Felsefe Tarihi Sorunları-1 2024-2025 Vize Soruları

1. “Sorgulanmamış hayat yaşanmaya değmez.” sözü aşağıdaki filozoflardan hangisine aittir?

A) Parmenides
B) Herakleitos
C) Sokrates
D) Aristoteles
E) Demokritos

Cevap: C) Sokrates

Açıklama: Sokrates, insanın kendini sorgulaması gerektiğini savunmuş ve sorgulamadan yaşanan hayatın değerli olmadığını söylemiştir.

2. Aşağıdakilerden hangisi felsefenin Miletos’ta ortaya çıkmasının nedenlerinden biridir?

A) Kadınların toplumda etkin oluşu
B) Tek bir inanışın oluşu
C) Liman kenti oluşu
D) Otoriter bir yönetimin oluşu
E) Bilgiye ulaşmanın zor oluşu

Cevap: C) Liman kenti oluşu

Açıklama: Miletos, ticaretin yoğun olduğu bir liman kenti olduğundan farklı fikirlerin buluşma noktası olmuş ve felsefenin gelişimini sağlamıştır.

3. Felsefeye insan sorununu katan filozoflar aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğa filozofları
B) Atomcular
C) Çokçular
D) Pythagorasçılar
E) Sofistler

Cevap: E) Sofistler

Açıklama: Sofistler, insanın bilgi, etik ve toplumla olan ilişkisini inceleyerek felsefeye insan sorununu dahil etmiştir.

4. Aşağıdaki filozoflardan hangi ikisi değişim sorununa birbirlerine karşı çıkarak yanıt vermektedir?

A) Thales-Anaksimenes
B) Pythagoras-Parmenides
C) Herakleitos-Parmenides
D) Anaksimenes-Herakleitos
E) Herakleitos-Pythagoros

Cevap: C) Herakleitos-Parmenides

Açıklama: Herakleitos değişimi savunurken, Parmenides değişimi reddetmiş ve bu iki filozof karşıt görüşler geliştirmiştir.

5. “Doğa araştırmacısı” olarak bilinen üç filozof aşağıdakilerin hangisinde bir arada verilmiştir?

A) Thales, Anaksimandros, Anaksagoras
B) Thales, Anaksimandros, Pythagoras
C) Thales, Anaksimenes, Anaksagoras
D) Thales, Anaksagoras, Pythagoras
E) Thales, Anaksimandros, Anaksimenes

Cevap: E) Thales, Anaksimandros, Anaksimenes

Açıklama: Bu üç filozof, doğayı inceleyen ve doğa felsefesine önemli katkılar yapan Miletos okulunun temsilcileridir.

6. Aşağıdakilerden hangisi mitolojik düşünceden felsefi düşünceye miras kalan bir sorundur?

A) Varlığın kökeninin incelenmesi
B) Tanrı soylarının araştırılması
C) Ataların onurlandırılması
D) Geleneklerin korunması
E) Mucizelerin araştırılması

Cevap: A) Varlığın kökeninin incelenmesi

Açıklama: Felsefe, mitolojiden devraldığı varlık sorununu sistematik olarak incelemeye başlamıştır.

7. ….. açısından var olanlar atomların birleşmesi ya da ayrışması sonucu meydana gelir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Thales
B) Herakleitos
C) Anaksimandros
D) Pythagoras
E) Demokritos

Cevap: E) Demokritos

Açıklama: Demokritos’a göre her şey atomların birleşimi veya ayrışımı ile meydana gelir, bu atomcu felsefenin temel görüşüdür.

8. Aşağıdaki seçeneklerin hangisinde atomculuğun iki temsilcisi bir arada verilmiştir?

A) Empedokles – Leukippos
B) Anaksagoras – Empedokles
C) Demokritos – Pythagoras
D) Leukippos – Demokritos
E) Empedokles – Thales

Cevap: D) Leukippos – Demokritos

Açıklama: Leukippos ve Demokritos, atomcu felsefenin kurucularıdır.

9. Kendisini “at sineği” olarak tanımlayan filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Demokritos
B) Protagoras
C) Sokrates
D) Empedokles
E) Thales

Cevap: C) Sokrates

Açıklama: Sokrates, insanları rahatsız ederek onları düşündürmek için kendisini “at sineği” olarak tanımlamıştır.

10. Aşağıdakilerden hangisi bilgide göreliliği savunur?

A) Anaksimenes
B) Thales
C) Empedokles
D) Gorgias
E) Pythagoras

Cevap: D) Gorgias

Açıklama: Sofist filozof Gorgias, bilginin göreliliğini savunarak mutlak bilginin varlığını reddetmiştir.

