Fiziksel Büyüme Ve Motor Gelişim 2024-2025 Final Soruları

Fiziksel büyüme ve motor gelişim, çocuğun doğumdan yetişkinliğe kadar geçirdiği tüm bedensel ve hareketle ilgili süreçleri kapsar. Bu süreçte kas, iskelet ve sinir sistemi gibi biyolojik faktörlerle birlikte çevresel etkenler de (örneğin aile, eğitim ortamı, sosyal çevre) büyük rol oynar. İyi planlanmış bir hareket eğitimi ve düzenli fiziksel aktiviteler, çocuğun hem fiziksel sağlığını hem de sosyal-duygusal gelişimini olumlu etkiler. Aşağıdaki başlıklarda sınavda öne çıkan konuları özet halinde bulabilirsiniz.

1. Vücut Tipleri ve Performans Farklılıkları

Çocukların fiziksel performansını etkileyen önemli unsurlardan biri vücut tipleridir. Ektomorfik, endomorfik ve mezomorfik olarak üç ana kategoride değerlendirilen bu tipler, kas-yağ dağılımı ve kemik yapısıyla ilişkilidir.

• Ektomorfik: İnce ve uzun yapılı, kas kütlesi nispeten az, yağ oranı düşük. Bu nedenle hem dayanıklılık hem de kas gücü gerektiren egzersizlerde yaşıtlarına göre daha düşük performans sergileyebilirler.
• Endomorfik: Görece yüksek yağ oranı, dolgun bir beden yapısı. Bu bireyler dayanıklılık ya da kuvvet egzersizlerinde farklı avantaj ve dezavantajlar yaşayabilir.
• Mezomorfik: Kas kütlesi ve gücüyle öne çıkan, atletik bir yapıya sahip bireylerdir.

2. Nitelikli Hareket Eğitimi ve Temel Dayanakları

Nitelikli hareket eğitimi, çocukların temel motor beceriler kazanarak sağlık, özgüven ve sosyal etkileşim konularında gelişimini amaçlar. Bu yaklaşım, herkese hitap eder ve her çocuğun gelişimsel özelliklerini dikkate alarak planlanır. Programın odak noktası; çocukları hem fiziksel aktivitelere teşvik etmek hem de ileriye dönük sağlıklı yaşam alışkanlıklarını edinmelerine yardımcı olmaktır. Sosyal beceriler önemli bir boyut olsa da bu programların “temel dayanağı” sosyal gelişim değildir; motor becerilerin ve fiziksel farkındalığın gelişimi, programın özünü oluşturur.

3. Dikkat Süresi ve İlkokul Çağı

İlkokul başlangıcında (6-7 yaş), çocukların dikkat süreleri genellikle yaklaşık 10 dakika ile sınırlıdır. Daha uzun veya daha kısa dikkat süreleri görülse de bu, ortalama bir değerdir. Etkinlik planlarken ya da ders anlatırken bu süre göz önünde bulundurulmalı, çocukların ilgisini çekecek ve aktif katılımı destekleyecek yöntemler kullanılmalıdır.

4. 3-6 Yaş Fiziksel Aktiviteleri

Okul öncesi dönemde (3-6 yaş), çocukların koşma, atlama, zıplama, dans etme gibi kaba motor becerileri aktif olarak kullanılır. “Emekleme” gibi bebeklik dönemine özgü hareket biçimleri, 3 yaşından sonra rutin fiziksel etkinliklerin bir parçası olmaktan çıkar. Bu dönemde çocuklar, temel lokomotor becerileri pekiştirir ve oyun yoluyla hareket becerilerini geliştirirler.

5. Ay Aralıklarına Göre Etkinlik Hazırlama

Gelişim, çocuklarda 36-48 ay, 48-60 ay ve 60-72 ay gibi evrelere ayrılarak takip edilir. Her ay grubunun dil, motor ve sosyal becerileri farklı olduğundan, etkinlik planlaması bu gelişim düzeylerine uygun biçimde yapılır. Böylece çocuklar, ne çok zorlayıcı ne de çok basit olan etkinlikler sayesinde en iyi öğrenme deneyimini yaşayabilirler.

