krizlere karşı önceden tedbirlerin alınmasını ve kriz anında doğru stratejilerin uygulanmasını içerir. Bu, organizasyonun itibarını ve güvenilirliğini korur.

Otantik ve Ruhsal Liderlik

Otantik liderler, şeffaflık, etik ve farkındalık gibi özelliklere sahiptir. Bu liderler, takipçileriyle dürüst ve açık bir iletişim kurar. Ruhsal liderler ise, çalışanların manevi gereksinimlerini karşılamak için çeşitli yöntemler geliştirir ve onlarla sosyal ve psikolojik olarak iletişim kurar.

Sonuç

Liderlik, özellikle spor alanında, başarıya ulaşmada önemli bir rol oynar. Duygusal zeka, etik liderlik, stratejik yönetim ve kriz yönetimi gibi unsurlar, liderlerin etkili olabilmeleri için gereklidir. Spor liderleri, bu becerileri geliştirerek takımlarını başarıya taşıyabilir ve organizasyonlarının itibarını koruyabilir. Liderlik ve sportif yönetim, spor dünyasında sürdürülebilir başarı için vazgeçilmez unsurlardır.

Liderlik ve Sportif Yönetim

1. “İçinde bulunduğumuz anda neler hissettiğimizi bilmek ve bu tercihleri karar vermemize yol gösterecek biçimde kullanmak; kendi yetilerimize yönelik gerçekçi bir değerlendirmeye ve sağlam temellere dayanan bir özgüven hissine sahip olmak” Yukarıda yer alan bilgiler Goleman’ın ortaya koyduğu duygusal zekanın 5 boyutundan hangisini açıklamaktadır?

A) Empati
B) Öz düzenleme
C) Motivasyon
D) Sosyal beceriler
E) Öz farkındalık

Cevap: E) Öz farkındalık

Açıklama: Öz farkındalık, bireyin kendi duygularını tanıması, değerlendirmesi ve yönetmesidir.

2. Yaz kampının ilk gününü düşünün. Kampçılar genellikle orada olmaktan heyecan duyarlar, ancak diğer kampçılarla ilk kez tanıştıklarında altta yatan bir güvensizlik veya endişe duygusuna da sahip olabilirler. Kolaylaştırıcı, bu kaygı duygularını, katılımcıların kendi kaygılarını azaltıyormuş gibi hissetmelerini sağlayacak şekilde azaltmaya çalışmalıdır. Yukarıdaki parçaya uygun olan liderlik tutumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öncelikle yetenekler ortaya çıkarılmalıdır.
B) İçlerinden hemen bir lider seçilmelidir.
C) Herkese görev tanımlanmalıdır.
D) Endişeli olanlar bir kenara ayrılabilir.
E) Başlangıç olarak bir buz kırıcı aktivite başlatabilirler.

Cevap: E) Başlangıç olarak bir buz kırıcı aktivite başlatabilirler.

Açıklama: Buz kırıcı aktiviteler, katılımcıların kaygılarını azaltarak grup içinde uyum ve güven sağlar.

3. Blake ve Mouton’un Yönetim Tarzı Matrisi üzerinde belirlediği lider tipleri arasından ”Yapılacak işin miktarı ile çalışanların moralini dengede tutmaya çalışan uzlaşmacı tip” olarak belirtilen “5:5. Tip” lider aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ekip lideri
B) Kulüp lideri
C) Etkili olmayan lider
D) Örgüt lideri
E) Görev lideri

Cevap: D) Örgüt lideri

Açıklama: 5:5. Tip lider, işin miktarı ve çalışanların moralini dengede tutan bir uzlaşmacıdır.

4. “Bu güç, bireylerin istenilen yönde davranmaları için kullanılan maddi ve manevi zorlama ve korkutmalarından oluşmaktadır. Bu durum, tipik olarak liderin konumsal otoritesine dayalı olarak cezalandırma yeteneğini ifade eder. Bu güç yardımıyla liderler izleyenlere ceza ve ihtar verebilir, eleştiri yapabilir veya izleyenlerin ücretlerinde birtakım kesintiler yapabilir.” Yukarıdaki açıklamada, başkalarını etkilemede liderlerin sahip olduğu güç kaynaklarından hangisi tanımlanmaktadır?

A) Ödüllendirme gücü
B) Zorlayıcı güç
C) Uzmanlık gücü
D) Yasal güç
E) Karizmatik güç

Cevap: B) Zorlayıcı güç

Açıklama: Zorlayıcı güç, liderin cezalandırma yeteneği ile bireyleri yönlendirmesidir.

5. Spor liderlerinin kullandığı “ödül gücü” hangi seçenekte doğru verilmiştir?

A) Liderin rol model gücünü kullanması uygun değildir.
B) Lider, takipçilerine ödüller sunarak, onların becerilerini değerlendirir ve motive eder.
C) Görevde olan personele maaş kesintisi yapabilir.
D) Görevde olan personeli işten çıkarabilir.
E) Lider otoriter ve karizmatiktir.

