Halk Sağlığı 2024-2025 Vize Soruları (Güz)

Cevap: B) 1948

Açıklama: Dünya Sağlık Örgütü (WHO), 7 Nisan 1948 tarihinde kurulmuştur. Bu kuruluş tarihi, her yıl “Dünya Sağlık Günü“ olarak kutlanmaktadır. WHO’nun amacı, uluslararası sağlık çalışmalarını koordine etmek, halk sağlığını geliştirmek ve küresel salgın hastalıklarla mücadele etmektir. Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler’e bağlı bir kuruluş olarak faaliyet göstermektedir.

Cevap: E) Ateş yoktur.

Açıklama: Kızamıkçık, genellikle ateş, kırmızı döküntü, göz kızarıklığı, kas ağrısı ve baş ağrısı gibi belirtilerle kendini gösteren bir viral enfeksiyondur. Ateş, kızamıkçık enfeksiyonunda sık rastlanan bir belirtidir; dolayısıyla “Ateş yoktur“ ifadesi kızamıkçık belirtileri arasında yer almaz.

Cevap: E) Kara akciğer

Açıklama: Kömür işçisinin pnömokonyozu olarak da bilinen “kara akciğer“ hastalığı, uzun süre kömür tozuna maruz kalan işçilerde görülen bir akciğer hastalığıdır. Kömür tozunun solunması sonucu akciğer dokusunda birikim oluşur ve bu da solunum zorluklarına yol açar. Şarbon, kolera, sıtma ve boğmaca gibi hastalıklar ise farklı enfeksiyon etkenlerinden kaynaklanır ve kara akciğer hastalığı ile doğrudan ilişkili değildir.

Cevap: C) Veriler hastalığa, hizmet kategorisine, sosyal göstergelere ve ikamet bölgesine göre raporlanıyor mu?

Açıklama: Verilerin raporlama düzeyi, toplama ve raporlama değerini etkiler.

Cevap: A) Ekonomik gelişmeyi inceler.

Açıklama: Halk sağlığı ekonomik gelişmeyi incelemekten ziyade toplum sağlığını geliştirmeyi amaçlar.

Cevap: C) Travma nedeniyle artan mortalite

Açıklama: “Travma nedeniyle artan mortalite“ bir sağlık hizmeti göstergesi değildir.

Cevap: B) Masa başı çalışanlar

Açıklama: Masa başı çalışanlar mesleki astım riski altında değildir.

Cevap: A) Rotavirüs

Açıklama: Rotavirüs dolaylı olarak oral-dışkı yoluyla bulaşır.

Cevap: D) Kabakulak

Açıklama: Kabakulak hastalığında parotis bezlerinde şişme görülür.

Cevap: E) Düzenli beslenme

Açıklama: Kardiyovasküler hastalıklar üzerinde etkili olan risk faktörleri arasında stres, sigara kullanımı, fiziksel hareketsizlik ve kötü beslenme yer almaktadır. Bu faktörler, kalp ve damar sağlığını olumsuz etkileyerek hastalık riskini artırır. Ancak, düzenli beslenme kalp sağlığını destekleyen ve hastalık riskini azaltan bir alışkanlıktır, dolayısıyla bu seçenek kardiyovasküler hastalık için bir risk faktörü olarak kabul edilmez.

Cevap: E) Varsayım hataları

Açıklama: Kaliteye göre ayarlanmış yaşam yılı (QALY), bireylerin yaşam kalitesini ve yaşam süresini birlikte değerlendiren bir ölçüttür. QALY hesaplamasında engellilik ağırlıkları, yaşam süresi, yaş ağırlıkları gibi faktörler kullanılır. Bu hesaplama, sağlık önlemlerinin farklı nüfus gruplarında uygulanmasının etkilerini de kapsayabilir. Ancak, “varsayım hataları“ QALY hesaplamasının bir bileşeni değildir; bu, metodolojik bir hata olarak kabul edilir ve hesaplama sürecinin dışında kalır.

Cevap: C) Potansiyel yaşam kayıpları (PYLL)

Cevap: A) Kızamık

Açıklama: Kızamık, damlacık yoluyla bulaşan bir hastalıktır. Bu hastalık, öksürme, hapşırma veya konuşma sırasında enfekte kişinin ağız ve burun salgıları yoluyla yayılır. Kızamık oldukça bulaşıcı bir hastalıktır ve bu yüzden özellikle çocukluk çağında aşılama ile önlenmesi çok önemlidir. Diğer seçeneklerdeki hastalıklar ise farklı bulaşma yollarına sahiptir. Örneğin, kolera kontamine su ve yiyeceklerle, şarbon hayvanlardan, kuduz hayvan ısırığı ile, sıtma ise sivrisinek aracılığıyla bulaşır.

Cevap: D) Kardiyovasküler hastalıkları

Açıklama: Kardiyovasküler hastalık riskini azaltmak için beslenme düzenine dikkat edilmelidir.

Cevap: C) Sıtma

Açıklama: Sıtma, sivrisinekler aracılığıyla bulaşan bir hastalıktır.

Cevap: B) Toplanan veriler tasarım, maliyet ve etik standartlar açısından kabul edilebilir mi?

Açıklama: Verilerin etik ve mali standartlara uygunluğu, kabul edilebilirlik açısından önem taşır.

Cevap: B) Verilerin konu ile ne ölçüde ilgili olduğu

Açıklama: Verinin geçerlilik değeri, verilerin araştırma konusu ile ne kadar ilgili olduğunu ifade eder. Geçerlilik, elde edilen bilgilerin ölçmek istenilen özelliği ne derece yansıttığını gösterir. Verilerin konu ile doğrudan ilgili olması, araştırma sonuçlarının doğru yorumlanabilmesi için kritik bir öneme sahiptir. Diğer seçenekler verinin doğruluğu, etik standartlara uygunluğu ya da çeşitliliği gibi faktörleri açıklamaktadır, ancak doğrudan geçerlilik ile ilgili değildir.

Cevap: D) Akciğer

Açıklama: Akciğer kanseri dünya genelinde en yaygın görülen kanser türlerinden biridir.

Cevap: A) Akciğer ve mesane

Açıklama: Sigara, özellikle akciğer ve mesane kanseri riskini artırır.

Cevap: D) Semptomatik dönemi