Bilgi Teknolojileri Ünite -2

Yazılım ve Donanım: Bellek Türleri ve Bilgisayar Donanımı İlişkisi

Bilgisayar biliminde yazılım ve donanım, birbirini tamamlayan önemli kavramlardır. Bu makalede, bellek türleri ve bilgisayar donanımı ile ilgili sorular üzerinden yazılım ve donanımın bir araya geldiği noktalara odaklanacağız.

ROM Bellek Türleri ve Programlanabilirlik:

Bilgisayar sistemlerinde kullanılan ROM (Read-Only Memory) bellek tipleri, programlanabilirlik özelliklerine göre farklılık gösterir. Soru 1’de bahsedilen PROM (Programmable Read-Only Memory), bir kez programlanabilen ve daha sonra değiştirilemeyen bir bellek tipidir. Bu tür bellekler, genellikle özellikle firmware gibi sabit verilerin depolanması için kullanılır.

Yardımcı Yazılımlar ve Bilgisayar Bakımı:

Soru 2, yardımcı yazılımların bilgisayarın analizine, yapılandırılmasına, optimize edilmesine ve bakımına yardımcı olan yazılım türleri olduğunu belirtmektedir. Bu yazılımlar, bilgisayarın genel performansını artırmak, hataları düzeltmek ve kullanıcıya daha iyi bir deneyim sunmak amacıyla tasarlanır.

Katı Hâl Sürücülerinde (SSD) Kullanılan Arayüzler:

Soru 3, SSD’lerde kullanılan ara birimleri sıralar. Bu ara birimler, depolama cihazlarının bilgisayarla iletişim kurmasını sağlar. DRAM (Dynamic Random-Access Memory), bu arayüzler arasında yer almaz; çünkü DRAM, bellek türüdür ve depolama cihazlarının arayüzleri arasında değildir.

Ağ Bağlantısını Sağlayan Donanım:

Soru 4, bilgisayarın ağ bağlantısını sağlayan donanımı vurgular. Ağ arabirim kartları, bilgisayarın ağa bağlanmasını mümkün kılan ve genellikle anakart üzerine takılan bileşenlerdir.

Depolama Birimleri ve Kapasite Karşılaştırması:

Soru 5, çeşitli depolama birimlerinin kapasitelerini karşılaştırır. Disket, diğer depolama birimlerine göre daha düşük kapasiteye sahiptir. Bu tür bilgiler, kullanıcıların depolama ihtiyaçlarını belirlemede önemlidir.

Yazılabilir CD Türleri:

Soru 6, yazılabilir CD’lerin farklı türlerine odaklanır. CD-RW (Compact Disc ReWritable), verilerin silinerek tekrar yazılmasına olanak tanıyan bir yazılabilir CD türüdür.

Girdi Birimleri ve Bellekler:

Soru 7, girdi birimlerini sıralar ve bellekleri bu listeye dahil etmez. Girdi birimleri, bilgisayara veri girişi sağlayan donanımları ifade ederken, bellekler bu kategoriye dahil edilmez.

İşletim Sistemi ve Görevleri:

Soru 8, işletim sisteminin görevleri üzerine odaklanır. İşletim sistemi, dosya yönetimi, bellek yönetimi, ağ iletişimi yönetimi gibi görevleri üstlenir; ancak ROM belleğe veri yazma işlemi bu görevler arasında yer almaz.

EPROM ve EEPROM Bellek Türleri:

Soru 9, EEPROM’un elektriksel olarak veri silme ve tekrar programlama yeteneğini vurgular. EPROM ve EEPROM türleri, ROM bellekler arasında programlanabilir ve tekrar programlanabilir özelliklere sahip olanları temsil eder.

Donanımın İşlevselliğini Sağlayan Bellek Türü:

Soru 10, donanımın işlevselliğini sağlayan bellek türünü sorgular. Firmware, donanımın kendisinden beklenen işlevleri yerine getirebilmesi için kullanılan ROM tipi belleklerde saklanan yazılımları ifade eder. Aygıt sürücüleri, BIOS ve diğer yazılımlar bu kapsamda yer alır.

Bu sorular ve cevapları, yazılım ve donanımın bir bilgisayar sistemini nasıl oluşturduğunu ve birbirleriyle nasıl etkileşimde bulunduğunu anlamamıza yardımcı olur. Yazılımın, donanımın işlevselliğini nasıl yönlendirdiğini ve bellek türlerinin bu süreçte nasıl önemli bir rol oynadığını görebiliriz.

1 – Aşağıdakilerden hangisi bir kez programlanan ve bir daha programlanması değiştirilemeyen ya da silinemeyen salt okunur bellek tipidir?

a) EEPROM
b) PROM
c) EPROM
d) ROM
e) RAM

Cevap : PROM

PROM (Programmable Read-Only Memory) bir kez programlandıktan sonra değiştirilemeyen bir bellek türüdür. Diğer seçeneklerde (EEPROM, EPROM, ROM, RAM) ise farklı özelliklere sahip bellek tipleri bulunmaktadır.

