Türkiye Fiziki Coğrafyası 2023-2024 Bütünleme Soruları

1- Aşağıdakilerden hangisi dağlık alanların yamaçlarından gerçekleşen taşınmanın etkisiyle eteklerde oluşan toprak türüdür?

A) Terra-Rossa
B) Kolüvyal
C) Siyerozem
D) Çemnozyom
E) Alüvyal

Cevap : B) Kolüvyal

Açıklama : Kolüvyal topraklar, dağlık alanların yamaçlarından meydana gelen taşınma sonucu oluşur ve eteklerde birikir.

2- Aşağıdakilerden hangisi Karadeniz kuşağındaki karakteristik ağaç cinslerinden biri değildir?

A) Kayın
B) Dişbudak
C) Titrek kavak
D) Kızılçam
E) Kestane

Cevap : D) Kızılçam

Açıklama : Kızılçam, tipik bir Akdeniz bitkisi olup Karadeniz bölgesinin karakteristik ağaç türlerinden değildir.

3- Türkiye üzerine kış mevsiminde kuzeyden sokulan hava kütlesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gölsel hava kütlesi
B) Maritim hava kütlesi
C) Tropikal hava kütlesi
D) Kontinental hava kütlesi
E) Polar hava kütlesi

Cevap : E) Polar hava kütlesi

Açıklama : Kış mevsiminde Türkiye’ye kuzeyden sokulan soğuk hava kütlesinin karakteri polar hava kütlesidir.

4- Aşağıdakilerden hangisi toprak altı sıcaklıklarını etkileyen faktörlerden biri değildir?

A) Toprağın yapısı
B) Rüzgâr
C) Bitki örtüsü
D) Yükselti
E) Güneş radyasyonunun şiddeti

Cevap : B) Rüzgâr

Açıklama : Rüzgâr, doğrudan toprak altı sıcaklıklarını etkileyen bir faktör değildir; daha çok yüzey sıcaklıklarını etkiler.

5- Aşağıdaki akarsularımızdan hangisi sularını Basra Körfezi’ne boşaltır?

A) Seyhan
B) Kızılırmak
C) Ceyhan
D) Aksu
E) Fırat

Cevap : E) Fırat

Açıklama : Fırat Nehri, Türkiye’den başlayıp Irak üzerinden Basra Körfezi’ne dökülen büyük bir akarsudur.

6- Balıkçılık ve deniz ürünleri açısından Türkiye kıyılarındaki ekonomik türlerin dağılımında diğer denizlere göre türce en zengin deniz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Akdeniz
B) Ege Denizi
C) Karadeniz
D) Marmara Denizi
E) Türk Boğazlar Bölgesi

Cevap : B) Ege Denizi

Açıklama : Ege Denizi, Türkiye kıyılarındaki diğer denizlere kıyasla biyoçeşitlilik açısından en zengin denizdir ve pek çok ekonomik balık türüne ev sahipliği yapar.

7- Dağlık alanlardaki vadi ve yamaçlar boyunca oluşan rüzgâr çeşidi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mistral
B) Sirokko
C) Fön
D) Samyeli
E) Dağ ve vadi meltemi

Cevap : E) Dağ ve vadi meltemi

Açıklama : Dağ ve vadi meltemleri, dağlık alanlardaki vadi ve yamaçlarda görülen yerel rüzgâr çeşitlerindendir.

8- Karadeniz’e kıyısı olan ülkeler arasında 3381 km uzunluğu ile en uzun kıyıları olan ülke aşağıdakilerden hangisidir?

A) Rusya Federasyonu
B) Türkiye
C) Gürcistan
D) Bulgaristan
E) Romanya

Cevap : B) Türkiye

9- Türkiye’nin değişik bölgelerinde yağış dağılışının gerek yıllık ortalama gerekse aylara göre son derece farklı olduğu görülür. Bu durum aşağıdakilerden hangisiyle bağlantılıdır?

