Erken Çocukluk Eğitimine Giriş 2024-2025 Vize Soruları

Erken Çocukluk Eğitimine Giriş: Temel Kavramlar ve İlkeler

Erken çocukluk eğitimi, bireyin temel gelişim süreçlerinin şekillendiği, hayat boyu sürecek öğrenme yolculuğunun başlangıç noktasıdır. 2024-2025 Erken Çocukluk Eğitimi vize sorularının kapsamındaki konular, bu dönemin temel özellikleri, teorik yaklaşımlar ve evrensel eğitim ilkeleri üzerine odaklanmaktadır. Bu içerikte, erken çocukluk eğitiminin amaçları, önemli teorik katkılar ve uygulamada dikkat edilmesi gereken ilkeler ele alınmaktadır.

Erken Çocukluk Döneminin Tanımı

Ulusal Küçük Çocukların Eğitimi Derneği’ne göre erken çocukluk dönemi, özellikle 0-5 yaş arası çocukların gelişimsel ve eğitimsel gereksinimlerinin ele alındığı bir süreci kapsar. Bu yaş aralığında çocukların gelişimsel ihtiyaçlarına duyarlı bir eğitim yaklaşımı benimsemek, onların gelecekteki akademik ve sosyal yaşamlarına olumlu katkılar sağlar. Erken çocukluk eğitimi, çocukların zihinsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimlerinin desteklenmesini amaçlar.

Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi ve Erken Çocukluk Eğitimi

Maslow’un sekiz basamaklı ihtiyaçlar piramidinde yer alan saygınlık ihtiyaçları gibi aşamalar, çocukların okul öncesi dönemde özgüven kazanması ve kendilerini değerli hissetmeleri açısından önemlidir. Bu ihtiyaçlar, erken çocukluk eğitiminde çocukların özgüven geliştirmesine ve kendilerini güvende hissetmelerine katkıda bulunur. Eğitim programları hazırlanırken Maslow’un piramidi dikkate alınarak çocukların tüm gelişimsel ihtiyaçları gözetilmelidir.

Erken Çocukluk Eğitimine Katkıda Bulunan Felsefi Yaklaşımlar

Erken çocukluk eğitiminin temelleri birçok düşünür ve eğitim bilimci tarafından atılmıştır. Jean Jacques Rousseau, çocuğun doğa ile uyumlu, özerk bir birey olarak yetiştirilmesi gerektiğini vurgulamış; Johann Heinrich Pestalozzi ve John Dewey gibi isimler de öğrenmenin çocuğun yaşantısına dayanarak yapılandırılması gerektiğini savunmuştur. Bu yaklaşımlar, çocuğun yaparak ve yaşayarak öğrenmesini destekler ve deneyimlerin eğitimdeki önemini ortaya koyar.

Montessori ve Kendi Kendine Öğrenme Yaklaşımı

Maria Montessori, bir bireyin öğrenme sürecinde dışarıdan eğitim almaktansa kendi kendini eğitme ilkesini benimsemesi gerektiğini savunur. Montessori’nin bu yaklaşımı, çocukların kendi öğrenme sorumluluklarını üstlenmelerine ve bireysel öğrenme hızlarında ilerlemelerine olanak tanır. Montessori eğitimi, çocukların bireysel meraklarını keşfetmelerine ve kendi kararlarını alarak öğrenme sürecini yönetmelerine imkan tanır.

Eğitim Ortamı ve Fiziksel Gereklilikler

Erken çocukluk eğitiminde fiziksel ortam, çocukların güvenli bir şekilde gelişim göstermelerine olanak tanımalıdır. Örneğin, okul öncesi eğitim kurumlarında merdiven genişlikleri, ışıklandırma, tuvalet düzenlemeleri gibi mekansal detaylar çocukların güvenliğini ve rahatlığını sağlayacak şekilde düzenlenmelidir. Bu tür çevresel düzenlemeler çocukların bağımsız hareket edebilmelerine ve kendi ihtiyaçlarını karşılamalarına olanak tanır.

Çocuk Gelişim Alanları ve Eğitimde Evrensel İlkeler

Çocukların bilişsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişim alanları birbiriyle yakından ilişkilidir. Erken çocukluk eğitimi, bu gelişim alanlarının her birini bütüncül bir yaklaşımla ele almalıdır. “Her Çocuk Farklı Bir Bireydir” ilkesi, çocukların bireysel farklılıklarını kabul ederek her birine özgü bir eğitim yaklaşımı benimsemeyi gerektirir. Bu sayede, her çocuğun gelişimsel hızına ve bireysel ihtiyaçlarına duyarlı bir eğitim ortamı oluşturulur.