2 – Aşağıdaki yazılım türlerinden hangisi bir bilgisayarı analiz etmeye, yapılandırmaya, optimize etmeye veya bakımını yapmaya yardımcı olmak için tasarlanmıştır.

a) İşletim Sistemi

b) Donanım Yazılımları
c) Yardımcı Yazılımlar
d) Aygıt Sürücüleri
e) Geliştirme Yazılımları

Cevap : Yardımcı Yazılımlar

ardımcı Yazılımlar, bilgisayarın analizini, yapılandırılmasını, optimizasyonunu ve bakımını sağlamak amacıyla tasarlanmış yazılımları ifade eder.

3 – Aşağıdakilerden hangisi katı hâl sürücülerinde (SSD’lerde) kullanılan ara birimlerden biri değildir?

a) SATA
b) M.2 SATA
c) mSATA
d) M.2 NvmE
e) DRAM

Cevap : DRAM

DRAM (Dynamic Random Access Memory) katı hâl sürücülerinde değil, genellikle sistemin geçici bellek ihtiyaçlarını karşılamak için kullanılan bir türdür. Diğer seçenekler (SATA, M.2 SATA, mSATA, M.2 NvmE) SSD’lerde kullanılan ara birimlerdir.

4 – Aşağıdakilerden hangisi bilgisayarın ağ (network) a bağlantısını sağlayan; anakart üzerinde gömülü olabileceği genişletme yuvaları ile anakarta eklene bilen ağ donanımıdır.

a) Modem
b) Fax modem
c) Ağ arabirim kartı
d) MAC Adresi
e) SATA

Cevap : Ağ arabirim kartı

Ağ arabirim kartı, bilgisayarın ağ bağlantısını sağlayan bir donanım parçasıdır. Diğer seçenekler (Modem, Fax modem, MAC Adresi, SATA) farklı görevlere sahiptir.

5 – Aşağıdaki depolama birimlerinden hangisinin kapasitesi diğerlerinden daha düşüktür?

a) Manyetik Bant
b) DVD
c) CD
d) Disket
e) Blu-ray

Cevap : Disket

Disket, diğer depolama birimlerine göre daha düşük kapasiteye sahip bir ortamdır. Diğer seçenekler (Manyetik Bant, DVD, CD, Blu-ray) daha yüksek kapasitelere sahip olabilir.

6 – Aşağıdaki kompakt disk tiplerinden hangisi verilerin silinerek tekrar yazılmasına imkan tanır?

a) CD-ROM
b) CD-R
c) CD-R DL
d) CD-RW
e) CD+R

Cevap : CD-RW

CD-RW (Compact Disc ReWritable), verilerin silinip tekrar yazılabilen bir optik disk türüdür. Diğer seçenekler (CD-ROM, CD-R, CD-R DL, CD+R) farklı özelliklere sahiptir.

7 – Aşağıdakilerden donanımlardan hangisi girdi birimleri arasında sayılamaz?

a) Bellekler
b) Klavye
c) Fare
d) Dokunma yüzeyi
e) Grafik tablet

Cevap : Bellekler

Bellekler, genellikle çıkış birimleri arasında yer alır. Diğer seçenekler (Klavye, Fare, Dokunma yüzeyi, Grafik tablet) girdi birimleri olarak kullanılır.

8 – Aşağıdakilerden hangisi işletim sisteminin görevleri arasında yer almaz?

a) Dosya yönetimi
b) Bellek yönetimi
c) Ağ iletişimi yönetimi
d) Genel sistem performansını optimize etme
e) ROM belleğe verilerin yazılması

Cevap : ROM belleğe verilerin yazılması

ROM belleğe verilerin yazılması, genellikle işletim sisteminin doğrudan görevi değildir. Diğer seçenekler (Dosya yönetimi, Bellek yönetimi, Ağ iletişimi yönetimi, Genel sistem performansını optimize etme) işletim sistemine ait görevlerdir.

9 – Aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

a) EPROM bir kez programlanan ve bir daha programlanması değiştirilemeyen ya da silinemeyen ROM’lardır.
b) PROM’lar tekrar programlanabilir.
c) PROM üzerindeki veriler bilgisayar kapatıldığında silinir.
d) EEPROM’lar üzerinde elektrisel olarak veri silme ve tekrar programlama işlemi yapılabilir.
e) EPROM’lar ultraviyole ışınlara karşı dayanaklıktır. Bu türden bir ışığa maruz kalsa da üzerindeki verileri korur.

Cevap : EEPROM’lar üzerinde elektrisel olarak veri silme ve tekrar programlama işlemi yapılabilir.

EEPROM’lar üzerinde elektrisel olarak veri silme ve tekrar programlama işlemi yapılabilir. Diğer ifadeler de EEPROM, PROM ve diğer bellek türleri ile ilgili doğrulukları ifade eder.

10 – Donanımın kendisinden beklenen işlevleri yerine getirebilmesi için kullandığı ROM tipi belleklerde saklanan yazılımlar aşağıdakilerden hangisidir?

a) Aygıt sürücüleri
b) Firmware
c) BIOS
d) EUFI
e) İşletim sistemi

Cevap : Firmware

Firmware, donanımın çalışması için gerekli olan yazılımları içeren ROM tipi belleklerde saklanan yazılımları ifade eder. Diğer seçenekler (Aygıt sürücüleri, BIOS, EUFI, İşletim sistemi) farklı görevlere sahiptir.