Kültür Sosyolojisi ve Kültürel Çalışmalar 2024-2025 Vize

1. Aşağıdakilerden hangisi kültürün değer unsurunun bir karşılığı değildir?

A) Kurumlar, değerlerin somut biçimleridir.
B) Değer, sadece teknolojinin etkisiyle oluşurlar.
C) Değerlerdeki değişme kültüre yansır.
D) Değer, bir kültürün kriteri ve ölçütüdür.
E) Değerler soyut ve somut dünyalarla ilgilidir.

Cevap: B) Değer, sadece teknolojinin etkisiyle oluşurlar.

Açıklama: Değerler sadece teknolojinin etkisiyle değil, toplumsal ve kültürel etkileşimlerle oluşur.

2. Aşağıdaki cümlelerden hangisi “kültürlenme” kavramını tanımlamaktadır?

A) Kültürlerin birbirleriyle karşılaşmaları ve temas etmeleri neticesinde gerçekleşen yeni bir durumdur.
B ) Bireyin belli bir grup, yapı, sınıf içinde edinmiş olduğu beceri, yetenek, bilgi, eğitim, kariyer durumlarının genel adıdır.
C) Belli bir toplumda yaşayan bireylerin o toplumun kültürünü tanıma, benimseme ve edinme sürecidir.
D) Toplumların kendisini oluşturan bireylere belli bir kültürü aktarma, toplumun istediği insanı eğitip yaratma sürecidir.
E ) Farklı kültürlerin karşılıklı etkileşime girmesi ve her ikisinin az-çok bir değişime uğramaları sürecidir.

Cevap: C) Belli bir toplumda yaşayan bireylerin o toplumun kültürünü tanıma, benimseme ve edinme sürecidir.

Açıklama: Kültürlenme, bireylerin yaşadıkları toplumun kültürünü öğrenme ve benimseme sürecidir.

3. Aşağıdakilerden hangisi kültürün bir özelliği olarak değerlendirilemez?

A) Yalnızca gelişmiş toplumlara özgüdür.
B) Toplumları birbirinden ayırt eder.
C) Toplumdaki bireyleri birbirine yaklaştırır.
D) Kuşaktan kuşağa aktarılır.
E) Yavaş da gerçekleşse zaman içinde değişikliğe uğrar.

Cevap: A) Yalnızca gelişmiş toplumlara özgüdür.

Açıklama: Kültür tüm toplumlarda vardır; yalnızca gelişmiş toplumlara özgü değildir.

4. “….., tavırlardan, davranış tarzlarından, örf ve adetlerden, düşüncelerden, ifade şekillerinden, değer biçimlerinden, tesislerden ve teşkilattan mürekkep öyle bir sistemdir ki tarihî bir mahsul olmak üzere teşekkül etmiş, ananeye bağlı bir cemiyet içinde onun medeni teçhizatı ve vasıtaları ile karşılıklı tesirler neticesinde meydana çıkmış ve bütün unsurlarının zamanla yekdiğerine kaynaşması sayesinde ahenkli bir bütün hâline gelmiştir.”
Yukarıdaki paragrafta boş bırakılan yere getirilmesi gereken kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Toplum
B) Norm
C) Kurum
D) Medeniyet
E) Kültür

Cevap: E) Kültür

Açıklama: Bu tanım kültürün birçok unsurdan oluşan bir bütün olduğunu ifade etmektedir.

5. Kültürü bütünsel bir çerçevede tanımlar. Ona göre kültür bir sistemdir ve her bir boyutu bu bütünsellikte yer alır. Sosyokültürel sistem ideolojik kültür, davranışsal kültür ve maddi kültür gibi üç katmadan oluşan bir bileşenler sistemidir.
Yukarıdaki paragrafta kültür hakkındaki düşüncelerine yer verilen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pitirim A. Sorokin
B) Karl Mannheim
C) Bronislaw Malinowski
D) Clifford Geertz
E) Emile Durkheim

Cevap: A) Pitirim A. Sorokin

Açıklama: Sorokin, kültürü ideolojik, davranışsal ve maddi olarak üç bileşende ele alır.

