Erken Çocukluk Eğitiminde Yaklaşımlar ve Programlar 2024 Bütünleme Soruları

Erken çocukluk eğitimi, çocuğun fiziksel, zihinsel, duygusal ve sosyal gelişimini desteklemeyi amaçlayan bir dizi farklı yaklaşım ve programı içermektedir. Bu süreçte kullanılan yaklaşımlar ve programlar, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına yanıt vermek, yaratıcılığını teşvik etmek ve öğrenme sürecini desteklemek için farklı yöntemler sunar. Bu makalede, Piramit Metodu, Reggio Emilia, Montessori, Orman Okulu ve diğer önemli erken çocukluk eğitim yaklaşımları incelenecektir.

Piramit Metodu: Değerlendirme ve Bireyselleştirme

Piramit Metodu, çocukların gelişimini sürekli olarak değerlendirmeye odaklanan bir yaklaşımdır. Bu metodun temel özelliklerinden biri, gözlem ve değerlendirme süreçlerinin bireyselleştirilmiş olmasıdır. Her öğretmenin kullandığı gözlem formları standart olmayıp, öğretmenin değerlendirme sürecine esneklik tanır. Ayrıca, çocukların gelişim alanlarının tümünü kapsayan birden fazla ölçme aracı kullanılır ve çocuklar doğal oyun ve öğrenme çevrelerinde değerlendirilir. Bu yaklaşım, çocuğun günlük olarak portfolyo kullanımı ile değerlendirilmesini de içerir.

Reggio Emilia: Çocuğun Potansiyelini Keşfetme

Reggio Emilia yaklaşımı, çocuğun öğrenme sürecinde aktif bir rol oynamasını teşvik eden bir eğitim modelidir. Bu modelde sınıflar geniş ve açık alanlara sahiptir ve çocukların çalışmaları duvarlarda sergilenir. Reggio Emilia’da dokümantasyon, çocuğun öğrenme sürecini izlemek ve görünür kılmak için kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu yaklaşımda, öğretmenler çocukların öğrenme süreçlerine eşlik eder ve onlara rehberlik eder. Öğretmenlerin “partner” olma rolü, çocukların nasıl öğrendiğini araştırma ve onların araştırmalarına ortaklık etme üzerine kuruludur.

Montessori: Özgürlük ve Bireysel Gelişim

Montessori yaklaşımı, çocuğun içsel motivasyonunu ve özgürlüğünü ön planda tutan bir eğitim felsefesidir. Bu yaklaşımda, çocukların yapılandırılmamış çevrede öğrenmeleri ve kendi hızlarında gelişmeleri teşvik edilir. Montessori sınıflarında, çocuğa saygı, çocuğun içsel motivasyonu ve özgürlüğü en önemli bileşenlerdir. Çocuklar, bu özgürlük ve saygı ortamında kendi öğrenme yollarını keşfeder ve geliştirirler.

Orman Okulu: Doğayla İç İçe Eğitim

Orman Okulu yaklaşımı, çocukların doğayla etkileşim kurmalarını sağlayan, açık hava etkinliklerine odaklanan bir eğitim modelidir. Bu modelde, öğretmenler doğada olmayı seven, risk ve güvenlik konusunda dengeli bir tutum sergileyen bireylerdir. Orman okullarında eğitim alan çocuklar, doğa ile iç içe, özgür bir ortamda öğrenirler. Öğretmenlerin bu konuda eğitim almış olmaları, orman okullarının temel gereksinimlerinden biridir.

Erken Müdahale Programları: Gelişimsel Destek

Erken müdahale programları, gelişimi risk altında olan çocuklara destek sağlamayı amaçlayan programlardır. Bu programlar, çocukların gelişim düzeyini desteklemek ve onların akranlarıyla aynı düzeye gelmesini sağlamayı hedefler. Erken müdahale programlarının temel amacı, çocukların gelişim geriliğini minimize etmek ve onlara gereken eğitsel ve sosyal desteği sunmaktır.

Çok Kültürlü Eğitim: Farklılıklara Saygı ve Eşitlik

Çok kültürlü eğitim, farklı etnik kökenlerden gelen çocukların bir arada eğitim görmesini destekleyen bir yaklaşımdır. Bu eğitim modeli, toplumsal farklılıkların zenginlik olarak kabul edilmesini ve bu farklılıkların eğitim sürecine entegre edilmesini teşvik eder. Çok kültürlü eğitim, eğitimde eşitliği önemser ve toplumun demokratikleşme sürecine katkıda bulunur.

