Psikomotor Gelişim 2023-2024 Final Soruları

Psikomotor Gelişim: Temel Kavramlar ve Uygulamalar

Giriş

Psikomotor gelişim, bireyin motor becerilerinin gelişimi ile ilgili süreçleri kapsar ve bu gelişim, doğum öncesinden yaşlılık dönemine kadar farklı evrelerde incelenir. Bu makale, psikomotor gelişimin çeşitli dönemlerini, temel ilkelerini ve bu gelişimi etkileyen faktörleri ele alacaktır. Özellikle çocukluk ve ergenlik dönemlerine odaklanarak, motor becerilerin nasıl geliştiği ve bu süreçte hangi değişimlerin yaşandığı incelenecektir.

Fiziksel Gelişim Dönemleri

Psikomotor gelişim, farklı yaş dönemlerinde çeşitli değişiklikler gösterir. Ergenlik Dönemi, büyümenin etkisiyle vücut koordinasyonunda yetersizliklerin görülebildiği bir dönemdir. Bu dönemde hormonal değişiklikler ve hızlı fiziksel büyüme, motor becerilerde geçici dengesizliklere yol açabilir. Clark ve Metcalfe (2002)’nin Motor Gelişim Dağı Modeli’nde, Ustalık Gerektiren Dönem, bireylerin yeterli alıştırma, antrenman, fırsat ve deneyimden sonra spor ile ilgili becerileri gerçekleştirebildiği dönem olarak tanımlanır.

Gelişim İlkeleri

Gelişim, genetik ve çevresel değişkenlerin karşılıklı etkileşiminin ürünüdür ve bireysel farklılıklar gösterir. Gelişimin kritik dönemleri vardır ve bu dönemler, belirli becerilerin kazanılması için en uygun zaman dilimleridir. Ayrıca, gelişim baştan ayağa doğru ve dıştan merkeze doğru gerçekleşir. Bu ilkeler, çocukların motor becerilerini geliştirirken göz önünde bulundurulmalıdır.

Beyin Sağlığı ve Motor Beceriler

İleri yetişkinlik döneminde beyin sağlığını koruyabilmek için beyni aktif tutacak alıştırmalar yapmak, düzenli egzersiz alışkanlığı edinmek, sağlıklı beslenmek ve yeterli uyku almak önemlidir. Beyin sağlığını koruyarak, bireyler motor becerilerini ve genel fiziksel sağlığını daha uzun süre sürdürebilirler.

Fiziksel Uygunluk ve Çocuklar

Çocukların sağlıkla ilgili fiziksel uygunluk seviyelerinin optimal seviyede olması, kardiyovasküler hastalık riskini azaltır, kemik sağlığını korur, akademik performanslarını artırır ve motor beceri yetkinliklerini geliştirir. Çocukların fiziksel uygunluklarını artırmak için düzenli egzersiz yapmaları teşvik edilmelidir.

Motor Beceriler ve Nesne Kontrolü

Çocukluk döneminde geliştirilmesi gereken nesne kontrol becerileri arasında topa raketle veya sopayla vurma gibi beceriler yer alır. Bu tür beceriler, çocukların koordinasyon ve denge yeteneklerini geliştirir. Ayrıca, ergenlik döneminde fiziksel gelişim hızlanır ve bu dönemde motor becerilerin desteklenmesi önemlidir.

Yaşlılık ve Psikomotor Gelişim

Yaşlılık döneminde fiziksel değişiklikler arasında beden kütle indeksinin azalması, merkezi sinir sisteminde yaşa bağlı değişiklikler ve kas kütlesinde azalma yer alır. Bu değişiklikler, yaşlı bireylerin motor becerilerini ve genel fiziksel kapasitelerini etkileyebilir. Yaşlı bireylerin fiziksel aktivitelerle meşgul olmaları, bu değişikliklerin etkilerini hafifletebilir.

Ergenlik Döneminde Sosyal ve Duygusal Gelişim

Ergenlik dönemi, bireyin duygusal ve sosyal gelişiminde önemli değişikliklerin yaşandığı bir dönemdir. Bu dönemde ergenler, bağımsızlık ve kimlik duygusunu kazanırken sosyal ilişkilerde de önemli değişimler yaşarlar. Ergenlerin duygusal yoğunluğu artar ve bu durum, ergenlik dönemi boyunca sosyal ve duygusal gelişim farklılıklarına yol açabilir.

