Okul Öncesi Eğitim Programları-1 2024-2025 Vize Soruları

– Eğitim Hedefleri ve İlkeleri:

Çocukların eğitim hedeflerine bağlı davranış geliştirme süreçleri, programların temel ilkelerindendir. Bu, çocukların yönergeleri anlaması ve uygulaması gibi kazanımlara ulaşmayı hedeflemektedir. Program geliştirme sürecinde hedeflerin birbirini destekleyecek şekilde yapılandırılması gerekmektedir.

– Üst Biliş ve Zihin Kuramı:

Üst biliş ve zihin kuramı, çocukların bilişsel süreçlerini anlamaları ve kendilerini izleyebilmeleri açısından kritik önem taşır. Vygotsky’nin sosyokültürel kuramı, eğitimcilere çocuğun bilişsel gelişimini, akran ve yetişkin desteğiyle nasıl geliştirebileceğini anlamada temel oluşturur.

– Çeşitlilik ve Önyargısız Eğitim Yaklaşımları:

Çeşitliliğe duyarlılık geliştiren eğitim yaklaşımları, çocuklara hoşgörülü ve kapsayıcı bir ortam sunar. Önyargı karşıtı programlar, çocukların kendilerini değerli hissetmelerini ve başkalarına anlayışla yaklaşmalarını destekler.

– Psikomotor ve Sanatsal Gelişim:

Psikomotor gelişim, çocukların fiziksel becerilerini artırırken sosyal gelişimlerini de destekler. Sanatsal gelişimde ise çocuklar, tesadüfi karalamalarla başlayarak motor becerilerini bütün vücut kullanımıyla geliştirirler. Bu süreçte çocuklara sağlanan özgür hareket alanı, onların yaratıcı ifade yeteneklerini artırır.

– Müzik ve Sanat Deneyimleri:

Müzikle ilgili eğitim etkinliklerinde oyun merkezli ve çocuk yönlendirmeli bir yaklaşım tercih edilmelidir. Çocuklar, şarkı söyleme, hareket etme ve enstrüman çalma gibi deneyimlerle sanatsal ifade yeteneklerini geliştirme fırsatı bulurlar. Yüksek kaliteli müzikler kullanılarak çocukların sanatsal duyarlılıkları artırılabilir.

– Dil Gelişim Kuramları:

Dil gelişiminde, özellikle psikolinguistik kuram, çocukların dil öğrenme kapasitesinin evrensel olduğunu belirtir. Söz öncesi iletişim dönemi gibi evreler, çocukların yüz ifadeleri ve ağlama gibi temel yollarla iletişim kurmaya başladıkları dönemdir. Bu aşamalar, dil gelişimini destekleyen önemli bir süreç sunar.

– Duygusal ve Sosyal Davranışlar:

Çocukların birbirlerine yardım etme gibi prososyal davranışları, empati ve sosyal sorumluluk duygusunu geliştirir. Özellikle erken çocukluk döneminde arkadaşlarıyla ilişkilerini geliştiren çocuklar, sosyal beceriler edinerek duygusal zekalarını da artırır.

Bu içerik, İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi Çocuk Gelişimi Lisans Programı 3. sınıf öğrencileri için hazırlanmış olup, Okul Öncesi Eğitim Programları-1 dersinin Güz Dönemi vize sorularını temel almaktadır

1. Okul öncesi eğitim programlarında hedef ve o hedefle bağlantılı davranışlar belli ilkeler doğrultusunda yazılmaktadır. Buna göre, “Yönergeleri anlar ve uygular.” ifadesinde bu ilkelerden hangisi ihlal edilmiştir?

A) Davranış ifadeleri, hedeflere bağlı kalmalıdır.
B) Hedefler çocukların davranışını tanımlamalıdır.
C) Her hedefin kapsamı kendi hedef alanıyla sınırlı olmalıdır.
D) Hedefler birbiri üzerine inşa edilmelidir.
E) Hedefler birbirlerini destekleyecek şekilde yazılmalıdır.

Cevap: C) Her hedefin kapsamı kendi hedef alanıyla sınırlı olmalıdır.