Sonuç

Erken çocukluk eğitiminde kullanılan yaklaşımlar ve programlar, çocuğun gelişimini desteklemek ve bireysel ihtiyaçlarına yanıt vermek için farklı yöntemler sunar. Piramit Metodu’ndan Reggio Emilia’ya, Montessori’den Orman Okulu’na kadar her bir yaklaşım, çocuğun eğitim sürecine farklı bir bakış açısı kazandırır. Bu yaklaşımlar, çocuğun yaratıcılığını, özgürlüğünü ve bireysel gelişimini teşvik eden bir eğitim ortamı sunar

1. Piramit Metodu’nda çocuğun değerlendirilmesine ilişkin olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Her öğretmenin günlük değerlendirme sürecinde kullandığı gözlem formları standart olup, Cito tarafından geliştirilmiştir.
B) Yarı yıl değerlendirmesi sonucunda tutoringe ihtiyacı olan çocuklar belirlenmektedir.
C) Çocukların tüm gelişim alanlarını değerlendirmek için birden fazla ölçme aracından yararlanılmaktadır.
D) Çocuklar doğal oyun ve öğrenme çevrelerinde değerlendirilmektedir.
E) Çocuğun günlük olarak değerlendirilmesinde portfolyodan da yararlanılmaktadır.

Cevap : A) Her öğretmenin günlük değerlendirme sürecinde kullandığı gözlem formları standart olup, Cito tarafından geliştirilmiştir.

Açıklama : Piramit Metodu’nda her öğretmenin değerlendirme sürecinde kullandığı gözlem formları standart değildir; bu, değerlendirme sürecinin bireyselleştirilmiş olması gerektiğini vurgulayan bir metottur. Bu nedenle, bu seçenek yanlıştır.

2. Erken müdahale ve erken müdahale programları ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Erken müdahale programlarının amacı gelişimi risk altında bulunan çocukları desteklemektir.
B) Erken müdahale fikrinin temeli 1954 yılına kadar uzanmaktadır.
C) 3-6 yaşları arasındaki gelişim geriliği bulunan çocuklar için erken müdahale hizmetleri erken çocukluk özel eğitimi adı altında sürmektedir.
D) Erken müdahale programına dahil edilen çocukların akranlarının gelişim düzeyini geçmesi beklenmektedir.
E) Erken müdahale programları genelde çocukların ve ailelerin bireysel ihtiyaçlarına yanıt vermektedir.

Cevap : D) Erken müdahale programına dahil edilen çocukların akranlarının gelişim düzeyini geçmesi beklenmektedir.

Açıklama : Erken müdahale programlarının amacı çocukların gelişim düzeyini desteklemek ve onların akranlarıyla aynı düzeye gelmesini sağlamaktır. Ancak, bu programların amacı çocukların akranlarının gelişim düzeyini geçmesini sağlamak değil, gelişim geriliğini minimize etmektir.

I. Reggio Emilia
II. High Scope
III. Pramit
IV. Montessori

Eğitim programlarının, materyallerin ve öğrenme ortamlarının fazla yapılandırılması çocuğun yaratıcılığına ve özgürlüğüne fırsat vermemektedir.

Yukarıdaki eğitim programlarını “yapılandırılmışlık” özelliği bakımından değerlendirildiğinde en fazla yapılandırılmış olandan en az yapılandırılmış olana doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I,II,IV,III
B) III,IV,II,I
C) IV,II,I,III
D) III,I,II,IV
E) IV,II,III,I

Cevap : E) IV,II,III,I

Açıklama : ?

4. Orman yaklaşımı uygulayan öğretmenlerle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Çocukların ruhsal ve manevi yönlerini ortaya çıkarmaya odaklanırlar.
B) Risk ve güvenlik konusunda dengeli bir tutum sergilerler.
C) Öğretmenlerin orman okulu konusunda eğitim almış olmaları gerekir.
D) Öğretmenler, grup liderliği ve asistanlık gibi farklı pozisyonlarda görev alabilirler.
E) Doğada olmayı sever ve çocukları da cesaretlendirirler.

Cevap : A) Çocukların ruhsal ve manevi yönlerini ortaya çıkarmaya odaklanırlar.

Açıklama : Orman okulu öğretmenleri, çocukların ruhsal ve manevi yönlerini geliştirmekten ziyade doğa ile etkileşim kurmaları, risk yönetimi, güvenlik ve açık hava aktiviteleri üzerinde dururlar.