11. Aristoteles’in varlığın özelliklerini açıklamak için kullandığı araç ….. ; dil-düşünce-varlık arasında bağıntıyı ele almak için kullandığı araç ….. .
Yukarıdaki parçada boş bırakılan yerlere sırasıyla aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) metafiziktir, dil bilimdir
B) epistemolojidir, ontolojidir
C) antropolojidir, nedenlerdir
D) mantıktır, kategorilerdir
E) idealardır, kopyalardır

Cevap: D) mantıktır, kategorilerdir

Açıklama: Aristoteles, varlıkları açıklarken mantık ve kategorileri kullanır.

12. Epikuros’a göre hazzın ortaya çıkmasını aşağıdakilerden hangisi engeller?

A) Korku
B) İnsan
C) Duyu
D) Akıl
E) Toplum

Cevap: A) Korku

Açıklama: Epikuros’a göre korku, özellikle ölüm korkusu, hazzın önünde engel oluşturur.

13. Aşağıdakilerden hangisi Aristoteles açısından bir karakter erdemidir?

A) Zamansallık
B) Uzaysallık
C) Yalnızlık
D) Ölçülülük
E) Varsıllık

Cevap: D) Ölçülülük

Açıklama: Aristoteles’e göre karakter erdemlerinden biri, aşırı uçlardan kaçınmayı sağlayan ölçülülüktür.

14. Platon’un “bölünmüş çizgi benzetmesi” dünyayı hangi iki bakımdan ayırmaktadır?

A) Zamanda olanlar, uzayda olanlar
B) Yer kaplayanlar, kuşku duyulanlar
C) Var olanlar, yok olanlar
D) Söylenenler, düşünülenler
E) Görünenler, kavrananlar

Cevap: E) Görünenler, kavrananlar

Açıklama: Platon’un bölünmüş çizgi benzetmesi, dünyayı duyularla algılananlar ve düşünceyle kavrananlar olarak ayırır.

15. Aşağıdakilerden hangisi Sokrates’in insan anlayışına uygundur?

A) İnsan ahlaki olarak yetkinliğe ulaşabilir.
B) İnsan akıllı hayvandır.
C) İnsan insanın kurdudur.
D) İnsan toplumsal bir varlıktır.
E) İnsan sorgulamadan yaşar.

Cevap: A) İnsan ahlaki olarak yetkinliğe ulaşabilir.

Açıklama: Sokrates’e göre insan, kendini geliştirerek ahlaki bir yetkinliğe ulaşabilir.

16. Platon idealar ile şeyler arasındaki ilişkiyi ne türden bir ilişki olarak tanımlamaktadır?

A) Pay alma
B) Ayrık olma
C) Şekil alma
D) Yer alma
E) Zaman alma

Cevap: A) Pay alma

Açıklama: Platon’a göre, dünyadaki şeyler idealarla pay alarak var olur.

17. Aşağıdakilerden hangisi Helenistik dönem felsefelerindeki ortak özelliktir?

A) Katlanmayı öğretmek
B) Eylemle ilgilenmek
C) Kayıtsızlığı öğütlemek
D) Aklı önemsemek
E) Hazcılığa yönelmek

Cevap: B) Eylemle ilgilenmek

Açıklama:

18. Aşağıdakilerden hangisi Aristoteles’in karakter erdemlerinin özellikleri arasında yer almaz?

A) İnsanın akılsal yanıyla ilişkilidir.
B) İnsan doğuştan edinir.
C) İnsanın doğasında bulunur.
D) Tüm insanlarda bulunabilir.
E) Alışkanlıkla kazanılır.

Cevap: B) İnsan doğuştan edinir.

Açıklama: Aristoteles’e göre karakter erdemleri alışkanlıkla kazanılır, doğuştan değildir.

19. Aşağıdakilerden hangisi Platon’un felsefesine göre kırmızılık ile kırmızı şeyler arasındaki farkı ifade eden niteliklerden olamaz?

A) Kalıcı-değişebilir
B) Ad-kavram
C) İdea-şey
D) Asıl-kopya
E) Bir-çok

Cevap: B) Ad-kavram

Açıklama: Platon’un felsefesinde kırmızılık, bir idea olarak kalıcıdır; kırmızı şeyler ise değişkendir.

20. Sofist Gorgias “hiçbir şeyin var olmadığı” görüşüyle aşağıdaki filozoflardan hangisine karşı çıkmıştır?

A) Pyrrhon
B) Parmenides
C) Platon
D) Pythagoras
E) Protagoras

Cevap: B) Parmenides

Açıklama: Parmenides varlığın tek ve değişmez olduğunu savunurken, Gorgias varlığın olmadığını öne sürmüştür.