6. Aşağıdakilerden hangisi “küresel kültür”ü ortaya çıkaran toplumsal ve kültürel gelişmelerden biri değildir?

A) Dünya çapında uydu enformasyon sisteminin varlığı
B) Küresel tüketim ve tüketimcilik kalıplarının ortaya çıkması
C) Kozmopolit yaşam tarzlarının gelişmesi
D) Küresel siyasal hareketlerin yayılması
E) Mikromilliyetçiliğin yükselişi

Cevap: E) Mikromilliyetçiliğin yükselişi

Açıklama: Küresel kültür, büyük ölçüde evrensel birliğe işaret eder; mikromilliyetçilik ise yerel farklılıkları öne çıkarır.

7. Aşağıdakilerden hangisi “halk kültürü”nün özelliklerinden biri değildir?

A) Bir halkın yaşantısının genel hususiyetlerinin yanı sıra ayrıntılarını da içerir.
B) Birikmiş bir bilgiye ve teknik araçlara sahip olmaktır.
C) Bireylerine belli bir kimlik ve aidiyet sağlar.
D) Varlığı bizzat millete ve halka dayanmaktadır.
E) Otantik yaşantılardan, otantik düşüncelerden ve durumlardan beslenir.

Cevap: B) Birikmiş bir bilgiye ve teknik araçlara sahip olmaktır.

Açıklama: Halk kültürü, teknik bilgi birikiminden çok günlük yaşantılara ve geleneksel bilgilere dayanır.

8. Kültür ile ilgili olarak aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Farklı unsurlardan ve bileşenlerden meydana gelir.
B) Değişmez bir yapı sunar.
C) İnsan faaliyetlerinin bir ürünüdür.
D) Estetik, zihniyet, dünya görüşü ve yaşam biçimini içerir.
E) İnsan eyleminin anlamlı yapılarıdır.

Cevap: B) Değişmez bir yapı sunar.

Açıklama: Kültür, sürekli gelişen ve değişen bir yapıya sahiptir.

9. Aşağıdakilerden hangisi maddi kültür unsurlarından biridir?

A) Anıt yapılar
B) Değerler
C) Düğün töreni
D) Estetik
E) Bayram

Cevap: A) Anıt yapılar

Açıklama: Maddi kültür, fiziksel nesneleri içerir; anıt yapılar buna örnektir.

10. Aşağıdaki cümlelerin hangisinde “hilal” sözcüğü simge/sembol olarak kullanılmıştır?

A) Sığır gibi geviş getiren otçulların büyük azı dişlerinde hilal biçiminde taç çıkıntıları bulunur.
B) Ayın hilal evresinden sonra meydana gelen ilk ana evre dolunaydır.
C) Hilali gözlemenin amacı, Ramazan ayının girip girmediğini belirlemektir.
D) Kapanışından yıllar sonra, 1908 tarihinde Hilal-i Ahmer Cemiyetinin tüzüğü yeniden hazırlandı.
E) Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor; bir hilal uğruna ya Rab, ne güneşler batıyor!

Cevap: E) Vurulup tertemiz alnından uzanmış yatıyor; bir hilal uğruna ya Rab, ne güneşler batıyor!

Açıklama: Bu cümlede “hilal” sözcüğü bir sembol olarak kullanılmıştır.

11. Kültür kavramının kaypaklığına, muğlaklığına ve tarif edilemezliğine vurgu yapan Cemil Meriç, kültür ve uygarlık kavramlarının taşıdığını düşündüğü belirsizliği gidermek düşüncesiyle onların yerine, her ikisini de kuşatacak bir anlamla yüklü olduğunu savunduğu “…..” kavramını önermektedir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) hars
B) söylem
C) umran
D) tefekkür
E) ideoloji

Cevap: C) umran

Açıklama: Cemil Meriç, kültür ve uygarlık kavramlarının anlamlarındaki muğlaklıkları eleştirirken, bu kavramların taşıdığı belirsizliği ortadan kaldıracak bir kavram olarak “umran” terimini önermektedir. “Umran” kelimesi, hem kültür hem de uygarlık kavramlarını kapsayıcı ve derin bir anlam ifade eder. Bu nedenle, yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere en uygun seçenek “umran”dır.

