Ata Aöf Gruplarla Sosyal Hizmet Ünite -11

Son Değerlendirme Aşaması

Son değerlendirme aşaması, grup çalışmasının hedeflerine ne ölçüde ulaştığını değerlendiren ve sürecin etkili olup olmadığını belirleyen bir süreçtir. Bu aşama, grup üyelerinin bireysel ve grup hedeflerine yönelik ilerlemelerinin analizini içerir ve sosyal hizmet uzmanları için rehber niteliğindedir.

Değerlendirmenin Temeli

Değerlendirme, iki temel unsura dayanır:

1. Müdahale Planı: Grup çalışmasının tasarımı ve hedeflere ulaşmayı sağlayacak adımlar.
2. Sözleşme (Kontrat): Grup üyeleri ile sosyal hizmet uzmanı arasındaki beklenti ve taahhütlerin belirlenmesi.

Bu unsurlar olmadan grup çalışmasının etkililiğini değerlendirmek mümkün değildir.

Değerlendirmenin Kapsamı

• Amaç ve Beklentiler: Amaçların açık olması, başarılı sonuçlarla doğrudan ilişkilidir.
• Grup Dinamikleri: Uzman ile grup üyeleri arasındaki empati, kabul ve içtenlik gibi ilişkiler değerlendirme sürecinde önemlidir.
• Kültürel Farklılıklar: Grup üyelerinin kültür, yaş, cinsiyet gibi özellikleri değerlendirme sürecinde dikkate alınmalıdır.

Grup Sürecinde Tutulan Kayıtların Kullanımı

Grup süreci boyunca tutulan kayıtlar, değerlendirmenin önemli bir dayanağıdır.

Grup Süreçlerine İlişkin Kayıtlar

• Oturumun tarihi, süresi ve yeri.
• Katılan ve katılmayan üyelerin listesi.
• Oturumda yapılan müdahalelerin analizi.
• Üyelerin grup sürecine katılım düzeyleri ve hedeflere yönelik ilerlemeleri.

Bireysel Özetler

• Grup planı ve hedeflerinin açıklanması.
• Üyelerin demografik bilgileri.
• Üyelerin grup içindeki psikososyal işlevselliği ve katılım düzeyleri.

Değerlendirme Araçlarının Kullanımı

Grup çalışmasının çıktılarının değerlendirilmesinde çeşitli araçlar kullanılabilir:

1. Ulaşılan Hedefleri Değerlendirme:
   Üyelerden, hedeflerine ne ölçüde ulaştıklarını yedi puanlık bir ölçekle değerlendirmeleri istenir.
2. Müracaatçı Memnuniyetini Değerlendirme:
   Anket veya görüşme formu kullanılarak üyelerin süreçten ne kadar memnun kaldıkları ölçülür.
3. Genel Değerlendirme Aracı:
   Grup çalışmasının başındaki ve sonundaki işlevselliği karşılaştırarak ilerleme düzeyini analiz eder.
4. Grup Ortamını Değerlendirme:
   Grup dinamiklerini analiz eden 7’li Likert ölçeğine dayalı bir araçtır.

<

Sosyal Hizmet Uzmanının Değerlendirilmesi

Sosyal hizmet uzmanının grup çalışmasındaki performansı da değerlendirme sürecinin bir parçasıdır. Bu değerlendirme, planlama, uygulama ve ilişki yönetimi gibi başlıklar altında ele alınır.

Planlama

• Grup hedefleri üyelerin bireysel hedefleriyle uyumlu mu?
• Grup yapısı ve üyeler arasındaki uyum ne kadar işlevsel?

Başlangıç Aşaması

• Grup için uygun bir ortam yaratıldı mı?
• Üyeler, gruptaki beklentilerini net bir şekilde anladı mı?

Birey ve Grup Değerlendirmesi

• Her üyenin bireysel güçlü ve zayıf yönleri ne kadar değerlendirildi?
• Grubun sistem olarak işleyişindeki sorunlar ele alındı mı?

