BYA205U Yönetici Asistanlığı Ünite -7

Amaçlarımız

Bu ünite tamamlandığında, aşağıdaki bilgi ve becerilere sahip olmanız amaçlanmaktadır:

1. Profesyonellik ve profesyonel kavramlarını açıklayabilme: Profesyonellik ile ilgili temel kavramları tanımlayabilir ve bu kavramlar arasındaki farkları belirtebilirsiniz.
2. Profesyonellik ve yetkinlik arasındaki ilişkiyi anlatabilme: Profesyonellik ile bireysel yetkinlikler arasındaki bağları analiz edebilir ve bu iki olgunun etkileşimlerini açıklayabilirsiniz.
3. Profesyonel kişilerin özelliklerini sıralayabilme: Profesyonel bir bireyin sahip olması gereken nitelikleri ve bu özelliklerin neden önemli olduğunu ifade edebilirsiniz.
4. Profesyonellik ve etik ilişkisini açıklayabilme: Profesyonel davranışın etik standartlarla olan bağını analiz edebilir ve bu ilişkinin iş yaşamındaki önemini kavrayabilirsiniz.

Anahtar Kavramlar

Bu ünitede ele alınacak temel kavramlar şunlardır:

• Profesyonellik
• Meslek
• Etik
• İş Etiği
• İşletme Etiği
• Profesyonel
• Mesleki Profesyonellik
• Ahlak
• Meslek Etiği
• Etik Kodlar

İçindekiler

Bu ünitedeki başlıklar şu şekilde sıralanmıştır:

1. Yönetici Asistanlığı: Profesyonellik ve Etik
   • Giriş
   • Profesyonellik ve Profesyonel
   • Profesyonellik ve Yetkinlik
   • Profesyonel Kişilerin Özellikleri
   • Profesyonellik ve Etik

Giriş

Profesyonellik, bir bireyin mesleki yaşamında sergilediği yetkinlik düzeyini ve iş yapma şeklini ifade eden bir kavramdır. Aynı zamanda profesyonellik, kişinin mesleki bilgi, beceri ve davranışlarını nasıl uyguladığı ile doğrudan ilgilidir. Yetkinlik, bir kişinin mesleki potansiyelini ve bu potansiyeli iş ortamında sergileme kapasitesini içerir. Bu bağlamda profesyonellik, yalnızca bilgi sahibi olmayı değil, bu bilgiyi etkili ve yaratıcı bir şekilde kullanarak fark yaratmayı gerektirir.

Profesyonelliğin en önemli ölçütlerinden biri, kişinin işinin gerekliliklerini mükemmel bir şekilde yerine getirme yeteneği ile birlikte kendini geliştirme isteğine sahip olmasıdır. Bir meslekte profesyonel olmak, o alanda uzmanlık gerektirir ve bu uzmanlık, bilgi, beceri ve tutumların bir araya gelmesiyle ortaya çıkar.

Profesyonellik ve Profesyonel Kavramları

Profesyonellik

Profesyonellik, bir işin belirli bir uzmanlık ve yetkinlik düzeyinde gerçekleştirilmesini ifade eder. Profesyonel bireyler, mesleklerinin tüm gerekliliklerini yerine getirmenin ötesinde, mesleklerine değer katarak fark yaratırlar. Literatürde profesyonellik, yalnızca teknik becerilere değil, aynı zamanda etik sorumluluklara ve sosyal duyarlılığa da vurgu yapar.

Profesyonel

Profesyonel, bir mesleği gelir sağlamak amacıyla ve belirli bir uzmanlık düzeyinde yapan kişidir. Ancak bir bireyin profesyonel olarak tanımlanabilmesi için sadece teknik bilgiye sahip olması yeterli değildir. Profesyonel bir kişi aynı zamanda şu özelliklere sahiptir:

• İşine özgü yüksek etik standartlara bağlıdır.
• Sürekli öğrenme ve gelişim arayışındadır.
• Sosyal ve mesleki sorumluluk bilincine sahiptir.

Profesyonellik ve Yetkinlik İlişkisi

Profesyonellik ve yetkinlik, birbirini tamamlayan kavramlardır. Yetkinlik, profesyonelliğin temel taşlarından biridir ve şu unsurları içerir:

1. Bilgi ve Beceriler: Mesleki bilgi birikimi ve bu bilginin iş süreçlerinde uygulanması.
2. Davranışsal Yetkinlikler: Mesleki etik kurallara uygun davranma, insan ilişkilerinde uyum sağlama ve sorun çözme becerisi.
3. Öğrenme Potansiyeli: Sürekli değişen iş dünyasında yeni bilgilere ve yöntemlere hızla adapte olabilme kapasitesi.

