Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2024-2025 Vize Soruları

1. Beyin Gelişimi ve Sinaptik Budanma

Çocukların beyin gelişimi ve sinaps oluşumundaki değişiklikler, yaşla birlikte farklılık gösterir. Özellikle 15 yaş civarında, beyin ”sinaptik budanma” sürecine girer. Bu aşamada, gereksiz bağlantılar azaltılarak beyin daha verimli bir hale gelir. Çocuk gelişiminde sinaptik budanma, işlevselliği artırmak için gereklidir ve öğrenme yetisinin optimize edilmesine yardımcı olur.

2. Sinaptik Budanmanın Rolü

Sinaptik budanma, kullanılan sinapsların güçlenmesini, kullanılmayan sinapsların ise elimine edilmesini içerir. Bu mekanizma, beynin bilişsel işlevlerde daha verimli hale gelmesini sağlar. Çocuk gelişimcileri bu süreci, öğrenme ve hafızanın gelişimindeki önemini vurgulamak için detaylı olarak incelerler.

3. Görme Duyusunun Beyindeki Konumu: Oksipital Lob

Görme duyusunun işlenmesi, oksipital lob tarafından yönetilir. Beynin bu bölgesi, görsel algı ve işlemeyle ilgili olduğu için, çocukların dünyayı görsel olarak tanıma sürecinde büyük bir rol oynar. Okul öncesi dönemde görsel uyaranlarla zenginleştirilen ortamlar, çocukların görsel algı becerilerini destekleyerek bilişsel gelişimlerini de olumlu etkiler.

4. Duyu İşlemleme Süreci

Çocukların farklı duyularını bir araya getirerek anlamlı bir deneyime dönüştürdüğü süreç ”duyu işlemleme” olarak adlandırılır. Örneğin, bir çocuğun parmak boyası ile çalışırken hem dokunma hem de görme duyularını kullanması, bu bilgilerin beyinde anlamlandırılmasına katkı sağlar. Duyu işlemleme, çocuğun çevresiyle uyumlu etkileşimde bulunmasını destekler.

5. Duyusal Yetersizliklerin Çocuk Gelişimine Etkisi

Yetersiz duyusal uyaranlar, çocukların gelişimini olumsuz etkileyebilir. Zengin uyaranlardan yoksun kalan çocuklar, çevrelerini keşfetme ve anlamlandırmada zorluk yaşarlar. Bu eksiklik, onların duyu entegrasyonunda geri kalmalarına ve gelişimsel olarak yaşıtlarının gerisinde kalmalarına neden olabilir. Bu nedenle, okul öncesi dönemde duyusal olarak zengin ortamlar sağlamak son derece önemlidir.

6. Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitiminin Önemi

Somut uyaranlarla öğrenme, okul öncesi dönemde çocukların öğrenme sürecine büyük katkı sağlar. Özellikle dokunsal, görsel ve işitsel uyaranlar, çocukların çevrelerini anlamlandırmalarını kolaylaştırır. Duyu eğitimi, çocukların yalnızca bilişsel gelişimlerine değil, aynı zamanda sosyal ve duygusal becerilerinin gelişimine de katkı sağlar.

7. Duyusal Hassasiyeti Olan Çocuklara Yönelik Destekleyici Uygulamalar

Duyusal hassasiyete sahip çocukların sakin ve kontrollü ortamlarda bulunmaları tercih edilir. Özellikle, ani hareketlerin fazla olduğu ortamlarda bu çocuklar kendilerini rahatsız hissedebilir ve strese girebilirler. Çocuk gelişimciler, hassas duyusal yapıya sahip çocuklar için uyaran yoğunluğunun dengelendiği, kontrollü ortamlar yaratmayı hedeflemelidir.

8. Duyu Eğitiminde Reflekslerin Rolü

Refleksler, doğuştan gelen otomatik tepkilerdir ve doğrudan öğrenme sürecine dahil edilmezler. Bu yüzden duyu eğitiminde reflekslerin özel olarak ele alınmasına gerek yoktur. Ancak reflekslerin varlığı, çocukların temel duyusal yanıtlarını anlamak için önemli olabilir.

9. Cinsiyet Farklılıklarının Algılanmasında Görme Duyusu

Bir çocuğun, karşılaştığı bir kişinin cinsiyetini görsel ipuçları üzerinden ayırt etmesi, görme duyusunun bu süreçteki önemini ortaya koyar. Çocuklar, cinsiyet gibi fiziksel farklılıkları öncelikle görsel olarak algılarlar ve bu duyusal işlemleme, bilişsel gelişimlerinin bir parçası olarak değerlendirilebilir.

