Yönetim ve Liderlik 2022-2023 Vize Soruları

1- Aşağıdaki çalışmalardan hangisi durumsal liderlik kuramını araştırmak için yapılmıştır?

A) Ohio State Üniversitesi Liderlik Çalışmaları
B) McGregor’un X ve Y Kuramları
C) House ve Evans’ın Yol-Amaç Kuramı
D) Likert’in Sistem 4 Modeli
E) Michigan Üniversitesi Liderlik Çalışmaları

Cevap : C) House ve Evans’ın Yol-Amaç Kuramı

Durumsal liderlik kuramı, liderliğin etkili olup olmadığının belirli durumlara ve koşullara bağlı olduğunu öne sürer. Bu kuramı araştırmak için yapılmış çalışmalardan biri, “C) House ve Evans’ın Yol-Amaç Kuramı”dır. House ve Evans, liderlik davranışlarının belirli hedeflerle ilişkilendirilerek belirli durum ve koşullara bağlı olarak etkililiklerini incelemişlerdir. Dolayısıyla, doğru cevap C) House ve Evans’ın Yol-Amaç Kuramı’dır.

2- Toplumdaki güç ve otorite ilişkilerini inceleyerek otorite tipolojisi yaratmış olan kuramcı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Chris Argyris
B) Elton Mayo
C) Douglas McGregor
D) Henri Fayol
E) Max Weber

Cevap : E) Max Weber

Bu sorunun cevabı E) Max Weber’dir. Weber, toplumdaki güç ve otorite ilişkilerini inceleyerek, otorite tipolojisini tanımlamış ve otorite biçimlerini klasik, geleneksel ve karizmatik otorite olarak sınıflandırmıştır.

3- Aşağıdakilerden hangisi Stogdill (1974)’in Özellikler Kuramında ele aldığı liderlikle pozitif yönde ilişkili gösteren özelliklerden biri değildir?

A) Problem çözmede özgünlük ve cesaret
B) Görevi başarma ve sorumluluk için isteklilik
C) Görevi başarmada ısrar ve gayret
D) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık
E) Engeller ve gecikmeler karşısında yılmamak

Cevap : D) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık

Stogdill’in özellikler kuramında ele aldığı liderlikle pozitif yönde ilişkili gösteren özellikler arasında “D) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık” bulunmaz. Bu özellik, liderlikte olumsuz olarak değerlendirilir. Dolayısıyla, doğru cevap D) Eylemlerin ve kararların sonuçlarını kabul etmede kararsızlık’tır.

4- Aşağıdakilerden hangisinde liderlerin gereksinimi olan özellikler doğru eşleştirilmemiştir?

A) İş ile ilgili özellikler → Başarma güdüsü
B) Zekâ ve yetenek → Yargılama
C) Sosyal özellikler → Yaratıcılık
D) Kişilik → Etik davranma
E) Fiziksel özellikler → Aktif olma

Cevap : D) Kişilik → Etik davranma

5- Performans yönetimi, hangi yönetim kuramı/yaklaşımı başlığı altında kategorize edilmektedir?

A) Bilimsel Yönetim Yaklaşımı
B) Neoklasik Kuram
C) Yönetim Süreci Yaklaşımı
D) Güncel Yönetim Kuramları
E) Klasik Kuramlar

Cevap : D) Güncel Yönetim Kuramları

Performans yönetimi, “D) Güncel Yönetim Kuramları” başlığı altında kategorize edilir. Bu, modern yönetim yaklaşımlarından biridir ve organizasyonlarda çalışanların performanslarını değerlendirme, geliştirme ve yönlendirme sürecini ele alır.

6- Aşağıdakilerden hangisi, “dört ana işlevi yerine getirerek kurumsal hedere ulaşma süreci” olarak tanımlanan yönetim kavramının işlevlerinden biri değildir?

A) Düzenleme
B) Liderlik etme
C) Kontrol etme
D) Organize etme
E) Planlama

Cevap : A) Düzenleme

Yönetim; planlama, organize etme, liderlik etme ve kontrol etme gibi dört ana işlevi yerine getirerek kurumsal hedeflere ulaşma sürecidir.

7- Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde iletişimin ögeleri eksiksiz olarak yer almaktadır?

A) Kaynak – Mesaj – Gönderen – Kanal – Gürültü – Geri bildirim
B) Kaynak – Mesaj – Gönderen – Alıcı – Gürültü – Geri bildirim
C) İleten – Mesaj – Alıcı – Kanal – Gürültü – Geri bildirim
D) Kaynak – Mesaj – Alıcı – Kanal – Gürültü – Geri bildirim
E) Kaynak – Mesaj – Alıcı – Kanal – Ses – Geri bildirim

Cevap : D) Kaynak – Mesaj – Alıcı – Kanal – Gürültü – Geri bildirim

8- Aşağıdakilerden hangisi okul liderliğini etkileyen faktörlerden biri değildir?

A) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti
B) Okulun türü ve aşaması
C) Okulların ve hizmet ettikleri toplulukların şartları
D) Kültürel ve tarihsel faktörler
E) Okulun büyüklüğü

Cevap : A) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti

Okul liderliğini etkileyen faktörler arasında “A) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti” bulunmamaktadır. Okul liderliğini etkileyen faktörler genellikle okulun yapısal özellikleri, çevresel koşulları, kültürel ve tarihsel faktörleri gibi daha genel etkenlerdir. Bir okul müdürünün yaş ve cinsiyeti, liderlik yetenekleri ve deneyimi gibi daha spesifik özelliklerle ilişkilendirilebilir, ancak doğrudan liderliği etkileyen bir faktör olarak değil. Dolayısıyla, doğru cevap A) Okul müdürünün yaşı ve cinsiyeti’dir.

9- Öğretmenler, bir lider olarak çeşitli özelliklere sahiptir. Aşağıdakilerden hangisi öğretmenin sahip olabileceği bu özelliklerinden biri değildir?

A) Meslektaşlarını destekleme ve meslektaşları arasında büyümeyi ve gelişmeyi teşvik etme
B) Çatışmanın üstesinden gelebilme, müzakere ve arabuluculuk yapma
C) Çalışma arkadaşları ile olumlu ilişkiler kurma
D) Etkili iletişim kurabilme
E) Kendi kirlerinin kabul edilmesinde ısrarcı olma

Cevap : E) Kendi kirlerinin kabul edilmesinde ısrarcı olma

Öğretmenlerin liderlik rollerini üstlenmeleri ve çeşitli özelliklere sahip olmaları oldukça yaygındır. Ancak, “E) Kendi kusurlarının kabul edilmesinde ısrarcı olma” özelliği, liderlikle ilgili olabilir ancak genellikle liderlik özelliklerinden biri olarak değil, daha ziyade kişisel olgunluk ve empati ile ilişkilendirilir. Diğer taraftan, liderlikte başarılı olmanın önemli bir yönü, hataların ve eksikliklerin kabul edilmesi ve gelişim için bu alanlarda çalışılmasıdır. Bu nedenle, bu özellik öğretmenin liderlik özellikleri arasında yer almaz. Dolayısıyla, doğru cevap E) Kendi kusurlarının kabul edilmesinde ısrarcı olma’dır.

10- “Yetki devrini esas alan, grup üyelerinin çalışma koşullarının üyelerin tatminini arttıracak biçimde geliştirilmesi için çalışan, takipçilerin kişisel gelişimleri ve ilerlemeleri ile yakından ilgilenen liderlik davranışlarını içeren liderlik biçimidir” ifadesi aşağıdakilerden hangisine aittir?

A) İşe Yönelik Liderlik
B) Kişiye Yönelik Liderlik
C) Ekip Liderlik
D) Katılımcı Liderlik
E) Göreve Yönelik Liderlik

Cevap : B) Kişiye Yönelik Liderlik

11- Bu okulda çalışmaktan yoruldum. Diğerleri ile çatışmaktan bıktım. Benim isteklerim dinlenmiyor. İstediğim materyaller karşılanmıyor. Bıktım artık!
Yukarıdaki sözleri söyleyen bir öğretmen açısından çatışmaların nasıl görüldüğü ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Örgüt içi
B) Örgütler arası
C) Yapısal
D) İşlevsiz
E) İşlevsel

Cevap : D) İşlevsiz

Yukarıdaki ifadeler, öğretmenin kendi çalışma ortamıyla ve iş süreçleriyle ilgili yaşadığı sorunları ifade etmektedir. Bu nedenle, çatışmaların işlevsel olmayan veya işlevsiz olduğu görüşü ortaya çıkmaktadır. Dolayısıyla, doğru cevap D) İşlevsiz’dir. Bu ifadelerde çatışmaların çözümüne yönelik bir yaklaşım belirtilmemiş ve çatışmaların yorucu ve tükenmişlik hissi yarattığı vurgulanmıştır.

12- – Eğitim ve okul yöneticisinin bir verim uzmanı olarak görülmesi, bunun sonucu olarak okulun bir fabrika öğrencinin ham madde durumuna gelmesi
– Eğitim yönetiminde verimlilik ve etkililiğin önem kazanmasıyla verimi son amaç olmaktan ziyade eğitimle bir arada düşünülme
– Eğitime yatırım gözüyle bakma
Yukarıdaki maddeler hangi yönetim kuram/yaklaşımının eğitim yönetimine yansıması olarak görülmektedir?