Yetkin bir profesyonel, yalnızca işini iyi yapmakla kalmaz, aynı zamanda meslektaşları için bir model teşkil eder.

Profesyonel Kişilerin Özellikleri

Profesyonel bireylerin belirleyici özellikleri şunlardır:

1. İşinde Uzmanlık: Mesleğin gerektirdiği bilgi ve becerilere üst düzeyde hakimiyet.
2. Etik Değerlere Bağlılık: Mesleki etik kuralları benimseme ve uygulama.
3. Sürekli Öğrenme: Mesleki gelişimi destekleyen yeni bilgilere ve yöntemlere açık olma.
4. Sosyal Sorumluluk: Toplumsal değerlere uygun şekilde hareket etme ve mesleğiyle topluma katkıda bulunma.
5. İletişim Becerileri: İş arkadaşları, müşteriler ve diğer paydaşlarla etkili ve saygılı iletişim kurma.
6. Kişisel ve Mesleki Özerklik: İş süreçlerinde bağımsız karar verebilme yeteneği.

Profesyonellik ve Etik

Profesyonellik, etik standartlar olmaksızın eksik kalır. Etik, mesleki davranışların temelini oluşturur ve şu sorulara yanıt verir:

• Neyin doğru, neyin yanlış olduğuna kim karar verir?
• Bir profesyonelin sorumlulukları nelerdir?
• Etik davranışların mesleki başarıya etkisi nedir?

Profesyonel Etik İlkeler

1. Adalet ve Dürüstlük: Her durumda adil ve dürüst olmak.
2. Sosyal Duyarlılık: Toplumun ihtiyaçlarını ve beklentilerini göz önünde bulundurmak.
3. Meslek Onuru: Meslekle ilgili tüm faaliyetlerde yüksek standartlara bağlılık göstermek.
4. Gizlilik: Mesleki sırları ve bilgileri koruma.

Profesyonellik ve etik, birlikte ele alındığında, bireyin mesleki itibarını artırır ve iş yaşamında sürdürülebilir başarı sağlar.

Sonuç

Bu ünitede profesyonellik, profesyonel bireylerin özellikleri, yetkinlik ve etik ilişkisi gibi temel konular ele alınmıştır. Profesyonellik, yalnızca teknik becerilerden ibaret olmayıp, bireyin mesleki yaşamında sergilediği etik, sosyal ve davranışsal değerleri de kapsar. Bu nedenle profesyonellik, bir meslek için yalnızca teknik yeterliliğin ötesinde, bireyin kendini sürekli geliştirme ve topluma katkı sağlama arzusunu da içerir

1. Aşağıdakilerden hangisi yetkinlik tanımı konusundaki yaklaşımlardan biridir?

a) İş odaklı yaklaşım
b) Personel odaklı yaklaşım
c) Profesyonel yaklaşım
d) Teknik yaklaşım
e) Tek taraflı yaklaşım

Cevap : a) İş odaklı yaklaşım

Açıklama : Yetkinlik tanımı konusundaki yaklaşımlardan biri olan “iş odaklı yaklaşım”, bireylerin görevlerini başarılı bir şekilde yerine getirebilmeleri için gereken beceriler ve davranışlar üzerine odaklanır. Diğer şıklar yetkinlik tanımı ile doğrudan ilişkili değildir.

2. Aşağıdakilerden hangisi amaç ve eylem yönetimi yeteneklerinden biri değildir?

a) Verimlilik
b) Planlama
c) İnisiyatif
d) Empati kurabilme
e) Esneklik

Cevap : d) Empati kurabilme

Açıklama : Amaç ve eylem yönetimi yetenekleri, daha çok bir görevi planlama, verimlilik sağlama, esneklik ve inisiyatif kullanma gibi becerilerle ilgilidir. Empati kurabilme ise daha çok duygusal zeka ile ilişkilidir ve bu kapsamda yer almaz.

3. Aşağıdakilerden hangisi profesyonel kişinin özelliklerinden biri değildir?

a) İşini kusursuz yapar.
b) Mesleğine ait standartları yoktur.
c) Mesleğe kimlik kazandırır.
d) Öğrenmeye tutku derecesinde bağlıdır.
e) Etkin iletişim kurabilir.

