Temel Laboratuvar Uygulama ve Prensipleri 2023-2024 Vize Soruları

1- Yüz mililitresinde istenen yüzde kadar madde içeren çözeltilere ne ad verilmektedir?

A) Osmolar çözelti
B) Molar çözelti
C) Yüzde çözelti
D) İzotonik çözelti
E) Normal çözelti

Cevap: C) Yüzde çözelti

Açıklama: Yüz mililitresinde istenen yüzde kadar madde içeren çözeltiler “yüzde çözelti” olarak adlandırılır.

2- Az miktardaki sıvı kimyasalların transferi için kullanılan ve bir ucu sıvıya daldırılıp diğer ucundan vakumlayarak içine bir miktar sıvı çekilen derecelendirilmiş cam borulara ne denir?

A) Büret
B) Beher glass
C) Baget
D) Mezür
E) Pipet

Cevap: E) Pipet

Açıklama: Pipet, az miktardaki sıvı kimyasalların transferi için kullanılan derecelendirilmiş cam borulardır.

3- Litresinde bir molekül gram yani bir mol madde bulunan çözeltilere verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Normal çözelti
B) Yüzde çözelti
C) Molar çözelti
D) İzotonik çözelti
E) Osmolar çözelti

Cevap: C) Molar çözelti

Açıklama: Bir litre çözelti içinde bir mol madde bulunan çözeltiler molar çözeltilerdir.

4- Lambert-Beer kanununa göre:
I. İçinde çözelti bulunan bir küvetten geçen ışığın transmittansı ışık yolunun artmasıyla azalır.
II. İçinde çözelti bulunan bir küvetten geçen ışığın transmittansı küvet çapının artmasıyla azalır.
III. Dilüe çözeltinin absorbansı çözeltinin konsantrasyonu ile doğru orantılıdır.
IV. Dilüe çözeltinin absorbansı çözeltinin konsantrasyonu ile ters orantılıdır.
Yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) I ve IV
C) Yalnız II
D) Yalnız III
E) I, II ve III

Cevap: A) I ve II

Açıklama:

5- Aşağıdakilerden hangisi mikrobiyolojide sterilizasyon ve mutasyon oluşturmak için kullanılan radyoaktif ışın türlerinden biri değildir?

A) Gama ışınları
B) Katot ışınları
C) Spektral radyasyon
D) X ışınları
E) UV ışınları

Cevap: C) Spektral radyasyon

Açıklama: Spektral radyasyon mikrobiyolojide sterilizasyon için kullanılmaz.

6- Aşağıdaki ifadelerden hangisi normal çözeltiler için söylenebilir?

A) Doymuş çözeltilerdir.
B) Molekül ağırlığının dansiteye bölünmesi ile hesaplanmaktadırlar.
C) Litresinde bir ekvivalan madde içeren çözeltilerdir.
D) Molekül ağırlığının tesir değerliği ile çarpımı sonucu hesaplanmaktadırlar.
E) Yüz mililitresinde istenen yüzde kadar madde içermektedirler.

Cevap: C) Litresinde bir ekvivalan madde içeren çözeltilerdir.

Açıklama: Normal çözeltiler, litre başına bir ekvivalan madde içeren çözeltilerdir.

7. Sterilizasyon amacıyla kullanılan filtrelerin por çapları değişkenlik gösteririr.
Aşağıdaki filtre por çapı birimlerinden hangisi süzme ile sterilizasyonda viruslardan arındırmak amacıyla kullanılır?

A) Mikrometre /um
B) Dekametre/dkm
C) Gigametre /gm
D) Desimetre / dm
E) Nanometre/nm

Cevap: E) Nanometre/nm

Açıklama: Virüsler, bakterilere göre çok daha küçük boyutlardadır. Süzme ile sterilizasyonda virüslerden arındırmak için, filtrelerin por çapı nanometre (nm) düzeyinde olmalıdır. Nanometre boyutlarındaki filtreler, virüslerin boyutlarına uygun olacak şekilde ince bir filtrasyon sağlar ve virüslerin geçişini engeller. Mikrometre boyutundaki filtreler ise bakterileri yakalamak için kullanılırken, virüsler çok daha küçük olduğu için nanometre boyutunda filtrelere ihtiyaç vardır.