Farklı Kültürlerde Erken Çocukluk Eğitimi Yaklaşımları

Dünya genelinde erken çocukluk eğitimi farklı kültürel yaklaşımlar ve kurumlarla şekillenir. Örneğin, Japonya’da “Hoikusho” adı verilen kurumlar gündüz bakım evleri olarak hizmet verirken, İngiltere’de okul öncesi eğitimin altı ana gelişim alanı bulunur. Bu alanlar arasında çocukların fiziksel gelişimi, dil ve okuryazarlık gibi becerilerin desteklenmesi yer alır. Çeşitli ülkelerdeki bu uygulamalar, kültürel çeşitliliğin eğitim yaklaşımlarına etkisini yansıtır.

Erken Çocukluk Eğitiminin Amacı ve Önemi

Erken çocukluk eğitiminin temel amacı, çocukların bütünsel gelişimlerini desteklemektir. Mialaret’in belirttiği gibi, çocukların sosyal, duygusal ve bilişsel becerilerinin gelişimine katkıda bulunarak onları bir sonraki eğitim aşamasına hazırlamak erken çocukluk eğitiminin temel hedefleri arasındadır. Bu dönemde çocuklar, aile dışı sosyal etkileşim fırsatları bularak kendilerini ifade etme becerilerini geliştirirler.

Büyüme, Gelişim ve DSÖ’nün Önerileri

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), çocukların büyüme ve gelişimlerinin düzenli olarak izlenmesini önerir. Bu izlem, 6 ay-2 yaş arası çocuklarda her 2 ayda bir, 2-4 yaş arası çocuklarda ise her 6 ayda bir yapılmalıdır. Düzenli ölçümler, çocuğun gelişiminde olası bir aksaklığın erken tespit edilmesine ve gerekli önlemlerin alınmasına olanak tanır. Gelişim sürecinde çocuklar, bilişsel ve motor becerileri geliştikçe büyüme atağı gibi belirli dönemlerde hızlı gelişim gösterebilirler.

Eğitimde Duyusal Zenginlik ve Çoklu Zeka Yaklaşımı

Erken çocukluk eğitiminde, çocukların farklı duyularını uyaran etkinlikler ve Gardner’in çoklu zeka kuramına dayalı zenginleştirilmiş bir müfredat, öğrenmeyi daha etkili hale getirir. Duyusal girdilerin ve çoklu zeka alanlarının bir arada kullanıldığı etkinlikler, çocukların çevrelerini daha kapsamlı bir şekilde anlamalarına ve öğrenme deneyimlerini derinleştirmelerine yardımcı olur.

Sonuç

Erken çocukluk eğitimi, çocukların hayat boyu sürecek öğrenme sürecine ilk adımlarını attıkları kritik bir dönemi kapsar. Eğitim ortamlarının fiziksel ve duygusal olarak güvenli ve destekleyici olması, çocukların bireysel gelişim hızlarına uygun bir öğrenme yolculuğu sunulması bu dönemin temel ihtiyaçlarındandır. Erken çocukluk eğitiminin amaçları, çocukları hem bilişsel hem de sosyal becerilerle donatarak onları gelecekteki yaşamlarına en iyi şekilde hazırlamaktır. Bu döneme yapılan her yatırım, geleceğin sağlıklı, mutlu ve başarılı bireylerini oluşturmak için atılmış bir adımdır

1- Ulusal Küçük Çocukların Eğitimi Derneğine göre küçük çocukluk evresi aşağıdaki hangi aylar arasını kapsamaktadır?

A) 21 – 36 aylar
B) 12 – 18 aylar
C) 12 – 36 aylar
D) 12 – 28 aylar
E) 28 – 36 aylar

Cevap : C) 12 – 36 aylar

Açıklama : Küçük çocukluk evresi, gelişimsel olarak 12-36 ayları kapsayan önemli bir gelişim dönemidir.

2- Aşağıdakilerden hangisi Maslow’un sekiz basamaklı ihtiyaçlar piramidinin 5. basamağında yer almaktadır?

