Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi-1 2024-2025 Vize Soruları

1- I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti aşağıdaki cephelerden hangisinde Rusya’ya karşı savaşmıştır?

A) Kanal cephesi
B) Filistin cephesi
C) Kafkas cephesi
D) Galiçya cephesi
E) Çanakkale cephesi

Cevap : C) Kafkas cephesi

Açıklama : Osmanlı Devleti, Kafkas cephesinde Rusya’ya karşı savaşmıştır.

2- Sultan II. Mahmut, modern dönem Türk dış politika tarihinin en önemli kurumu olan Hariciye Nezareti’ni 11 Mart 1836’da kurdu. Nezaretin oluşumu sonrasında 1838’de alınan bir kararla Osmanlı elçilikleri arasındaki diplomatik yazışmaların aşağıdaki dillerin hangisiyle yapılması kararlaştırıldı?

A) İngilizce
B) Arapça
C) Latince
D) Almanca
E) Fransızca

Cevap : E) Fransızca

Açıklama : Osmanlı elçilikleri arasındaki yazışmalar Fransızca olarak yapılmıştır.

3- Osmanlıcılık fikrini savunanlar arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Şinasi
B) Namık Kemal
C) Ali Suavi
D) Ziya Paşa
E) Ziya Gökalp

Cevap : E) Ziya Gökalp

Açıklama : Ziya Gökalp, Türkçülük akımının temsilcisidir; Osmanlıcılık fikrini savunanlar arasında yer almaz.

4- Aşağıdakilerden hangisi II. Meşrutiyet’in ilanı sonrası kaybedilen yerlerden biridir?

A) Kıbrıs
B) Romanya
C) Tunus
D) Mısır
E) Bulgaristan

Cevap : E) Bulgaristan

Açıklama : II. Meşrutiyet’in ilanından sonra Bulgaristan bağımsızlığını ilan ederek Osmanlı’dan ayrılmıştır.

5- 1821 Rum İsyanı esnasında Doğu sınırında Osmanlı’ya savaş açarak Osmanlı askerinin iki cephede mücadele etmesine sebep olan İran ile 1823 tarihinde hangi antlaşma yapılarak savaş hâline son verilmiştir?

A) Kasr-ı Şirin Antlaşması
B) Kale-i Sultaniye Antlaşması
C) Erzurum Antlaşması
D) Hünkar İskelesi Antlaşması
E) Bağdat Antlaşması

Cevap : C) Erzurum Antlaşması

Açıklama : Osmanlı ve İran arasındaki savaşa 1823 yılında Erzurum Antlaşması ile son verilmiştir.

6- Muharrem Kararnamesi’ne yönelik aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kararname ile Düyun-ı Umumiye İdaresi kurulmuştur.
B) Kararname ile faiz haddi düşürülmüştür.
C) Kararname ile Osmanlı borçlarında indirime gidilmiştir.
D) Kararname ile Rüsum-ı Sitte İdaresi de çalışmaya devam etmiştir.
E) Kararname ile borçlara ayrılacak kaynakların tespiti yapılmıştır.

Cevap : D) Kararname ile Rüsum-ı Sitte İdaresi de çalışmaya devam etmiştir.

Açıklama :

7- Sultan II. Mahmut, Avrupa’da olduğu gibi verimli işleyen bir hükûmet sisteminin yanı sıra kendine has bürokrasinin oluşumunu sağlamıştır. Bu amaçla asırlık Divan­ı Hümayun işlevini yitirince yerine aşağıdaki kurumlardan hangisi öne çıkmıştır?

A) Nizam-ı Cedit
B) Babıâli
C) Evkaf Nezareti
D) Düyun-ı Umumiye
E) Hariciye Nezareti

Cevap : B) Babıâli

Açıklama : Divan-ı Hümayun’un yerine Babıâli devreye girmiştir.

8- Demokrasi tarihimizde güvensizlik oyuyla düşürülen ilk kabine aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hüseyin Hilmi Paşa
B) Kamil Paşa
C) Sait Paşa
D) Tevfik Paşa
E) Gazi Ahmet Muhtar Paşa

Cevap : B) Kamil Paşa

Açıklama : Kamil Paşa kabinesi, güvensizlik oyuyla düşürülen ilk kabinedir.