10. Yönetici İşlevlerin Gelişimi ve Eğitimsel Uygulamalar

Yönetici işlevler, çocukların planlama, problem çözme ve dikkat becerilerini kapsar. Okul öncesi dönemde bu becerilerin geliştirilmesi, çocukların bilişsel gelişimlerine katkıda bulunur ve uzun vadede okul başarısını destekler. Duyu eğitimi, yönetici işlevlerin gelişiminde de etkili bir rol oynar.

Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2024-2025 Vize Soruları

11. Dokunma Duyusunun Göstergeleri

Bebeklerin dokunma duyusunun bir göstergesi, sıcaklık değişimlerini algılayabilmeleridir. Bu algı, bebeklerin çevrelerini dokunsal yollarla tanımalarını sağlar ve dokunma duyusunun temel işlevlerinden biridir.

12. Tat ve Koku Eğitimleri

Okul öncesi çocukların çevrelerini tanıma sürecinde tat ve koku duyuları da önemli rol oynar. Tat ve koku çalışmaları, çocukların duyusal gelişimlerinde oldukça etkilidir. Özellikle çevrelerindeki nesneleri ağzına alarak tanıyan çocuklarda bu çalışmalar yoğunlaştırılmalıdır.

13. Vestibuler Duyunun Duruş ve Hareket Üzerindeki Etkisi

Vestibuler duyu, vücut dengesini ve postürünü kontrol eder. Çocukların duruş ve hareket becerilerinde önemli bir rol oynayan bu duyu, okul öncesi dönemde desteklendiğinde çocukların fiziksel gelişimlerine olumlu katkılar sağlar.

14. Duyusal Eğitim ve Sinaptik Güçlenme

Duyusal eğitim, beyindeki mevcut sinaptik bağlantıların güçlenmesine yardımcı olur. Bu süreç, beyin gelişimi için kritik öneme sahiptir ve duyusal uyarımlar sayesinde sinirsel bağlantılar güçlenerek çocuğun bilişsel gelişimine katkı sağlar.

15. Görsel Duyarlılığı Olan Çocuklar

Görsel olarak duyarlı çocuklar, yoğun desenli ortamlarda kendilerini rahatsız hissedebilirler. Bu gibi durumlarda çocukların tepkileri artabilir. Çocuk gelişimciler, görsel duyarlılığı olan çocuklara yönelik ortamları düzenleyerek çocukların rahat hissetmelerini sağlayabilirler.

16. Sese Duyarlı Çocuklar

Sese karşı duyarlı olan çocuklar, özellikle yüksek seslere karşı hassasiyet gösterirler. Dışarıdan gelen yüksek seslerin dikkati dağıtması veya kulak kapatma gibi tepkiler vermeleri olağandır. Ancak düşük seslere karşı aşırı tepkiler vermeleri beklenmez.

17. Duyuların Etkin Kullanımının Uzun Vadeli Etkileri

Duyularını etkin kullanan bireyler, çevreyle uyumlu bir yaşam sürdürme becerisi kazanırlar. Bu, özellikle okul öncesi dönemde duyularını geliştiren çocukların çevreleriyle daha sağlıklı ilişkiler kurmalarına yardımcı olur ve uzun vadede sosyal uyumlarını destekler.

18. Lateralizasyon ve Bedenin Koordineli Kullanımı

Beynin bir yarıküresinin vücudun karşı tarafını kontrol etmesi durumu ”lateralizasyon” olarak adlandırılır. Bu süreç, çocukların motor gelişimlerini ve bedenlerini koordineli kullanma becerilerini etkiler.

19. Hikayelerle İşitme, Görme ve Hareket Duyularının Gelişimi

Çocuklara yönelik hikaye anlatma ve taklit etme etkinlikleri, işitme, görme ve hareket duyularını uyarır. Bu duyusal uyaranlar, çocukların dil gelişimi ve sosyal becerilerini destekleyerek çevrelerine olan ilgilerini artırır.

20. Mekanda Konumlandırma ve Görsel Algı Yetersizliği

Görsel algı yetersizliği olan çocuklar, mekanda konumlandırma işlevini yerine getirmekte zorlanabilirler. Bu durum, çocukların çevreyle olan ilişkilerini doğru bir şekilde kurmalarını engelleyebilir. Okul öncesi dönemde görsel algı eğitimine yönelik etkinlikler, bu konuda yaşanabilecek sorunları azaltmada etkili olabilir.

Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2024-2025 Vize Soruları

Sonuç

Okul öncesi dönemde duyu eğitimi, çocukların gelişiminde temel bir rol oynar. Çeşitli duyuların etkili bir şekilde eğitilmesi, çocukların bilişsel, sosyal ve fiziksel becerilerinde uzun vadeli gelişim sağlar. Duyusal eğitim programları, çocukların çevreleriyle uyumlu, bilinçli ve güçlü bireyler olarak büyümelerine katkıda bulunur

1. Burcu’nun beyninin işleyişi doğumundan itibaren belirli yaş dönemlerinde incelenmektedir. En son görüntülendiğinde de nöral yenilenme ve sinaps oluşumu hızının azalmaya başladığı izlenmiştir.
Bu durumda bir çocuk gelişimcisi, Burcu’nun yaşının kaç olduğunu söyleyebilir?

A) 6
B) 10
C) 8
D) 15
E) 13

Cevap : D) 15

Açıklama : Beyinde sinaps oluşumu ve nöral yenilenmenin azalması yaklaşık olarak 15 yaş civarında gözlemlenir. Bu yaş, sinaptik budanmanın başladığı dönemdir.

2. Beynin gelişim sürecinde nöronlar ve sinaptik bağlantıların oluşumu sürecinde, az uyarılmış nöronların bağ liflerini kaybetmeleri ve böylece sinaps sayılarında azalma ile gerçekleşen süreç aşağıdakilerden hangisi ile adlandırılmaktadır?

A) Sinaptik bozulma
B) Sinaptik bağlanma
C) Sinaptik korunma
D) Sinaptik budanma
E) Sinaptik nöronlanma

Cevap : D) Sinaptik budanma

Açıklama : Sinaptik budanma, kullanılmayan sinapsların elimine edilmesi sürecidir ve beynin daha verimli çalışmasına katkı sağlar.

3. Görme duyusunda hangi beyin kısmı etkilidir?

A) Beyincik
B) Parietal lob
C) Temporal lob
D) Frontal lob
E) Oksipital lob

Cevap : E) Oksipital lob

Açıklama : Görme duyusu oksipital lob tarafından işlenir. Beynin arka kısmında yer alan bu bölge, görsel algı ve işleme ile ilişkilidir.

4. Ali sınıfındaki sanat merkezinde parmak boyasıyla hem dokunma hem de görme duyularını kullanarak çalışmalar yapmaktadır. Bu çalışması gelişimsel olarak Ali’nin beyninde somut ve anlamlı hale gelmektedir. Bu sürece verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Duyu işlemleme
B) Dokunsal dikkat
C) Görsel algılama
D) Görsel ayırt etme
E) İşitsel ayırt etme

Cevap : A) Duyu işlemleme

Açıklama : Duyu işlemleme, duyusal bilgilerin beyin tarafından organize edilmesi ve anlamlı hale getirilmesi sürecidir.

5. Duyusal olarak yetersiz ortamların çocukların gelişiminde nasıl bir etkisi bulunmaktadır?

A) Çocukları ulaşabilecekleri düzeyin gerisinde bırakır.
B) Çocukları duyularını kullanamaya teşvik eder.
C) Çocukları görsel ve işitsel olarak uyarır.
D) Çocukları işbirliğine ve koordinasyona yönlendirir.
E) Çocukların bulundukları çevreye ilgi duymasını sağlar.

Cevap : A) Çocukları ulaşabilecekleri düzeyin gerisinde bırakır.

Açıklama : Yetersiz duyusal uyarılma, çocuğun potansiyelini tam olarak gerçekleştirememesine neden olabilir.

6. Okul öncesi dönemde duyu eğitimi neden önemlidir?

A) Nesneleri kullanmak için
B) Özgüven gelişimi için
C) Somut uyaranlarla öğrenmek için
D) Refleksif gelişim için
E) Tat ve koku duyularını geliştirmek için

Cevap : C) Somut uyaranlarla öğrenmek için

Açıklama : Okul öncesi dönemde somut uyaranlarla yapılan öğrenmeler, çocukların çevrelerini anlamalarına ve gelişimlerine katkı sağlar.

7. Ali, gündelik yaşantısında çevredeki hareketlerden fazlasıyla rahatsız olmaktadır. Bilmediği ortamlardaki ani hareketlere ağlayarak tepki vermektedir.
Ali’nin dahil olduğu duyusal modele göre desteklenmesi için aşağıdakilerden hangisi yapılabileceklerden biri değildir?