İlişkilerin Kullanımı

• Uzman, üyeler arasındaki ilişkileri ne kadar kolaylaştırdı?
• Üyeler arasında empati ve destek sağlanmasına ne ölçüde yardımcı oldu?

Müdahale Türleri

• Kullanılan müdahale yöntemleri grubun ihtiyaçlarına uygun muydu?
• Üyelerin birbirlerine yardım etmeleri için uygun ortam yaratıldı mı?

Grup Yapısı ve Süreçlerin Yönetimi

• Grup üyelerinin farklılıkları kabul etmeleri teşvik edildi mi?
• Grup işleyişindeki sorunlar (direnç, çatışma vb.) ne ölçüde çözüldü?

Sonlandırma Aşamasında Değerlendirme

Sonlandırma aşamasında, grup çalışmasının genel bir değerlendirmesi yapılır:

• Üyelerin Gelişimi: Grup üyelerinin hedeflerine ulaşıp ulaşmadıkları analiz edilir.
• Grup Sürecinin Etkileri: Grup dışındaki sosyal sistemlere olan etkiler tartışılır.
• Sonlandırma Hazırlığı: Üyeler, grubun sona ermesine duygusal olarak hazırlanır.

Sonuç

Son değerlendirme aşaması, hem grup üyeleri hem de sosyal hizmet uzmanı için öğrenme ve gelişim sürecidir. Grup çalışmasından elde edilen kazanımlar, ileride yapılacak çalışmalara rehberlik eder ve sosyal hizmet uygulamalarının kalitesini artırır. Bu aşamada kullanılan değerlendirme araçları, grup sürecinin etkinliğini anlamak için önemli bir kaynaktır.

1- Değerlendirme, ………….. ve ……………… gibi iki unsura dayanmaktadır.
Aşağıdaki hangi iki unsur değerlendirmenin dayandığı unsurlardır?

a) Müdahale Planı – Müracaatçı ile Karşılaşma
b) Sözleşme (Kontrat) – Ön Değerlendirme
c) Müracaatçı ile Karşılaşma – Ön Değerlendirme
d) Ön Değerlendirme – Son Değerlendirme
e) Müdahale Planı – Sözleşme (Kontrat)

Cevap : e) Müdahale Planı – Sözleşme (Kontrat)

Açıklama : Değerlendirme, müracaatçı ile yapılacak müdahaleyi belirleyen müdahale planı ve taraflar arasındaki sorumlulukları belirten sözleşmeye dayanır. Bu unsurlar, sürecin etkili ve amaçlara uygun bir şekilde ilerlemesi için temel taşları oluşturur.

2- Uygulayıcılara rehberlik edebilecek başarılı bir grup çalışması için önemli bir bilgi birikimi gerekmektedir.
Aşağıdakilerden hangisi bu bilgi birikimine hizmet etmez?

a) Amaç ve beklentilerin açıklığa kavuşturulması ile başarılı çıktılar arasındaki ilişki
b) Grup sürecindeki terapötik veya yardımcı dinamikler
c) Gruptaki üyelerin devamlılığı ile ilgili olumlu motivasyon ve umut
d) Kültür, ırk, yaş, sosyal sınıf, cinsiyet ve sağlıktaki farklılıkların grup katılımı üzerindeki etkisi
e) Alkol ve madde bağımlığının yapısal nedenlerinin araştırılması

Cevap : e) Alkol ve madde bağımlığının yapısal nedenlerinin araştırılması

Açıklama : Alkol ve madde bağımlılığının yapısal nedenlerinin araştırılması, grup çalışmasında gerekli bilgi birikimine doğrudan hizmet etmez. Grup içi dinamikler, üyelerin motivasyonları ve grup sürecine katılım ise başarılı bir grup çalışmasının temellerini oluşturur.

