Osmanlı Tarihi (1789-1908) 2023-2024 Vize Soruları

1- 1821 Rum İsyanı hangi bölgede bağımsızlıkla sonuçlanmıştır?

A) Mora
B) Girit
C) Eflak
D) Boğdan
E) Besarabya

Cevap: A) Mora

Açıklama: 1821 Rum İsyanı, Mora Yarımadası’nda bağımsızlıkla sonuçlanmıştır.

2- 1839 Tanzimat Fermanı hangi padişah döneminde ilan edilmiştir?

A) Abdülmecit
B) Abdülaziz
C) III. Selim
D) II. Mahmut
E) II. Abdülhamit

Cevap: A) Abdülmecit

Açıklama: Tanzimat Fermanı, Sultan Abdülmecit döneminde ilan edilmiştir.

3- Yunanistan’ın tam bağımsızlığını sağlayan 3 Şubat 1830 tarihli Londra Antlaşması’nı İngiltere, Fransa ve Rusya hangi statüde imzalamışlardır?

A) Tarafsız devletler
B) Gözlemci devletler
C) İhtilaflı devletler
D) Hasim devletler
E) Kurucu devletler

Cevap: E) Kurucu devletler

Açıklama: İngiltere, Fransa ve Rusya Yunanistan’ın bağımsızlığını kurucu devletler olarak garanti etmişlerdir.

4- Kırım Harbi sürecinde İstanbul’da ilk belediye teşkilatı olan Şehremaneti 1854 yılında oluşturulduğunda, hangi eski kurum lağvedilmiştir?

A) Kapikethüdalığı
B) Nakibüleşraflık
C) İhtisap Nezareti
D) Hazine-i Hassa Nazırlığı
E) Bostancıbaşılık

Cevap: C) İhtisap Nezareti

Açıklama: İstanbul’daki ilk belediye teşkilatı olan Şehremaneti kurulduğunda İhtisap Nezareti kaldırılmıştır.

5- Osmanlı’da telgraf ilk defa hangi dönemde kullanılmıştır?

A) 93 Harbi
B) Kırım Harbi
C) Balkan Savaşları
D) II. Meşrutiyet
E) Nizam-ı Cedit

Cevap: B) Kırım Harbi

Açıklama: Osmanlı Devleti’nde telgraf ilk defa Kırım Harbi (1853-1856) sırasında kullanılmıştır. Bu savaş sırasında haberleşmenin hızlı bir şekilde sağlanması gereği duyulmuş ve telgraf, Osmanlı’nın modernleşme çabalarının bir parçası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Telgraf hatları sayesinde Osmanlı ordusu ile komuta merkezleri arasındaki iletişim hızlandırılmıştır. Kırım Harbi, Osmanlı’nın teknolojik yeniliklere açık olduğunu gösteren önemli bir dönemdir.

6- Osmanlı Devleti’nin 16. Yüzyıl sonlarından itibaren güç kaybetmeye başlamasının ve buhran dönemine girmesinin sebepleri arasında hangisi gösterilemez?

A) Toprak sisteminin bozulması
B) Portekizlilerle denizlerde mücadele
C) Askeri başarısızlıklar
D) Alman Birliğinin kurulması
E) Ticaret gelirlerinin azalması

Cevap: D) Alman Birliğinin kurulması

Açıklama: Osmanlı’nın güç kaybetmesi, 16. yüzyıldan itibaren farklı sebeplerden kaynaklanmıştır ancak Alman Birliği’nin kurulması bu süreçten daha sonra olmuştur.

7- Aşağıdakilerden hangisi 1804’te başlayan Sırp İsyanının sebeplerinden biri değildir?

A) Demiryolu yatırımı yapılmaması
B) Milliyetçilik akımı
C) Yöneticilerin haksız tutumları
D) Avusturya ile yapılan mücadeleler
E) Devlet otoritesinin zayıflaması

Cevap: A) Demiryolu yatırımı yapılmaması

Açıklama: Sırp İsyanı, demiryolu yatırımları gibi sebeplerden değil, Osmanlı yönetimine karşı milliyetçilik akımı ve yönetim hatalarından kaynaklanmıştır.