5. Reggio Emilia sınıfları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Sınıf duvarlarında çocukların önceki çalışmalarından fotoğraflar bulunabilir.
B) Sınıflar geniş ve açık bir alana sahiptir.
C) Çocukların küçük gruplar şeklinde çalışabilmeleri için minderler ve sade mobilyalar kullanılır.
D) Sınıflarda saksılı ev bitkileri bulunabilir.
E) Sınıflar fon kartonundan yapılmış şeylerle süslenir.

Cevap : E) Sınıflar fon kartonundan yapılmış şeylerle süslenir.

Açıklama : Reggio Emilia sınıfları genellikle doğal materyaller ve çocuğun estetik anlayışını geliştirecek unsurlarla süslenir. Fon kartonu gibi yapay süslemeler bu yaklaşıma ters düşer.

6. İlk orman okullarının ortaya çıkışında aşağıdaki koşullardan hangisi etkili değildir?

A) Anasınıfı kurmanın maliyetli olması
B) Anasınıflarının yetersiz donatılması
C) Çalışan ebeveyn sayısının artmasıyla çocuk bakım hizmetine ihtiyacının artması
D) Çocukların dışarıda yeterince vakit geçirememeleri
E) Çocuk bakım hizmeti sunan kurumların azlığı

Cevap : D) Çocukların dışarıda yeterince vakit geçirememeleri

Açıklama : ?

7. I. Kısa sürede çok aileye eğitim verilmesi II. Eğitime erişimin güç olduğu bölgelerde uygulanabilmesi III. Çocuk ve aile için bireysel planlar yapılmasına olanak sağlaması IV. Ev ziyaretçilerinin kurum çalışanlarından daha yetkin olması V. Programın bütün aile bireylerini kapsaması
Yukarıdakilerden hangileri ev merkezli eğitimin avantajlarındandır?

A) I, II ve IV
B) I, II ve V
C) II, III ve V
D) I, IV ve V
E) III, IV ve V

Cevap : C) II, III ve V

Açıklama : Ev merkezli eğitimin avantajları arasında eğitime erişimin güç olduğu bölgelerde uygulanabilmesi, çocuk ve aile için bireysel planlar yapılmasına olanak sağlaması ve programın bütün aile bireylerini kapsaması yer alır.

8. Gelişim geriliği ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Gelişim geriliğinin tespitinde standardizasyonu yapılmış değerlendirme araçları kullanılmaktadır.
B) Gelişim geriliği, toplumda %2 oranında görülen zihinsel yetersizlik ile paralellik göstermektedir.
C) Bir çocuğun gelişim geriliğinin olduğunu söyleyebilmek için değerlendirme aracının normlarına göre ortalamanın en az 1 standart sapma altında gelişim göstermesi gerekmektedir.
D) Gelişim geriliği olan çocukların sağlık ve eğitim hizmetleri almasının maliyetleri tüm toplumu etkilemektedir.
E) Gelişim geriliği toplumda %1-3 oranında görülmektedir.

Cevap : C) Bir çocuğun gelişim geriliğinin olduğunu söyleyebilmek için değerlendirme aracının normlarına göre ortalamanın en az 1 standart sapma altında gelişim göstermesi gerekmektedir.

Açıklama : ?

9. I. Çocuğa saygı II. Çocuğun içsel motivasyonu III. Yapılandırılmamış çevrede öğrenme IV. Öğretmen rehberliğinde öğrenme V. Çocuğun özgürlüğü Montessoride çocuk imajının bileşenleri yukarıdakilerden hangileridir?

A) III, IV ve V
B) I, III ve IV
C) II, III ve IV
D) II, III ve V
E) I, II ve V

Cevap : E) I, II ve V

Açıklama : Montessori yaklaşımı, çocuğa saygı, çocuğun içsel motivasyonu ve çocuğun özgürlüğü gibi temel ilkeler üzerine kuruludur. Bu ilkeler, Montessori’de çocuğun imajını oluşturan en önemli bileşenlerdir.

10. Gelişimsel açıdan uygun programda ailelerle çalışırken göz önünde bulundurulacak etik ilkeler belirlemiştir. Aşağıdakilerden hangisi bu ilkelerden değildir?