9- II. Mahmut, devlet idaresinde önceliği merkezî otoritenin güçlendirilmesine verdi. İlk olarak tahtını borçlu olduğu Rusçuk Âyanı Alemdar Mustafa Paşa’yı sadrazamlığa getirdi. Ardından Nizam-ı Cedit’e destek vermiş olan âyanları yanına alarak, merkezî otoriteyi zayıflatan yerel unsurları denetim altında tutmaya çalıştı. İstanbul’a davet ettiği bazı âyan temsilcileri ile mutabakat sağladı. Böylece saray ile âyanlar arasında ….. adıyla bilinen bir belge ortaya çıkmış oldu (7 Ekim 1808).

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Senet-i İttifak
B) Teşkilat-ı Esasiye
C) Hüccet-i Şer’iye
D) Kanun-ı Esasi
E) Tanzimat-ı Hayriye

Cevap : A) Senet-i İttifak

Açıklama : Bu mutabakat belgesi Senet-i İttifak olarak bilinir.

10- Aşağıdakilerden hangisi I. Dünya Savaşı’nda Osmanlı Devleti’nin savaştığı cephelerden biri değildir?

A) Kanal cephesi
B) Çanakkale cephesi
C) Batı Anadolu cephesi
D) Suriye-Filistin cephesi
E) Kafkas cephesi

Cevap : C) Batı Anadolu cephesi

Açıklama : Osmanlı Devleti, Batı Anadolu cephesinde savaşmamıştır.

11- Avrupa’da yeni siyasi dengelerin oluşmasına zemin hazırlayan Otuz Yıl Savaşları’nı sona erdiren ve uzun vadede Avrupa’da oluşan ittifaklar nedeniyle Osmanlı’yı da olumsuz etkileyen 1648 tarihli antlaşma hangisidir?

A) Karlofça Antlaşması
B) Pasarofça Antlaşması
C) Küçük Kaynarca Antlaşması
D) Tilsit Antlaşması
E) Vestfalya Antlaşması

Cevap : E) Vestfalya Antlaşması

Açıklama : 1648 tarihli Vestfalya Antlaşması, Avrupa’daki ittifak dengesini etkileyerek Osmanlı’yı da dolaylı olarak etkilemiştir.

12- Genç Osmanlılarla ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Türkçülük ve İslamcılık akımlarına da kayıtsız kalmamışlardır.
B) Islahat Fermanı’na karşı çıkmışlardır.
C) Bazıları kanunların Batıdan aynen alınmasına karşı çıkmışlardır.
D) 1889 yılında Genç Osmanlılar Cemiyeti’ni kurmuşlardır.
E) Halk hâkimiyeti konusunda birbirlerinden farklı düşünmüşlerdir.

Cevap : D) 1889 yılında Genç Osmanlılar Cemiyeti’ni kurmuşlardır.

Açıklama : 1889 yılında İttihat ve Terakki Cemiyeti kurulmuştur; Genç Osmanlılar bu cemiyeti kurmamıştır.

13- Osmanlı Devleti’nin 19. yüzyılda imzaladığı ticaret sözleşmelerine ilişkin aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ticaret sözleşmeleri ile Osmanlı ekonomisi serbest ticarete açılmıştır.
B) Ticaret sözleşmeleri ile kapitülasyonlar ortadan kalkmıştır.
C) Ticaret sözleşmeleri sonrasında dış ticaret açığı meydana gelmiştir.
D) Ticaret sözleşmeleri birçok ülkeyle imzalanmıştır.
E) Ticaret sözleşmeleri Osmanlı Devleti’nin gümrük bağımsızlığını ortadan kaldırmıştır.

Cevap : B) Ticaret sözleşmeleri ile kapitülasyonlar ortadan kalkmıştır.

Açıklama : Ticaret sözleşmeleri kapitülasyonları kaldırmamış, aksine dış ticaret açığını artırmıştır.

