Ergonomi 2023-2024 Bütünleme Soruları (Bahar)

Giriş

Ergonomi, iş yerinde çalışanların sağlığını koruma ve iş verimliliğini artırma amacı güden bir bilim dalıdır. Bu alanda yapılan düzenlemeler, hem fiziksel hem de psikolojik risk faktörlerini minimize ederek, iş ortamının çalışanlar için daha güvenli ve konforlu hale getirilmesini sağlar. Ergonomi, iş güvenliği, çalışma postürleri, iş yeri tasarımı ve iş araçlarının kullanımı gibi çeşitli unsurları kapsar.

Ergonomik Risk Faktörleri

Çalışma ortamında ergonomik risk faktörleri, çalışanların uzun vadede sağlık sorunları yaşamasına neden olabilir. Örneğin, el aletleri ile çalışmada ortaya çıkabilecek tehlikeler arasında tekrarlayan gerilme yaralanmaları, uzuv kopmaları ve kesikler sayılabilir. Bu tür yaralanmalar, iş yerinde ergonomik olmayan araç ve gereçlerin kullanımından kaynaklanabilir.

Ergonomik risk faktörleri, yalnızca fiziksel rahatsızlıklardan ibaret değildir. Aynı zamanda, iş yerinde dinlenme sürelerinin yetersizliği, sürekli aynı işi yapma zorunluluğu gibi unsurlar da çalışanların psikolojik sağlığı üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Örneğin, iş süreçlerinin durduğu kısa süreli dinlenme zaman dilimleri olan molalar, çalışanların verimliliği üzerinde doğrudan etkilidir.

Çalışma Ortamında Fiziksel Faktörler

Ergonomik düzenlemelerde, çalışma ortamındaki fiziksel faktörlerin önemi büyüktür. Özellikle, bütün vücut titreşimi maruziyet sınır değeri gibi belirli kriterler, çalışanların uzun süreli sağlık sorunları yaşamalarını engellemek amacıyla belirlenmiştir. Bu değerler, sekiz saatlik çalışma süresi içinde güvenli kabul edilen sınırları tanımlar.

Bunun yanı sıra, ofis ortamındaki gürültü düzeyi de dikkat edilmesi gereken bir diğer ergonomik faktördür. Ofis ortamlarında gürültü düzeyi genellikle 50-55 dB aralığında olmalıdır. Bu düzeyin üzerindeki gürültü, çalışanların konsantrasyonunu bozarak verimliliği düşürebilir ve uzun vadede işitme kaybına neden olabilir.

Ergonomik Uygulamalar ve Çalışan Sağlığı

Ergonomik uygulamalar, çalışanların sağlıklarını korumak ve iş yerinde daha verimli çalışmalarını sağlamak için kritik öneme sahiptir. Bu uygulamalar arasında çalışma postürlerinin düzenlenmesi, iş araçlarının ergonomik tasarımı ve iş süreçlerinin optimizasyonu yer alır. Örneğin, oturarak çalışmanın, ayakta çalışmaya kıyasla bacaklardaki statik yükü azalttığı ve enerji tüketimini düşürdüğü bilinmektedir. Ancak, oturarak çalışmanın dinamik çalışmaya katkı sağlamadığı da göz önünde bulundurulmalıdır.

Ayrıca, iş yerinde ergonomik olmayan düzenlemeler, uzun vadede kas-iskelet sistemi hastalıklarına yol açabilir. Kas-iskelet sistemi üzerinde stres yaratan çalışma koşulları, çalışanların iş verimliliğini düşürmekle kalmaz, aynı zamanda ciddi sağlık sorunlarına da neden olabilir.

Sonuç

Ergonomi, iş yerinde hem çalışan sağlığını korumak hem de iş verimliliğini artırmak amacıyla hayati bir rol oynar. Çalışma ortamının ergonomik prensiplere göre düzenlenmesi, iş kazalarının ve meslek hastalıklarının önlenmesi için kritik öneme sahiptir. İş yerinde ergonomik düzenlemelerin titizlikle uygulanması, hem bireysel hem de kurumsal düzeyde uzun vadeli başarı için vazgeçilmezdir.

1- Aşağıdakilerden hangisi el aletleri ile çalışmada meydana gelecek tehlikelerden değildir?

A) Parça batması
B) Tekrarlayan gerilme
C) Alerji
D) Uzuv kopmaları
E) Kesikler

Cevap : C) Alerji

Açıklama : Alerji, tipik olarak el aletleri kullanımıyla ilişkili bir tehlike değildir; daha ziyade malzemelerin veya iş ortamının kimyasallarına karşı reaksiyonları ifade eder.