A) Çocukların dahil olacağı araştırmalarla ilgili ailelerden izin istemek
B) Özel gün ve bayramlarda aileleri tebrik etmek
C) Ailelerin özel hayatına saygı duymak
D) Ailelerin okula erişim taleplerine saygılı olmak
E) Okulda uygulanan program hakkında aileleri bilgilendirmek

Cevap : B) Özel gün ve bayramlarda aileleri tebrik etmek

Açıklama : Gelişimsel açıdan uygun programlarda, ailelerle çalışırken etik ilkeler çerçevesinde hareket edilir. Ancak, aileleri özel gün ve bayramlarda tebrik etmek, bu ilkeler arasında yer almaz.

11. Aşağıdaki öğretmen davranışlarından hangisi Reggio Emilia öğretmenlerinin “partner” olma rolü ile doğrudan ilişkilidir?

A) Çocukların araştırmalarına katılmak ve ortaklık etmek
B) Çocuklara yeni fikirler sunmak
C) Çocukların duraksadığı noktada, neler yaptıklarını ve nerede kaldıklarını hatırlatmak
D) Çocuklara kendilerini ifade etmelerini teşvik edecek materyal ve araçlar sunmak
E) Çocukların nasıl öğrendiğini araştırmak

Cevap : E) Çocukların nasıl öğrendiğini araştırmak

Açıklama : ?

12. Sınıfa bir takvim asarak, her hafta düzenli olarak ekmek yaptıkları günleri işaretleyen bir Waldorf öğretmeninin bu tutumu, yaklaşımın hangi özelliğiyle örtüşür?

A) Sanat-odaklı çalışma
B) Antroposofi
C) Gelişime saygı
D) Rutin ve ritimle çalışma
E) Hayal gücününün beslenmesi

Cevap : D) Rutin ve ritimle çalışma

Açıklama : Waldorf yaklaşımında, rutin ve ritim önemli bir yer tutar. Öğrencilerin günlük hayatlarında belirli bir düzen ve ritim oluşturmak, onların güven duygusunu pekiştirir ve öğrenme süreçlerini destekler.

13. İki yaşındaki bir çocuk sorulan sorulara birkaç kelimeyle cevap vermektedir. Gelişimsel açıdan uygun programa göre, bu çocuğun üç yaşındayken sorulara detaylı cevap vermesi aşağıdakilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Yetişkinlerle güvenli ve tutarlı ilişkiler gelişimi olumlu etkiler.
B) Gelişim ve öğrenme çocuktan çocuğa değişen bir hızda ilerler.
C) Çocukların deneyimleri öğrenme yaşantılarını etkiler.
D) Çocukların öğrenme ve gelişim süreçleri belli bir sırayı izler.
E) Gelişim alanları birbiriyle bağlantılıdır.

Cevap : D) Çocukların öğrenme ve gelişim süreçleri belli bir sırayı izler.

Açıklama : Gelişimsel açıdan uygun programlar, çocukların gelişim süreçlerinin belirli bir sırayı takip ettiğini kabul eder. Bu süreçlerin doğal bir ilerleyişi vardır ve çocuğun gelişiminde zamanla belirli beceriler kazanması beklenir.

14. Piramit Metodu’nda değerlendirme ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Piramit Metodu’nda günlük değerlendirme yapılırken gözlem kayıtlarından faydalanılır.
B) Piramit Metodu’nda programın dış değerlendirmelerini Cito yapmaktadır.
C) Piramit Metodu’nda değerlendirme çocuk, öğretmen ve program açısından yapılır.
D) Piramit Metodu’nda çocuklar yılda iki defa yarıyıl değerlendirmesine tabi tutulurlar.
E) Piramit Metodu’nda öğretmen değerlendirmesi yapılırken Piramit Uygulamalarını Değerlendirme Aracı kullanılır.

Cevap : B) Piramit Metodu’nda programın dış değerlendirmelerini Cito yapmaktadır.

Açıklama : Piramit Metodu’nda değerlendirme süreci, programın iç dinamikleri doğrultusunda gerçekleştirilir. Cito tarafından yapılan bir dış değerlendirme süreci bulunmamaktadır.

15. Aşağıdakilerden hangisi Reggio Emilia yaklaşımıyla özdeşleşmiş bir kavramdır?

A) Gelişime uygunluk
B) Özgürlük
C) Dokümantasyon
D) Öritmi
E) Antropofozi

Cevap : C) Dokümantasyon

Açıklama : Reggio Emilia yaklaşımında “dokümantasyon” kavramı, çocuğun öğrenme sürecini ve gelişimini izlemek ve bu süreci görünür kılmak için kullanılan önemli bir yöntemdir. Bu kavram, Reggio Emilia yaklaşımı ile özdeşleşmiştir.

