Üstün Zekâlı ve Yetenekli Çocuklar ve Eğitimleri 2024 Mezuniyet Soruları

1. Barbara Clark (1986) tarafından geliştirilen bütünleştirici eğitim modelinin amacı; beyin üzerine araştırmaların bulgularını kullanarak, öğretmenlere evde ve okulda etkili öğretmeye ve öğrenmeye yardımcı olacak düzenli bir rehber sağlamaktır. Bu model insan beyninin ….. , ….., ….. ve ….. olmak üzere başlıca dört fonksiyonunun birleşmesine dayanır.
Yukarıdaki boşluklara sırasıyla aşağıdakilerden hangileri gelmelidir?

A) bilişsel, bilgisel, duygusal, sezgisel
B) sezgisel, duyuşsal, fiziksel, bilişsel
C) bilgisel, duygusal, fiziksel, sezgisel
D) bütünsel, duygusal, sezgisel, fiziksel
E) işlemsel, duyuşsal, varoluşsal, fiziksel

Cevap: B) sezgisel, duyuşsal, fiziksel, bilişsel

Açıklama:

2. Aşağıdakilerden hangisi beyinde sözel dilin anlaşılmasını sağlayan alandır?

A) Broca
B) Prekuneus
C) İnsula
D) Wernicke
E) Korpus kallozum

Cevap: D) Wernicke

Açıklama: Wernicke bölgesi, beynin sol temporal lobunda yer alır ve dilin anlaşılmasından sorumludur. Hasar görmesi durumunda, kişi düzgün cümle kurabilir ancak anlamlı konuşma üretmekte zorlanır.

3. Dabrowski’nin Pozitif Parçalanma Teorisinde yer alan aşırı duyarlılık alanlarından biri değildir?

A) Hayal gücü alanında aşırı duyarlılık
B) Duygusal aşırı duyarlılık
C) Psikomotor aşırı duyarlılık
D) Psikososyal aşırı duyarlılık
E) Duyularla ilgili aşırı duyarlılık

Cevap: D) Psikososyal aşırı duyarlılık

Açıklama: Dabrowski’nin teorisine göre üstün zekalı bireylerde psikomotor, duygusal, duyusal, entelektüel ve hayal gücü alanlarında aşırı duyarlılık gözlemlenebilir. Psikososyal duyarlılık bu kuramda yer almaz.

4. Aşağıdakilerden hangisi endüstri 4.0 ile kişilerin hayatına giren teknolojik gelişmelerden değildir?

A) Yapay zeka teknolojileri
B) Nöroteknoloji
C) Bilgisayarın icadı
D) Artırılmış gerçeklik
E) Veri madenciliği

Cevap: C) Bilgisayarın icadı

Açıklama: Endüstri 4.0, yapay zeka, artırılmış gerçeklik ve veri madenciliği gibi teknolojik gelişmeleri içermektedir. Bilgisayarın icadı ise Endüstri 4.0 öncesi bir gelişmedir.

5. Kristalize zekadan bahseden araştırmacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Spearman
B) Fontana
C) Piaget
D) Cattell
E) Horn

Cevap: D) Cattell

Açıklama: Raymond Cattell, kristalize zekanın yaşla birlikte arttığını ve öğrenilen bilgiye dayalı olduğunu öne sürmüştür.

6. ….., bir çocuğun bir alanda ilerlemesi, ancak başka bir alanda gecikmesi, genellikle üstün zekalılığın erken bir işaretidir.
Yukarıdaki boşluğa uygun olan seçenek aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Eşsiz gelişim
B) Sosyal gelişim
C) Aşırı duyarlı gelişim
D) Bilişsel gelişim
E) Eş zamanlı olmayan gelişim

Cevap: E) Eş zamanlı olmayan gelişim

Açıklama: Eş zamanlı olmayan gelişim, bir çocuğun bir alanda ilerlemesi ancak diğer alanlarda gecikmesi anlamına gelir. Bu, genellikle üstün zekalı çocukların gösterdiği bir özellik olarak tanımlanır.

7. Ruf (2005) üstün zekâlı çocukların davranışları ile zekâları arasındaki ilişkiyi ortaya koyan beş düzeyli bir model sunmuştur. Aşağıdakilerden hangisi en nadir görülen beşinci düzeydeki çocukların davranışlarından biridir?