Cevap : b) Mesleğine ait standartları yoktur.

Açıklama : Profesyonel bir kişinin özelliklerinden biri mesleğine ait standartları takip etmesi ve bu standartları uygulamasıdır. Standartlara sahip olmamak profesyonelliği zedeler.

4. Çalışanların toplumun beklentilerine etik kurallar kapsamında cevap vermesine ne ad verilir?

a) Mesleki kurumsallık
b) Profesyonel özerklik
c) Sosyal duyarlılık
d) Sosyal sorumluluk
e) Etik sorumluluk

Cevap : e) Etik sorumluluk

Açıklama : Etik sorumluluk, bireylerin ve kuruluşların toplumun etik beklentilerine uygun davranması anlamına gelir. Bu, sosyal sorumluluğun bir parçasıdır ancak daha çok etik normlar üzerinde durur.

5. Aşağıdakilerden hangisi etik ve ahlakın genel niteliklerinden biri değildir?

a) Genel olması
b) Nesnel olması
c) Bireysel olması
d) İnsanlar arası ilişkilerde ortaya çıkması
e) Kültürle doğrudan bağlantılı olması

Cevap : c) Bireysel olması

Açıklama : Etik ve ahlak kavramları genel ve toplumsal kurallar üzerine kuruludur. Bireysel değil, nesnel ve kültürel bağlantılıdır. Bu nedenle bireysel olması etik ve ahlakın genel nitelikleri arasında yer almaz.

6. Türkiye Etik Değerler Merkezi’nin Türk İş etiğiyle ilgili değerlerinden biri değildir?

a) Müşterilere değer vermek
b) Vergiyi düzenli olarak ödemek
c) Ödeme yükümlülüğünü zamanında yapmak
d) Yaş konusunda ayrımcılık yapmak
e) Uygunsuz hediye vermekten kaçınmak

Cevap : d) Yaş konusunda ayrımcılık yapmak

Açıklama : Türk İş etiği değerleri, ayrımcılığa karşı durmayı ve eşitlik ilkesini benimser. Yaş ayrımcılığı yapmak etik değerlere aykırıdır.

7. Etik konusunda çalışmalar yürüten ve bu konudaki faaliyetleri koordine eden kurul aşağıdakilerden hangisidir?

a) Cumhurbaşkanlığı Genel Sekreterliği
b) TBMM Genel Sekreterliği
c) Etik Kurulu Başkanlığı
d) Bakanlar Kurulu
e) Meslek Kuruluşları Üst Birliği

Cevap : c) Etik Kurulu Başkanlığı

Açıklama : Türkiye’de etik konusundaki çalışmaların koordinasyonunu ve yürütülmesini Etik Kurulu Başkanlığı üstlenir. Bu kurul, etik davranış standartlarını belirlemek ve yaygınlaştırmak amacıyla çalışır.

8. Kişinin mensubu olduğu mesleğe karşı, kendisinin ve toplumun saygınlık duygusuna ne ad verilir?

a) Meslek onuru
b) Mesleki yetenek
c) Mesleki ilke
d) Mesleki coşku
e) İş etiği

Cevap : a) Meslek onuru

Açıklama : Meslek onuru, kişinin kendi mesleğine ve bu mesleğin toplumsal itibarına duyduğu saygıyı ifade eder. Bu, etik davranışın temel bir gerekliliğidir.

9. Aşağıdakilerden hangisi etik kodlarının işlevlerinden biri değildir?

a) İdeal sunmak
b) Müşterileri korumak
c) Profesyonel kimlik yaratmak
d) Profesyonel düzenleme aracı olmak
e) Retorik oluşturmamak

Cevap : e) Retorik oluşturmamak

Açıklama : Etik kodları, ideal davranış biçimlerini belirleyerek müşterileri korur ve profesyonel bir kimlik yaratır. Ancak retorik oluşturmak etik kodlarının işlevleri arasında değildir.

10. Aşağıdakilerden hangisi etik davranışın gereklerinden biri değildir?

a) Sadık olmak
b) Bencil olmak
c) Farkındalık düzeyi yüksek olmak
d) Sorumluluk sahibi olmak
e) Başkalarına saygılı olmak

Cevap : b) Bencil olmak

Açıklama : Etik davranışın gerekleri arasında sadakat, sorumluluk sahibi olmak, başkalarına saygılı davranmak ve yüksek farkındalık düzeyine sahip olmak yer alır. Bencillik, etik davranışlara aykırıdır.