A) Durumsallık Yaklaşımı
B) Güncel Yönetim Kuramları
C) Klasik Kuramlar
D) Chris Argyris Olgunlaşma Kuramı
E) Neo-klasik Kuram

Cevap : C) Klasik Kuramlar

13- Aşağıdakilerden hangisi yönetimin özelliklerinden biridir?

A) Tek boyutlu bir özelliğe sahiptir.
B) Bir sorumluluk faaliyetidir.
C) Bireysel bir faaliyettir.
D) Beşerî özelliği vardır.
E) Kültürel özelliğe sahiptir.

Cevap : D) Beşerî özelliği vardır.

Yönetim faaliyetinin bazı özellikleri bulunmaktadır:
– Yönetim Amaca Yönelik Bir Faaliyettir.
– Yönetim Bir Grup Faaliyetidir.
– Yönetimin Beşerî Özelliği Vardır.
– Yönetim Bir İş Birliği Faaliyetidir.
– Yönetim İş Bölümü ve Uzmanlaşma Faaliyetidir. Yönetim Bir Koordinasyon Faaliyetidir.
– Yönetim Bir Yetki Faaliyetidir.
– Yönetim Evrensel Özelliğe Sahiptir.
– Yönetim Basamaksal Özelliğe Sahiptir.

14- Yerleşmiş eğitim sistemine sahip ülkelerde okula ilişkin stratejik kararlar nasıl alınmaktadır?

A) Okul yöneticisi ve öğretmenlerden oluşan bir kurul tarafından
B) Ülkelerdeki eğitim bakanlığı tarafından
C) Okul yöneticisi liderliğinde okul-aile birliği kurulu tarafından
D) Okul yöneticisinin görüşleri doğrultusunda
E) Okulun veya okul bölgesinin eğitim yönetiminden sorumlu kurulları tarafından

Cevap : E) Okulun veya okul bölgesinin eğitim yönetiminden sorumlu kurulları tarafından

15- Bir öğretmen diğer öğretmenlerin ve kendisinin istekleri, dilekleri, duyguları ve düşüncelerini eşit düzeyde önemli görmektedir. Bu öğretmenin çatışma çözme yöntemi ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenebilir?

A) Kaçınır.
B) Ödün verir.
C) Diğerlerini yok sayar.
D) İş birliği yapar.
E) Hükmeder.

Cevap : D) İş birliği yapar.

Bu öğretmenin çatışma çözme yaklaşımı *D) İş birliği yapar* olarak tanımlanabilir. Çünkü bu yaklaşımda, öğretmen diğer öğretmenlerin ve kendi duygularını, düşüncelerini ve isteklerini eşit düzeyde önemli görüyor ve bu nedenle çatışmaları çözmek için iş birliği yapmayı tercih ediyor. Bu şekilde, tarafların ihtiyaçlarına saygı duyulur ve kazan-kazan çözümleri aranır. Dolayısıyla, doğru cevap D) İş birliği yapar’dır.

16- Etkileme becerileri sayesinde eğitim yöneticilerinin elde ettiği faydalar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaktadır?

A) Çalışanlarını örgütün hedeerine ulaşmak konusunda ikna etmek ve motive etmek gibi konularda fayda sağlamaktadırlar.
B) Etkilemenin yapıcı etkisinden planlama aşamasında da faydalanmaktadırlar.
C) Eğitimin amacının gerçekleştirilmesi ve bütün paydaşların bu ortak amaç etrafında toplanabilmesini sağlamaktadırlar.
D) Gruplandırılan işler için norm kadro çalışmasının yapılmasını sağlamaktadırlar.
E) Yetki ve sorumlulukları belirlemektedirler.

Cevap : C) Eğitimin amacının gerçekleştirilmesi ve bütün paydaşların bu ortak amaç etrafında toplanabilmesini sağlamaktadırlar.

17- Aşağıdakilerden hangisi okul müdürünün “organizasyonu yeniden tasarlamak” boyutunda yaptığı uygulamalardan biri değildir?

A) İşbirlikçi süreçler oluşturmak
B) Üretken bir okul kültürü yaratmak
C) İşi baltalayan organizasyon yapılarını değiştirmek
D) Organizasyon yapısını iyileştirici sistemler kurmak
E) Bürokratik organizasyon yapıları kurmak

Cevap : E) Bürokratik organizasyon yapıları kurmak

18- “20. yy’da yönetim alanında hakim olan, ekip çalışmasının önemini temel alan ve müşteri memnuniyeti odaklı bakış açıları yerini 21. yy’da, bilgi odaklı ve bilgiye ulaşmayı sağlayacak her türlü yol, yöntem ve süreci ön plana alan anlayışa bırakmıştır. Bilgiye ulaşmaya çalışırken sürekli değişim, sürekli öğrenme ve bunların yanında profesyonelleşme ve strateji gibi kavramlar gündeme gelmiş ve yönetim yaklaşımlarını etkilemiştir. ”
Yukarıda verilen tanım aşağıdaki hangi kuram/yaklaşımı açıklamaktadır?