A) Tamamı 2 yaş civarı yetişkin düzeyde konuşmaya başlar.
B) Tamamı 1 yaşında soyut matematiksel kavramları ve temel matematiksel işlemleri anlamaya başlar.
C) Tamamı 1 yaşlarında bölümlü kitapları okumaya başlar.
D) Tamamı 3 yaş civarı kendine okunan kitapları ezberleyebilir.
E) Çoğu 3 yaş civarı kitap sayfalarını çevirmeye başlar.

Cevap: A) Tamamı 2 yaş civarı yetişkin düzeyde konuşmaya başlar.

Açıklama: Ruf’un modeline göre, beşinci düzeydeki üstün zekalı çocuklar çok erken yaşta yetişkin düzeyde konuşmaya başlayabilir ve bu, oldukça nadir bir durumdur.

8. Müzikal üstün yetenekli bir çocuk en erken hangi yaşlarda gözlemlenebilir?

A) 11-14 yaş
B) 14-15 yaş
C) 2-6 yaş
D) 9-10 yaş
E) 7-8 yaş

Cevap: C) 2-6 yaş

Açıklama: Müzikal yetenekler genellikle çok erken yaşlarda gözlemlenebilir. 2-6 yaş arası, müzikal üstün yeteneklerin ortaya çıkabileceği dönemlerden biridir.

9. Aşağıdakilerden hangisi üstün zekâlı çocuklar için bir tanılama yöntemi değildir?

A) Öğrencilerin akranlarının aday göstermesi
B) Başarı testlerinin uygulanması
C) Tutum ölçekleri uygulanması
D) Ebeveynden alınan bilgiler
E) Standardize testlerin uygulanması

Cevap: C) Tutum ölçekleri uygulanması

Açıklama: Üstün zekalı çocukların tanılanmasında başarı testleri, standardize testler ve ebeveynlerin verdiği bilgiler gibi yöntemler kullanılırken, tutum ölçekleri bu amaç için uygun değildir.

10. Üstün zekalı kişilerin beyin yapısıyla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Prefrontal bölgede kalınlık görülmektedir.
B) Sağ beyin daha baskındır.
C) Korpus kallozum gelişmiştir.
D) Beyinde yalnızca frontal bölge üstün zekalılıkla ilgilidir.
E) Sinaptik bağlantılar daha fazladır.

Cevap: D) Beyinde yalnızca frontal bölge üstün zekalılıkla ilgilidir.

Açıklama: Üstün zekalı bireylerde beyin yapısında sadece frontal bölge değil, diğer birçok bölge de zekanın gelişimi ile ilişkilidir. Dolayısıyla, yalnızca frontal bölgenin etkili olduğunu söylemek yanlıştır.

11. Aşağıdakilerden hangisi üstün zekalı çocukların dil gelişimini etkileyen etmenlerden biri değildir?

A) İki dillilik
B) Gözlemsel etkenler
C) Aile yapısı
D) Sosyoekonomik etkenler
E) Cinsiyet

Cevap: B) Gözlemsel etkenler

Açıklama: Üstün zekalı çocukların dil gelişimi, iki dillilik, aile yapısı ve sosyoekonomik etkenler gibi faktörlerden etkilenir, ancak gözlemsel etkenlerin bu gelişim üzerindeki etkisi sınırlıdır.

12. Üstün zekalılık kavramından ilk bahseden kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Francis Galton
B) Leta Hollingworth
C) Robert Sternberg
D) Joy Paul Guilford
E) Lewis Terman

Cevap: A) Francis Galton

Açıklama: Üstün zekalılık kavramı ilk kez Francis Galton tarafından ortaya atılmıştır. Galton, zekanın kalıtımsal olduğunu savunmuştur.

13. Merkezinde öğrencinin yer aldığı ve öğrencinin ilgisi, hazır bulunuşluğu ve öğrenme profiline göre eğitim programının ögeleri olan içerik, süreç ve üründe uyarlama yapılması aşağıdaki öğretim müdahalelerden hangisidir?

A) Farklılaştırma
B) Tam gün karma sınıflar
C) Hızlandırma
D) Zenginleştirme
E) Gruplama

Cevap: A) Farklılaştırma

Açıklama: Farklılaştırma, öğrencinin bireysel ihtiyaçlarına ve ilgi alanlarına göre eğitim programının uyarlanmasını içerir.

14. “Gardner’ın Çoklu Zekâ Teorisine göre Yön duygusu kuvvetli olan veya hareket ve kumanda kabiliyeti yüksek olan bir kişinin …… zekâsı ileri düzeyde olabilir.”
Yukarıdaki boşluğa getirilebilecek en uygun ifade aşağıdakilerden hangisidir?

