Spor Psikolojisi 2023-2024 Vize Soruları

Spor Psikolojisi 2023-2024 Vize Soruları

1. Aşağıdakilerden hangisi sportif performansın bileşenlerinden değildir?

A) Taktiksel
B) Teknik
C) İşlevsel
D) Zihinsel
E) Fiziksel

Cevap: C) İşlevsel

Açıklama: Sportif performansın bileşenleri; taktiksel, teknik, zihinsel ve fiziksel bileşenlerden oluşur. İşlevsel terimi burada yer almaz.

2. Hayal edenin kendi kontrolünden doğan, gerçek uyaranların olmadığı, sözde duyumsal, algısal ve duygusal özellikler içeren hafıza bilgisinden yaratılmış deneyimlerin zihinde yaşatılması ve tekrar yaratılmasına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) İmgeleme
B) Düş
C) Hayal
D) Rüya
E) Gündüz düşü

Cevap: A) İmgeleme

Açıklama: İmgeleme, gerçek dışı uyaranlar yerine zihinsel deneyimlerin yaratıldığı bir süreçtir ve spor psikolojisinde de önemli bir tekniktir.

3. Problem çözmeyi kolaylaştırmak için sporcular aşağıdaki aşamalardan hangisine başvurmazlar?

A) Her çözümün sonuçlarını keşfetme
B) Tüm olası çözümleri listeleme
C) Problemi parçalara ayırma
D) Tümdengelen bir anlayış belirleme
E) Sorunu tanımlama

Cevap: D) Tümdengelen bir anlayış belirleme

Açıklama: Spor psikolojisinde problem çözme daha çok tümevarımcı yöntemlerle yapılır. Tümdengelen anlayış genel olarak bilimsel süreçlerde daha yaygındır.

4. İmgeleme yapıldığında, hareketin gerçeğine eşdeğer nöral yollarda aktiviteler meydana geldiğini ve nöral ağları güçlendiği için hareketin daha kolay gerçekleştiğini öne süren imgeleme kuramı/modeli aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yüklemleme Kuramı
B) Psiko-Nöromüsküler Kuram
C) Dikkat-Uyarılmışlık Düzenleme Kuramı
D) İmgelemenin Dört Bileşen Modeli
E) Sembolik Öğrenme Kuramı

Cevap: B) Psiko-Nöromüsküler Kuram

Açıklama: Psiko-Nöromüsküler Kuram, zihinsel imgelemenin motor becerileri ve kasları güçlendirdiğini savunan bir yaklaşımdır.

5. Sporcunun imgelemeyi nerede ve ne zaman yapacağına, neyi neden imgeleyeceğine sorular arayan kuram/model aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sembolik Öğrenme Kuramı
B) Dikkat-Uyarılmışlık Düzenleme Kuramı
C) Yüklemleme Kuramı
D) Psiko-Nöromüsküler Kuram
E) İmgelemenin Dört Bileşen Modeli

Cevap: E) İmgelemenin Dört Bileşen Modeli

Açıklama: İmgelemenin Dört Bileşen Modeli, sporcularda imgeleme tekniklerinin ne zaman ve neden kullanılacağını anlamaya yönelik bir yaklaşımdır.

6. Uyarılmışlık ve kaygı düzeyinin ölçümünde aşağıdaki yöntemlerden hangisi kullanılmamaktadır?

A) Davranışsal gözlemler
B) Fizyolojik ölçümler
C) Performans testleri
D) Envanterler
E) Biyokimyasal ölçümler

Cevap: C) Performans testleri

Açıklama: Uyarılmışlık ve kaygı düzeyinin ölçümünde fizyolojik ve davranışsal yöntemler kullanılır, performans testleri bu ölçüm için uygun değildir.

7. Uyarılmışlık ve performans arasındaki ilişkinin ters U biçiminde görselleştirildiği, performansın düşük ve yüksek seviyelerinde uyarılmanın daha kötü olduğu, orta noktalarda ise en iyisi olduğunu iddia eden uyarılmışlık kuramı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Katastrof Kuramı
B) Optimal İşlev Görme Bölgesi
C) Hür İrade Kuramı
D) Yerkes-Dodson Kuramı
E) Hedefi Gerçekleştirme Kuramı

Cevap: D) Yerkes-Dodson Kuramı

Açıklama: Yerkes-Dodson Kuramı, uyarılmışlık ile performans arasındaki ilişkiyi açıklayan bir teoridir. Orta düzeyde uyarılmışlık en iyi performansa yol açar.