Açıklama:

2. Üst biliş ve zihin kuramı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Zihin kuramı, okul öncesi yıllardan çok, orta çocukluk ve ergenlikte araştırılmıştır.
B) Zihin kuramı; zihinsel izleme, geri dönüt verme ve strateji geliştirme gibi alt becerilerden oluşur.
C) Zihin kuramı sayesinde, çocuklar kendi bilişsel performanslarını izleyebilir ve iyileştirebilir.
D) Zihin kuramı, üst bilişe zemin sağlayan bir beceri olarak kabul edilir.
E) Zihin kuramı üst bilişi kapsayan bir beceridir.

Cevap: D) Zihin kuramı, üst bilişe zemin sağlayan bir beceri olarak kabul edilir.

Açıklama: Zihin kuramı, bireylerin kendi düşünme süreçlerini anlamalarını sağlar ve üst bilişi destekler.

3. “Her çocuk birbirinden farklıdır. Farklı çocuklara karşı anlayışlı, hoşgörülü olmak gerekir.” görüşünü savunan bir eğitimci sınıfında çocuklarının kendini değerli hissedebilmesi için aşağıdaki program türlerinden hangisini tercih etmelidir?

A) Ön yargı karşıtı program
B) Empati programı
C) Bilişsel program
D) Sosyal program
E) Öz saygı programı

Cevap: A) Ön yargı karşıtı program

Açıklama: Ön yargı karşıtı program, çeşitliliği ve hoşgörüyü teşvik eder.

4. Aşağıda verilenlerden hangisi okul öncesi dönem (3­ 6 yaş) çocuklarının psikomotor gelişim özelliklerinden biri değildir?

A) Bazı kıyafetlerini kendisi giyip çıkarabilir.
B) İki tekerlekli bisiklet sürebilir.
C) Tek ayak üzerinde 10 saniye durabilir.
D) Kendi başına yemek yemeyi başarır.
E) Salıncakta sallanabilir.

Cevap: B) İki tekerlekli bisiklet sürebilir.

Açıklama: İki tekerlekli bisiklet sürmek, genellikle daha büyük çocukların kazandığı bir beceridir.

5. Aşağıdakilerden hangisi müzikle ilgili sunulan sanat deneyimlerindeki temel ilkeler ve standartlarından biri değildir?

A) Müzik etkinliklerinin hem sanatla hem de sanat dışındaki diğer alanlarla ilişkilendirilmeden yapılması daha uygundur.
B) Müzik çalışmalarında hem doğaçlama ve kompozisyondan yararlanılmalı hem de şarkı söyleme, müzik dinleme ve müzik aleti çalma etkinlikleri bulunmalıdır.
C) Çocuklara şarkı söyleme, hareket etme, dinleme ve enstrüman çalma gibi deneyimler aracılığıyla sesi keşfetmeye yönelik fırsatlar sunulmalıdır.
D) Sınıfta kullanılan müzikler yüksek kaliteli olmalı; geleneksel çocuk şarkıları, klasik müzik, halk müziği ve diğer kültürlerin müziklerinden örnekler bulunmalıdır.
E) Müzikle ilgili yapılan çalışmalarda kullanılacak yöntem oyun-merkezli olmalı; ayrıca öğretmen-destekli fakat çocuk yönlendirmesiyle gerçekleştirilmelidir.

Cevap: A) Müzik etkinliklerinin hem sanatla hem de sanat dışındaki diğer alanlarla ilişkilendirilmeden yapılması daha uygundur.

Açıklama: Müzik, diğer disiplinlerle ilişkilendirilerek zenginleştirilmelidir.

6. Aşağıdakilerden hangisi bebeklik dönemi (0­2 yaş) bilişsel gelişim özelliklerindendir?

A) Sorunların nasıl çözülebileceğine dair fikirlerini açıklarlar.
B) Okuma ve yazmaya ilgilidirler.
C) Deneme yanılma yoluyla, neden – sonuç ilişkileri kurmaya başlarlar.
D) Sembol kullanmayı severler.
E) Örüntüleri fark eder ve devam ettirirler.

Cevap: C) Deneme yanılma yoluyla, neden – sonuç ilişkileri kurmaya başlarlar.

Açıklama: Bebekler, deneme yanılma yoluyla çevrelerindeki ilişkileri anlamaya başlarlar.

7. Erken çocukluk eğitiminde nasıl bir program yaklaşımı benimseyeceğimizi öncelikle ortaya koymamız ve bu yaklaşımı uygulamaya aktarmamız gerekmektedir. Bu doğrultuda da çağdaş ve geleneksel eğitim yaklaşımları arasındaki farkı tespit etmemiz gerekmektedir.

