Tarihi Coğrafya 2023-2024 Bütünleme Soruları

1- Disiplinlerarası çalışma yaklaşımıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Bilimsel problemlerle bilim insanları ilgilenir.
B) Doğa bilimlerinde her bilim müstakil çalışır.
C) Ekip çalışması yetersiz kalır.
D) Bilimsel problemlerin çözümü için tek bir bilim yeterlidir.
E) Farklı disiplinlerle daha etkili sonuçlar elde edilir.

Cevap : E) Farklı disiplinlerle daha etkili sonuçlar elde edilir.

Açıklama : Disiplinlerarası çalışma, çeşitli bilim dallarının bir araya gelerek karmaşık problemleri daha etkili çözmesine olanak tanır.

2- “At gibi hızlı koşamayan, kuş gibi uçamayan, kaplan gibi avlanamayan, balık gibi derinlere dalamayan insan türü, nasıl başarmış yedi deniz ve dört iklimde yaşamayı?”
Bu ifadede yer alan başarının elde edilmesinde en önemli etken aşağıdakilerden hangisinde ifade edilmiştir?

A) İklim değişikliklerinin gerçekleşmesi
B) Taklit düşüncesine sahip olması
C) Adaptasyon yeteneğine sahip olması
D) Biyolojik çeşitliliğe sahip olması
E) Teknolojik üstünlüğe sahip olması

Cevap : C) Adaptasyon yeteneğine sahip olması

Açıklama : İnsanın farklı çevre koşullarına uyum sağlama yeteneği, dünya genelinde yaşamasını mümkün kılmıştır.

3- “Coğrafyasız tarih ilim değil, hikâye olur.” sözünü söyleyen bilim insanı aşağıdaki mesleklerden hangisine mensuptur?

A) Coğrafyacı
B) Tarihçi
C) Jeolog
D) Antropolog
E) Tarihî Coğrafyacı

Cevap : B) Tarihçi

4- Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafyanın tanımlanmasıyla ilgili doğru bir ifadedir?

A) Geçmiş coğrafya
B) Coğrafyanın geleceği
C) Coğrafyanın geçmişi
D) Geçmişin coğrafyası
E) Coğrafyanın tarihi

Cevap : D) Geçmişin coğrafyası

Açıklama : Tarihî coğrafya, geçmişteki coğrafik durumları ve olayların mekânsal dağılımını inceler.

5- Aşağıdakilerden hangisi yüksek kültürü ifade eden alanlar arasında yer almaz?

A) Opera
B) Müzik
C) Gökdelen
D) Resim sanatı
E) Heykel sanatı

Cevap : C) Gökdelen

Açıklama : Gökdelenler genellikle modern mimarinin bir parçası olup, kültürel faaliyetlerden ziyade ticari ve işlevsel yapılar olarak değerlendirilir.

6- Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya araştırmalarının bilimsel sistematik tasnifinde yer almaz?

A) Geçmişin coğrafyasıyla ilgili çalışmalar
B) Geçmişe ait verilerle günümüz verilerinin karşılaştırılması
C) Geçmiş ve günümüz verileri üzerinden geleceğe dair tahminlerde bulunmak
D) Geçmişte belli bir zamanı ve mekânı konu edinen çalışmalar
E) Geçmiş ve günümüz verileri üzerinden geçmişe dair tahminlerde bulunmak

Cevap : E) Geçmiş ve günümüz verileri üzerinden geçmişe dair tahminlerde bulunmak

7- Aşağıdakilerden hangisi tarihî coğrafya araştırmalarında uygulanabilecek bir metot olamaz?

A) Küçültme metodu
B) Jeomorfolojik metot
C) Tipolojik metot
D) Kademeli gelişim metodu
E) Formal ve fonksiyonel metot

Cevap : B) Jeomorfolojik metot

8- Kültür ve medeniyet için aşağıda verilen ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kültür ve medeniyet bir değerler silsilesidir.
B) Artarak süren bir özellik taşır.
C) Sadece insan düşüncesinin bir ürünüdür.
D) İnsan ve toplumdan ayrı düşünülemez.
E) Doğada hazır bir şekilde bulunmaz.

Cevap : C) Sadece insan düşüncesinin bir ürünüdür

Açıklama : Kültür ve medeniyet, sadece insan düşüncesinin ürünü değil, aynı zamanda toplumsal etkileşimler ve tarihî süreçlerin sonucudur.

9- Aşağıdakilerden hangisi, Türkiye’de tarihî coğrafya alanında değerlendirilebilecek çalışmaları olan coğrafyacılardan biri değildir?

A) Halil İnalcık
B) Hamit Sadi Selen
C) Besim Darkot
D) Süha Göney
E) Ali Tevfik Tanoğlu

Cevap : A) Halil İnalcık

Açıklama : Halil İnalcık, önde gelen bir tarihçidir ve coğrafya alanında değil, tarih alanında çalışmalar yapmıştır.

10- Aşağıdakilerden hangisi tarih ve coğrafya bilimlerinin hem birbiriyle ilişkili ve çok yönlü hem de bir bütün olarak işlenmesinde önemli rol oynar?