16. Proje yaklaşımında, “Öğretmenlerin projeyi başlatmak konusunda tetikleyici ve teşvik edici bir rolü yoktur.” diyen kişi aşağıdaki kavramlardan hangisini göz ardı etmiştir?

A) Beyin fırtınası
B) Öğrenme daveti
C) Kavram haritası
D) Proje ağı
E) Dokümantasyon

Cevap : B) Öğrenme daveti

Açıklama : Proje yaklaşımında öğretmenler, çocukların ilgi alanlarını keşfetmek ve onları öğrenmeye davet etmek için tetikleyici bir rol oynar. “Öğrenme daveti” bu sürecin önemli bir parçasıdır ve göz ardı edilmemesi gereken bir kavramdır.

17. Aşağıdakilerden hangisi ön yargı karşıtı eğitim programının en aktivist amacıdır?

A) Ön yargı karşısında savunma yapabilmesini sağlamak
B) Özgüvenli bir kişilik kazanmasını desteklemek
C) Ön yargı hakkında eleştirel düşünmelerine destek olmak
D) Öz farkındalık kazanarak, ailesi ile gurur duymasını sağlamak
E) Farklı hayatları olan bireylerle empati kurmalarını sağlamak

Cevap : A) Ön yargı karşısında savunma yapabilmesini sağlamak

Açıklama : Ön yargı karşıtı eğitim programlarının en aktivist amacı, bireylerin karşılaştıkları ön yargılara karşı savunma yapabilme yeteneğini geliştirmektir. Bu, bireylerin kendilerini ve başkalarını savunmalarını sağlayarak daha adil bir toplumun oluşumunu destekler.

18. Proje yaklaşımına göre, projeler çocukların içsel motivasyonuna etki ederek onları öğrenmeye daha istekli hale getirir. Aşağıdakilerden hangisi çocuğun içsel motivasyonu ile doğrudan ilişkilidir?

A) Çocuğun proje konusuna meraklı olması
B) Öğretmenin projeyi çocuklara göre yönlendirmesi
C) Öğretmenin başarıları ödüllendirmesi
D) Öğretmenin projeye desteği
E) Çocuğun etrafını dikkatle gözlemlemesi

Cevap : A) Çocuğun proje konusuna meraklı olması

Açıklama : Çocukların içsel motivasyonunu en çok etkileyen faktör, ilgi ve merak duydukları bir konuyla ilgilenmeleridir. Proje yaklaşımı, çocukların meraklarını uyandırarak öğrenmeye daha istekli olmalarını sağlar.

19. Aşağıdakilerden hangisi Reggio Emilia okullarının ailelerden beklentileri arasında yer almaz?

A) Okul etkinlikleri için yemek yapmaları
B) Çocuklarının ödevlerini zamanında göndermeleri
C) Belediyelerce oluşturulan Reggio Emilia Okulları danışma meclislerinde hizmet vermeleri
D) Okulların yönetilmesinde aktif görev almaları
E) Aile toplantılarına katılmaları

Cevap : B) Çocuklarının ödevlerini zamanında göndermeleri

Açıklama : Reggio Emilia okullarında, ailelerden çocuklarının ödevlerini zamanında göndermeleri gibi akademik beklentilerden ziyade, okul etkinliklerine katılım, okul yönetiminde rol alma ve topluluk faaliyetlerine destek olma gibi beklentiler bulunur.

20. Çok kültürlü eğitim hakkında aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Çok kültürlü eğitim eğitimsel eşitliği önemsemektedir.
B) Çok kültürlü eğitim toplumun demokratikleşme sürecini desteklemektedir.
C) Çok kültürlü eğitim benzer etnik kökene sahip olan çocukların aynı sınıfta bulunmasını uygun görmektedir.
D) Çok kültürlü eğitim ilk kez James Banks’in makalesinde tanımlanmıştır.
E) Çok kültürlü eğitim aracılığı ile kültür farkından kaynaklanan sorunlar tartışılma imkânı bulmuştur.

Cevap : C) Çok kültürlü eğitim benzer etnik kökene sahip olan çocukların aynı sınıfta bulunmasını uygun görmektedir.

Açıklama : Çok kültürlü eğitim, farklı etnik kökenlerden gelen çocukların bir arada eğitim görmesini destekler ve bu farklılıkların zenginlik olarak kabul edilmesini sağlar. Benzer etnik kökene sahip çocukların aynı sınıfta bulunması, bu eğitimin temel prensiplerine ters düşer.