Cevap: B) Lider, takipçilerine ödüller sunarak, onların becerilerini değerlendirir ve motive eder.

Açıklama: Ödül gücü, liderin takipçilerini ödüller sunarak motive etmesidir.

6. “Kişisel eylemler ve kişilerarası ilişkiler yoluyla normatif olarak uygun davranışların gösterilmesi ve bu tür davranışların iki yönlü iletişim, pekiştirme ve karar verme yoluyla takipçilere tanıtılması” Yukarıda yer alan tanım aşağıdaki kavramlardan hangisini açıklar?

A) Etik liderlik
B) Otokratik liderlik
C) Değişim liderliği
D) Kriz liderliği
E) Stratejik liderlik

Cevap: A) Etik liderlik

Açıklama: Etik liderlik, normatif olarak uygun davranışların gösterilmesi ve takipçilere tanıtılmasıdır.

7. I. Mütevazıdır.
II. Daha iyisini yapmakla ilgilidir.
III. Dürüst ve açık sözlüdür.
IV. Kişisel çıkarları aşırı derecede teşvik eder.
V. Yardım ve desteği engeller.
Yukarıdakilerden hangileri etik liderlerin özelliklerinden değildir?

A) IV ve V
B) I, II ve V
C) I ve III
D) III, IV ve V
E) I ve V

Cevap: A) IV ve V

Açıklama: Kişisel çıkarları aşırı derecede teşvik etmek ve yardım ve desteği engellemek, etik liderlerin özelliklerinden değildir.

8. Aşağıdakilerden hangisi lider özelliklerinden biri olamaz?

A) İnsan hakları üzerine çalışır.
B) Ödül ve ceza gücüne dayanır.
C) Ne ve neden sorularını sorar.
D) Ulaşılabilir ve yönlendirir.
E) İkna ve talimat kullanır.

Cevap: B) Ödül ve ceza gücüne dayanır.

Açıklama: Ödül ve ceza gücüne dayanmak, liderliğin temel özelliklerinden biri değildir.

9. Aşağıdakilerden hangisi otantik lider modelinin dört farklı özelliğinden birisi değildir?

A) Şeffaflık
B) Tarafsızlık
C) Etik
D) Sadakat
E) Farkındalık

Cevap: D) Sadakat

Açıklama: Sadakat, otantik lider modelinin dört farklı özelliğinden biri değildir.

10. I. İletişim ve etkileşim kurduğu herkese adil ve eşit davranmalı
II. Kaynağı belirsiz kazançları kurum çıkarları için kullanmalı
III. Tüm davranışlarını yasal çerçeveler kapsamında sergilemeli
Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri bir spor yöneticisinin uygulaması gereken etik davranışları içerir?

A) Yalnız III
B) Yalnız II
C) I ve III
D) Yalnız I
E) I ve II

Cevap: C) I ve III

Açıklama: Spor yöneticileri, iletişimde adil ve eşit davranmalı ve tüm davranışlarını yasal çerçeveler kapsamında sergilemelidir.

11. Aşağıdakilerden hangisi liderin referans gücünün ne anlama geldiğini belirtir?

A) Lider ve takipçi arasında bağıl güç oluşturur.
B) Lider ve takipçi arasında zorlayıcı güç oluşturur.
C) Lider ve takipçi arasında rol ve model gücü oluşturur.
D) Lider ve takipçi arasında otoriter güç oluşturur.
E) Lider ve takipçi arasında uzmanlık güç oluşturur.

Cevap: A) Lider ve takipçi arasında bağıl güç oluşturur.

Açıklama: Referans gücü, liderin takipçileri tarafından saygı ve hayranlıkla izlenmesi ile oluşan güçtür.

12. Aşağıdakilerden hangisi liderlerin örgütlerde izleyeceği stratejilerden birisi değildir?

A) Örgütün yenilikçi yapısını sürdürülebilir bir hâle getirmek
B) Farklı konular üzerinde çok seslilik yapmadan planlanan konu üzerinde çalışabilmek
C) Personeli önceden düşünebilmek; örgüt çıkarları doğrultusunda çalışanlarına karşı maddi ve manevi teşvik sistemleri getirebilmek
D) Önemli kararlar verileceği zamanlar maksimum sayıda çalışanı bu kararlara dahil etmek
E) Örgüt amaçlarını gerçekleştirmek için çalışanları kontrol etmek ve baskı kurmak

Cevap: E) Örgüt amaçlarını gerçekleştirmek için çalışanları kontrol etmek ve baskı kurmak

Açıklama: Liderlerin örgütlerde baskı kurmak yerine çalışanları motive edici stratejiler izlemeleri daha etkilidir.

13. Aşağıdakilerden hangisi bir liderde bulunan yönetimsel becerilerden değildir?

A) İletişim Becerisi
B) Ekonomik Beceri
C) Karar Verme Becerisi
D) Teknik Beceri
E) İnsan İlişkisi Becerisi

Cevap: B) Ekonomik Beceri

Açıklama: Ekonomik beceri, yönetimsel beceriler arasında yer almaz.