14- 31 Mart Vakası’nın miladi takvimle karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A) 13 Nisan 1908
B) 13 Nisan 1909
C) 31 Mart 1909
D) 31 Mart 1293
E) 31 Mart 1908

Cevap : B) 13 Nisan 1909

Açıklama : 31 Mart Vakası’nın miladi takvimdeki karşılığı 13 Nisan 1909’dur.

15- Klasik dönem boyunca Osmanlı toplum örgütlenmesini ifade etmekte kullanılan Millet Sistemi’nde gayrimüslim azınlıklar hangi hukuktan yararlanırdı?

A) Zımmî hukuk
B) Şer’î hukuk
C) Avrupa hukuku
D) Medeni hukuk
E) Medrese hukuku

Cevap : A) Zımmî hukuk

Açıklama : Osmanlı’da gayrimüslim azınlıklar zımmî hukuk çerçevesinde kendi inançları doğrultusunda yaşamıştır.

16- Osmanlı İmparatorluğu’nda 16. yüzyılın sonlarında başlayan Buhran Dönemi, genel olarak hangi durumu ifade etmek için kullanılır?

A) İmparatorluğun vakıf ve sağlık sistemi
B) İmparatorluğun eğitim seviyesi
C) İmparatorluğun duraklama ve gerileme dönemi
D) İmparatorluğun dış politikası
E) İmparatorluğun yükseliş dönemi

Cevap : C) İmparatorluğun duraklama ve gerileme dönemi

Açıklama : Buhran Dönemi, Osmanlı İmparatorluğu’nun duraklama ve gerileme dönemine işaret eder.

17- Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devleti’nin dış borçlanmasına yönelik doğru bir bilgidir?

A) Dış borçlar ağırlıklı olarak İtalyan yatırımcılardan alınmıştır.
B) Alınan borçların bir kısmı için faiz ödenmemiştir.
C) Birinci Dünya Savaşı öncesinde borçların büyük bir kısmı ödenmiştir.
D) Alınan borçlar çoğunlukla yatırım dışı alanlar için kullanılmıştır.
E) Tüm dış borçlar için İngilizler aracılık etmiştir.

Cevap : D) Alınan borçlar çoğunlukla yatırım dışı alanlar için kullanılmıştır.

Açıklama : Osmanlı’nın aldığı borçlar çoğunlukla yatırım amaçlı değil, borç kapatma ve askeri harcamalar için kullanılmıştır.

18- II. Mahmut’un ülke yönetimine dair attığı çok önemli adımlardan biri muhtarlık teşkilatının kurulmasıdır (1831).

Aşağıdakilerden hangisi bu dönemde muhtarların görevi olarak belirlenmiştir?

A) Köy veya mahallede halkla devlet arasındaki ilişkiyi sağlamak
B) Cizye vergisini toplayıp hazineye aktarmak
C) Yabancı konsolosların güvenliğini sağlamak
D) Asker kaçaklarını yakalayıp devlete teslim etmek
E) Kadı ve naiplerin atamalarını denetlemek

Cevap : A) Köy veya mahallede halkla devlet arasındaki ilişkiyi sağlamak

Açıklama : Muhtarlar, köy veya mahalle halkı ile devlet arasındaki ilişkiyi sağlamaktan sorumlu tutulmuştur.

19- Rusya, 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’nı kasıtlı ve yanlış yorumlayarak Osmanlıya baskı kurarken aşağıdaki gayrimüslim zümrelerden hangisinin himayesi iddiasında bulunmaktaydı?

A) Museviler
B) Gregoryenler
C) Calvinistler
D) Ortodokslar
E) Katolikler

Cevap : D) Ortodokslar

Açıklama : Rusya, Ortodoksların hamiliğini üstlenme iddiasıyla Osmanlı’ya baskı yapmıştır.

20- Osmanlı Devleti’nde görülen ilk ve son fikir akımı aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla doğru olarak verilmiştir?

A) Osmanlıcılık-Türkçülük
B) İslamcılık-Batıcılık
C) İslamcılık-Türkçülük
D) Türkçülük-Batıcılık
E) Osmanlıcılık-İslamcılık

Cevap : A) Osmanlıcılık-Türkçülük

Açıklama : Osmanlıcılık, Osmanlı Devleti’nde ortaya çıkan ilk fikir akımıyken, son fikir akımı Türkçülüktür.