6. Okul Dönemi ve Ustalık Kazanma

Bebeklik ve ilk çocukluk döneminde kazanılan temel kaba motor beceriler, okul döneminde ustalaşma ve akıcılık kazanır. Örneğin koşma, atlama, zıplama gibi beceriler daha kontrollü ve performansa yönelik şekilde yapılır. Bu dönemde yeni beceriler öğrenilebilse de ağırlıklı olarak önceden kazanılmış hareketlerde ustalaşma öne çıkar.

7. Hareket Eğitimi ve Eğitimcinin Rolü

Hareket eğitiminde öğretmen, sürekli müdahale eden değil, rehberlik eden bir konumdadır. Gerektiğinde ipuçları verir ve çocukların hareket becerilerini kendi çabalarıyla geliştirmelerini teşvik eder. Aşırı müdahale, çocuğun özerklik duygusunu zayıflatabilir ve inisiyatif almasını engelleyebilir.

8. Etkinlik Hazırlığı: Bireysel Farklılıkları Gözetmek

Etkinlik hazırlığında çocukların bireysel farklılıkları ve gelişimsel özelliklerini yok saymak, öğrenme sürecini olumsuz etkiler. Aksine, materyal düzenlemesi, motivasyon kaynakları ve öğretim yöntemleri, çocukların ihtiyaç ve özelliklerine göre şekillendirilmelidir. Bu şekilde çocuklar hem daha istekli hem de daha başarılı olur.

9. Uyarlama ve Etkinlik Düzenlemeleri

Öğretmen, bazı etkinliklerde çocukların farklı seviyedeki becerilerine veya ihtiyaçlarına göre uyarlamalara gidebilir. Örneğin, bir çocuğun düğme ilikleme becerisi zayıfsa akran desteği veya ek ipuçlarıyla bu sürece dahil olur. Bu tür uyarlamalar, her çocuğun katılımını artırarak öğrenme eşitliğini sağlar.

10. Motor Gelişim Modelleri

Motor gelişim modelleri, insanın hareket davranışlarını anlamaya, sınıflandırmaya ve açıklamaya yardımcı olur. Bu modeller, karmaşık kavramları görsel bir çerçeveye oturtarak “hareket gelişiminin” farklı evrelerini açıklar. Sosyal beceriler, motor gelişimin bir sonucu olarak kazanılabilir; ancak modellerin temel amacı, hareket becerilerini sosyallikten ziyade fizyolojik ve davranışsal yönden ele almaktır.

11. Etkinlik Göstergeleri: Rakamlar Şatosu Örneği

Bazı etkinliklerde, “ritmik top sektirmek”, “sayı kadar nesneyi göstermek” veya “yönergeler doğrultusunda koşmak” gibi bilişsel ve motor göstergeler öne çıkar. Buna karşın “yuvarlanma” gibi farklı bir hareketin bu etkinliğin parçası olması her zaman beklenmez. Etkinlik planları hazırlanırken, hangi motor ve bilişsel göstergelerin ölçüleceği baştan belirlenir.

12. Değerlendirme Aşamasında Süre Yönetimi

Hareket etkinliklerinde değerlendirme genellikle etkinliğin sonunda veya kısa bir arada yapılır. Uzun soluklu (15-25 dakika gibi) değerlendirmeler, çocukların dikkatini zorlayabilir. Bu aşama, etkinliğin verimliliğini ölçmek, varsa eksikleri gözlemlemek ve gelecek planlamalara ışık tutmak için hızlı ve net biçimde tasarlanmalıdır.

13. Bireyselleştirilmiş Öğrenme: Temel Aşamalar

Bireyselleştirilmiş yaklaşımda, çocuğun ihtiyaçlarını belirleme, planlama, uygulama ve değerlendirme aşamaları bulunur. “Sorgulatma” gibi ayrı bir aşama ise genelde bu sürecin standardı içinde yer almaz. Önemli olan, çocuğun kendi hedefleri doğrultusunda ilerlemesini sağlayacak bir öğrenme yolculuğu oluşturmaktır.

14. Örnek Etkinlik: Bahçıvan Oldum

“Bahçıvan Oldum, Meyve Sebze Topladım” gibi etkinlikler, çocuklara sınıflandırma (şekil, büyüklük, kullanım amacı), nesneleri kaldırma-taşıma gibi motor becerileri kazandırma ve doğayla etkileşim kurma fırsatı tanır. Bu tarz etkinliklerde her zaman “ısınma hareketleri” gibi unsurlar yer almayabilir; o nedenle bu faaliyet daha çok bilişsel sınıflandırma ve temel motor beceri üzerine yoğunlaşır.

15. Lokomotor Hareketlerin Anatomik Altyapısı

Yürüme, koşma, zıplama gibi lokomotor hareketler, sinir-kas-iskelet sisteminin bütüncül gelişimiyle ilgilidir. Sinir sistemi (beyin ve omurilik), kas sistemi (kas gücü ve koordinasyon) ve iskelet sistemi (kemik-eklem yapısı) uyumlu çalıştığında çocuk temel lokomotor becerileri rahatça sergileyebilir.

16. Gelişimde Baş-Ayak Yönü

Çocukların önce elleriyle kavrama, fırlatma gibi becerileri geliştirmesi, ardından bacak ve ayak odaklı (tekmeleme gibi) becerilere yönelmesi, sefalokaudal (baştan ayağa) ilkeyi gösterir. Bu, motor gelişiminin en yaygın kabul gören ilkelerinden biridir.

17. Öğretim Biçimi Seçiminde Dikkate Alınan Unsurlar

Hareket eğitimi için uygun öğretim biçimini seçerken:

• Tüm çocukların gelişimini destekleyip desteklemediği,
• Çocuğun yaş aralığı ve grup özellikleri,
• Hareketin niteliğine göre maksimum katılım fırsatı sunması,
  temel kriterler arasındadır. Cinsiyetten ziyade çocukların bireysel yeterlikleri hedeflenmelidir.

18. Hareket Etkinlik Aşamaları

Tipik hareket etkinlikleri:

1. Isınma Aşaması: Kasların ısınması, sakatlık riskini azaltan kısa egzersizler.
2. Beceri Geliştirme (Ana Etkinlik) Aşaması: Yeni hareketlerin veya becerilerin öğrenildiği kısım.
3. Uygulama Aşaması: Öğrenilen becerilerin oyun veya etkinlik içeren şekilde sergilenmesi.
4. Değerlendirme Aşaması: Kısa süreli gözlem ve geri bildirim.

“Egzersiz aşaması” gibi ayrı bir bölüm, genelde planlarda tek başına yer almaz; egzersizler ısınma veya beceri geliştirme aşamasına dâhil edilir.

19. 1-2 Yaş Aralığında Fiziksel Aktivite

Bebeklik sonrası yürümeye başlayan çocuklarda önerilen günlük fiziksel aktivite, toplamda 180 dakika (3 saat) civarındadır. 6 saat gibi çok uzun süreli düzenli fiziksel aktivite, bu yaş grubu için gerçekçi ve sağlıklı bir hedef değildir. Bu süreçte, keşfetmeye teşvik ve eğlenceli etkinliklerin önemi vurgulanır.

20. Çevre Faktörü ve Hareket Davranışı

Hareketin oluşumunda biyolojik etkenler (sinir, kas, iskelet), görev (hangi hareketin, nasıl yapılacağı) ve çevre (motivasyon, sosyal destek, materyal kullanımı) etkileşim içindedir. Sinir sisteminin olgunlaşması, “içsel” bir süreç olduğundan çevre faktörü olarak görülmez; çevre daha çok dışsal etkenleri (fiziksel mekân, kullanılan malzemeler, yönlendirme ve cesaretlendirme) içerir.

Fiziksel Büyüme Ve Motor Gelişim 2024-2025 Final Soruları

Sonuç

Fiziksel büyüme ve motor gelişim, çocukların yalnızca bedensel sağlığı açısından değil, aynı zamanda sosyal ve zihinsel yetkinliklerinin gelişimi için de kritik öneme sahiptir.

• Vücut tipleri, motor beceri performansında farklılıklar yaratabilir; her çocuğun kendine özgü yapısı dikkate alınmalıdır.
• Nitelikli hareket eğitimi, temel motor becerilerin geliştirilmesini amaçlar ve sosyal becerileri de dolaylı olarak destekler.
• Farklı yaş aralıklarında (36-48, 48-60, 60-72 ay) gelişim özellikleri değiştiği için etkinlik planlamaları bu farklılıklara göre yapılmalıdır.
• Okul döneminde, çocuklar bebeklikte kazanılan becerileri daha ustalıklı ve akıcı bir biçimde sergilerler.
• Etkinliklerde bireysel farklılıklar ve uyarlamalar gözetilerek tüm çocukların gelişim ihtiyaçlarına cevap verilir.

Bu prensipler doğrultusunda hazırlanan hareket programları, çocukların hem fiziksel hem de sosyal-duygusal gelişimlerini ileriye taşıyacak sağlam bir temel sunar

1. Aerobik ve aerobik olmayan beceri odaklı etkinlikler de dahil olmak üzere pek çok alanda yetersiz performans gösteren çocuklar hangi vücut tipine sahiptir?

A) Fetamorfik
B) Ektomorfik
C) Mezomorfik
D) Endomorfik
E) Kemomorfik

Cevap : D) Endomorfik

Açıklama : –.

2. Nitelikli hareket eğitim programlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Nitelikli hareket eğitimi programları, çocukların sıhhatlerini ve kişisel sağlıklarını iyileştirmek için kullanabilecekleri yaşam boyu aktiviteleri öğretir.
B) Nitelikli hareket eğitimi programları, tüm çocuklara yöneliktir.
C) Nitelikli hareket eğitimi programları, çocukların bireysel gelişim özellikleri ve farklılıkları dikkate alınarak düzenlenir.
D) Nitelikli hareket eğitimi programının temelinde çocukların sosyal becerilerinin geliştirilmesi yer almaktadır.
E) Nitelikli hareket eğitimi programları, yönetim becerilerini ve öz disiplini öğretir.

Cevap : D) Nitelikli hareket eğitimi programının temelinde çocukların sosyal becerilerinin geliştirilmesi yer almaktadır.

Açıklama : Nitelikli hareket eğitimi programlarının temelinde “temel hareket becerilerini geliştirme, sağlıklı yaşam alışkanlıkları ve bireyin fiziksel özgüvenini artırma” yaklaşımları yer alır. Sosyal becerilerin gelişimi ise önemli bir hedef olsa da bu programların “temel dayanağı” sosyal beceriler değildir. Bu nedenle “temelinde sosyal becerilerin geliştirilmesi vardır” ifadesi yanıltıcı ya da kısmen eksik bir yaklaşımdır.

3. İlkokul başlarında çocuklar ilginç buldukları konuda dikkatlerini kaç dakika sürdürebilirler?

A) 20 dakika
B) 10 dakika
C) 5 dakika
D) 25 dakika
E) 15 dakika

Cevap : A) 20 dakika

Açıklama : –.

4. Aşağıdakilerden hangisi 3-6 yaş arası okul öncesi dönemdeki çocukların günlük gerçekleştirebilecekleri fiziksel aktivitelerden biri değildir?

A) Zıplamak
B) Emeklemek
C) Koşmak
D) Atlamak
E) Dans etmek

Cevap : B) Emeklemek

Açıklama : 3-6 yaş grubu çocuklar; koşma, atlama, zıplama, dans etme gibi kaba motor becerileri aktif biçimde kullanırlar. “Emeklemek” ise bebeklik (6-12 ay) döneminde kazanılan bir hareket biçimi olup 3-6 yaş döneminde doğal olarak yapılan bir aktivite değildir (oyun amaçlı kısa süreli yapılabilir, ama “günlük fiziksel aktivite” olarak sayılmaz).

5. Çocuklara yönelik hazırlanacak etkinliklerde 36-48, 48-60 ve 60-72 ay gibi farklı aylara ayrılarak etkinlik hazırlanmasının en temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Görsel olarak farklılık yaratması
B) Çocukları desteklemek ve motive etmek
C) Herhangi bir nedeni olmadan ayırmak
D) Kullanım kolaylığı
E) Her yaş grubunun farklı özelliğinin olması

Cevap : E) Her yaş grubunun farklı özelliğinin olması

Açıklama : Okul öncesi dönemde 36-48 ay ile 48-60 ay arasındaki çocukların motor, dil, bilişsel ve sosyal gelişim düzeyleri birbirinden önemli ölçüde farklı olabilir. Bu nedenle etkinlikler yaşa ya da ay aralığına göre planlanır; hedefler ve uygulama yöntemleri çocukların gelişim özelliklerine uygun hale getirilir.

6. Çocuklar hangi dönemde yeni kaba motor becerileri kazanmaktan ziyade çok önceden kazanmış oldukları motor becerileri daha çevik, akıcı ve doğru bir şekilde ortaya koymaya başlamaktadır?

A) İlk Çocukluk Döneminde
B) Okul Döneminde
C) Bebeklik Döneminde
D) Yetişkinlik Döneminde
E) Ergenlik Döneminde

Cevap : B) Okul Döneminde

Açıklama : Okul dönemine geçişle birlikte (yaklaşık 6 yaş ve sonrası) çocuklar zaten bebeklik ve erken çocukluk döneminde kazandıkları koşma, atlama, zıplama gibi kaba motor becerileri daha akıcı ve ustalıklı biçimde gerçekleştirmeye başlarlar. Yeni beceriler (örneğin jimnastik veya spor branşlarına özgü hareketler) de öğrenilebilir, ancak ağırlıklı olarak önceden kazanılan becerilerdeki “ustalaşma” öne çıkar.

7. Hareket eğitimi sırasında eğitimcinin görevlerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Eğitimci, etkinlik sırasında çocuklar ihtiyaç duyarlarsa yardımcı olmalıdır.
B) Eğitimci, etkinlik sırasında mümkün olduğunca çok müdahale ederek hareketlerin doğru öğrenilmesini sağlamalıdır.
C) Eğitimci, çocukların hareket becerilerini geliştirmeleri için teşvik etmelidir.
D) Eğitimci, etkinliğe esnek kurallarla yaklaşmalıdır.
E) Eğitimci, çocukların hareketle ilgili sorularını cevaplamalıdır.

Cevap : B) Eğitimci, etkinlik sırasında mümkün olduğunca çok müdahale ederek hareketlerin doğru öğrenilmesini sağlamalıdır.

Açıklama : Hareket eğitiminde eğitimcinin rolü rehberlik etmek, gerektiğinde yönlendirmek ve çocukların sorularını yanıtlamaktır. Ancak eğitimcinin çok sık müdahalede bulunması çocuğun içsel motivasyonunu ve kendi başına yapabilme becerisini azaltabilir. Müdahaleler kontrollü ve ihtiyaç temelli olmalıdır.

8. Hareket eğitiminde eğitimcilerin etkinlik hazırlığında aşağıdakilerden hangisini yapması, öğrenme sürecini olumsuz etkiler?

A) Çocukların katılımını artırmak için motive edici bir öğrenme ortamı oluşturmak.
B) Etkinlik sırasında kullanılacak materyalleri etkili bir şekilde düzenlemek.
C) Öğretim yöntemini, etkinliğin hedefine uygun şekilde seçmek.
D) Beklenmeyen durumları göz önünde bulundurarak esnek bir planlama yapmak.
E) Çocukların bireysel farklılıklarını ve gelişimsel özelliklerini dikkate almamak.

Cevap : E) Çocukların bireysel farklılıklarını ve gelişimsel özelliklerini dikkate almamak.

Açıklama : Hareket eğitiminde veya herhangi bir öğrenme ortamında farklı çocukların gelişim düzeyleri ve kişisel özellikleri dikkate alınmazsa etkinlikler, bazı çocuklar için çok kolay, bazıları içinse çok zor olabilir. Bu durum motivasyonu düşürür ve öğrenme sürecini olumsuz etkiler.

9. Sen Sakın Üşüme Etkinliğinde:

• Düğme ilikleme, çıt çıtlama, bağcık bağlama sürecinde daha becerisi yüksek bir akranı ile birlikte oyuna katılması sağlanabilir.
• Düğme ilikleme, çıt çıtlama, bağcık bağlama sırasında doğru hareket konusunda ipucu verilebilir, gerekirse örnek olunabilir.
• Çocukların düz çizgi üzerinde yürümesi gerektiği durumlarda dengede yürümesini desteklemek için öğretmenin öğrencinin yakınında bulunması gerekebilir.

Yukarıdaki yönergeler etkinlik planında yer alan hangi unsura yöneliktir?

A) Değerlendirmeye
B) Uyarlamaya
C) Kazanım ve Göstergelere
D) Aile Katılımına
E) Materyallere

Cevap : B) Uyarlamaya

Açıklama : Etkinliğin uyarlanması, çeşitli gelişim düzeylerine veya bireysel farklılıklara göre ek destek, ipucu veya yardım sağlanmasını içerir. Burada bahsedilen “akran yardımı, ipucu verme, öğretmenin yakında bulunması” gibi maddeler, etkinliğin çocuğa uyarlanmasını gösteren örneklerdir.

10. Motor gelişim modellerine ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Motor gelişim modelleri, karmaşık kavramların daha iyi anlaşılmasını sağlamaktadır.
B) Modeller, motor gelişime ilişkin keşfedilen bilgileri almakta ve bu gerçeklerin sistematik olarak ilişkili olabileceği bir çerçeve oluşturmaktadır.
C) Motor gelişim modelleri çocukların sosyal becerilerini açıklamak amacıyla ortaya konulmuştur.
D) Motor gelişim modeli basitçe hareketimizle ilgili bir teori, varsayım ya da tahminin görsel bir tasviridir.
E) Birçok uzman, doğumdan ölüme kadar olan süreçte hareket davranışlarını açıklamak için motor gelişim modelleri önermektedir.

Cevap : C) Motor gelişim modelleri çocukların sosyal becerilerini açıklamak amacıyla ortaya konulmuştur.

Açıklama : Motor gelişim modelleri, temelde bireylerin hareket davranışlarını ve bu davranışların gelişimini açıklamaya dönük çerçevelerdir. Sosyal beceriler bu modellerin dolaylı bir sonucu olarak ele alınabilir; ancak modellerin “asıl amacı çocukların sosyal becerilerini açıklamak” değildir. Yani temel odak motor davranışlardır.

11. Rakamlar Şatosu etkinliğinde aşağıdaki göstergelerden hangisi yer almaz?

A) Dikkat edilmesi gereken nesne/durum/olaya odaklanır.
B) Belirtilen sayı kadar nesneyi gösterir.
C) Belirlenen mesafede yuvarlanır.
D) Topu olduğu yerde ritmik olarak sektirir.
E) Yönergeler doğrultusunda koşar.

Cevap : C) Belirlenen mesafede yuvarlanır.

Açıklama : “Rakamlar Şatosu” etkinliği genellikle sayma, ritmik top sektirme veya koşma gibi bilişsel ve motor becerilerin birleştiği bir etkinlik olarak tasarlanır. “Yuvarlanma”, hareket becerileri arasında olsa da bu etkinlikle doğrudan ilişkilendirilmez. Dolayısıyla “belirlenen mesafede yuvarlanır” göstergesi bu etkinliğe özgü bir kazanım/gösterge değildir.

12. Hareket etkinlik aşamalarından “değerlendirme aşamasına” ilişkin aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Yapılan eğitimin çocuk üzerindeki etkileri hakkında bilinçli bir yargıya varılması değerlendirme sayesinde gerçekleşmektedir.
B) Bu aşamada bir oyun ya da serbest hareketler gerçekleştirilebilir.
C) Değerlendirme ile eğitimci, bir sonraki etkinliklerde olumsuzlukları ortadan kaldırma olanağı bulur.
D) Bu aşamanın 15-25 dakika sürmesi önerilmektedir.
E) Eksiklikler, hatalar, yanlışlıklar, aksamalar, başarılı ve olumlu yönler değerlendirme sonucunda belirlenir.

Cevap : D) Bu aşamanın 15-25 dakika sürmesi önerilmektedir.

Açıklama : Değerlendirme aşaması, etkinlik sonunda veya süreç içinde kısa süreli yapılır. Bu aşamanın 15-25 dakika sürmesi; hareket etkinliği planlarında genelde fazla uzun kabul edilir. Değerlendirme daha kısa tutulur (örneğin 5-10 dakika), çünkü çocukların dikkat süresi ve etkinlik yapısı göz önüne alındığında çok uzun bir değerlendirme pratikte uygun olmayabilir.

13. Bireyselleştirilmiş öğrenme yaklaşımıyla gerçekleştirilecek bir hareket eğitiminde aşağıdaki aşamalardan hangisi yer almaz?

A) Planlama
B) Geliştirme
C) Değerlendirme
D) Sorgulatma
E) Belirleme

Cevap : D) Sorgulatma

Açıklama : Bireyselleştirilmiş öğrenme yaklaşımında genellikle “belirleme (ihtiyaç analizini yapma)”, “planlama (amaç ve hedeflerin belirlenmesi)”, “geliştirme (uygun yöntem ve materyallerin seçimi)”, “uygulama” ve “değerlendirme” aşamaları vardır. “Sorgulatma” adlı bağımsız bir aşama, bu yaklaşımın tipik sürecinde yer almaz.

14. “Bahçıvan Oldum, Meyve Sebze Topladım.” etkinliğinde aşağıdaki göstergelerden hangisi yer almaz?

A) Nesne/varlıkları şekline ve kullanım amaçlarına göre ayırt eder, eşleştirir.
B) Isınma ve soğuma hareketlerini bir rehber eşliğinde yapar.
C) Nesneleri kaldırır, taşır.
D) Nesne/varlıkları büyüklüğüne göre gruplar.
E) İleriye doğru birer birer ritmik sayar.

Cevap : A) Nesne/varlıkları şekline ve kullanım amaçlarına göre ayırt eder, eşleştirir.

Açıklama : —

15. Lokomotor hareketler, hangi sistemlerin gelişimiyle ilgilidir?

A) İskelet, sindirim ve solunum
B) Sinir, boşaltım ve vestibüler sistem
C) Sinir, kas ve iskelet sistemi
D) Kas, dolaşım ve iskelet sistemi
E) Solunum, beyin ve kas sistemi

Cevap : C) Sinir, kas ve iskelet sistemi

Açıklama : Lokomotor hareketlerin (yürüme, koşma, atlama vb.) sağlıklı gelişimi, sinir sisteminin (motor komutlar ve refleks kontrol), kas sisteminin (kas gücü, koordinasyon) ve iskelet sisteminin (kemik ve eklem yapısı) birlikte uyumlu çalışmasına bağlıdır. Diğer sistemler de dolaylı etkilere sahip olsa da lokomotor becerilerin doğrudan dayanak noktası sinir-kas-iskelet bütünüdür.

16. Çocukların, tekmelemeden önce fırlatma becerilerini geliştirmeleri gelişimin hangi yönüyle açıklanır?

A) Dışarıdan içeriye doğru ilerler.
B) İçeriden dışarıya doğru meydana gelir.
C) Genellikle baştan ayağa doğru ilerler.
D) Özelden genele doğru ilerler.
E) Genelden özele doğru ilerler.

Cevap : C) Genellikle baştan ayağa doğru ilerler.

Açıklama : Motor gelişimde “sefalokaudal ilke” (baştan ayağa doğru gelişme) geçerlidir. Önce kollar/ellerle yapılan becerilerin ustalaşması, daha sonra bacak/ayak becerilerinin gelişmesi buna örnektir. Fırlatma becerisi (kolların kullanımı) tekmelemeye (bacakların kullanımı) göre önce gelir.

17. (ı). Bütün çocukların gelişimini desteklemeli (II). Çocukların cinsiyetleri göz önünde bulundurulmalı (III). En üst düzeyde hareket sağlamaya yönelik olmalı (IV). Çocukların yaşları göz önünde bulundurulmalı

Hareket eğitiminde kullanılacak öğretim biçiminin belirlenmesinde yukarıdaki unsurlardan hangileri etkilidir?

A) II-III-IV
B) I-III
C) II-IV
D) I-II-III
E) I-III-IV

Cevap : E) I-III-IV

Açıklama : Hareket eğitiminde öğretim biçimini belirlerken tüm çocukların gelişim düzeylerini desteklemek (I), maksimum hareket alanı yaratmak (III) ve çocukların yaş özelliklerini göz önünde bulundurmak (IV) temel unsurlardır. “Cinsiyet” faktörü (II) de önemli olmakla birlikte, esasen nitelikli hareket eğitiminde kız-erkek ayrımı yerine çocukların bireysel yeterliklerine ve ihtiyaçlarına odaklanmak esastır.

18. Aşağıdakilerden hangisi hareket etkinlik aşamalarından biri değildir?

A) Değerlendirme aşaması
B) Isınma aşaması
C) Egzersiz aşaması
D) Beceri geliştirme aşaması
E) Uygulama aşaması

Cevap : E) Uygulama aşaması

Açıklama : —

19. 1-2 yaş arası küçük çocukların günlük fiziksel aktivite ihtiyaçlarına ilişkin aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Çocukların günde 6 saat fiziksel etkinlikler gerçekleştirmeleri teşvik edilmelidir.
B) Yürümeye başlayan çocuklar yeni şeyler keşfetmeye teşvik edilmelidir.
C) Planlı, organize ve yapılandırılmamış hareket etkinlikleri gerçekleştirilmelidir.
D) Gün boyunca 180 dakika fiziksel etkinlikler gerçekleştirilmelidir.
E) Aktiviteler eğlenceli olmalıdır.

Cevap : A) Çocukların günde 6 saat fiziksel etkinlikler gerçekleştirmeleri teşvik edilmelidir.

Açıklama : 1-2 yaş grubu çocuklardan günde 6 saat gibi uzun süreli fiziksel etkinlik beklenmesi gerçekçi değildir. Genellikle bu yaş grubunda **gün boyunca en az 180 dakika** (3 saat) çeşitli hareket biçimlerinde aktif olmaları önerilir. 6 saat ise oldukça uzun bir süre olup bu, küçük çocukların rutinleri ve dinlenme ihtiyaçlarıyla uyuşmaz.

20. Hareketin oluşumunda etkili olan sistemlerden biri olan çevre, aşağıdakilerden hangisiyle açıklanamaz?

A) Sinir sisteminin olgunlaşması
B) Motivasyon ve cesaretlendirme
C) Çocuğun önceki hareket deneyimleri
D) Görev sırasında kullanılan materyaller
E) Hareket sırasında görev talepleri

Cevap : A) Sinir sisteminin olgunlaşması

Açıklama : Hareketin oluşumunda biyolojik (sinir-kas-iskelet), bireysel ve çevresel faktörler etkileşim halindedir. “Çevre” dediğimizde çocuğun motivasyonu, materyaller, görev talepleri, fiziksel ortam ve sosyal destek gibi unsurlar anlaşılır. Sinir sisteminin olgunlaşması ise daha çok çocuğun biyolojik (içsel) gelişim sürecini ifade eder ve çevresel değil, organizmanın (iç) faktörüdür.