8- Mısır İsyanı’nda Mehmet Ali Paşa’yı destekleyen Fransa’nın esas amacı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğu Akdeniz’de etkin olmak
B) Mısır tarihine duyulan hayranlık
C) İngiltere ile rekabetten kaçınmak
D) Rusya’yı Karadeniz’e hapsetmek
E) Osmanlı ile ilişkilerini geliştirmek

Cevap: A) Doğu Akdeniz’de etkin olmak

Açıklama: Mısır İsyanı sırasında Fransa, Mehmet Ali Paşa’yı destekleyerek Doğu Akdeniz’deki nüfuzunu artırmayı amaçlamıştır. Fransa’nın esas amacı, bölgedeki stratejik ve ticari çıkarlarını korumak ve genişletmekti. Mısır, hem coğrafi konumu hem de ticaret yolları üzerindeki önemi nedeniyle Fransa için kritik bir öneme sahipti. Bu nedenle, Mehmet Ali Paşa’nın güçlenmesi, Fransa’nın Doğu Akdeniz’deki etkinliğini artırma stratejisine hizmet ediyordu.

9- Kırım Harbi sonrası imzalanan 1856 Paris Antlaşması’nın hangi maddesi, galip Osmanlı Devleti’ni mağlup Rusya ile aynı kısıtlamaya tabi tutmuştur?

A) Tuna Nehri girişinin Rusya’ya bırakılması
B) Toprak bütünlüğünün Avrupalılarca garanti verilmesi
C) Islahat Fermanının takdir edilmesi
D) Aland Adalarının İsveç’e bırakılması
E) Karadeniz’in silahsızlandırılması

Cevap: E) Karadeniz’in silahsızlandırılması

Açıklama: Karadeniz’in silahsızlandırılması maddesi, Osmanlı ve Rusya’yı aynı kısıtlamalara tabi tutmuştur.

10- Sultan III. Selim döneminde Ordunun mühendis ihtiyacını karşılamak amacıyla 1795 yılında açılan Mühendishane-i Berrî-i Hümayun (Kara Mühendishanesi) müfredatında hangi ders yer almamıştır?

A) Cebir
B) Trigonometri
C) Coğrafya
D) Anatomi
E) Geometri

Cevap: D) Anatomi

Açıklama: Mühendishane-i Berrî-i Hümayun müfredatında anatomi dersi yer almamıştır.

11- Mekke ve Medine’nin tehdit altına düşmesine neden olan Vehhabi İsyanı, hangi paşa tarafından bastırılmıştır?

A) Mustafa Reşit Paşa
B) Koca Yusuf Paşa
C) Kavalalı Mehmet Ali Paşa
D) Cezzar Ahmet Paşa
E) Alemdar Mustafa Paşa

Cevap: C) Kavalalı Mehmet Ali Paşa

Açıklama: Vehhabi İsyanı, Kavalalı Mehmet Ali Paşa tarafından bastırılmıştır.

12- Sultan III. Selim döneminde bahriyedeki reformları yürütmek amacıyla aynı zamanda Sultan’ın süt kardeşi olan hangi devlet adamı Kaptanıderya olarak görevlendirilmiştir?

A) Kayserili Ahmet Paşa
B) Piyale Paşa
C) Bozcaadalı Hasan Hüsnü Paşa
D) Barbaros Hayrettin Paşa
E) Küçük Hüseyin Paşa

Cevap: E) Küçük Hüseyin Paşa

Açıklama: Küçük Hüseyin Paşa, Sultan III. Selim döneminde deniz reformları için görevlendirilmiştir.

13- Aşağıdakilerden hangisi Sultan III. Selim dönemi Nizam-ı Cedit yeniliklerinin amaçları arasında yer almaktadır?

A) Darülfünun kurulması
B) Gayrimüslimlerin askere alınması
C) Modern ordu kurulması
D) Kanun-ı Esasi hazırlanması
E) Demiryollarının yaygınlaşması

Cevap: C) Modern ordu kurulması

Açıklama: Sultan III. Selim döneminde modern bir ordu kurulması Nizam-ı Cedit yeniliklerinin temel amacıdır.

14- Osmanlı Devleti, 1821 Rum İsyanına katılan Girit Adası’nın yönetimini hangi paşaya vermiştir?