2- “Vücudun çevresinde olan bir obje ile ısı alışverişidir.” tanımı aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Radyasyon
B) Buharlaşma
C) Evaporasyon
D) Kondüksyon
E) Konveksiyon

Cevap : A) Radyasyon

3- Aşağıdakilerden hangisi oturarak çalışmanın ayakta çalışmaya kıyasla avantajları arasında yer almaz?

A) Dinamik çalışmaya katkı sağlar.
B) Doğal olmayan konumlardan sakınmak mümkün olur.
C) Bacaklardaki statik yük azalır.
D) Enerji tüketimi azalır.
E) Kan dolaşımına daha az gereksinme olur.

Cevap : A) Dinamik çalışmaya katkı sağlar

Açıklama : Oturarak çalışmak, genellikle statik bir pozisyon gerektirdiği için dinamik çalışmaya katkıda bulunmaz.

4- İş biliminde “Bir vardiya süresi içerisinde işe ilişkin faaliyetlerin durdurulduğu zaman dilimidir.” şeklinde tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Boykot
B) İzin
C) Lokavt
D) Mola
E) Grev

Cevap : D) Mola

Açıklama : Mola, çalışma süresi içinde işçilere verilen kısa süreli dinlenme zamanıdır ve iş süreçlerinin durduğu zaman dilimidir.

5- Bütün vücut titreşimi ile ilgili olarak sekiz saatlik çalışma süresi için günlük maruziyet sınır değeri aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1,15 m/s²
B) 2,25 m/s²
C) 1,15 s²/m
D) 2 m²/s
E) 0,5 m/s²

Cevap : A) 1,15 m/s²

Açıklama : Bu değer, bütün vücut titreşimi için belirlenen günlük maruziyet sınırını ifade eder ve sekiz saatlik bir iş günü için güvenli kabul edilen maksimum sınırdır.

6- “Çalışma koşullarının ….. olarak düzenlenmesi ….. bilim dalı olarak tanımlanmıştır.”
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) tasarım mühendisliği – fizyoloji
B) çalışana uygun – ergonomi
C) dizayn mühendisliği – fizyoloji
D) projelendirme – anatomi
E) postürü- ergonomi

Cevap : B) çalışana uygun – ergonomi

Açıklama : Ergonomi, çalışma koşullarının insan faktörlerine uygun olarak düzenlenmesi ile ilgilenen bilim dalıdır.

7- İnsan vücut ölçülerinin gelişimi aşağıdakilerden hangisi ile ilişkili değildir?

A) Irk
B) Sağlık durumu
C) Beslenme
D) Spor aktiviteleri
E) Kan grubu

Cevap : E) Kan grubu

Açıklama : Kan grubu, insan vücut ölçülerinin gelişimi ile doğrudan bir ilişkisi olmayan bir faktördür.

8- Aşağıdakilerden hangisi kişinin değişikliğe adapte olma düzeyidir?

A) Acı
B) Uyum
C) Endişe
D) Denge
E) Stres

Cevap : B) Uyum

Açıklama : Uyum, bireyin yeni veya değişen koşullara karşı gösterdiği adaptasyon yeteneğini ifade eder.

9- İşletmelerde ergonomik konforsuzluk tehlikesi nedeniyle oluşan risk aşağıdakilerden hangisidir?

A) Duyma kaybı
B) Alerji
C) Göz bozukluğu
D) Zehirlenme
E) Kas iskelet hastalıkları

Cevap : E) Kas iskelet hastalıkları

Açıklama : Ergonomik olmayan çalışma koşulları, uzun vadede kas ve iskelet sistemi üzerinde stres yaratarak ilgili hastalıklara yol açabilir.

10- I. Aralıksız çalışılması
II. Ağır işlerin gün içine yayılması
III. Arada hafif işlerin yapılması
IV. Dinlenme sürelerinin bulunmaması
V. İşin işçinin fiziksel kapasitesini aşmamasının sağlanması
Yukarıdakilerden hangileri ağır ve tehlikeli işleri organize ederken dikkat edilmesi gereken hususlardan değildir?