A) Bilişsel ihtiyaçlar
B) Saygınlık ihtiyaçları
C) Ait olma ve sevgi ihtiyaçları
D) Biyolojik ve fizyolojik ihtiyaçlar
E) Emniyet ve güven ihtiyaçları

Cevap : A) Bilişsel ihtiyaçlar

Açıklama : Maslow’un ihtiyaçlar piramidinde bilişsel ihtiyaçlar, bireyin öğrenme ve bilgiye olan isteğini içerir ve beşinci basamakta yer alır.

3- Japonya’da “Hoikusho” olarak adlandırılan kurum türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gündüz bakım evi
B) Hazırlık sınıfı
C) İlkokul
D) Ana sınıfı
E) Anaokulu

Cevap : A) Gündüz bakım evi

Açıklama : Japonya’da gündüz bakım evlerine “Hoikusho” denir ve erken çocukluk eğitimi kapsamında hizmet verir.

4- “….. göre çocuk doğa ile uyumlu, deneyimleyerek öğrenen, ölçülü davranan ve yaşayan, hümanist ve özerk bir birey olarak yetiştirilmelidir.”
Yukarıdaki cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Johann Heinrich Pestalozzi’ye
B) John Locke’a
C) Friedrich Wilhelm August/Fröebel’e
D) Jean Jacques Rousseau’ya
E) Aristo/Aristoteles’e

Cevap : D) Jean Jacques Rousseau’ya

Açıklama : Rousseau, çocukların doğayla uyumlu bir şekilde yetişmesi gerektiğini savunan bir eğitim felsefesi geliştirmiştir.

5- I. Yapılandırmacı yaklaşımın öncülüğünü yapmıştır.
II. Yaparak yaşayarak öğrenmeyi vurgulamıştır.
III. “Demokrasi ve Eğitim”, “Yaşantı ve Eğitim” önemli eserlerindendir.
Yukarıda verilen açıklamalar aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) Jean Jacques Rousseau
B) Maria Montessori
C) Johann Heinrich Pestalozzi
D) John Dewey
E) Friedrich Wilhelm August/Fröebel

Cevap : D) John Dewey

Açıklama : John Dewey, yapılandırmacı eğitim anlayışının öncülerinden olup deneyimleyerek öğrenmenin önemine vurgu yapmıştır.

6- Tebligler Dergisi (2004)’e göre ana sınıfı ve uygulama sınıfı açabilmek için en az kaç çocuk kaydı alınmalıdır?

A) 15 çocuk
B) 5 çocuk
C) 10 çocuk
D) 20 çocuk
E) 25 çocuk

Cevap : C) 10 çocuk

Açıklama :

7- Kendi kendine öğrenme çocuğun öğrenme sorumluluğunu üstlenmesi şeklinde tanımlanmaktadır. Bir insanın diğerleri tarafından eğitilemeyeceğini savunan ….., eğitimi “kendi kendini eğitme” olarak tanımlamaktadır.
Yukarıdaki paragraftaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Piaget
B) Montessori
C) Aristo
D) Frobel
E) Dewey

Cevap : B) Montessori

Açıklama : Montessori, çocuğun kendi öğrenme sürecini yönetebileceğini savunmuş ve “kendi kendini eğitme” kavramını geliştirmiştir.

8- Aşağıdakilerden hangisi İngiltere’deki çocukların gelişimini desteklemeyi hedefleyen okul öncesi eğitimin altı alanından biri değildir?

A) Matematiksel gelişim
B) Kişisel, sosyal ve duygusal gelişim
C) Fiziksel gelişim
D) İletişim, dil ve okuryazarlık
E) Din ve değerler eğitimi

Cevap : E) Din ve değerler eğitimi

Açıklama : İngiltere’de okul öncesi eğitimde altı gelişim alanı bulunur; din ve değerler eğitimi bu alanlardan biri değildir.

9- Dünya Sağlık Örgütüne göre 6 ay ile 2 yaş arası çocukların izlenme sıklığı aşağıdakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Altı ayda bir
B) İki ayda bir
C) 15 günde bir
D) Ayda bir
E) Üç ayda bir

Cevap : E) Üç ayda bir

Açıklama :

10- Aşağıdakilerden hangisi okul öncesi eğitim kurumları binalarının iç mekân, merdiven ve koridor kriterlerinden biri değildir?