A) Tek başına oturabileceği ortam sağlamak
B) Halka açık alanda özgürlük tanımak
C) Banyoda tek bir pozisyon belirlemek
D) Giysileri çocuğun görüş hizasındaki çekmecelere yerleştirmek
E) Hareket oyununda belirgin örüntüler kurmak

Cevap : B) Halka açık alanda özgürlük tanımak

Açıklama : Hassas duyusal yapıya sahip çocuklar, kontrollü ve sakin ortamları tercih eder; halka açık alanlarda serbest bırakmak onları rahatsız edebilir.

8. Duyu eğitiminde aşağıdaki öğrenme süreçlerinden hangisinin ele alınması gerekmez?

A) Dikkat
B) Ayırt etme
C) Refleks
D) Eşleştirme
E) Bellek

Cevap : C) Refleks

Açıklama : Refleks, öğrenilmiş bir davranış değil, doğuştan gelen otomatik bir tepkidir ve duyusal eğitimde özel olarak ele alınması gerekmez.

9. Bir okul öncesi çocuğu karşılaştığı kişilerden birinin cinsiyetini anlamasında duyusal olarak önce hangi duyusunu kullanır?

A) Görme
B) Koklama
C) Tatma
D) İşitme
E) Denge

Cevap : A) Görme

Açıklama : Görme duyusu, cinsiyet ayrımı gibi fiziksel özelliklerin algılanmasında ilk kullanılan duyudur.

10. 4 yaşındaki çocukların eğitim grubunda görev alan Ayperi Öğretmen çocukların bilişsel özelliklerini destekleyerek tüm gelişim alanlarında etkisi çocukların hayatları boyunca devam edecek eğitimsel uygulamalar yapmaya odaklanmak istemektedir.
Ayperi Öğretmen’in yapmayı planladığı bu uygulamalar çocukların hangi becerilerini öncelikli olarak desteklemektedir?

A) Üretkenlik kapasitesi
B) Kavramsal girdiler
C) Yönetici işlevler
D) Duyusal beceriler
E) Performans becerileri

Cevap : C) Yönetici işlevler

Açıklama : Yönetici işlevler, planlama, problem çözme ve dikkat gibi yüksek bilişsel becerileri içerir ve erken yaşta desteklenmesi uzun vadeli gelişim için önemlidir.

Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2024-2025 Vize Soruları

11. Bebeklerin duyu eğitiminde aşağıdaki göstergelerden hangisi dokunma duyusu için ele alınabilir?

A) Anne kokusunu arama
B) Ses tonlarını ayırt etme
C) Göz kontağı kurma
D) Isı değişimini algılama
E) Gördüklerini hatırlama

Cevap : D) Isı değişimini algılama

Açıklama : Isı değişimlerini algılamak, dokunma duyusunun bir göstergesidir. Bebekler dokunma duyusuyla sıcak veya soğuğu ayırt edebilirler.

12. Berna sınıf içindeki etkinliklerde özellikle ortamdaki koku değişimlerine dikkati çekilmekte ve çevresindeki nesneleri ağzına alarak tanımaya çalışmaktadır.
Berna’nın eğitiminde hangisine odaklanmak gerekir?

A) Görsel algılamasına odaklanmak
B) Tat ve koku çalışmaları yapmak
C) İşitsel ve sözel uyaranlar vermek
D) Doku eşleşmesi yaptırmak
E) Elle tutulur materyaller sunmak

Cevap : B) Tat ve koku çalışmaları yapmak

Açıklama : Berna, tat ve koku duyularını kullanarak çevresini keşfetmeye çalışmaktadır; bu nedenle tat ve koku çalışmaları yapılması uygun olur.

13. Çocuğun duruş biçimini (postür) ve kas tonusunu etkileyen duyu türü hangisidir?

A) Taktil
B) Görsel
C) İşitsel
D) Oral
E) Vestibuler

Cevap : E) Vestibuler

Açıklama : Vestibuler duyu, vücudun denge ve postürünü kontrol eden duyudur ve çocuğun duruş ve hareketlerini etkiler.

14. Aybüke Öğretmen anasınıfındaki dört yaş grubu çocukların beyin gelişimlerinin desteklenmelerinde duyusal eğitim uygulamalarına oldukça fazla yer vermektedir.
Aybüke Öğretmen’in bu çalışmaları yapmasındaki temel amaç aşağıdakilerden hangisidir?