3- Aşağıdakilerden hangisinde müdahale planı aşamaları doğru bir şekilde verilmiştir?

a) Müracaatçı ile karşılaşma, ön değerlendirme, müdahale planı hazırlama, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme
b) Müdahale planı hazırlama, müracaatçı ile karşılaşma, ön değerlendirme, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme
c) Ön değerlendirme, müdahale planı hazırlama, müracaatçı ile karşılaşma, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme
d) Müracaatçı ile karşılaşma, ön değerlendirme, son değerlendirme, müdahale planı hazırlama, uygulama, sonlandırma ve izleme
e) Müracaatçı ile karşılaşma, müdahale planı hazırlama, ön değerlendirme, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme

Cevap : a) Müracaatçı ile karşılaşma, ön değerlendirme, müdahale planı hazırlama, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme

Açıklama : Müdahale planı süreci müracaatçı ile karşılaşma, ön değerlendirme, müdahale planı hazırlama, uygulama, son değerlendirme, sonlandırma ve izleme şeklinde ilerler. Bu aşamalar, grup çalışmasının etkin bir şekilde yürütülmesi için düzenli bir sıra izler.

4- Aşağıdakilerden hangisi oturumlara yönelik süreç kayıtlarından biri değildir?

a) Sosyal hizmet uzmanının müdahaleleri de dâhil olmak üzere oturumun analizi
b) Süreç kaydı
c) Her bir üyenin grup sürecine katılımı ve belirlenen hedeflere üyelerin katılımı hakkındaki notlar
d) Liderlerin, saygı ve haysiyet gibi kültürel değerleri destekleyen rahat ve iş birlikçi bir ortamı teşvik etmesi
e) Tarih, yer ve oturum süresi

Cevap : d) Liderlerin, saygı ve haysiyet gibi kültürel değerleri destekleyen rahat ve iş birlikçi bir ortamı teşvik etmesi

Açıklama : Süreç kayıtları, oturumun analizi, katılım bilgileri ve sürece dair diğer kayıtları içerir. Liderlerin kültürel değerleri desteklemesi ise süreç kaydına dahil edilmez, daha çok grubun genel dinamikleri ile ilgilidir.

5- Uygun olduğu takdirde özet raporlar ne zaman yazılmalıdır?

a) Grubu sonlandırmadan önce yapılmalıdır.
b) İlk toplantının sonunda, grup gelişiminin ikinci aşamasının sonuna doğru ve grubu sonlandırmadan önce yapılmalıdır.
c) İlk toplantının sonunda ve grup gelişiminin ikinci aşamasının sonuna doğru yapılmalıdır.
d) İlk toplantının sonunda ve grubu sonlandırmadan önce yapılmalıdır.
e) Grup gelişiminin ikinci aşamasının sonuna doğru ve grubu sonlandırmadan önce yapılmalıdır.

Cevap : b) İlk toplantının sonunda, grup gelişiminin ikinci aşamasının sonuna doğru ve grubu sonlandırmadan önce yapılmalıdır.

Açıklama : Özet raporlar, grubun gelişimini ve değişimini belgelemek amacıyla ilk toplantının sonunda, grup gelişiminin belirli aşamalarında ve grubu sonlandırmadan önce hazırlanmalıdır. Bu raporlar, grup dinamiklerini anlamak ve süreçteki ilerlemeyi görmek açısından önemlidir.

6- Hazırlanacak bireysel özetler aşağıdakilerden hangisini kapsamaz?

a) Sosyal hizmet uzmanının müdahaleleri de dâhil olmak üzere oturumun analizi
b) Grubun amaç ve hedeflerine özel dikkat göstererek grup planının kısa bir açıklaması
c) Yaş, cinsiyet, etnik köken, ırk, meslek veya eğitim ve aile durumu açısından üyeler ile ilgili bilgiler
d) Psikososyal işlevsellik içerisindeki ihtiyaçlar, sorunlar ve güçlü yanlar, zihinsel ve fiziksel sağlık, grubun bireyin işlevselliği üzerindeki etkisi, çevresel engelleri ve fırsatları da içerecek şekilde grup üyelerinin değerlendirilmesi
e) Grup üyelerinin grup içindeki katılımının betimlenmesi ve değerlendirilmesi

Cevap : a) Sosyal hizmet uzmanının müdahaleleri de dâhil olmak üzere oturumun analizi

Açıklama : Bireysel özetler, üyelerin kişisel özellikleri ve grup sürecindeki işlevselliklerini kapsar. Ancak oturumların analizi ve sosyal hizmet uzmanının müdahaleleri bireysel özetin değil, oturum sürecinin bir parçasıdır.