A) Merdivenlerin genişliği 1.5-2 m arası olmalıdır.
B) Çok fazla koridor olmamalı varsa genişliği 2-2,5 m olmalıdır.
C) Düz merdiven ve rampalar tercih edilmelidir.
D) Merdiven üç veya daha fazla basamağa ve 1,4 m’den fazla genişliğe sahipse boşluk kalan tarafında tırabzanlar olmalıdır.
E) Merdiven basamakları aralığı 30-40 cm’yi geçmemelidir.

Cevap : E) Merdiven basamakları aralığı 30-40 cm’yi geçmemelidir.

Açıklama : Okul öncesi eğitim kurumlarında merdiven basamak aralığı bu ölçülerde olmalıdır.

11- Aşağıdakilerden hangisi erken çocukluk eğitiminin evrensel ilkelerinin belirlenmesinde görüşleri etkili olan düşünürlerden biri değildir?

A) Frobel
B) Lev Vygotsky
C) Maria Montessori
D) Jean Piaget
E) Thomas Hobbes

Cevap : E) Thomas Hobbes

Açıklama : Thomas Hobbes, çocuk eğitimi alanında doğrudan etkisi olmayan bir düşünürdür.

12- Tuvalet ve lavabolar ile ilgili verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Tuvalet ve lavabolar güney yönüne yerleştirilmelidir.
B) Kadın ve erkek personel için ayrı tuvaletler olmalıdır.
C) Tuvalet kabinleri 70-90 cm eninde, bölücü duvarlar 130-150 cm yüksekliğinde, klozet yüksekliği 35 cm olmalıdır.
D) 4-5 çocuk için bir klozet olmalıdır.
E) Tuvaletlerden en az biri engelli bireylere uygun tasarlanmalıdır.

Cevap : A) Tuvalet ve lavabolar güney yönüne yerleştirilmelidir.

Açıklama : Tuvaletlerin yönü bina içindeki diğer ihtiyaçlar doğrultusunda planlanmalıdır.

13- Aşağıdakilerden hangisi Finlandiya okul öncesi eğitim programında bulunan temel öğrenme alanlarından biri değildir?

A) Teknoloji okuryazarlığı
B) Etik ve felsefe
C) Matematik
D) Çevresel ve doğal çalışmalar
E) Dil ve etkileşim

Cevap : A) Teknoloji okuryazarlığı

Açıklama : Finlandiya okul öncesi eğitiminde teknoloji okuryazarlığı bulunmamaktadır.

14- Ulusal Küçük Çocukların Eğitimi Derneğine göre erken çocukluk eğitimi kapsamında yer alan okul öncesi olarak adlandırılan dönem kaç yaş aralığını kapsamaktadır?

A) 13-24 ay
B) 0-12 ay
C) 30 ay-5 yaş
D) 6-8 yaş
E) 25-29 ay

Cevap : C) 30 ay-5 yaş

Açıklama : Erken çocukluk eğitimi, çocukların 30 ay ile 5 yaş arasını kapsayan dönemde yapılan eğitimdir.

15- Aşağıdakilerden hangisi Platon’a göre, 3­6 yaş arası çocuklara öğretilmesi gereken içeriklerden biri değildir?

A) Armoni
B) Matematik
C) Gastronomi
D) Astronomi
E) Geometri

Cevap : C) Gastronomi

Açıklama : Platon’a göre küçük çocuklara temel bilimler ve sanat alanlarında bilgi verilmelidir, gastronomi eğitimi önerilmemiştir.

16- Dünya Sağlık Örgütü’ne göre (DSÖ), 0­5 yaş arası çocukların büyüme ve gelişimlerinin izlenmesi ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisinin yapılması yanlıştır?

A) 30 günlükken bir ölçüm yapılması
B) 4 yaş sonrası yılda bir kez ölçüm yapılması
C) 2-4 yaş arası her 6 ayda bir ölçüm yapılması
D) 6 ay-2 yaş arasında her 6 ayda bir ölçüm yapılması
E) 15 günlükken bir ölçüm yapılması

Cevap : D) 6 ay-2 yaş arasında her 6 ayda bir ölçüm yapılması

Açıklama : 6 ay-2 yaş arası çocuklarda büyüme takibi daha sık yapılmalıdır.