A) Tarihî düşünme becerileri
B) Coğrafya tarihi düşünme becerileri
C) Tarihî coğrafyada düşünme becerileri
D) Coğrafi düşünme becerileri
E) Osmanlı arşivi belgeleri

Cevap : C) Tarihî coğrafyada düşünme becerileri

Açıklama : Tarihî coğrafyada düşünme becerileri, tarih ve coğrafya bilimlerinin etkileşimli ve bütünsel bir şekilde işlenmesinde kritik bir role sahiptir.

11- Düşünme becerisi aşağıdakilerden hangisinde en doğru şekilde ifade edilmiştir?

A) Düşünceli insanlar yardımseverdir.
B) Düşünmek için zamana ihtiyacımız vardır.
C) Düşünmek gerekli bir şey değildir.
D) Düşünme temel bir beceridir.
E) Bazı insanlar düşüncelidir.

Cevap : D) Düşünme temel bir beceridir

Açıklama : Düşünme, insanların problem çözme, karar verme ve öğrenme süreçlerinde temel bir beceridir.

12- Organizmacı medeniyet anlayışı aşağıdakilerden hangisiyle ifade edilmiştir?

A) Zaruri ihtiyaçlardan lüks tüketime geçmedir.
B) Hadari toplumlardır.
C) Bedevi toplumlardır.
D) Medeniyetler doğar, büyür, gelişir ve ölür.
E) Medeniyetler organiktir.

Cevap : D) Medeniyetler doğar, büyür, gelişir ve ölür

Açıklama : Organizmacı medeniyet anlayışı, medeniyetlerin bir organizma gibi doğal bir döngü izlediğini ve zamanla gelişip sona erdiğini vurgular.

13- Aşağıdakilerden hangisi düşünme becerisi gerektirmez?

A) Problem çözme
B) Gergin olma
C) Değerlendirme
D) Sınıflandırma
E) Planlama

Cevap : B) Gergin olma

Açıklama : Gerginlik, genellikle duygusal bir tepki olup düşünme becerisi gerektirmez.

14- Aşağıdaki ifadelerden hangisi medeniyet kavramını tanımlamaz?

A) Göç
B) Uygarlık
C) Şehre uymak
D) Şehirleşmek
E) Şehirlilik

Cevap : A) Göç

Açıklama : Medeniyet kavramı genellikle şehirleşme ve kültürel gelişmelerle ilişkilendirilirken, göç daha ziyade demografik bir hareketliliği ifade eder.

15- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı dönemi tarihî coğrafya müelliflerinden biridir?

A) Ali Tanoğlu
B) Hamit İnandık
C) Erol Tümertekin
D) Besim Darkot
E) Celal Nuri

Cevap : E) Celal Nuri

16- Aşağıdakilerden hangisi tarih eğitiminde hedeflenen düşünme becerileri içinde yer almaz?

A) Tarihsel sorun analizi ve karar verme becerisi
B) Tarihsel sorgulamaya dayalı araştırma becerisi
C) Tarihsel analiz ve yorum becerisi
D) Tarihsel yazma becerisi
E) Kronolojik düşünme becerisi

Cevap : D) Tarihsel yazma becerisi

17- Aşağıdakilerden hangisi kültürün özelliklerinden biri değildir?

A) Toplumsal zayıflığı simgeler.
B) İnsana has bir olgudur.
C) Toplumsal bir anlamı vardır.
D) Öğrenmeyle elde edilir.
E) Dinamik bir özellik taşır.

Cevap : A) Toplumsal zayıflığı simgeler

Açıklama : Kültür, toplumsal zayıflığı değil, toplumun değerlerini, inançlarını ve yaşam biçimlerini yansıtan bir olgudur.

18- Tarihî coğrafyanın temel kavramları aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Toprak-Su-Tarım
B) Zaman-Mekân-İnsan
C) Sanayi-Ticaret-Ekonomi
D) Tarih-Coğrafya-Tarihî Coğrafya
E) Jeoloji-Jeomorfoloji-Coğrafya

Cevap : B) Zaman-Mekân-İnsan

Açıklama : Tarihî coğrafya, zaman, mekân ve insan etkileşimini inceleyerek geçmişteki coğrafik ve sosyal olayları anlamamızı sağlar.

19- Orta Çağ’da tarihî coğrafya çalışmalarının ilerlemesinde aşağıdakilerden hangisi etkili olmuştur?

A) Birçok bilim alanında çalışılması
B) Astronomiye ilgi duymaları
C) Arkeoloji sahasında deneyimlerin artması
D) Tek bir bilim alanında çalışılması
E) Yeni siyasi ilişkilerin artması

Cevap : A) Birçok bilim alanında çalışılması

20- Fiziki coğrafya ve jeoloji bilgisiyle, tarihe olan hakimiyetiyle tarihî coğrafya konularını en iyi şekilde işleyen ve katkı yapan coğrafyacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Halil İnalcık
B) Tuncer Baykara
C) Ahmet Mithat Efendi
D) Şemseddin Sami
E) Süha Göney

Cevap : E) Süha Göney

Açıklama : Süha Göney, fiziki coğrafya ve jeoloji bilgisiyle tarihî coğrafya alanında önemli katkılarda bulunmuş bir bilim insanıdır.