8. Aşağıdakilerden hangisi Aşamalı (İlerleyen) Gevşeme Antrenmanının özelliklerinden değildir?

A) Kaslar 30-40 sn gerilir ve gevşetilir.
B) Sporcuda kas gerginliğinin nasıl bir his olduğuna dair farkındalık oluşur.
C) Aynı anda tüm kas grupları kasılıp, gevşetilir.
D) Kaslarının sırayla yaklaşık 5-7 sn gerilip, gevşetilmesidir.
E) Temelini Edmond Jacobson oluşturmuştur.

Cevap: C) Aynı anda tüm kas grupları kasılıp, gevşetilir.

Açıklama: Aşamalı gevşeme antrenmanında kaslar sırayla gerilir ve gevşetilir, aynı anda tüm kas gruplarını çalıştırma söz konusu değildir.

9. Soruna yol açan problem ile ilgilenip, strese neden olan olayları bilgiye ve planlı eylemlere odaklı akılcı tepkiler ile aktif bir şekilde çözmeye çalışan stresle başa çıkma yöntemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sorunu tanımlaya başa çıkma stratejisi
B) Duyguya odaklanan başa çıkma stratejisi
C) Duyguyu tanımlayan başa çıkma stratejisi
D) Olayı anlatan başa çıkma stratejisi
E) Probleme odaklanan başa çıkma stratejisi

Cevap: E) Probleme odaklanan başa çıkma stratejisi

Açıklama: Probleme odaklanan başa çıkma stratejisi, problem çözme ve stres yönetimine yönelik bir stratejidir.

10. Kaygı ve stres duygusu beraberinde ne tür belirtiler meydana gelir?

A) Fizyolojik, bilişsel, davranışsal
B) Nörolojik, psikolojik, davranışsal
C) Davranışsal, psikomotor, zihinsel
D) Psikolojik, zihinsel, fiziksel
E) Nörolojik, zihinsel, düşünsel

Cevap: A) Fizyolojik, bilişsel, davranışsal

Açıklama: Kaygı ve stres fizyolojik, bilişsel ve davranışsal belirtilerle ortaya çıkar, bu da bireyin günlük işlevlerini etkileyebilir.

11. ….. spor ortamlarında performans odaklı bir yaklaşımla sporcular, antrenörler, aile gibi sporun ajanları incelenirken; ….. serbest zamanlarda yaşam kalitesi ve psikolojik iyi oluşu arttırmak odaklı bir yaklaşım ile serbest zaman faaliyetlerine katılan bireyleri incelenir. Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere sırasıyla aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?

A) Spor psikolojisinde – egzersiz psikolojisinde
B) Psikolojide – egzersiz psikolojisinde
C) Psikolojide – spor psikolojisinde
D) Spor psikolojisinde – psikolojide
E) Egzersiz psikolojisinde – spor psikolojisinde

Cevap: A) Spor psikolojisinde – egzersiz psikolojisinde

Açıklama: Spor psikolojisi, performans odaklı bir yaklaşımla ele alınırken egzersiz psikolojisi, bireyin yaşam kalitesini ve iyi oluşunu artırmayı amaçlar.

12. ….. spor psikoloğu, psikolojik beceri antrenmanları, gevşeme çalışmaları, hedef belirleme, dikkat ve konsantrasyon çalışmaları, zihinsel antrenman gibi konularda sporcu ve antrenörlere yardımcı olur. ….. spor psikoloğu, sporcuların yaşadıkları depresyon, intihar, yeme bozukluğu, kişilik problemleri gibi klinik problemlere yardımcı olur.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdaki ifadelerden hangisi gelmelidir?

A) Eğitici – Klinik
B) Araştırmacı – Klinik
C) Klinik – Eğitici
D) Eğitici – Araştırmacı
E) Eğitici – Uygulamacı

Cevap: A) Eğitici – Klinik

Açıklama: Eğitici spor psikoloğu performans geliştirmeye yönelik çalışır, klinik spor psikoloğu ise psikolojik rahatsızlıklara destek sağlar.

13. Aşağıdakilerden hangisinde imgeleme modellerinden “Üç Kod Modeli”nin unsurları doğru verilmiştir?

A) Hayal etmenin görsel boyutu, alış-veriş ilişkisi, manası
B) Hayal etmenin işitsel boyutu, amaç-sonuç ilişkisi, imgelemenin anlamı
C) Hayal etmenin hissi boyutu, uyaran-tepki ilişkisi, içeriği
D) Hayal etmenin görsel boyutu, uyaran-tepki ilişkisi, imgelemenin anlamı
E) Hayal etmenin görsel boyutu, uyaran-tepki ilişkisi, zamanı

Cevap: D) Hayal etmenin görsel boyutu, uyaran-tepki ilişkisi, imgelemenin anlamı

Açıklama: Üç Kod Modeli, imgelemenin görsel boyutu ve uyaran-tepki ilişkisini temel alır.