14. Organizasyonun veya kuruluşun amaç ve vizyonunu ortaya koymak. Organizasyonun temel becerilerini ortaya çıkarmak ve sürdürmek. İnsan kaynağını geliştirmek. Yukarıda yer alan ifadeler hangi tür liderin özelliklerini ifade etmektedir?

A) Ahenk yaratan liderler
B) Kriz liderleri
C) Değişim liderleri
D) Ahenk yaratmayan liderler
E) Stratejik liderler

Cevap: E) Stratejik liderler

Açıklama: Stratejik liderler, organizasyonun amaç ve vizyonunu belirler ve insan kaynağını geliştirir.

15. Sporda yaralanma ve can kaybı gibi durumlarla sonuçlanan kazalardan oluşan krizler Klann’ın tipolojisinden hangi seviye krizleri kapsar?

A) Seviye 1
B) Seviye 1 ve Seviye 3
C) Seviye 2 ve Seviye 3
D) Seviye 1 ve Seviye 4
E) Seviye 4

Cevap: C) Seviye 2 ve Seviye 3

Açıklama: Sporda yaralanma ve can kaybı gibi krizler, Seviye 2 ve Seviye 3 krizlerini kapsar.

16. “Kendi deneyimlerinin bir ürünü olan yönetici, belli tip davranışlara daha yatkınken, belli tür davranışları yerine getirmede zorlanmakta ya da belli tür davranışlarda kendini hiçbir zaman rahat hissetmemektedir.” Yukarıdaki açıklamada liderlik tarzının seçiminde rol oynayan unsurlardan hangisi tanımlanmaktadır?

A) Yönetici-ast ilişkisi
B) Yöneticinin hayat felsefesi
C) Grubun arzuladığı liderlik tipi
D) Yöneticinin kişiliği
E) Örgütün gerekleri

Cevap: D) Yöneticinin kişiliği

Açıklama: Yöneticinin kişiliği, liderlik tarzının seçiminde önemli bir rol oynar.

17. “Geleneksel işletmelerin güncel işletme yöntemlerine doğru dikkatli bir şekilde ilerlemesi sonucunda bilgi akışı, paylaşım ve sosyal medya gibi unsurların ortaya çıkması sonucunda bu liderlik modelleri hayata geçmeye başlamıştır.” Yukarıda yer alan bilgiler hangi tür liderliği işaret eder?

A) E-Lider
B) Hizmetkar Lider
C) Etik Lider
D) Otantik Lider
E) Kültürel Lider

Cevap: A) E-Lider

Açıklama: E-Liderlik, bilgi akışı ve sosyal medyanın etkisiyle ortaya çıkan liderlik modelleridir.

18. İş ortamındaki manevi hayata dikkat ederler. Bireylerin manevi gereksinimlerini karşılamak üzere çeşitli yöntemler geliştirirler. Çalışanlarla sosyal ve psikolojik olarak iletişim kurabilirler. Yukarıda tarif edilen lider tipi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Etik liderler
B) Otantik liderler
C) Ruhsal liderler
D) Hizmetkar liderler
E) Kültürel liderler

Cevap: C) Ruhsal liderler

Açıklama: Ruhsal liderler, manevi gereksinimlere dikkat eden ve çalışanlarla sosyal-psikolojik iletişim kuran liderlerdir.

19. Aşağıdakilerden hangisi Roberts’ın (2004) spor olarak kabul edilebilecek dört testinden biri değildir?

A) Spor, ister diğer oyunculara ister zamana karşı olsun, rekabetçidir.
B) Spor, fiziksel çaba gerektiren enerjik faaliyettir.
C) Spor, kazanma arzusunun olduğu, uygulama yerine ve kurallara göre hayatın geri kalanından ayrılan oyunlardır.
D) Spor, geliştirilebilecek bir beceri gerektirmeyen oyunlardır.
E) Spor, kazanma arzusunun olduğu, uygulama zamanına göre hayatın geri kalanından ayrılan oyunlardır.

Cevap: D) Spor, geliştirilebilecek bir beceri gerektirmeyen oyunlardır.

Açıklama: Spor, geliştirilebilecek bir beceri gerektiren oyunlardır.

20. Meşru Güç tanımı aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru ifade edilmiştir?

A) Ekonomik ve stratejik yönelimleri ortaya çıkarır.
B) Lider takipçilerini zorlar ve onları sürekli takip eder.
C) Uzman ve referans güç olarak düşünülür ve liderin karizmatik gücünü temsil eder.
D) Lider, takipçilerinin gelecek planlamasına yardım eder.
E) Personeli oryantasyon eğitimine alır.

Cevap: C) Uzman ve referans güç olarak düşünülür ve liderin karizmatik gücünü temsil eder.

Açıklama: Meşru güç, liderin karizmatik gücünü ve uzmanlık ile referans gücünü temsil eder.