Borçlar Hukuku 2023-2024 Final Soruları

Borçlar Hukuku

1- Kusura dayanan haksız fiil sorumluluğunda kusur unsuruna ilişkin olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bir kimsenin kusurlu davranışından söz edilebilmesi için onun ayırt etme gücüne sahip olması gerekir
B) Fail kusurlu olarak kusurlu kabul edildiğinden, ancak kusursuzluğunu ispatlarsa sorumluluktan kurtulur
C) Failin haksız fiili işlerken hafif kusurlu olması belirli şartlar altında tazminatta indirim sebebi olabilir
D) Herkesin göstereceği dikkat ve özeni göstermeyen failin kusuru ağır ihmal derecesindedir
E) Sorumluluğun söz konusu olması açısından kusurun derecesinin önemi yoktur

Cevap: B) Fail kusurlu olarak kusurlu kabul edildiğinden, ancak kusursuzluğunu ispatlarsa sorumluluktan kurtulur

Açıklama: ?

2- Aşağıdakilerden hangisi yalnızca karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde borçlu temerrüdü halinde alacaklının başvurabileceği hukuki imkanlardan biri değildir?

A) Para borçlarında aynen ifa ve temerrüt faizi
B) İfa yerinde olumlu zararın tazmini
C) Aynen ifa ve gecikme tazminatı
D) Ödemezlik defii
E) Sözleşmeden dönme ve zararın tazmini

Cevap: D) Ödemezlik defii

Açıklama: Ödemezlik defii, yalnızca karşılıklı borç yükleyen sözleşmelerde değil, tek taraflı borç yükleyen sözleşmelerde de başvurulabilecek bir hukuki imkandır.

3-I. Bir alacakta bazı sebeplerle indirim yapılması hukuken takas olarak nitelendirilir.
II. Yenilik doğuran bir işlem olan takas beyanının karşı tarafa yöneltilmesi gerekmez.
III. Bir kimse takas hakkı doğmadan bu haktan feragat edebilir.
IV. Bir kimsenin takas hakkını haiz olabilmesi için hem karşı tarafa borçlu hem de ondan alacaklı olması gerekmez.

Takas ile ilgili olarak yukarıdaki ifadelerden hangisi veya hangileri doğrudur?

A) Yalnız III
B) Yalnız I
C) II ve IV
D) I, II ve III
E) I, II ve IV

Cevap: A) Yalnız III

Açıklama: ?

4- “Hastanın rızasının alınamadığı ancak hayati tehlikesinin bulunduğu ve bilincinin kapalı olduğu acil durumlarda ya da hastanın bir organının kaybına veya fonksiyonunu ifa edemez hale gelmesine yol açacak durumlarda, rızası alınmadan hastaya tıbbi müdahalede bulunulabilir. Zira bu hâlde … söz konusu olur.”

A) müterafik kusur
B) üstün nitelikte kamu yararı
C) haklı savunma
D) üstün nitelikte özel yarar
E) zorunluluk hali

Cevap: D) üstün nitelikte özel yarar

Açıklama: ?

5-I. Ani edimli ve sürekli edimli borç ilişkileri ayrımı, borçlunun ifaya olan menfaatinin ne şekilde gerçekleştiğine göre belirlenir.
II. Kira sözleşmesi sürekli edimli bir borç ilişkisidir.
III. Satış sözleşmesinde satıcının malı teslim etme borcu her halde sürekli edim niteliğindedir.
IV. Aralıklı (dönemli) edim, borcun konusunun belli aralarla ifa edilmesinin kararlaştırıldığı durumlarda söz konusu olur.
İfa süresi açısından edimlerin ayrımı ile ilgili olarak yukarıda verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) II, III, IV
B) II ve IV
C) Yalnız II
D) I, II ve IV
E) Yalnız IV

Cevap: B) II ve IV

Açıklama: ?