A) Türkiye’yi etkileyen siklonlar ile Türkiye’nin fiziki coğrafya şartlarıyla bağlantılıdır.
B) Türkiye’deki çığ olaylarıyla ilişkilidir.
C) Yalnızca planetener faktörlerle bağlantılıdır.
D) Türkiye’deki dolu yağışlarıyla ilişkilidir.
E) Türkiye’deki kar yağışlarıyla ilişkilidir.

Cevap : A) Türkiye’yi etkileyen siklonlar ile Türkiye’nin fiziki coğrafya şartlarıyla bağlantılıdır.

Açıklama : Türkiye’nin değişik bölgelerindeki yağış dağılışı, hem fiziki coğrafya şartları hem de ülkeyi etkileyen siklonlar gibi atmosferik olaylarla açıklanabilir.

10- Aşağıdaki hangi ağaç türü Karadeniz kıyı kuşağının ağaç türlerinden biri değildir?

A) Kayın
B) Meşe
C) Ihlamur
D) Göknar
E) Kestane

Cevap : D) Göknar

Açıklama : Göknar, Karadeniz kıyı kuşağına özgü bir ağaç türü değil, daha çok yüksek rakımlı alanlarda bulunan bir türdür.

11- Aşağıdakilerden hangisi tektonik kökenli Yerlikaya göllerimizden biri değildir?

A) Tortum
B) Beyşehir
C) Manyas
D) Tuz
E) İznik

Cevap : A) Tortum

12- Nemcil karakterli bir bitki türü için en ideal yetişme ortamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Istranca Dağları
B) Uludağ
C) Amanoslar
D) Samanlı Dağları
E) Bey Dağları

Cevap : A) Istranca Dağları

13- Ocak ayında havadaki nem durumuna bağlı olarak buhar basıncı, iç kesimlerden Karadeniz, Marmara, Ege ve Akdeniz kıyılarına doğru artar.
Buna göre ocak ayında nem açığının en yüksek olduğu saha aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ege Bölgesi
B) Marmara Bölgesi
C) Akdeniz Bölgesi
D) Karadeniz Bölgesi
E) Doğu ve İç Anadolu Bölgeleri

Cevap : E) Doğu ve İç Anadolu Bölgeleri

Açıklama : Ocak ayında, iç kesimlerdeki Doğu ve İç Anadolu Bölgeleri’nde nem açığı daha yüksek olurken, kıyı bölgelerde buhar basıncı artar ve daha nemli bir ortam oluşur.

14- Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin kuru ormanlarındaki türlerden biri değildir?

A) Lübnan meşesi (Quercus libani)
B) İran palamut meşesi (Quercus.brantii)
C) Kestane (Castanea sativa)
D) Kızılçam (P. brutia)
E) Karaçam (P. nigra)

Cevap : C) Kestane (Castanea sativa)

Açıklama : Kestane, nemli ormanlar için tipik bir ağaç türüdür ve Türkiye’nin kuru ormanlarındaki türler arasında yer almaz.

15- Türkiye’de ….. yüksek olduğu kıyı bölgelerinde hidrofit bitkiler daha yoğunken, iç bölgelerde ………… düşük olduğu sahalarda daha çok kserofit bitkiler yoğundur.
Yukarıdaki cümlede yer alan boşluklara gelmesi gereken ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) bağıl nemin
B) basıncın
C) sıcaklığın
D) rüzgâr hızının
E) yağışın

Cevap : A) bağıl nemin

Açıklama : Türkiye’de yüksek bağıl nemin olduğu kıyı bölgelerinde hidrofit bitkiler yoğunken, iç bölgelerde bağıl nemi düşük olduğu sahalarda daha çok kserofit bitkiler bulunur.

16- Çoğunlukla İç Anadolu’nun güneyinde kurak ve alçak çanaklarda bulunan, yıllık yağış miktarı 300 mm’nin altında olan Konya, Ereğli Ovaları ile Obruk Platosu’nda bulunan topraklar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Çernozyom
B) Kestane renkli toprakları
C) Siyerozemler
D) Terra roza
E) Step toprakları

Cevap : C) Siyerozemler

Açıklama : Siyerozemler, İç Anadolu’nun güneyindeki kurak alanlarda bulunan ve yıllık yağış miktarı düşük olan toprak türüdür.