A) Beyinde fazlaca uyarılmış olan nöronların daha küçük alan işgal etmesini sağlamak
B) Beyinde yeterince uyarılmamış olan nöronların yeniden uyarılmasının önüne geçmek
C) Beyinde gelişmekte olan yeni nöronların üretilmesi yerine eskilerinin ön plana alınmasını sağlamak
D) Beyinde var olan eski nöronların yeterince uyarılmasını ve güçlenmesini sağlamak
E) Beyinde uyarılmamış olan nöronların daha fazla alan işgal etmesini olanaklı kılmak

Cevap : D) Beyinde var olan eski nöronların yeterince uyarılmasını ve güçlenmesini sağlamak

Açıklama : Duyusal eğitim, var olan sinaptik bağlantıların güçlenmesi ve kullanılmayan bağlantıların budanmasını teşvik eder.

15. Ahmet dört yaşında görsel olarak duyusal duyarlılığı olan bir çocuktur.
Ahmet’in karmaşık desenlerde döşenmiş bir ortama girmesi durumunda aşağıdakilerden hangisi beklenebilir?

A) Aşırı hareketlenme
B) Duyusal bozunum
C) Yoğun tepki verme
D) Kayıtsız kalma
E) Duyusal işlemleme

Cevap : C) Yoğun tepki verme

Açıklama :

16. Aşağıdakilerden hangisi sese duyarlı bir çocuk ile karşılaşılabilecek durumlardan biri değildir?

A) Ufak fısıltıları bile duyar, fark eder.
B) Olası durumlarda fazla sesten rahatsızlık duyar.
C) Kulaklarını elleriyle kapatma davranışı gösterebilir.
D) Dikkat odaklı çalışmalarda dışarıdan gelen seslerden dikkati dağılır.
E) Alçak ses duyunca ağlamaya başlar.

Cevap : E) Alçak ses duyunca ağlamaya başlar.

Açıklama : Sese duyarlı çocuklar yüksek seslerden rahatsız olabilir ancak alçak seslere aşırı tepki vermezler.

17. Bireylerin yaşamlarında duyularını etkin biçimde kullanmasının aşağıdakilerden hangisini uzun vadede sağladığı ifade edilebilir?

A) Farklılıkları ayırt etmelerini
B) Nesneler arasında ilişki kurmalarını
C) Sağlıklı olmalarını
D) Çevresel olarak benzerlikleri bulmalarını
E) Yaşama hazır hale gelmelerini

Cevap : E) Yaşama hazır hale gelmelerini

Açıklama : Duyuların etkin kullanımı, bireylerin çevreleriyle uyumlu şekilde yaşamalarını ve gelişimlerini destekler.

18. Nörolojik olarak bedenin koordineli olarak kullanılması sürecinde, beynin bir tarafının vücudun diğer tarafı ile ilgili yapacağı hareketi üstlenmesi durumuna verilen ad aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sinyalizasyon
B) Lateralizasyon
C) Miyelinizasyon
D) Koordinasyon
E) Nöronlaşma

Cevap : B) Lateralizasyon

Açıklama : Lateralizasyon, beynin sağ ve sol yarıkürelerinin farklı işlevleri üstlenmesi durumudur; bedenin bir yarısı diğer yarıküre tarafından kontrol edilir.

19. Bir anaokulu öğretmeni günlük olarak yaptığı oyun etkinliğinde çocuklara bir papağanın ormandaki arkadaşlarıyla doğum günü kutlamasıyla ilgili bir hikaye anlatarak giriş yapar. Oyunda da çocuklara masalda vurguladığı ” kuş sesi ” ile ilgili taklit yaptırarak etkinliğini uygular.
Bu etkinlik sonunda çocukların hangi duyuları uyarılır?

A) İşitme-görme-hareket
B) Görme-koklama-hareket
C) Tatma-dokunma-koklama
D) İşitme-görme-dokunma
E) İşitme-tatma-koklama

Cevap : A) İşitme-görme-hareket

Açıklama : Bu etkinlikte çocuklar kuş seslerini dinleyerek (işitme), hikayeyi izleyerek (görme) ve hareket ederek (hareket) duyularını kullanırlar.

20. Mert sınıf içinde mekanda konumla ilgili oyunlarında karışıklıklar yaşamakta ve gerektiği gibi mekanda konumlandırma işlevini yerine getirememektedir. Mert’in bu durumuna ilişkin duyusal yetersizlik açısından aşağıdakilerden hangisi akla gelmelidir?

A) Hareket duyusu zayıftır.
B) Görsel algısı yetersizdir.
C) Koku ayırt etmesi sorunludur.
D) İşitsel belleği güçsüzdür.
E) Dokunma duyarlılığı vardır.

Cevap : B) Görsel algısı yetersizdir.

Açıklama : Mekanda konumlandırma güçlüğü, görsel algı yetersizliği ile ilişkilidir; çocuk mekansal ilişkileri doğru algılayamayabilir.

Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2024-2025 Vize Soruları