A) Çağdaş yaklaşımlarda programlar esnek iken geleneksel yaklaşımlarda programlar yapılandırılmıştır.
B) Çağdaş yaklaşımlarda öğretmen çocukla birlikte öğrenirken geleneksel yaklaşımlarda konuları öğretir.
C) Çağdaş ve geleneksel yaklaşımların ikisi de öğrenme süreci üzerinde durur.
D) Çağdaş yaklaşımlarda çocuklar, geleneksel yaklaşımlarda yetişkin karar verir.
E) Çağdaş yaklaşımlarda programlar çocuk merkezli iken geleneksel yaklaşımlarda konu merkezlidir.

Cevap: C) Çağdaş ve geleneksel yaklaşımların ikisi de öğrenme süreci üzerinde durur.

Açıklama: Hem çağdaş hem de geleneksel yaklaşımlar öğrenme süreci ile ilgilidir ancak bu yönleriyle ayrılmazlar.

8. Koşarken bir çocuk yere düşmüş ve ağlamaya başlamıştır. Başka bir çocuk yanına gelerek ağlayan çocuğa kendi çikolatasını vermeyi teklif etmiştir. Çocuğun arkadaşına bu olay sonucunda kendi çikolatasını vermesi aşağıdaki kavramlardan hangisine örnek olarak verilebilir?

A) Bağlanma
B) Öz-bilinç
C) Prososyal davranış
D) Benlik algısı
E) Öz yeterlilik

Cevap: C) Prososyal davranış

Açıklama: Prososyal davranış, başkalarına yardım etmeye yönelik davranışları içerir.

9. Aşağıda verilen dil kuramlarından hangisi normal olarak doğan ve gelişen bir çocuğun dünyadaki bütün dilleri öğrenebileceğini vurgulamaktadır?

A) Sosyokültürel Kuram
B) Nöro-Dil Bilimi Gelişim Kuramı
C) Bilgi İşleme Kuramı
D) Psikolinguistik Kuram
E) Davranışçı Kuram

Cevap: D) Psikolinguistik Kuram

Açıklama: Psikolinguistik kuram, çocukların evrensel bir dil öğrenme kapasitesine sahip olduğunu öne sürer.

10. Bebeklerin iletişim kurma yeteneğinin yüz ifadeleri ve ağlama ile sınırlı olduğu dil gelişim alt dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ses Evresi
B) Sözcük Öğrenme Evresi
C) Kural Öğrenme Evresi
D) Ses Bilgisel Farkındalık ve Okuryazarlık Evresi
E) Söz Öncesi İletişim Evresi

Cevap: E) Söz Öncesi İletişim Evresi

Açıklama: Söz öncesi iletişim evresi, bebeklerin ağlama ve yüz ifadeleri ile iletişim kurduğu dönemdir.

11. I. İç ve dış mekânlarda motor beceri gerektiren oyun fırsatı sunmak
II. Taklidî hareketler yapılmasını engellemek amacıyla hareketlere model olmamak
III. Psikomotor beceriler için mekân ve materyal sunmak
IV. Psikomotor becerilere yönelik planlı etkinlikler düzenlemek
V. Psikomotor becerilere yönelik yapılandırılmamış doğal oyun faaliyetleri sunmak
Yukarıdakilerden hangileri psikomotor gelişim alanına yönelik hazırlanan programlarda eğitimcilerin rollerindendir?

A) I ve III
B) I, III, IV ve V
C) I, II, III ve IV
D) II, IV ve V
E) I, II ve III

Cevap: B) I, III, IV ve V

Açıklama: Psikomotor gelişimi destekleyen etkinliklerde çeşitli mekân ve materyal sunulmalı, planlı etkinlikler düzenlenmelidir.

12. Aşağıdakilerden hangisi etkili ödüllendirme/onaylama cümlesine örnektir?

A) Aferin!
B) Bravo sana, ellerine sağlık!
C) Çok güzel olmuş!
D) Bu resmin için çok çalıştın, ne kadar çok yağmur damlası çizmişsin!
E) Güzel olmuş ama keşke benim gösterdiğim gibi yapsaydın!

Cevap: D) Bu resmin için çok çalıştın, ne kadar çok yağmur damlası çizmişsin!

Açıklama: Etkili ödüllendirme, çocuğun çabasını ve belirli bir ayrıntıyı vurgular.