6- “Tarafların birbirinden olan karşılıklı alacaklarının kanundaki şartların gerçekleşmesi ile sona erdirilmesi halinde … söz konusu olur, alacaklının elde ettiği menfaatler ya da borçlunun katlandığı bazı külfetler nedeniyle bir alacağın miktarında indirim yapılması halinde … söz konusu olur.”

A) takas-tazminat
B) mahsup-takas
C) mahsup-tazminat
D) takas-ibra
E) takas-mahsup

Cevap: E) takas-mahsup

Açıklama: ?

7- İkinci el otomobil satın almak isteyen (A), az kullanılmış olduğunu düşünerek (B)’nin 15.000 km’deki otomobilin satışı konusunda (B) ile anlaşır. Oysa (B) otomobilin kilometre saatinde müdahale ederek, otomobilin kilometresini 115.000 km’den 15.000 km’ye düşürmüştür ve bu durumu (A)’dan gizlemiştir. Yukarıda yer alan bilgilere göre, (A) aşağıdaki sebeplerden hangisine dayanarak sözleşmeyi iptal edebilir?

A) Kişilik haklarına aykırılık
B) Korkutma
C) Aldatma
D) Muvazaa
E) Emredici kanun hükmüne aykırılık

Cevap: C) Aldatma

Açıklama: Otomobilin gerçek kilometresini gizleyerek aldatma suçu işlenmiştir. Bu durumda sözleşme iptal edilebilir.

8- I. İyi niyetli sebepsiz zenginleşen, iade sırasında sebepsiz zenginleşme teşkil eden şey için yapmış olduğu zorunlu ve yararlı giderlerin ödenmesini isteyebilir.
II. İyi niyetli sebepsiz zenginleşen, yapmış olduğu lüks giderleri isteyebilir.
III. Kötü niyetli sebepsiz zenginleşen, yaptığı lüks giderleri isteyemez.
IV. Gerek iyi niyetli gerekse kötü niyetli sebepsiz zenginleşen, lüks giderler için yalnızca söküp alma hakkından yararlanabilir.
Sebepsiz zenginleşmede iade borcuna ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) II, III ve IV
B) Yalnız I
C) I, III ve IV
D) I ve II
E) Yalnız IV

Cevap: C) I, III ve IV

Açıklama: ?

9- Ceza koşuluna yönelik olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Alacaklı gecikmeli ya da eksik olarak yapılan ifayı çekincesiz olarak kabul etse de ifaya ekli ceza koşulunu talep hakkı devam eder.
B) Ceza koşuluna yönelik anlaşma asli borç ilişkisinden bağımsız olduğundan, asli borç ilişkisinin geçersizliği ceza koşulu anlaşmasını etkilemez.
C) Sözleşme tarafları ceza koşulu olarak sadece belirli bir miktar parayı sözleşmeye cezası olarak kabul edebilirler.
D) Ceza koşulu kural olarak her türlü borç için kararlaştırılabilir.
E) Tacirler, fahiş (aşırı derecede yüksek) olarak belirlenmiş olan ceza koşulu tutarının makul düzeye indirilmesi hakkından istisna tutulmuştur.

Cevap: D) Ceza koşulu kural olarak her türlü borç için kararlaştırılabilir.

Açıklama: ?

10- Faiz alacağı ile ilgili olarak aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Faiz ya taraflar arasındaki sözleşmeden veya doğrudan doğruya kanundan doğar.
B) Faizin anaparaya eklenerek birlikte yeniden faiz yürütülmesine bileşik faiz denir.
C) Faiz alacağı, anaparaya bağlı ve fakat anapara alacağından ayrı bir alacaktır.
D) Anapara faizi doğrudan doğruya kanundan doğan bir faiz türüdür. Sözleşmede kararlaştırılmış olmasa bile alacaklı anapara faizi isteyebilir.
E) Faiz genel olarak anapara faizi ve temerrüt faizi olarak ikiye ayrılır.