8- Aşağıdaki örneklerden hangisi anaerob kültür için uygun değildir?

A) Kemik iliği aspirati
B) Boğaz svabı
C) Sinüs aspirati
D) Safra
E) Kan

Cevap: B) Boğaz svabı

Açıklama: Boğaz svabı aerobik bakteriler için uygundur, anaerob bakteriler için uygun değildir.

9- Aşağıda yazılı inceleme örneklerinden hangisi, derin dökülmüş Stuart ya da Cary-Blair besi yeri içinde laboratuvara gönderilmelidir?

A) ELISA için gönderilen serum örnekleri
B) Taylorella equigenitalis şüpheli kısraktan vajinal svab
C) Meme yangısı şüpheli hayvandan alınan süt örnekleri
D) Mantar infeksiyonu şüpheli idrar örnekleri
E) Anaerob ekim için gönderilen svab örnekleri

Cevap: E) Anaerob ekim için gönderilen svab örnekleri

Açıklama: Anaerob ekim için alınan örnekler Stuart veya Cary-Blair besiyeri ile gönderilmelidir.

10- Sterilizasyon yönteminin seçiminde dikkat edilmesi gereken birçok faktör/koşul bulunmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bunlardan biri değildir?

A) Maddenin kimyasal maddelerle geçimli olup olmaması
B) Laboratuvar çalışanının alışkanlıkları
C) Maddenin fiziksel koşullara (sıcak, soğuk vb.) dayanıklılığı
D) Laboratuvarda bulunan cihaz ve malzemeler
E) Madde içinde/üzerinde bulunan mikroorganizmanın dayanıklılığı

Cevap: B) Laboratuvar çalışanının alışkanlıkları

Açıklama: Sterilizasyon yönteminin seçimi, maddelerin fiziksel ve kimyasal koşullara dayanıklılığına göre yapılmalıdır, çalışanların alışkanlıklarına göre değil.

11- Santrifügasyon için aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Merkezkaç kuvveti gerçek bir kuvvettir ve ona karşı gelişen kuvvete merkezcil kuvvet denir.
B) Santrifügasyon sonucu üstte kalan kısma süpernatant, çöken kısma presipitat denir.
C) Santrifüje tüpleri yerleştirirken hepsinin eşit ağırlıkta olmalarına gerek yoktur.
D) Santrifüj kuvveti sadece yarıçap değişkenine bağlıdır.
E) Bir solüsyonda solventten daha yoğun bir dansiteye sahip olan partiküller yüzmekte, daha hafif olan partiküller batmaktadır.

Cevap: B) Santrifügasyon sonucu üstte kalan kısma süpernatant, çöken kısma presipitat denir.

Açıklama: Santrifügasyon sonucu oluşan sıvının üstte kalan kısmı süpernatant, altta kalan kısmı presipitat olarak adlandırılır.

12- Aşağıdakilerden hangisi laboratuvar çalışması esnasında alınabilecek korunma önlemlerinden biri değildir?

A) Baret takmak
B) Laboratuvar gözlüğü kullanmak
C) Önlük giymek
D) Takıları çıkarmak
E) Saçları toplamak

Cevap: A) Baret takmak

Açıklama: Laboratuvarda koruma önlemleri olarak laboratuvar gözlüğü, önlük ve saç toplamak önemlidir; baret ise gerekli değildir.

13- Gövde kısımları konik, altları düz, boyun kısımları dar, ısıya dayanıklı, ağızları şilifli ya da şilifsiz cam laboratuvar malzemelerine ne ad verilmektedir?

A) Mezür
B) Erlenmayer
C) Beher glass
D) Büret
E) Havan

Cevap: B) Erlenmayer

Açıklama: Erlenmayerler, genellikle ısıya dayanıklı ve sıvı maddelerin karıştırılmasında kullanılan cam malzemelerdir.

