Kamuoyu Araştırmaları 2023-2024 Vize Soruları

1. “Bir araştırma sürecinde kullanılan veri toplama tekniklerinin aynı araştırma konusunda bir başka zaman ve yerde gerçekleştirilen diğer araştırmayla aynı sonuçları verebilme yetisidir.”
Yukarıdaki tanım araştırmada hangi kavramın tanımıdır?

A) Genellik
B) Nesnellik
C) Saydamlık
D) Güvenilirlik
E) Geçerlilik

Cevap: D) Güvenilirlik

Açıklama: Güvenilirlik, veri toplama tekniklerinin tekrarlanan ölçümlerle aynı sonuçları vermesidir.

2. Mezheplerarası iç savaşın deneyimlerini göz önünde bulunduran, “Leviathan” (1651) adlı yapıtında yönetimlerin kanaat ve inançlarında özgür olduğunu belirten ancak hükümdarın da mutlak egemenlik sahibi olduğu bir devlet tasarımında bulunan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Machiavelli
B) Diderot
C) Locke
D) Hobbes
E) Voltaire

Cevap: D) Hobbes

Açıklama: Hobbes, “Leviathan” eserinde devletin mutlak egemenlik sahibi olduğunu savunur.

3. Roma’daki sınıfsal yapı içerisinde toplumun en üst katmanını oluşturan mülk sahibi özgür yurttaşların Atina’da Agora’lara karşılık gelen tartışma alanlarına verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Appellare
B) Massa
C) Discrimine
D) Sermonis
E) Forum

Cevap: E) Forum

Açıklama: Roma’da mülk sahibi yurttaşların toplandığı tartışma alanlarına “Forum” denir.

4. Özel alan ve devletin kamusal otorite alanından ayrı bir forumda, eşitler olarak bir araya gelerek eleştirel tartışma ve akılcı bir muhakeme ile kamuoyu oluşturmaya muktedir bir vatandaşlar topluluğu düşüncesinin kaynağı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kamu
B) Yargı
C) Burjuva kamusal alan
D) Devlet
E) Yasama

Cevap: C) Burjuva kamusal alan

Açıklama: Habermas’ın “Burjuva kamusal alan” teorisi, eşit bireylerin eleştirel tartışmalarını anlatır.

5. Roma’da “fama et rumores” terimi çoğunluğun kanaati anlamında kullanılan bir sözcüktür. “Consensus populi” de Roma’lı hukukçular tarafından kullanılan bir kavramdı. Öte taraftan
söz konusu dönemde kullanılan ve “Halkın sesi, Hakkın sesi” diye çevirilen söz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vox Res, Vox Privata
B) Vox Populi, Vox Dei
C) Ore Vulgi, Opinionem Vulgi
D) ius Vulgi, Accusator Vulgi
E) Vox ius, Vox Accusator

Cevap: B) Vox Populi, Vox Dei

Açıklama: “Vox Populi, Vox Dei” halkın sesi Tanrı’nın sesidir anlamına gelir.

6. 18. yüzyılda İngiltere’de “siyasal gazetecilik” başladı. Soylular, burjuvazi, bürokrasi birliği kral karşısına çıkarak kamu sözcüğüne anlam katmışlardır.
Yukarıda sözü edilen işbirliğinin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kamu değişimi (the public Exchange)
B) Kamu konsantrasyonu (contentration of public)
C) Kamu bileşenleri (public utilities)
D) Kamu birliği (public cooperation)
E) Kamu gücü (public power)

Cevap: E) Kamu gücü (public power)

Açıklama:

7. “Vicdani Kanaatin Yasası” (Law of Opinion) yapıtında vicdani kanaati, tanrısal ve devletsel yasaların yanında üçüncü bir sınıflama olarak yerleştiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Habermas
B) Adorno
C) Locke
D) Horkheimer
E) Childs

Cevap: C) Locke

Açıklama: Locke, “Vicdani Kanaatin Yasası” eserinde vicdanı bir yasal çerçeve olarak ele alır.