A) Keçecizade Fuat Paşa
B) Hüsrev Mehmet Paşa
C) Mehmet Emin Ali Paşa
D) Koca Yusuf Paşa
E) Kavalalı Mehmet Ali Paşa

Cevap: E) Kavalalı Mehmet Ali Paşa

Açıklama: Osmanlı Devleti, 1821 Rum İsyanı sırasında Girit Adası’nda denetimi sağlamak amacıyla yönetimi Kavalalı Mehmet Ali Paşa’ya vermiştir. Mehmet Ali Paşa, Mısır valisiydi ve Osmanlı Devleti’ne bağlıydı. Osmanlı’nın Girit’teki isyanı bastırmak için Mısır’dan yardım istemesi üzerine Mehmet Ali Paşa, bu görevi üstlenmiş ve oğlu İbrahim Paşa’yı adaya göndererek isyanı bastırmada önemli bir rol oynamıştır. Bu olay, Mehmet Ali Paşa’nın Osmanlı üzerindeki etkisini daha da artırmıştır.

15- Sultan III. Ahmet (1703-1730) dönemi literatürde hangi adla anılmaktadır?

A) Nizamı Cedit Devri
B) Buhran Devri
C) Meşrutiyet Devri
D) Lale Devri
E) Tanzimat Devri

Cevap: D) Lale Devri

Açıklama: Sultan III. Ahmet dönemi, Lale Devri olarak adlandırılmaktadır.

16- Tanzimat Fermanı, klasik Osmanlı devlet sistemindeki ilmiye, kalemiye ve seyfiye üçlü dengesinde kalemiye sınıfının diğerlerine üstünlüğünü gösterdiği için tam manasıyla ….. bir proje görünümü arz eder.
Yukarıda verilen boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) sosyalist
B) ümmetçi
C) sivil
D) emperyalist
E) akademik

Cevap: C) sivil

Açıklama: Tanzimat Fermanı, kalemiye sınıfının öne çıktığı ve sivil bir proje görünümü arz eder.

17- Hıristiyanlar tarafından kutsal sayılan mekânlardan hangisi Kudüs ve çevresinde yer almamaktadır?

A) Hz. Meryem’in Mezarı
B) Tac Mahal
C) Beytü’l-Lahim
D) Tahunü’l-Atik Meydanı
E) Kamame Kilisesi

Cevap: B) Tac Mahal

Açıklama: Tac Mahal, Hindistan’ın Agra şehrinde yer alan bir anıttır ve İslam mimarisinin en önemli eserlerinden biri olarak kabul edilir. Hıristiyanlar tarafından kutsal sayılan Kudüs ve çevresindeki mekânlarla herhangi bir ilgisi yoktur. Diğer seçeneklerdeki yerler ise Hıristiyanlık için önemli ve kutsal kabul edilen mekânlar olup Kudüs ve çevresinde yer almaktadır.

18- Osmanlı klasik döneminde uygulanan millet sisteminde Gayrimüslim vatandaşların bağlı oldukları hukuk hangisidir?

A) Miras Hukuku
B) Zimmi Hukuk
C) Medeni Hukuk
D) Ticaret Hukuku
E) Devletler Hukuku

Cevap: B) Zimmi Hukuk

Açıklama: Osmanlı klasik döneminde Gayrimüslim vatandaşlar zimmi hukukuna bağlıydı.

19- III. Selim döneminde Arabistan’da büyük sorunlara sebep olan Vehhabi İsyanı’nda, isyancıların tehdit ettiği Mekke ve Medine şehirleri Osmanlı’da hangi adla anılmaktaydı?

A) Memleketeyn
B) Vilayat-ı Selase
C) Makamat-ı Mübareke
D) Haremeyn
E) Vilayat-ı Sitte

Cevap: D) Haremeyn

Açıklama: Mekke ve Medine şehirleri Haremeyn olarak adlandırılmaktaydı.

20- Sultan II. Mahmut dönemi reformları kapsamında yayın hayatına başlayan ilk resmi gazete aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ceride-i Askeriye
B) Takvim-i Vekayi
C) Tercüman-ı Hakikat
D) Ceride-i Resmiye
E) Takvim-i Buldan

Cevap: B) Takvim-i Vekayi

Açıklama: Sultan II. Mahmut döneminde, Osmanlı Devleti’nde modernleşme ve reform hareketleri kapsamında 1831 yılında Takvim-i Vekayi adıyla ilk resmi gazete yayınlanmaya başlamıştır. Bu gazete, devletin resmi yayın organı olarak halkı bilgilendirme ve devlet politikalarını duyurma amacı taşımıştır. Osmanlı’nın matbaa ve basın dünyasındaki önemli adımlarından biri olan Takvim-i Vekayi, Osmanlı’da basının devletin modernleşme sürecindeki rolünü göstermektedir.