A) I ve IV
B) I ve II
C) I ve V
D) II ve III
E) III ve IV

Cevap : C) I ve V

11- Ofis ortamındaki gürültü düzeyi ortalama aralığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 35-45 dB
B) 50-65 dB
C) 25-35 dB
D) 50-55 dB
E) 45-55 dB

Cevap : D) 50-55 dB

12- İnsan kulağının duyabileceği frekans aralığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 10-10.000 Hz
B) 10-1.000 Hz
C) 10-20.000 Hz
D) 20-20.000 Hz
E) 20-2.000 Hz

Cevap : D) 20-20.000 Hz

Açıklama : İnsan kulağı genellikle 20 Hz ile 20.000 Hz arasındaki ses frekanslarını duyabilir.

13- “Belirli bir zarara ya da yaralanmaya neden olan, beklenmeyen ve öngörülmeyen bir olay” ifadesi aşağıdaki kuruluşlardan hangisinin yaptığı tanıma uygun düşmektedir?

A) İSG Kanunu
B) Uluslararası Çalışma Örgütü
C) Avrupa İş Sağlığı ve Güvenliği Ajansı
D) Uluslararası Sosyal Güvenlik Birliği
E) Dünya Sağlık Örgütü

Cevap : B) Uluslararası Çalışma Örgütü

Açıklama : Uluslararası Çalışma Örgütü, iş kazaları ve meslek hastalıkları konusunda bu tür tanımlamalar yapmaktadır.

14- Aşağıdakilerden hangisi titreşim açısından yapılan değerlendirmede kullanılacak parametrelerden biri olamaz?

A) Şiddeti
B) Akım hızı
C) İvme değeri
D) Yönü
E) Frekansı

Cevap : B) Akım hızı

Açıklama : Akım hızı, titreşim ölçümünde kullanılan bir parametre değildir. Titreşim analizlerinde genellikle ivme, frekans ve yön gibi değerler ele alınır.

15- İşin yükü ve niteliği, amirlerin baskısı, monotonluk, görevin çeşitliliği ya da çok yönlülüğü ….. yapısından kaynaklanan psikolojik risk faktörlerindendir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) insanın
B) işletmenin
C) çalışanın
D) işin
E) çalışmanın

Cevap : D) işin

Açıklama : Bu psikolojik risk faktörleri, işin yapısal özelliklerinden kaynaklanır ve işin niteliği ile ilişkilidir.

16- Aşağıdakilerden hangisi Infrasound olarak bilinir?

A) Basıncı 20uPa’ın altındaki sesler
B) Frekansı 20.000 Hz’in üzerindeki sesler
C) Basıncı 20.000 Hz’in üzerindeki sesler
D) Frekansı 20 Hz’in üzerindeki sesler
E) Frekansı 20 Hz’in altındaki sesler

Cevap : E) Frekansı 20 Hz’in altındaki sesler

Açıklama : Infrasound, insan kulağının duyamayacağı kadar düşük frekansta olan ses dalgalarını ifade eder, bu frekans 20 Hz altındadır.

17- Aşağıdakilerden hangisi sık görülen mesleksel kas-iskelet sistemi hastalıkları arasında yer almaz?

A) Karpal tünel sendromu
B) El-kol titreşimine bağlı hastalıklar
C) Omuz ağrısı
D) Tendinit
E) Kulak rahatsızlıkları

Cevap : E) Kulak rahatsızlıkları

Açıklama : Kulak rahatsızlıkları, tipik olarak kas-iskelet sistemi hastalıkları kategorisinde değerlendirilmez.

18- Havada bulunan su buharı miktarı aşağıdakilerden hangisini ifade eder?

A) Bağıl nem
B) Basınç
C) Nem
D) Buhar
E) Bağıl buhar

Cevap : C) Nem

Açıklama : Havada bulunan su buharı miktarı, genellikle ‘nem’ olarak adlandırılır ve hava koşullarını belirlemede önemli bir faktördür.

19- Sağlık hizmeti sunucuları, meslek hastalığı tanısı koydukları vakaları kaç gün içinde Sosyal Güvenlik Kurumuna bildirir?

A) En geç 3 iş günü içinde
B) Bir ay içinde
C) En geç 10 gün içinde
D) En geç 10 iş günü içinde
E) Aynı gün

Cevap : C) En geç 10 gün içinde

20- I. Görmezlikten gelme
II. Başka konulara yönelme
III. Olumlu düşünme
IV. İnkâr etme
V. Sigara-alkol tüketimi
Yukarıdakilerden hangileri streste hatalı çözümler olarak ifade edilebilir?

A) I, IV ve V
B) I ve II
C) IV ve V
D) II, III ve IV
E) II ve III

Cevap : A) I, IV ve V

Açıklama : Görmezlikten gelme, inkâr etme ve sigara-alkol tüketimi, stres yönetiminde sağlıksız ve hatalı çözüm yollarıdır.