14. Spor psikolojisi alanında spor bilimleri perspektifinden ele alınan konular aşağıdaki seçeneklerin hangisinde doğru verilmiştir?

A) Psikoloji kuramları, psikolojik danışmanlık, kişilik
B) Problemli davranışlar, psikolojik danışmanlık, kişilik
C) Motor beceri, motor kontrol, motor öğrenme
D) Psikolojik rehberlik, danışmanlık, psikiyatrik sorunlar
E) Gelişim psikolojisi, psikoloji kuramları, kişilik

Cevap: C) Motor beceri, motor kontrol, motor öğrenme

Açıklama: Spor psikolojisi motor becerilerin, motor kontrolün ve öğrenmenin geliştirilmesiyle ilgilenir.

15. Aşağıdakilerden hangisi duyguya odaklanan başa çıkma stratejilerinden değildir?

A) Meditasyon
B) Proaktif davranış
C) Otojenik antrenman
D) Aşamalı gevşeme
E) Nefes egzersizleri

Cevap: B) Proaktif davranış

Açıklama: Proaktif davranış, duyguya odaklanan stratejiden ziyade sorun çözmeye yönelik bir stratejidir.

16. …..; endişe, korku, gerginlik ve fizyolojik uyarılmışlıktaki artış ile karakterize edilen anlık, geçici, öznel duygusal durumdur. ….. ise belirli çevresel durumları sürekli tehdit edici olarak algılama durumudur.
Yukarıdaki metinde boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Somatik kaygı – Bilişsel kaygı
B) Sürekli kaygı – Durumluk kaygı
C) Bilişsel kaygı – Sürekli kaygı
D) Durumluk kaygı – Somatik kaygı
E) Durumluk kaygı – Sürekli kaygı

Cevap: E) Durumluk kaygı – Sürekli kaygı

Açıklama: Durumluk kaygı geçici bir durumken, sürekli kaygı bireyin uzun süreli stres ve tehdit algısına dayanır.

17. Spor psikolojisinin profesyonelleşmesi konusunu ilk gündeme getiren kuruluş aşağıdakilerden hangisidir?

A) İngiliz Spor Psikolojisi Derneği
B) Egzersiz ve Spor Psikolojisi Derneği
C) Kanada Spor Psikolojisi Derneği
D) Uygulamalı Spor Psikolojisi Derneği
E) Amerika Olimpiyat Komitesi

Cevap: E) Amerika Olimpiyat Komitesi

Açıklama:

18. Selye (1985) uzun süren stresli durumlarda üç safhanın yaşanacağını belirtmiştir:
….. safhası: Adrenalin ve noradrenalinin kandaki düzeyinin arttığı safhadır.
….. safhası: Vücudun direnci stres verici duruma karşı normalin üzerine çıkar. Bu durumdan kaçmak veya ona uyum sağlamak zorunda olduğundan vücut direnci düşer.
….. safhası: Organizmanın sürekli tetikte olması sonucu enerji rezervlerinin tükenmesi sonucu organizmanın çökmesidir.
Yukarıda boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Direnme, Tükenme, Alarm
B) Tükenme, Alarm, Direnme
C) Alarm, Tükenme, Direnme
D) Alarm, Direnme, Tükenme
E) Direnme, Alarm, Tükenme

Cevap: D) Alarm, Direnme, Tükenme

Açıklama: Stresin bu üç aşaması; alarm, direnme ve tükenme safhalarıdır. Bu süreçler stresin etkilerini açıklar.

19. Gelecekte istenmeyen olaylara engel olmak veya ortadan kaldırmak için öngörü oluşturma ve otomatik karar verme araçlarını kullanma becerisi olarak tanımlanan davranış aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bilişsel davranış
B) Proaktif davranış
C) Spor davranışı
D) Motor davranış
E) Egzersiz davranışı

Cevap: B) Proaktif davranış

Açıklama: Proaktif davranış, gelecekte olumsuz olayları önlemek için tedbir almayı ve planlamayı içeren bir davranış türüdür.

20. Aşağıdakilerden hangisi sporda imgelemenin kullanıldığı alanlardan biridir?

A) Beceriyi azaltmak
B) Konsantrasyonu geliştirmek
C) Uyarılmışlığı arttırmak
D) Isınma çalışmaları
E) Dikkati azaltmak

Cevap: B) Konsantrasyonu geliştirmek

Açıklama: İmgeleme sporda konsantrasyonu geliştirmek, performansı artırmak gibi çeşitli amaçlarla kullanılan bir tekniktir.