A) Müziksel ritmik zeka
B) Görsel-uzamsal
C) Bedensel-kinestetik
D) Mantıksal-matematiksel
E) Sözel-dilsel zeka

Cevap: B) Görsel-uzamsal

Açıklama:

15. Çoklu Zeka Kuramı bilişsel bilim, gelişimsel psikoloji ve nörobilimden yararlanarak her bireyin zeka düzeyinin yetenekler tarafından oluştuğunu ve 8 zeka gücünün var olduğunu savunmaktadır.
Yukarıda açıklamaları verilen Çoklu Zeka Kuramı kim tarafından geliştirilmiştir?

A) Piaget
B) Terman
C) Bruner
D) Vygotsky
E) Gardner

Cevap: E) Gardner

Açıklama: Çoklu Zeka Kuramı, Howard Gardner tarafından geliştirilmiştir ve zekanın çeşitli alanlarda farklı şekillerde ortaya çıktığını savunur.

16. Wallas yaratıcı sürecin ilk modelini önererek; dört aşamadan oluştuğunu ortaya koymuştur. Bu aşamalar hazırlık aşaması; kuluçka evresi, aydınlanma evresi ve doğrulama evresidir. Doğrulama evresinde aşağıdakilerden hangisi gerçekleşmektedir?

A) Fikir değerlendirilip geliştirilir.
B) Bilgi toplanır, konuyla ilgili araştırma yapılır.
C) Fikir üretilir.
D) Konudan uzaklaşılır.
E) Çözüme ulaşılır.

Cevap: A) Fikir değerlendirilip geliştirilir.

Açıklama: Doğrulama evresinde, yaratıcı süreçte ortaya çıkan fikirler değerlendirilir ve geliştirilir. Bu, çözümün doğruluğunun test edildiği aşamadır.

17. Üstün zekalı ve yetenekli çocuklara bilginin işlenmesinde daha yüksek bir işlem hızı görülmektedir. Aşağıdakilerden hangisi yüksek işlem hızını sağlayan özelliklerden biri değildir?

A) Zengin kelime dağarcığı
B) Hafıza
C) Akıl yürütme stratejisi
D) Dikkat yetenekleri
E) Duygular

Cevap: E) Duygular

Açıklama: Üstün zekalı bireylerde yüksek işlem hızı zengin kelime dağarcığı, hafıza ve dikkat yetenekleri gibi faktörlere bağlıdır. Duygular işlem hızını doğrudan etkileyen bir faktör değildir.

18. Aşağıdaki kuramcılardan hangisi üstün zekâyı açıklamak için şans faktöründen bahseder?

A) Robert Sternberg
B) Abraham Tannenbaum
C) Françoys Gagné
D) Louis Thurstone
E) Joseph Renzulli

Cevap: B) Abraham Tannenbaum

Açıklama: Tannenbaum, üstün zekayı açıklarken şans faktörünü de önemli bir etken olarak görmüştür. Ona göre üstün zekalı bireylerin başarıları şansa bağlı bazı durumlarla şekillenebilir.

19. Aşağıdakilerden hangisi, iki kere farklı bir çocuk değildir?

A) Yüksek IQ sahibi ve otizmi olan
B) Yüksek IQ sahibi ve işitme kaybı olan
C) Yüksek IQ sahibi ve yazma güçlüğü olan
D) Yüksek IQ sahibi ve diyabet hastası olan
E) Yüksek IQ sahibi ve resim alanında üstün yetenekli

Cevap: E) Yüksek IQ sahibi ve resim alanında üstün yetenekli

Açıklama: “İki kere farklı” terimi, üstün zekalı çocukların aynı zamanda özel eğitim gerektiren bir farklılığa sahip olduğunu ifade eder. Resim alanında yetenekli olmak, özel eğitim gerektiren bir farklılık olarak değerlendirilmez.

20. Renzulli’nin Üç Halka Kuramı ile Sternberg’in Üçlü Saç Ayağı Kuramının ortak yanı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pratik zeka
B) Çevresel destek
C) Yaratıcılık
D) Analitik zeka
E) Görev sorumluluğu

Cevap: C) Yaratıcılık

Açıklama: Hem Renzulli’nin Üç Halka Kuramı hem de Sternberg’in Üçlü Saç Ayağı Kuramı, yaratıcılığı zekanın önemli bir bileşeni olarak görmektedir.