Cevap: D) Anapara faizi doğrudan doğruya kanundan doğan bir faiz türüdür. Sözleşmede kararlaştırılmış olmasa bile alacaklı anapara faizi isteyebilir.

Açıklama: ?

11- Borçlunun temerrüde düşürülebilmesi bakımından alacaklının ihtarına ilişkin aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Borcun ifa edileceği gün önceden belirlenmişse alacaklının ihtarına gerek yoktur.
B) Alacaklının ihtar hukuki işlem benzeri bir fiildir.
C) Tacirler arasındaki işlemlerde alacaklının ihtarı adi yazılı şekilde yapılmalıdır.
D) Alacaklı ihtarında borçlunun ifasını talep ettiğini açık ve ciddi bir şekilde belirtmiş olmalıdır.
E) Sözleşmede taraflardan birine vadeyi belirleme imkanı tanınmışsa alacaklının ihtarına gerek yoktur.

Cevap: C) Tacirler arasındaki işlemlerde alacaklının ihtarı adi yazılı şekilde yapılmalıdır.

Açıklama: ?

12- (A)’nın mağazasına giren (B), vitrindeki ceketin fiyatını sorar. (A)’nın ceketin 2.499 TL olduğunu söylemesi üzerine (B) “2.250 TL olmaz mı” diye sorar. (A)’dan olumsuz yanıt alan (B) mağazadan ayrılır. Başka mağazaları gezince daha ucuz ceket bulamayacağını anlayıp (A)’nın mağazasına geri dönen (B), mağazadan içeri adım atar atmaz (A)’ya “tamam teklifinizi kabul ediyorum, ceket 2.250 TL’ye sizindir!” der.

Yukarıdaki olayda (A)’nın (B)’ye yönelik olarak “tamam teklifinizi kabul ediyorum, ceket 2.250 TL’ye sizindir!” beyanının niteliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Öneriye davet
B) Öneriden geri alınması
C) Öneri
D) Şartlı kabul
E) Kabul

Cevap: C) Öneri

Açıklama: ?

13-I. Nafaka alacağı
II. Ölünceye kadar bakma sözleşmesinde bakım alacaklısının alacağı
III. Bir derneğe üye olmaktan doğan haklar
IV. Satış sözleşmesinde kararlaştırılan satış bedeli
Yukarıdaki alacaklardan hangisi veya hangileri alacağı devri yoluyla devredilebilir alacaklardandır?

A) Yalnız IV
B) Yalnız III
C) I ve III
D) I ve IV
E) I, II ve III

Cevap: A) Yalnız IV

Açıklama:

14- Koşul ile ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Bozucu şarta bağlı işlem, şartın gerçekleşmesi ile kendiliğinden hükümden düşer.
B) Borcun muaccel olması için belirlenmiş olan zamana koşul denir.
C) Kural olarak tüm hukuki işlemler koşula bağlanabilir.
D) Geciktirici koşula bağlı işlemlerde koşulun henüz gerçekleşmediği dönemde alacak zamanaşımı işlemez.
E) Koşul geciktirici koşul ve bozucu koşul olarak ikiye ayrılır.

Cevap: B) Borcun muaccel olması için belirlenmiş olan zamana koşul denir.

Açıklama: Borcun muaccel olması için belirlenmiş olan zaman, vadeyi ifade eder, koşul değildir.

15- Zarar gören, zararın doğmasında ya da artmasında etkili olmuş ya da tazminat yükümlüsünün durumunu ağırlaştırmış ise hâkim, tazminatı indirebilir veya tamamen kaldırabilir. Bu durumda tazminatta indirim sebeplerinden hangisi söz konusu olur?

A) Müterafik kusur
B) Zarar görenin kusuru
C) Fevkalade hal
D) Zarar görenin rızası
E) Mücbir sebep

Cevap: B) Zarar görenin kusuru

Açıklama: ?