12. Aşağıdakilerden hangisi kültürün insan hislerinden, irrasyonel yönlerinden etkilendiğini belirleyen temel unsurdur?

A) Duygu
B) İnanç
C) Dil
D) Düşünce
E) Ahlak

Cevap: A) Duygu

Açıklama: Kültür, insanın hisleri ve irrasyonel yönleriyle de şekillenir.

13. “Toplumun üyesi olan bireylere belli bir kültürü aktarma, kazandırma, toplumun istediği insanı eğitip yaratma ve onu denetim altında tutarak kültürel birlik ve beraberliği sağlama süreci” olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kültür şoku
B) Kültürleme
C) Kültür emperyalizmi
D) Kültürlenme
E) Kültürel değişme

Cevap: B) Kültürleme

Açıklama: Kültürleme, toplumsal değerlerin bireylere aktarılma sürecidir.

14. Kültürü örgütlenmiş bir simgesel sistemler koleksiyonu olarak değerlendiren ve kültürün insanların kafasındaki bir model olmayıp kamusal simge ve eylemler ile cisimleştiğini savunan antropolog aşağıdakilerden hangisidir?

A) Claude Levi-Strauss
B) Edward B. Tylor
C) Ruth Fulton Benedict
D) Bronislaw Malinowski
E) Clifford Geertz

Cevap: E) Clifford Geertz

Açıklama: Clifford Geertz, kültürü simgesel sistemler bütünü olarak görmektedir.

15. Aşağıdaki kavramlardan hangisi kültür sözcüğünün anlamlarına dahil edilemez?

A) Yaşam tarzı
B) Tohum ekmek
C) Tabiat
D) Yetiştirmek
E) Hüner ve maharet

Cevap: C) Tabiat

Açıklama: Kültür, insan yapımı bir olgudur ve doğa anlamını içermez.

16. Kültürel gecikme yaklaşımını geliştiren ve kullanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mümtaz Turhan
B) Michel Foucault
C) William Ogburn
D) Pierre Bourdieu
E) Ziya Gökalp

Cevap: C) William Ogburn

Açıklama: William Ogburn, kültürel gecikme kavramını geliştirmiştir.

17. ….., belli bir toplumda yaşayan bireylerin o toplumun kültürünü tanıma, benimseme ve edinme sürecidir.
Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Kültür emperyalizmi
B) Kültür etkileşimi
C) Kültürelcilik
D) Kültürlenme
E) Kültürelleşme

Cevap: D) Kültürlenme

Açıklama: Kültürlenme, bireylerin toplumun kültürünü edinme sürecidir.

18. Kültür­insan ilişkisine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Kültür insani eylem alanıdır.
B) Kültür insanı yetkin bir varlık hâline getirir.
C) Kültür insanın tüm yaşamına odaklanır.
D) Kültür insandan bağımsız gerçekleşir.
E) Kültür insana yaşam çevresi sunar.

Cevap: D) Kültür insandan bağımsız gerçekleşir.

Açıklama: Kültür insan tarafından üretilir ve insandan bağımsız değildir.

19. “Bir kültüre mensup bireylerin, tanımadıkları ya da daha önce içinde yaşamadıkları farklı bir toplumsal çevreye girdikleri zaman, o çevreye ait kültür ögeleri karşısında uyum sağlamakta zorlanmaları sonucunda içine girdikleri sıkıntı, bunalım, zorluklar ve gösterdikleri tepkiler, anomi durumu.”
Yukarıdaki paragrafta tanımı yapılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kültürel değişme
B) Kültür yozlaşması
C) Kültür çatışması
D) Kültür şoku
E) Kültürel bozulma

Cevap: D) Kültür şoku

Açıklama: Kültür şoku, farklı bir kültürel ortama uyum sağlama sürecinde yaşanan zorlukları ifade eder.

20. “Habitus” ve “alan” kavramları aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir?

A) Karl Mannheim
B) Max Weber
C) Emile Durkheim
D) Pierrre Bourdieu
E) Pitirim Sorokin

Cevap: D) Pierre Bourdieu

Açıklama: Habitus ve alan kavramları, Pierre Bourdieu’nun sosyolojik teorisinin temel unsurlarındandır.