14- Mikroorganizmaların üretilmesinde kullanılan canlı ortamlar olan doku kültürü, deney hayvanı ve embriyolu yumurta için aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Deney hayvanları mikroorganizmaların in vitro olarak üretildiği ortamlardır.
B) Doku kültürleri mikroorganizmaların in vitro olarak üretildiği ortamlardır.
C) 9-12 günlük embriyolu tavuk yumurtasında allantoik boşluk inokülasyon için kullanılır.
D) Germ free hayvanların vücudunda herhangi bir mikroorganizma ve antikor bulunmaz.
E) Embriyolu tavuk yumurtası spesifik patojen free olmalıdır.

Cevap: A) Deney hayvanları mikroorganizmaların in vitro olarak üretildiği ortamlardır.

Açıklama: Deney hayvanları mikroorganizmaların in vivo üretildiği ortamlardır, in vitro değil.

15- Tehlikeli sıvı kimyasallar pipetlenirken aşağıdakilerden hangisi mutlaka kullanılmalıdır?

A) Puar
B) Ağız
C) Kurşun yelek
D) Maşa
E) Dudak kremi

Cevap: A) Puar

Açıklama: Tehlikeli sıvı kimyasallar pipetlenirken ağız yerine puar kullanılması gerekir.

16- Kan kültürü için aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kanda bulunan bakterileri saptamak amacıyla yapılır.
B) Örnek miktarı incelenecek hastalık için uygun olmalıdır.
C) Aseptik teknik ile örnek alınmalıdır.
D) Örnek hastanın ateşli olduğu dönemde alınmalıdır.
E) Örnekler soğuk zincirde laboratuvara ulaştırılmalıdır.

Cevap: E) Örnekler soğuk zincirde laboratuvara ulaştırılmalıdır.

Açıklama: Kan kültürü örnekleri oda sıcaklığında laboratuvara ulaştırılmalıdır, soğuk zincirde değil.

17- Hassas sıvı hacim ölçümleri için aşağıdakilerden hangisi kullanılmaktadır?

A) Erlenmayer
B) Beher glass
C) Kroze
D) Mezür
E) Balon

Cevap: D) Mezür

Açıklama: Mezür, hassas sıvı hacim ölçümlerinde kullanılan bir laboratuvar malzemesidir.

18- Besiyerleri ve kullanım amaçları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Kanlı agar birçok bakterinin üretilmesi amacıyla kullanılan zenginleştirilmiş temel besiyeridir.
B) MacConkey agar, Gram negatif bakterilerin laktoz fermentasyon özelliklerine göre ayrılması amacıyla sıklıkla kullanılan selektif bir besiyeridir.
C) Dermatofit test medium, dermatofitoz etkenlerinin üretilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
D) Edwards medium, barsakta bulunan Gram negatif bakterilerin üretilmesi amacıyla kullanılmaktadır.
E) Mannitol salt agar, patojen stafilokokların ayrılmasında kullanılmaktadır.

Cevap: D) Edwards medium, barsakta bulunan Gram negatif bakterilerin üretilmesi amacıyla kullanılmaktadır.

Açıklama: Edwards medium, Streptococcus bakterilerinin üretimi için kullanılan bir besiyeridir.

19- Aşağıdaki ifadelerden hangisi laboratuvarda uyulması gereken kurallardandır?

A) Laboratuvarda çalışırken takı takılması kişinin zevkine göre değişmektedir.
B) Laboratuvarda her zaman şakalar yapılabilir.
C) Laboratuvar malzemeleri kullanıldıktan sonra temizlenmeden oldukları gibi bırakılmalıdır.
D) Laboratuvara mutlaka uzun kollu beyaz önlükle girilmelidir.
E) Laboratuvara yiyecekle ve içecekle girilmesinde sakınca yoktur.

Cevap: D) Laboratuvara mutlaka uzun kollu beyaz önlükle girilmelidir.

Açıklama: Laboratuvar güvenliği için uygun koruyucu ekipman, örneğin uzun kollu önlük, kullanılmalıdır.

20- Bir pH skalasında 7 ne anlama gelmektedir?

A) Çözelti kuvvetli asittir
B) Çözelti asittir
C) Çözelti zayıf alkalidir
D) Çözelti nötrdür
E) Çözelti alkalidir

Cevap: D) Çözelti nötrdür

Açıklama: pH 7, çözeltinin nötr olduğunu gösterir; ne asidik ne de baziktir.