Bakım ve Sosyal Hizmet Ünite-6

Evde bakım hizmetleri, bireylerin kendi ev ortamlarında gerekli bakım ve destek hizmetlerini almalarını sağlayan bir modeldir. Bu hizmetler, yaşlılar, engelliler, kronik hastalar ve geçici olarak bakım gereksinimi olan bireyler için büyük önem taşır. Evde bakım hizmetleri, bireylerin bağımsızlıklarını koruyarak yaşam kalitelerini artırmayı amaçlar.

Evde Bakım Hizmetlerinin Temel İlkeleri

Evde bakım hizmetleri, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve bağımsızlıklarını korumak amacıyla çeşitli hizmetler sunar. Bu hizmetler, bireylerin sağlık, güvenlik ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamayı hedefler. Evde bakım hizmetlerinin temel ilkeleri şunlardır:

Güvenlik: Bireylerin evde güvenli bir ortamda yaşamalarını sağlamak.

Bağımsızlık: Bireylerin günlük yaşam aktivitelerini kendi başlarına gerçekleştirmelerine yardımcı olmak.

Konfor: Bireylerin evde rahat ve huzurlu bir ortamda yaşamalarını sağlamak.

Özelleştirilmiş Hizmet: Bireylerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş bakım planları sunmak.

Evde Bakım Hizmeti Modelleri

Evde bakım hizmetleri, çeşitli modeller altında sunulabilir. Bu modeller, bireylerin ihtiyaçlarına göre farklılık gösterir. İşte bazı temel evde bakım hizmeti modelleri:

1. Gündüzlü Evde Bakım Hizmetleri

Gündüzlü evde bakım hizmetleri, bireylerin gün içerisinde belirli saatlerde bakım ve destek hizmetleri aldığı bir modeldir. Bu hizmetler genellikle gündüz saatlerinde sunulur ve bireyler akşam evlerine döner. Gündüzlü evde bakım hizmetleri, bireylerin sosyal etkileşimde bulunmalarına ve çeşitli aktivitelerle meşgul olmalarına olanak tanır.

2. Yatılı Evde Bakım Hizmetleri

Yatılı evde bakım hizmetleri, bireylerin sürekli olarak evde bakım hizmetleri aldığı bir modeldir. Bu hizmet, genellikle ciddi sağlık sorunları olan, sürekli gözetim ve bakıma ihtiyaç duyan bireyler için uygundur. Yatılı evde bakım hizmetleri, bireylerin evde güvenli bir ortamda yaşamalarını ve gerekli tüm sağlık hizmetlerini almalarını sağlar.

3. Kısa Süreli Evde Bakım Hizmetleri

Kısa süreli evde bakım hizmetleri, geçici olarak bakım gereksinimi olan bireyler için sunulan hizmetlerdir. Bu hizmetler, genellikle aile üyelerinin geçici olarak bakım sağlayamayacağı durumlarda devreye girer ve bireylerin kısa bir süre için evde bakım hizmeti almasını sağlar.

4. Evde Sağlık Hizmetleri

Evde sağlık hizmetleri, profesyonel sağlık personelinin bireylerin evine gelerek sağlık hizmetleri sunduğu bir modeldir. Bu hizmetler, hastaların evde tedavi edilmesini, sağlık durumlarının izlenmesini ve gerekli sağlık müdahalelerinin yapılmasını kapsar.

5. Psikososyal Destek Hizmetleri

Psikososyal destek hizmetleri, bireylerin ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla sunulan hizmetlerdir. Bu hizmetler, bireylerin stresle başa çıkmalarına, sosyal etkileşimde bulunmalarına ve ruhsal sağlıklarını korumalarına yardımcı olur.

Evde Bakım Hizmetlerinin Önemi

Evde bakım hizmetleri, bireylerin yaşam kalitesini artırmak ve bağımsızlıklarını korumak açısından büyük bir öneme sahiptir. Bu hizmetler, bireylerin evlerinde güvenli, rahat ve huzurlu bir ortamda yaşamalarını sağlar. Ayrıca, evde bakım hizmetleri, bireylerin sosyal etkileşimde bulunmalarına ve günlük yaşam aktivitelerini sürdürmelerine olanak tanır.