7- Aşağıdakilerden hangisi değerlendirmenin özelliklerini yansıtmamaktadır?

a) Değerlendirme karmaşık bir süreç olarak karşımıza çıkmaktadır
b) Hem hedeflerin elde edilmesini sağlayan hem de hedeflere ulaşılmasını engelleyen bileşenleri saptar
c) Sosyal hizmet uzmanları, deneyimlerinin sentezi ve araştırmalar aracılığı ile geliştirilen en iyi bilgileri kullanmakla sorumludurlar
d) Hedeflere ulaşma başarısı ya da grup çalışmasının çıktılarına odaklanır
e) Değerlendirme konusunda hem gelişim, ilerleme hem de süreç üzerinde çalışılmalıdır

Cevap : c) Sosyal hizmet uzmanları, deneyimlerinin sentezi ve araştırmalar aracılığı ile geliştirilen en iyi bilgileri kullanmakla sorumludurlar

Açıklama : Değerlendirmenin temel özellikleri hedeflerin elde edilmesini sağlayan veya engelleyen bileşenlerin belirlenmesi ve bu sürecin analiz edilmesidir. Sosyal hizmet uzmanlarının sorumlulukları ise değerlendirmenin doğrudan bir özelliği değil, bu sürecin gerektirdiği profesyonel etik ve bilgi birikimidir.

8- Yasal olarak kayıtlara kimlerin erişim hakkı yoktur?

a) Danışmanlar
b) Aile üyeleri
c) Mahkemeler
d) Adli sistemdeki diğer meslek elemanları
e) Müracaatçının sosyal yardım aldığı kurum/kuruluşlar

Cevap : e) Müracaatçının sosyal yardım aldığı kurum/kuruluşlar

Açıklama : Yasal olarak kayıtlar, danışmanlar, mahkemeler ve adli sistemdeki diğer meslek elemanları tarafından erişilebilir olabilir. Ancak müracaatçının sosyal yardım aldığı kurum veya kuruluşlar bu kayıtlara doğrudan erişim hakkına sahip değildir.

9- “Bu değerlendirme aracı, işlevsellikteki yeterlilik veya yetersizliği göz önüne serecek 100 puanlık bir derecelendirmede her on puanlık alan için verilen kişilik tanımlarından oluşmaktadır…”
Yukarıda belirtilen değerlendirme aracı aşağıdakilerden hangisidir?

a) Genel değerlendirme aracı
b) Müracaatçı memnuniyeti değerlendirme aracı
c) Grup ortamını değerlendirme aracı
d) Ulaşılan hedefleri değerlendirme
e) Bireyselleştirilmiş değerlendirme aracı

Cevap : a) Genel değerlendirme aracı

Açıklama : Genel değerlendirme aracı, işlevsellikteki yeterliliği ya da yetersizliği belirlemeye yönelik olarak geniş bir ölçekte kullanılır. Bu araç, grup çalışmasının başındaki ve sonundaki değişimleri karşılaştırmak için uygulanır.

10- “Bu değerlendirme aracı, grup sürecinin anahtar boyutlarını belirlemektedir. Yedili likert tipi bir derecelendirmeye sahiptir…”
Yukarıda belirtilen değerlendirme aracı aşağıdakilerden hangisidir?

a) Bireyselleştirilmiş değerlendirme aracı
b) Grup ortamını değerlendirme aracı
c) Ulaşılan hedefleri değerlendirme
d) Müracaatçı memnuniyeti değerlendirme aracı
e) Genel değerlendirme aracı

Cevap : b) Grup ortamını değerlendirme aracı

Açıklama : Grup ortamını değerlendirme aracı, grup içindeki kişiler arası davranışları ve grup ortamının üyeler üzerindeki etkilerini belirlemek için kullanılır. Bu araç, grup dinamiklerinin nasıl değiştiğini ve üyeler tarafından nasıl algılandığını ortaya koyar.

@lolonolo_com