8. “17. Yüzyılın sonları ve 18. yüzyılın başlarında Fransa ve İngiltere’de insanların bir araya geldiği bilgilenme ve haberdar olma sürecinin yaşandığı yerlerdir. Gazetelerin okunduğu, edebi eserlerin ve diğer sanatsal eserlerin, etkinliklerin tartışıldığı yerlerdir. Statü ve sınıfsal farklılıkların ortadan kalktığı ve düşüncelerin özgürce ifade edilebildiği alanlar olarak anılmaktadır.”
Yukarıda tanımlanan alanlar hangileridir?

A) Parklar, sokaklar
B) Köyler, kentler
C) Salonlar, kahvehaneler
D) Kütüphaneler, üniversiteler
E) Plazalar, meydanlar

Cevap: C) Salonlar, kahvehaneler

Açıklama: 17. yüzyılın sonlarında salonlar ve kahvehaneler bilgilenme yerleriydi.

9. Herhangi bir kamuoyu araştırmasında anakütlenin çok geniş, büyük sayılara ulaşması nedeniyle araştırmacılar için bir zorunluluk olarak ortaya çıkan ve anakütlenin özelliklerini yansıttığı varsayılan kütlenin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nüfus
B) Topluluk
C) Evren
D) Grup
E) Örneklem

Cevap: E) Örneklem

Açıklama: Örneklem, anakütleyi temsil eden alt gruptur.

10. Clark, “kamu”nun ancak karmaşık toplumsal ve iktisadi bir iş bölümüyle kitle iletişim araçlarına sahip, kişisel özgürlüğe değer veren laik bir toplumun ürünü olabileceğini belirtmektedir. Bu tanımlamayla birlikte genel olarak “kamu”nun genel kullanımını aşağıdaki kavramlardan hangisi anlamlı kılar?

A) Devlet
B) Kitle
C) Yığın
D) Güruh
E) Grup

Cevap: E) Grup

Açıklama:

11. 1960-1970 dönemi içerisinde devletin etkin bir yapılanması olarak ortaya çıkmıştır. Türkiye’de kamuoyunun gelişiminde dikkate değer bir gelişme olarak anılan kurum aşağıdakilerden hangisidir?

A) TRT
B) A.A.
C) DIE
D) DPT
E) Üniversite

Cevap: D) DPT

Açıklama: DPT, kamuoyunun gelişiminde önemli rol oynamıştır.

12. Antik Yunan’da hane içi ya da ev aşağıdaki hangi alanla tanımlanır?

A) Sui iuris
B) Oikos
C) Publica
D) Legalis
E) Populus

Cevap: B) Oikos

Açıklama: Oikos, Antik Yunan’da hane içi alanı ifade eder.

13. “18. yüzyılda önem kazanmıştır. İçinde barındırdığı kamusal alanlarda çok çeşitli toplumsal gruplar bir araya gelme olanağı buldu. Bu dönemin kamusal alanları büyük parklar, dinlenme ve gezinti amacıyla dışarıya çıkan insanların uğradığı sokaklar olarak kendini gösteriyordu.”
Yukarıda sözü edilen gelişimin karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kişilerarası iletişim
B) Gazetelerin yaygınlaşması
C) Sosyal refah
D) Kent ve kentleşme
E) Teknolojik gelişim

Cevap: D) Kent ve kentleşme

Açıklama: Kentleşme, kamusal alanları ortaya çıkarmıştır.