Evde Bakım Hizmeti Sağlayan Kurumlar

Evde bakım hizmetleri, genellikle sağlık kurumları, sosyal hizmet kuruluşları ve özel bakım hizmeti sağlayıcıları tarafından sunulur. Bu kurumlar, bireylerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş bakım planları sunar ve gerekli tüm destek hizmetlerini sağlar. İşte bazı evde bakım hizmeti sağlayan kurumlar:

Hastaneler: Hastaneler, taburcu edilen hastaların evde bakım hizmetlerini sağlayarak, tedavi süreçlerinin evde devam etmesini sağlar.

Sosyal Hizmet Kuruluşları: Sosyal hizmet kuruluşları, yaşlılar, engelliler ve ihtiyaç sahipleri için evde bakım ve destek hizmetleri sunar.

Özel Bakım Hizmeti Sağlayıcıları: Özel bakım hizmeti sağlayıcıları, bireylerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş evde bakım hizmetleri sunar.

Sonuç

Evde bakım hizmeti modelleri, bireylerin ihtiyaçlarına göre özelleştirilmiş hizmetler sunarak yaşam kalitelerini artırmayı hedefler. Gündüzlü evde bakım, yatılı evde bakım, kısa süreli evde bakım, evde sağlık hizmetleri ve psikososyal destek hizmetleri gibi farklı modeller, bireylerin fiziksel, psikolojik ve sosyal ihtiyaçlarını karşılamak üzere tasarlanmıştır. Bu hizmetler, bireylerin bağımsızlıklarını korumalarına, sağlıklarını iyileştirmelerine ve sosyal etkileşimde bulunmalarına olanak tanır. Evde bakım hizmetleri, toplumun her kesimi için önemli bir destek mekanizmasıdır ve bu hizmetlerin etkin bir şekilde sunulması, bireylerin daha sağlıklı ve mutlu bir yaşam sürmelerini sağlar.

1- Evde bakıma destek hizmetini veren bakıcı personel bir günde en fazla kaç engelli bireye hizmet verebilir?

a) 2
b) 3
c) 4
d) 5
e) 6

Cevap : b) 3

Açıklama : Evde bakıma destek hizmetini veren bakıcı personel bir günde en fazla 3 engelli bireye hizmet verebilir.

2- Aşağıdakilerden hangisi gündüzlü evde yaşama destek hizmetleri kapsamında yer verilen sosyal destek hizmetleri içinde değerlendirilir?

a) Ev temizliği
b) Berber hizmeti
c) Kan şekeri veya tansiyon ölçme
d) Alışveriş yapma
e) Yaşlı evinde yapılacak basit tamirat, onarım

Cevap : d) Alışveriş yapma

Açıklama : Alışveriş yapma, gündüzlü evde yaşama destek hizmetleri kapsamında sosyal destek hizmetleri içinde değerlendirilir.

3- “Tekerlekli sandalye teminine ilişkin rehberlik”, evde yaşama/evde bakıma destek hizmetlerinden hangisinin kapsamı içinde yer alır?

a) Sosyal Destek Hizmetleri
b) Teknik Hizmetler
c) Psikolojik Destek ve Yönlendirme Hizmetleri
d) Sağlık Hizmetleri
e) Rehberlik ve Mesleki Danışmanlık Hizmetleri

Cevap : e) Rehberlik ve Mesleki Danışmanlık Hizmetleri

Açıklama : Tekerlekli sandalye teminine ilişkin rehberlik, rehberlik ve mesleki danışmanlık hizmetleri kapsamında yer alır.

4- Aşağıdakilerden hangisi koruyucu aile modellerinden biri değildir?

a) Uzmanlaşmış koruyucu aile modeli
b) Gönüllü koruyucu aile modeli
c) Geçici koruyucu aile modeli
d) Süreli koruyucu aile modeli
e) Akraba veya yakın çevre koruyucu aile modeli

Cevap : b) Gönüllü koruyucu aile modeli

Açıklama : Gönüllü koruyucu aile modeli, koruyucu aile modellerinden biri değildir.