16- İfasına başlanmış sürekli edimli sözleşmelerde, borçlunun temerrüdü halinde alacaklı, ifa ve gecikme tazminatı isteyebileceği gibi, … sözleşmesinin süresinden önce sona ermesi yüzünden uğradığı zararın giderilmesini de isteyebilir.

A) sözleşmeyi feshederek
B) icra takibi başlatarak
C) sözleşmeyi iptal ederek
D) sözleşmeden dönerek
E) sözleşmenin uyarlanmasını talep ederek

Cevap: A) sözleşmeyi feshederek

Açıklama: Sürekli edimli sözleşmelerde borçlunun temerrüdü halinde alacaklı, sözleşmeyi feshederek uğradığı zararın giderilmesini isteyebilir.

17- Sözleşmelerin yorumuna ilişkin aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Sözleşmenin yorumlanması ile öncelikle tarafların gerçek ortak arzularının tespitine çalışılır.
B) Sözleşmenin tüzu ve içeriği tarafların gerçek ve ortak iradelerine göre belirlenir.
C) Tarafların ortak arzularının tespitinde ilk başvurulacak unsur, tarafların sözleşmedeki beyanlarıdır.
D) Tarafların gerçek arzusu tespit edilemiyorsa, yerleşmiş teamüller ve dürüstlük kuralı göz önünde tutularak yorum yapılır.
E) Yorum yapılırken tarafların kullandıkları deyimler tek başına ele alınmalı, sözleşmenin bütünlüğü dikkate alınmamalıdır.

Cevap: E) Yorum yapılırken tarafların kullandıkları deyimler tek başına ele alınmalı, sözleşmenin bütünlüğü dikkate alınmamalıdır.

Açıklama: Yorum yapılırken tarafların kullandıkları deyimler tek başına ele alınmamalı, sözleşmenin bütünlüğü dikkate alınmalıdır.

18- I. Destekten yoksun kalma tazminatı bir yansıma zarardır.
II. Ölenin desteğinden yoksun kalan kişilerin, ölenin mirasçısı ya da kan veya kayın hısmı olması gerekli değildir.
III. Destekten yoksun kalma tazminatı hem ölüm halinde hem de bedensel zararın söz konusu olduğu hallerde talep edilebilir. Destekten yoksun kalma tazminatına ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) I ve II
B) Yalnız II
C) Yalnız I
D) Yalnız III
E) II ve III

Cevap: A) I ve II

Açıklama: ?

19- Aşağıdaki durumlardan hangisi borç ilişkisinde taraf değişikliği meydana getirmez?

A) Alacağın devir sözleşmesi
B) Borcun üstlenilmesi anlaşması
C) Borca katılma
D) Sözleşmenin devri
E) Borcun üstlenilmesi anlaşması

Cevap: E) Borcun üstlenilmesi anlaşması

Açıklama: Borcun üstlenilmesi anlaşması borç ilişkisinde taraf değişikliği meydana getirmez. Taraf değişikliği, alacağın devri, borca katılma veya sözleşmenin devri ile olur.

20-I. Haksız fiillerde kusur sorumluluğu esastır, fakat kusursuz
sorumluluk halleri de mevcuttur.
II. Haksız fiil davasında hükmedilecek tazminat davalıyı güç duruma düşürecek ise bu durum tazminatın tenkisine yol açabilir, ancak bu hususta failin kusurunun hafif olup olmaması etkili değildir.
III. Olumsuz davranışın bir hukuka aykırı fiil teşkil etmesi ve sorumluluğa yol açabilmesi için failin o davranışta bulunması gerekirken hareketsiz kalmış olması gerekir.
IV. Fiilin hukuka aykırılığına rağmen herhangi bir zarar meydana gelmemiş olsa dahi haksız fiil sorumluluğu doğar.
Haksız fiil sorumluluğuna ilişkin yukarıdaki ifadelerden hangileri yanlıştır?

A) Ive II
B) I ve III
C) III ve IV
D) II ve III
E) II ve IV

Cevap: E) II ve IV

Açıklama: ?