17- Çocuk gelişim alanları -fiziksel, sosyal, duygusal ve bilişsel- birbiriyle çok yakından ilişkilidir. Bir alandaki gelişim diğer alanı etkiler ve ondan etkilenir. Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen gelişime uygun ilke 1 ile uyumlu çocuk merkezli bir sınıf/öğrenme ortamının düzenlenmesi ile ilgili açıklamalardan biri değildir?

A) Öğrenme sosyal bir aktivitedir. Çocuklar etkileşim kurabilme şansına sahip olmalıdır.
B) Karma yaş, öğrenme stilleri ve yeteneklerini destekleyen bir stratejidir.
C) İyi tasarlanmış bir müfredat birden fazla duyuya hitap eder ve Gardner’in sekiz zekâ alanından çoğunu aynı anda aktive eder.
D) Ortamların ışıklandırması, havalandırması, kokusu ve gürültüsü dikkatli takip edilmelidir.
E) İyi öğrenme ortamları güven inşa eder, öğrencileri güçlendirir. Duygu ve düşüncelerini keşfetme konusunda cesaretlendirir.

Cevap : D) Ortamların ışıklandırması, havalandırması, kokusu ve gürültüsü dikkatli takip edilmelidir.

Açıklama : Öğrenme ortamları, çocukların öğrenme süreçlerini etkileyen diğer etmenlerle birlikte dikkate alınmalıdır.

18- Gelişim sürecinde her çocuk aynı gelişim sırasını izlemekle birlikte, gelişim hızları ve kazanımları birbirinden farklılık göstermektedir. Örneğin aynı yaşta olan iki çocuğun okuma hızlarında, resim yapma yeteneklerinde farklılıklar görülebilir. Yukarıda açıklaması verilen okul öncesi eğitimin evrensel ilkesi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Erken Çocukluk Dönemi Yaşamın Temelidir.
B) Her Çocuk Farklı Bir Bireydir.
C) Eğitim Çocuğun Bütünlüğünü Gözetmelidir.
D) Çocuğun Gelişiminde Özel Alıcı Dönemler Vardır.
E) Eğitim Çocuğun Gereksinimlerine Duyarlı Olmalıdır.

Cevap : B) Her Çocuk Farklı Bir Bireydir.

Açıklama : Her çocuğun kendine özgü gelişim süreci vardır ve eğitimde bu farklılıklara saygı gösterilmelidir.

19- Erken deneyimlerin çocukların bireysel gelişimi üzerinde giderek artan ve gecikmiş etkileri vardır. Belli gelişim ve öğrenme türleri için ideal dönemler vardır. Aşağıdakilerden hangisi yukarıda verilen gelişime uygun uygulama ilkesi 4 ile uyumlu çocuk merkezli bir sınıfın düzenlenmesi ile ilgili bir açıklama değildir?

A) Çocuklar duyusal girdiler, dil ve motor becerileri kullanma fırsatına sahip olmalıdır.
B) İyi tasarlanmış bir müfredat birden fazla duyuya hitap eder ve Gardner’in sekiz zekâ alanından çoğunu aynı anda aktive eder.
C) İkinci dil programları 5.sınıftan önce ve mümkün olan en erken sürede başlarsa başarılı olmaktadır.
D) Materyal, akran ve fikirlerle tekrar eden etkileşim fırsatları, uzun süreli bellek için önemlidir.
E) Küçük çocuklar akranlarıyla sözel iletişime geçme fırsatına da sahip olmalıdır.

Cevap : B) İyi tasarlanmış bir müfredat birden fazla duyuya hitap eder ve Gardner’in sekiz zekâ alanından çoğunu aynı anda aktive eder.

Açıklama :

20- Aşağıdakilerden hangisi Mialaret’e göre erken çocukluk eğitiminin amaçlarından biri değildir?

A) Değişen dünyanın ihtiyaçlarına paralel olarak çocukların bütünsel gelişimlerini desteklemek
B) Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak
C) Çalışan annelerin çocuklarına bakım hizmeti sunmak
D) Çocukları ileri eğitim kademeleri için sosyal olarak hazırlamak
E) Çocuklara aile ortamı dışında etkileşimde bulunabilecekleri bir sosyal çevre sağlamak

Cevap : B) Çocukların Türkçeyi doğru ve güzel konuşmalarını sağlamak

Açıklama : Erken çocukluk eğitiminde dil gelişimi önemli olsa da, amaç Türkçeyi doğru ve güzel konuşturmak değil, genel dil becerilerini geliştirmektir.