A) Bilimsel Yönetim Yaklaşımı
B) McGregor X ve Y Kuramı
C) Güncel Yönetim Kuramları
D) Chris Argyris Olgunlaşma Kuramı
E) Bürokrasi Yaklaşımı

Cevap : C) Güncel Yönetim Kuramları

21. yüzyılın yönetim anlayışını ve yaklaşımını açıklıyor gibi görünüyor. Bu açıklamaya en uygun seçenek “C) Güncel Yönetim Kuramları” olacaktır. Çünkü güncel yönetim kuramları, bilgiye dayalı bir yaklaşımı benimseyerek sürekli değişim, sürekli öğrenme, profesyonelleşme ve strateji gibi kavramları ön plana çıkarır. Dolayısıyla, doğru cevap C) Güncel Yönetim Kuramları’dır.

19- Aşağıdaki ifadelerden hangisi yönetişim kavramı için söylenemez?

A) Aktif ve uyumlu davranışlar sergilenerek gerçekleştirilen örgütsel faaliyetlerdir.
B) Duygusal zekaya sahip ve empati becerileri gelişmiş bireylerin yer aldığı örgütsel faaliyetlerdir.
C) Etkili iletişim ve bilgi paylaşım süreçlerini içeren, karşılıklı güvenin ve şeffaflığın hâkim olduğu örgütsel faaliyetlerdir.
D) Güçlü kişilerin, kendi kişisel çıkarlarını örgütün çıkarlarının üzerinde tutarak hareket ettiği örgütsel faaliyetlerdir.
E) Kararların ortaklaşa alındığı örgütsel faaliyetlerdir.

Cevap : D) Güçlü kişilerin, kendi kişisel çıkarlarını örgütün çıkarlarının üzerinde tutarak hareket ettiği örgütsel faaliyetlerdir.

20- Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde denetim sürecinin işlevleri doğru olarak yer almaktadır?

A) Karar alma, Raporlama ve Bütçeleme
B) Bütçeleme ve Kaynak
C) Bütçeleme ve Denetleme
D) Raporlama, Bütçeleme ve Kaynak
E) Raporlama ve Bütçeleme

Cevap : E) Raporlama ve Bütçeleme

21- “Öğretmenlerin öğrenci başarısını artırmak ve öğretme-öğrenme uygulamalarını iyileştirmek amacıyla bireysel veya toplu olarak meslektaşlarını, yöneticilerini ve okul topluluklarının diğer üyelerini etkilediği süreç” olarak tanımlanan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kişisel gelişim
B) Öğretmen liderliği
C) Öğretmenin görevi
D) Mesleki gelişim
E) Öğretmenin sorumluluğu

Cevap : B) Öğretmen liderliği

Bu tanım, öğretmenlerin öğrenci başarısını artırmak ve öğretme-öğrenme uygulamalarını iyileştirmek için meslektaşlarıyla, yöneticileriyle ve diğer okul topluluğu üyeleriyle etkileşimde bulundukları süreci ifade ediyor. Bu süreç, öğretmenlerin liderlik rollerini üstlendikleri ve mesleki gelişimlerini destekledikleri bir süreçtir. Bu nedenle, doğru cevap “B) Öğretmen liderliği”dir.

22- Düşük benlik saygısına sahip öğretmenlerin çatışmalarda kaçınmacı çatışma yönetimi sergiledikleri düşünülmektedir. Bahsedilen düşük benlik çatışma nedeni aşağıdaki grupların hangisinde yer almaktadır?

A) İnsan faktörü
B) Örgütsel yapı
C) Süreç
D) Kıt kaynaklar
E) İletişim

Cevap : A) İnsan faktörü

Düşük benlik saygısı, “A) İnsan faktörü” kategorisine girer. Benlik saygısı, bir bireyin kendine olan değerlendirmesini ifade eder ve çatışma yönetimi gibi psikolojik süreçler üzerinde etkili olabilir. Dolayısıyla, düşük benlik saygısına sahip öğretmenlerin çatışmalarda kaçınmacı çatışma yönetimi sergiledikleri düşünülmektedir. Bu nedenle, doğru cevap A) İnsan faktörü’dür.