5- Aşağıdakilerden hangisi bu bölümde kullandığımız “evde bakım hizmeti” kavramının kapsamı içinde yer almaz?

a) Konut bakımı
b) Alt bakım
c) Sakal tıraşı bakımı
d) Araba bakımı

Cevap : d) Araba bakımı

Açıklama : Araba bakımı, evde bakım hizmeti kavramının kapsamı içinde yer almaz.

6- Evde bakım hizmeti birimi, hangi özellikteki yaşlıya destek hizmetlerini vermez?

a) Bulaşıcı hastalığı bulunan 65 yaş üstü yaşlıya
b) Akıl ve ruh sağlığı yerinde olan yaşlıya
c) Tıbbi bakıma ihtiyacı olmayan yaşlıya
d) Herhangi bir engeli bulunmayan yaşlıya
e) Hane halkının yetersiz kaldığı bakıma ihtiyacı olan yaşlıya

Cevap : a) Bulaşıcı hastalığı bulunan 65 yaş üstü yaşlıya

Açıklama : Bulaşıcı hastalığı bulunan 65 yaş üstü yaşlılara evde bakım hizmeti verilmez.

7- Aşağıdaki seçeneklerden hangisi, Vefa Projesi’nin hizmet kapsamı dışındadır?

a) Engelli vatandaşlar
b) Yaşlı vatandaşlar
c) Bakıma ihtiyacı olan 18 yaş üstü vatandaşlar
d) 65 yaş üstü vatandaşlar -kendi evlerinde-
e) Ağır kronik hastalığı nedeniyle kendi öz bakımını yerine getiremeyen vatandaşlar

Cevap : c) Bakıma ihtiyacı olan 18 yaş üstü vatandaşlar

Açıklama : Bakıma ihtiyacı olan 18 yaş üstü vatandaşlar, Vefa Projesi’nin hizmet kapsamı dışındadır.

8- Aşağıdaki ifadelerden hangisi, evlat edindirme konusunda Türk Medeni Kanunu ile belirlenmiş hükümlere ters düşer?

a) Evlat edinmek isteyen ama evli olmayan kişi tek başına evlat edinemez.
b) Evlat edinme, küçüğün -varsa- ana ve babasının rızasını gerektirir.
c) Evlat edinilenin, evlat edinenden en az on sekiz yaş küçük olması şarttır.
d) Evlat edinmek için eşlerin en az beş yıldan beri evli olmaları ya da eşlerin otuz yaşını doldurmuş bulunmaları şarttır.
e) Bir küçüğün evlat edinilmesi, evlat edinen tarafından bir yıl süreyle bakılmış ve eğitilmiş olması koşuluna bağlıdır.

Cevap : a) Evlat edinmek isteyen ama evli olmayan kişi tek başına evlat edinemez.

Açıklama : Evlat edinmek isteyen ama evli olmayan kişi tek başına evlat edinebilir, bu ifade Türk Medeni Kanunu’na ters düşer.

9- Aşağıdakilerden hangisine evde bakım hizmetlerinin kazanımları içinde yer verilmez?

a) Bakım alan aileyi bir arada tutar.
b) Zamandan tasarruf sağlar ve yaşam kalitesini yükseltir.
c) Kalabalık ortamdan uzak olduğundan sosyalleşme süreci pozitiftir.
d) Kişiye özel bir bakım ve kesintisiz, kaliteli ve standart hizmet sağlar.
e) Kişinin kendisi, ailesi ve yakınlarına bakım konusunda eğitim de içerdiğinden kendisinin ve ailesinin stresini azaltır.

Cevap : c) Kalabalık ortamdan uzak olduğundan sosyalleşme süreci pozitiftir.

Açıklama : Kalabalık ortamdan uzak olduğunda sosyalleşme süreci pozitif olmayabilir, bu yüzden bu kazanımlar içinde yer almaz.

Cevap : c) Kalabalık ortamdan uzak olduğundan sosyalleşme sürec poztftr.