14. – Kamuoyu bilinçli ise, kamuoyu bilgili, kararlı ve tutarlı mıdır sorusu da yanıtlanmalıdır.
– Kamuoyu kuramsal bir yapıdır. Ölçülebilir gerçek bir nesne ya da özellik değildir.
Yukarıdaki ifadelerin sahibi düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) W. Lance Bennett
B) Abbott Lawrence Lowell
C) Elisabeth Noelle-Neumann
D) Kurt Lewin
E) Walter Lipmann

Cevap: A) W. Lance Bennett

Açıklama:

15. Kamuoyu oluşum sürecine aşamalı yaklaşır. Küçük birincil grupların önemli olduğuna dikkat çeker. Söz konusu aşamalı yaklaşımı öncelikle kitle davranışı dönemi, kamusal tartışmalar ve çelişkiler dönemi ve kurumsallaşmış karar vermesi aşaması olarak tanımlayan ve daha sonra bunu yedi aşama olarak derinleştiren bilim adamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Walter Lippmann
B) Jürgen Habermas
C) E. Jakson Baur
D) Elisabeth Noelle Neumann
E) Elihu Katz

Cevap: C) E. Jakson Baur

Açıklama: Baur, kamuoyu oluşum sürecini aşamalı bir yaklaşım olarak tanımlar.

16. Locke’a göre sınıfsal bir kavramdır. Dolayısıyla burjuva sinifi, anılan kavramın kaynağıdır. Kavram karşılığını burjuvanın sınıfsal çıkarları olarak; seyahat özgürlüğü, mülkiyet hakkının güvence altına alınması, sarayın ya da kralın yetkilerinin sınırlandırılmasında bulmaktadır.
Sınıfsal özelliği olduğu ileri sürülen bu kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Adalet
B) Kamuoyu
C) Kanaat
D) Vicdan
E) İfade Özgürlüğü

Cevap: B) Kamuoyu

Açıklama: Locke, kamuoyunu burjuva sınıfının bir ürünü olarak görür.

17. Türkiye’de kamuoyu araştırmalarının öncüsü sayılan ve 1950-60 döneminin önemli isimlerinden olan kişi kimdir?

A) Nermin Abadan Unat
B) Mübeccel Kiray
C) Behice Boran
D) Cavit Orhan Tütengil
E) Nezih Neyzi

Cevap: A) Nermin Abadan Unat

Açıklama: Nermin Abadan Unat, Türkiye’de kamuoyu araştırmalarının öncüsüdür.

18. Aşağıdakilerden hangisi Habermas’a göre kamu otoritesi alanı olarak tanımlanmaktadır?

A) Kilise
B) Devlet
C) Halk
D) Feodalite
E) Burjuvazi

Cevap: B) Devlet

Açıklama: Habermas, devletin kamu otoritesinin kaynağı olduğunu savunur.

19. Roma Senatosu’nun görüşme tutanaklarının halka yansıtıldığı belgelerin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Acta-diurna
B) Vox Dei
C) Populus
D) Vocem Dei
E) Vox Populi

Cevap: A) Acta-diurna

Açıklama: Acta-diurna, Senato görüşmelerini halka yansıtan belgelerdir.

20. “Kanaatin içeriğinin sözlü biçimde dille ifadelendirilmesi olmadıkça kanaat diye bir şeyden söz edilemez. Bireylerin bu teşvik edici gelişime cevapları sözlü ya da sözlü olmayan bir biçimde gerçekleşir. Bu, örneğin, bir yüz ekşitilmesi, bir tavır veya duygusal bir ifadelendirme olabilir. Ancak, bu tepki kelimelere dökülebilir olmak zorundadır, örneğin, bir anlaşma ya da onayda olduğu gibi.”
Kanaatin ancak ifade edilebilmesi durumunda anlam kazanabileceğini vurgulayan yukarıdaki açıklama aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Allport
B) Mill
C) Albig
D) Chisman
E) Neumann

Cevap: A) Allport

Açıklama:  Yukarıdaki metinde, bireylerin kanaatlerinin anlam kazanması için ifade edilmesi gerektiği vurgulanmaktadır. Bu görüş, sosyal psikolog Gordon Allport’un kanaat ve tutumlarla ilgili çalışmalarında öne çıkardığı bir noktadır. Allport’a göre, bir kanaatin varlığından söz edebilmek için bireylerin içsel düşünce ve duygularını sözel veya sözel olmayan bir biçimde dışa vurması gereklidir. Kanaatin ifade edilmediği sürece var olmadığını öne süren bu açıklama Allport’un tutum teorileriyle uyumludur.