17- Bulutluluk, herhangi bir yerdeki atmosfer olayları yanında yer yüzeyine gelen radyasyon miktarını da son derece etkileyerek bitkilerin ışık-radyasyon isteklerine göre yayılışını da belirler. Bulutluluğun fazla olduğu günlerde bir taraftan güneşten gelen radyasyon bulutlara çarparak yansırken, diğer yandan da yüzeyden yansıyan radyasyon bulutlara çarparak geri döner. Bu nedenle havanın bulutla kaplı olduğu günlerde gece ile gündüz arasındaki sıcaklık farkı çok azalır.
Buna göre yurdumuzdaki yıllık ortalama bujutluluk dağılışı hakkında aşağıdakilerden hangisi yarlıştır?

A) En fazla bulutluluk 10’da 6’nın üzerinde olmak üzere Doğu Karadeniz kıyı kuşağıdır.
B) Yıllık ortalama bulutluluk, ülkemiz genelinde 10’da 6.4-2.8 arasında değişme gösterir.
C) Anadolu’nun kuzey kesiminde bulutluluk 10’da 4-5 arasında değişme gösterir. Güneydoğu Anadolu’da bulutluluk 10’da 9 civarındadır.
D) Güneydoğu Anadolu’da bulutluluk 10’da 9 civarındadır.
E) Orta ve Batı Karadeniz kıyı kuşağında bulutluluk 10’da 5-6 arasındadır.

Cevap : D) Güneydoğu Anadolu’da bulutluluk 10’da 9 civarındadır.

18- Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’nin endemik balık türlerinden biri değildir?

A) Hazar inci balığı
B) Abant balığı
C) Türkiye dokuzgözü
D) Kültür alabalığı
E) Gökçe balığı

Cevap : D) Kültür alabalığı

Açıklama : Kültür alabalığı, endemik bir tür değil, geniş bir coğrafyada yetiştirilen bir balık türüdür.

19- 21. yüzyılın ortalarına doğru sıcaklığın 2oC civarında artması durumunda, Türkiye’nin iklim bölgelerinde aşağıdaki değişimlerden hangisi meydana gelmez?

A) Akdeniz iklim bölgesini etkileyen cepheler, günümüzdeki yerinden kuzeye doğru ilerleyecektir.
B) Akdeniz Bölgesi’ni etkileyen cephe sistemleri, kısmen de olsa İç Anadolu’yu etkisi altına alacaktır.
C) Doğu Anadolu Bölgesi’nde ilkbahar sonu ve yaz başlarında oluşan konveksiyonel yağışlar azalacak; böylece bölge daha az yağış alacaktır.
D) Karadeniz Bölgesi günümüz koşullarına göre daha nemli ve sıcak bir iklimin etkisi altına girecektir.
E) Günümüzde Akdeniz Bölgesi’nde hüküm süren iklim koşulları, Ege ve Marmara Bölgesi’ni etkisi altına alacaktır.

Cevap : C) Doğu Anadolu Bölgesi’nde ilkbahar sonu ve yaz başlarında oluşan konveksiyonel yağışlar azalacak; böylece bölge daha az yağış alacaktır.

20- 100 m yüksekteki Bursa’da 674 mm olan yağış, 1878 m yükseklikteki Uludağ’da 1453 mm’ye çıkar. Bu iki istasyon arasındaki yağış artışı her 100 m’de 43 mm kadardır.
Yukarıda yağış ile hangi faktör arasındaki ilişki ortaya konulmuştur?

A) Yağış ve bitki örtüsü arasındaki ilişki
B) Yağış ve toprak arasındaki ilişki
C) Yağış ve yükselti arasındaki ilişki
D) Yağış ve yarılma arasındaki ilişki
E) Yağış ve deniz arasındaki ilişki

Cevap : C) Yağış ve yükselti arasındaki ilişki

Açıklama : Yükselti arttıkça yağış miktarı da artar; bu ilişki, Bursa ile Uludağ arasındaki yağış farkını açıkça gösterir.