13. Aşağıda fiziksel gelişimle ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Bedende, beyinde ve motor becerilerinde gerçekleşen değişimi ve büyümeyi kapsar.
B) Okuma-yazma ve matematik gibi alanlarda bile psikomotor hareketlere ihtiyaç duyulur.
C) Okul öncesi dönemde fiziksel hareket, öğrenme açısından kritiktir.
D) Okul öncesi yıllarda fiziksel gelişimin zaman zaman motor gelişimi olarak da adlandırıldığı görülmektedir.
E) Fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri destekler.

Cevap: E) Fiziksel faaliyetler, yalnızca psikomotor becerileri destekler.

Açıklama: Fiziksel faaliyetler psikomotor becerilerin yanı sıra bilişsel ve sosyal gelişimi de destekler.

14. Çocuğun kendi başınayken başaramayacağı kadar zor bir bilişsel performansı, yetişkin ya da becerikli bir akran desteğiyle yapabilmesi, Vygotsky’nin sosyokültürel kuramındaki hangi kavramla açıklanabilir?

A) Yakınsak gelişim alanı
B) Bilişsel destek
C) Sosyal destek
D) Desteklenmiş gelişim alanı
E) Iraksak gelişim alanı

Cevap: A) Yakınsak gelişim alanı

Açıklama: Yakınsak gelişim alanı, bir yetişkin veya becerikli akran yardımıyla öğrenme fırsatlarını ifade eder.

15. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde uzlaşmaya dayalı programın tüm boyutları doğru şekilde verilmiştir?

A) Planlama, uygulama, değerlendirme
B) Tasarım, dizayn, planlama
C) Tasarım, planlama, dökümantasyon
D) Planlama, tasarım, uygulama
E) Tasarım, dökümantasyon, karşılıklı iletişim

Cevap: E) Tasarım, dökümantasyon, karşılıklı iletişim

Açıklama:

16. Aşağıdakilerden hangisi duygusal gelişim alanına yönelik geliştirilen programlarda öğretmenlerin başvurduğu temel yöntemlerdendir?

A) Ceza vermek
B) Çocukların arkadaşlık ilişkilerini pekiştirmek
C) Sınır koymak
D) Akademik başarıya odaklanmak
E) Rol-model olmak

Cevap: E) Rol-model olmak

Açıklama: Öğretmenlerin çocuklar için iyi birer rol-model olması duygusal gelişim açısından önemlidir.

17. Çocukların karalama yaparken bütün vücutlarını kullandıkları sanatsal gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) İsimlendirilmiş karalamalar dönemi
B) İlk temsilî formlar dönemi
C) Gerçekçi resimler dönemi
D) Tesadüfi karalamalar dönemi
E) Şema öncesi dönem

Cevap: D) Tesadüfi karalamalar dönemi

Açıklama: Tesadüfi karalamalar döneminde çocuklar sanatsal hareketlerinde bütün vücutlarını kullanırlar.

18. Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde öğrenme sürecinin tüm aşamaları doğru şekilde yer almaktadır?

A) Eğitim, uygulama, değerlendirme
B) Planlama, uygulama, değerlendirme
C) Aile, okul, toplum
D) Alışkanlıklar, kültürel değerler, toplum
E) Planlama, etkileşim, davranış değişimi

Cevap: B) Planlama, uygulama, değerlendirme

Açıklama: Planlama, uygulama ve değerlendirme, öğrenme sürecinin temel aşamalarıdır.

19. Çocukların sözcüklerin anlamını öğrenme süreci dilin hangi bileşeni ile ilgilidir?

A) Semantik
B) Morfoloji
C) Pragmatik
D) Fonoloji
E) Sentaks

Cevap: A) Semantik

Açıklama: Semantik, dilde sözcük ve cümlelerin anlamını inceleyen dil bileşenidir.

20. Etkinlik ve ders planları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Etkinlik planları, tematik programlarda haftalık plan olarak tasarlanabilmektedir.
B) Tematik programlarda, ünite odaklı ders planları yapılır.
C) Tematik ders planlarında her etkinliğin amaç ve hedefleri yazılır.
D) Tematik ders planında, etkinlik planına göre öğrenme süreci daha detaylı tarif edilir.
E) Tematik programlarda etkinlik planlama yönteminden yararlanılmaktadır.

Cevap: B) Tematik programlarda, ünite odaklı ders planları yapılır.

Açıklama: