Uygarlık Tarihi 2023 (Bahar) Vize Soruları

1. Modern uygarlığın ortaya çıkış sürecinde aşağıdaki karşılaşmalardan hangisinin etkisinden söz edilemez?

A) Avrupa Hint
B) Roma Kartaca
C) Avrupa İslam
D) Avrupa Osmanlı İmparatorluğu
E) Avrupa Amerika

Cevap : B) Roma Kartaca

2. “Antropolog Morgan’ın vahşet dönemi olarak anlattığı döneme denk düşen toplayıcılık ekonomisi, gezegen üzerindeki yaşamın hemen hemen yüzde 98’ini tutan bir zamana karşılık gelir. Görünüşe göre ilkin Yakın doğuda bazı toplumlar doğa ile etkin bir iş birliğine girişerek, bitkiler yetiştirip ve çoğu kere aynı zamanda evcil hayvanlar besleyerek doğada hazır bulunan yiyecek maddeleri stokunu arttırmaya başladılar. Yeni yiyecek üretici ekonomi, Morgan’ın barbarlık dönemi dediği dönemin ayırt edici özelliğidir.”
Yukarıdaki paragrafta antropolog Morgan’ın vahşet dönemi olarak adlandırdığı toplayıcılık ekonomisinden toplumların doğa ile etkin bir işbirliğine girdiği yeni yiyecek-üretici ekonomisine işaret eden dönem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kalkolitik
B) Modern
C) Orta Çağ
D) Neolitik
E) Paleolitik

Cevap : D) Neolitik

3. Uygarlık tarihi inceleyenlerin ele alması gereken “toplumsal atomlar” devletler değil, toplumlardır.
Yukarıdaki cümleden aşağıdaki yargılardan hangisi çıkartılabilir?

A) Devlet ve toplum aynıdır
B) Uygarlık tarihi ve siyasi tarih aynı şeydir
C) Uygarlık tarihinin temel birimi toplumlardır
D) Devletler uygarlıkların temel araştırma birimleridir
E) Devletler güçlü kurumsal yapılardır

Cevap : C) Uygarlık tarihinin temel birimi toplumlardır

4. Aşağıdaki uygarlıkların hangisi sosyal bilimlerin ortaya çıkmasında öncü rol oynamıştır?

A) Mısır
B) Hint
C) Modern uygarlık
D) Çin
E) Yunan

Cevap : C) Modern uygarlık

5. Yerleşik tarım ilk olarak hangi bölgede gerçekleşmiştir?

A) Sahra
B) Mezopotamya
C) Balkanlar
D) Hint kıtası
E) Batı avrupa

Cevap : B) Mezopotamya

6. Yeni iktisadi ve toplumsal tarihin odaklandığı devresi salınımın egemen olduğu zaman aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mimesis
B) Yapı
C) Uzun zaman
D) Kısa zaman
E) Devrevi zaman

Cevap : E) Devrevi zaman

7. Uygarlık kavramının Almanya’da diğer Avrupa ülkelerinden daha farklı bir seyir izlemesinin sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Avustrurya Macaristan imparatorluğunun Almanya üzerindeki etkisi
B) Almanyada modernleşmenin gecikmeli olarak yaşanması
C) Fransa Almanya rekabeti
D) Marksizmin Almanya’da ortaya çıkması
E) Protestanlığın Almanya’daki yaygınlığı

Cevap : B) Almanyada modernleşmenin gecikmeli olarak yaşanması

8. Vasco de Gama’nın Ümit burnunu dolaşarak yeni Hindistan yolunu keşfettiğini aşağıdakilerden hangisidir

A) 1490
B) 1497
C) 1453
D) 1479
E) 1492

Cevap : B) 1497

9. Fernand Braudel’in uygarlık tarihi çalışmalarından yola çıkarak aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Uygarlıklar toplumsal sınıflardır
B) Uygarlıklar ortak zihniyettedir
C) Uygarlıklar ekonomilerdir
D) Uygarlıklar coğrafyalardır
E) Uygarlıklar toplumlardır

Cevap : A) Uygarlıklar toplumsal sınıflardır

10. “Bir uygarlığa ancak uzun zamanda uzun sürede ucu bir türlü gelmeyen bir ipin başını yakalayarak ulaşabilmektedir.Aslında ulaşılan şey hareketli çoğu zaman da fırtınalı bir tarih boyunca bir insan grubun muhafaza ettiği ve en değerli şeyi olarak kuşaktan kuşağa aktardığıdır”
Fernand Braudel’in yukarıda verilen ifadesinden yola çıkılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Uygarlıklar geniş bir tarihe ve mekana yayılırlar
B) Uygarlıkların zamanı uzun sürelidir
C) Uygarlıklar bir takım süreklilikleri ifade ederler
D) Uygarlıklar kendi aralarında sürekli bir savaş halindedir
E) Uygarlıklar yavaş hareket ederler

Cevap : D) Uygarlıklar kendi aralarında sürekli bir savaş halindedir

11. Braudel I.Dünya savaşı sonrasında Batı’nın çöküşü ya da uygarlıkların ölümlü olduğu tezlerine itiraz eder. Temel problem olarak da sürekliliklere odaklanmayı tercih eder. Braudel’deki bu süreklilik vurgusu bir yerde, ı. Dünya savaşı sonrasındaki iklime egemen olan çöküş kuramına itiraz etmenin yanında, içinde bulunulan şartlardan çıkışa dair bir pozisyon almaya da işaret eder. Braudel’in bu anlamda süreklilik arayışı ya da uzun süre kuramına vurgusu önemlidir. Bu hem Batı açısından hem de uygarlık tarihi çalışmaları açısından önemli bir değerlendirme görüş açısıdır ve Batı tarih yazımında önemli bir yenilenmeye işaret etmektedir.
Yukarıdaki paragrafa göre aşağıdakilerden hangisi kesin olarak çıkartılamaz?

A) Braudel uygarlıkların yaşayan varlıklar olduğunu düşünür
B) Braudel in yapı ve uzun dönem kavramsallaştırmasına ilgisi politik angajmanıyla ilişkilidir
C) Braudel in geliştirdiği uygarlık tarihi modeli çöküşe karşı yenilenmeyi vurgulayan bir modeldir
D) Braudel bir yükseliş dönemi tarihçisidir
E) Braudel tarihte sürekliliklere odaklanarak Batı’nın içinde bulunduğu duruma bir çözüm üretmek ister

Cevap : D) Braudel bir yükseliş dönemi tarihçisidir

12. Dünyanın ilk kentleri aşağıdaki uygarlık bölgelerinin hangisinde ortaya çıkmıştır?

A) Hindistan
B) Orta asya
C) Amerika
D) Mezopotamya
E) Uzak doğu

Cevap : D) Mezopotamya

13. Anadolu’nun uygarlıklar arası ilişkilerde merkezi bir rol oynamasının en temel sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarımsal veriminin yüksek olması
B) Asya ve Avrupa kıtaları arasında yer alması
C) Anadolunun yüksek bir coğrafya olması
D) Sürekli savaşlara sahne olması
E) Karasal iklim özelliklerinin görülmesi

Cevap : B) Asya ve Avrupa kıtaları arasında yer alması

14. “Bugünün zamanı aynı zamanda dünün, onun bir öncesinin, eskisinin tarihini taşımaktadır” Fransız tarihçi Fernand Braudel yukarıdaki sözü ile aşağıdakilerden hangisini ifade etmektedir?

A) Tarihsel süreçte değişme olmadığını
B) Tarihte yaşanmış olayların şimdiki zamanı etkilemeye devam ettiğini
C) Tarihin belirli dönemleri olduğunu
D) Tarihin gelecek zamanla ilgilenmediğini
E) Tarihi disiplinin modern dönemde ortaya çıktığını

Cevap : B) Tarihte yaşanmış olayların şimdiki zamanı etkilemeye devam ettiğini

15. Batı Avrupa’da 18. Asırda toplumsal düşünüş alanında ortaya çıkan Orta Çağ düşüncesinden kopuşun olduğu ve ona karşı eleştirel düşüncelerin, değerlendirmelerin yükseldiği dönem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Reform
B) Yüzyıl Savaşları Dönemi
C) Rönesans
D) Aydınlanma Çağı
E) Karşı reform

Cevap : D) Aydınlanma Çağı

16. Aşağıdakilerden hangisi uygarlık (civilisation) kelimesinin tarihsel süreçte kazandığı etimolojik anlamlardan biri değildir?

A) Kurumlaşmış, modern, toplumsal, ekonomik ve siyasi düzen
B) Burjuva sınıfının iktidarı
C) Yönetim ve hükümet
D) Vatandaş, yurttaş
E) Ulaşılmış bir incelik ve düzen durumu

Cevap : B) Burjuva sınıfının iktidarı

17. Arnold Toynbee’nin yahudi Toplumun topluluğunun serüveninden hareketle geliştirdiği ve “coğrafi bakımdan dağılmış ve yabancı toplumların hayatıyla kısmen kaynaşmış, ama ortak bir kültürel geleneğe bağlı kalarak kendi manevi birliklerini ve başkalarından farklılıklarını sürdürebilen toplumları”ı ifade etmek için kullandığı kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Uydu uygarlıklar
B) Akraba uygarlıklar
C) Evrensel devlet
D) Diaspora
E) Mimesis

Cevap : D) Diaspora

18. Aağıdakilerden hangisi şehir devriminin ortaya çıktığı bölgelerin ortak özelliklerinden biri değildir?

A) Bu bölgelerde nehir vadilerinde tarım yapmak oldukça zahmetlidir
B) En önemli geçim kaynağı ticarettir
C) Genellikle kurak iklim bölgeleridir
D) Tarım büyük ölçüde sulamaya bağlıdır
E) Yerleşim ancak yıl boyu kurumayan bir su kaynağının çevresinde mümkündür

Cevap : B) En önemli geçim kaynağı ticarettir

19. Aşağıdaki uygarlıklardan hangisi Anadolu coğrafyasında ortaya çıkan siyasi aktörlerden biri değildir?

A) Hitit uygarlığı
B) Bizans imparatorluğu
C) Osmanlı imparatorluğu
D) Mısır uygarlığı
E) Pers uygarlığı

Cevap : D) Mısır uygarlığı

20. Uygarlık kavramı ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Uygarlık kavram ortaya çıktığı andan itibaren hep aynı anlamda kullanılmıştır
B) Kavram ve içerik olarak yeni bir kelimedir
C) Çağdaş anlam ve içeriğini 19.yy ile birlikte kazanmıştır
D) Almanyada kültür kavramı ön plana çıkarılırken Fransada uygarlık kavramı önceliklidir.
E) Kelimenin etimolojisi Eski Latincede hukuki bir tanımlamayı (vatandaş, yurttaş) işaret eder.

Cevap : A) Uygarlık kavram ortaya çıktığı andan itibaren hep aynı anlamda kullanılmıştır

21. Asur, Pers, Hitit, Roma, Bizans, Selçuklu ve en nihayet Osmanlı imparatorluğu hangi bölge üzerinde eski dünyanın güç ilişkilerini yöneten güçlü aktörler olmuşlardır?

A) İlber yarımadası
B) Balkanlar
C) Hazar bölgesi
D) Mısır
E) Anadolu

Cevap : E) Anadolu

22. Bir toplum, hayatı süresince bir dizi sorunla karşılaşır ve toplumun her üyesi bu sorunları elinden geldiğince çözmeye çalışır her sorunun ortaya çıkışı, sınavdan geçmeye çağıran bir meydan okumadır ve bu sınavlar dizisi boyunca toplum üyeleri giderek birbirlerinden farklılaşır her seferinde bazıları yenik düşer, bazıları da bir çözüm bulmayı başarır. Ayrıca bulunan çözümlerin bir kısmı da ya eksik ya da sıradandır. Daha sonraki sorunları çözmede başarı sağlayacak nitelikte değildir. Bazı çözümler ise eksiksiz, orijinal ya da yeni ilerleme imkânlarına gebe olur. Sınav sınavı izledikçe toplumun bazı üyeleri belirli anlarla kendilerini duruma adapte etmeyi beceremez ve yarı yolda kalırlar bazıları yaralanmış belirlenmiş zora gelmiş veya gelişimleri çarpıtılmış olarak mücadeleye devam ederler kimileri ise bilgeleşir, güçlenir ve kendi yollarında yürürken bağlı bulundukları toplumun genel ilerlemesi için yepyeni yollar da keşfederler.
Yukarıdaki paragraftan aşağıdaki sonuçlardan hangisine kesin olarak varılabilir?

Cevap : Uygarlıkların doğuş nedeninin meydan okuma ve tepki adını verdiğimiz karşılıklı etkileşme kalıbı içinde aranması gerektiği