Sonuç

Psikomotor gelişim, bireyin yaşam boyu devam eden bir süreçtir ve farklı dönemlerde çeşitli değişiklikler gösterir. Bu gelişim sürecinde genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi, bireylerin motor becerilerini ve genel fiziksel kapasitelerini belirler. Çocukluk ve ergenlik dönemlerinde motor becerilerin desteklenmesi ve beyin sağlığının korunması, bireylerin yaşam boyu sağlıklı ve aktif bir yaşam sürmelerine katkıda bulunur. Psikomotor gelişim süreçlerinin anlaşılması ve bu süreçlerin desteklenmesi, bireylerin fiziksel ve zihinsel sağlığını olumlu yönde etkileyen önemli bir faktördür.

Psikomotor Gelişim

1. Aşağıdaki dönemlerden hangisi büyümenin etkisiyle vücut koordinasyonunda yetersizliklerin görülebileceği fiziksel gelişim dönemidir?

A) Okul (çocukluk) dönemi
B) Ergenlik dönemi
C) Doğum öncesi
D) İlk çocukluk dönemi
E) Bebeklik dönemi

Cevap: B) Ergenlik dönemi

Açıklama: Ergenlik döneminde hızlı büyüme nedeniyle vücut koordinasyonunda yetersizlikler görülebilir.

2. Motor becerileri istemli, becerikli ve uyarlanabilir olarak karakterize edildiği, yeterli alıştırma, antrenman, fırsat ve deneyimden sonra, bireyin kısa bir süre içinde spor ile ilgili becerileri gerçekleştirebildiği dönem olarak tanımlanan, Clark ve Metcalfe (2002)’nin Motor Gelişim Dağı Modeli’ndeki motor gelişim dönemi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ustalık Gerektiren Dönem
B) Dengeleme Dönemi
C) Alana Özgü Dönem
D) Temel Motor Beceriler Dönemi
E) Spor ile İlişkili Hareketler Dönemi

Cevap: A) Ustalık Gerektiren Dönem

Açıklama: Bu dönem, motor becerilerin en üst seviyeye ulaştığı ve sporla ilgili becerilerin gerçekleştirildiği dönemdir.

3. Aşağıdakilerden hangisi ileri yetişkinlik döneminde beyin sağlığını koruyabilmek için yapılması gerekenlerden biri değildir?

A) Beyni aktif tutacak alıştırmalar
B) Yalnız izole sakin bir yaşam sürmek
C) Egzersiz alışkanlığı
D) Beslenme
E) Yeterli uyku almak

Cevap: B) Yalnız izole sakin bir yaşam sürmek

Açıklama: Beyin sağlığını korumak için sosyal etkileşim ve aktif yaşam önemlidir, izole bir yaşam beyin sağlığına olumsuz etki edebilir.

4. Alpha­fit test bataryasında deri kıvrım kalınlığı testi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Ölçüm bölgeleri triceps ve subskapular bölgeleridir.
B) Kaliper pergelleri, parmağın hemen altındaki katın “boynuna” ve orta nokta işaretinin üzerindeki başparmağa dik açılarla uygulanmalıdır.
C) Uygulama ve test deneme sayısı ardışık olmayan iki ölçüm ile yapılır ve analizlerde ortalamalar kullanılır.
D) Deri kıvrımı kavranırken kaliper pergelleri nazikçe serbest bırakır ve okumayı almadan önce pergellerin yağ kıvrımını iki saniye süreyle kapatmasına izin verilir.
E) Üniversite öğrencileri için karın (abdominal) bölgesinden ek bir ölçü kullanılır.

Cevap: E) Üniversite öğrencileri için karın (abdominal) bölgesinden ek bir ölçü kullanılır.

Açıklama: Alpha-fit test bataryasında üniversite öğrencileri için karın bölgesinden ek bir ölçü kullanılması yanlıştır.

5. I. Gelişme, genetik ve çevresel değişkenlerin karşılıklı etkileşiminin ürünüdür.
II. Gelişim dışardan merkeze gerçekleşir.
III. Gelişim özellikleri ayrılmaz bir bütünlük oluşturur.
IV. Gelişim ayaktan başa doğrudur.
V. Gelişimin kritik dönemleri vardır.
VI. Gelişim bireysel farklılıklar gösterir
Gelişimin temel ilkeleri ile ilgili yukarıdakilerden hangisi veya hangileri doğrudur?

A) II, III ve V
B) I, II ve III
C) I, III ve IV
D) IV ve VI
E) I, III, V ve VI

Cevap: E) I, III, V ve VI

Açıklama: Gelişimin temel ilkeleri genetik ve çevresel etkileşim, bütünlük, kritik dönemler ve bireysel farklılıkları içerir.

6.

Otur – uzan testi için kullanılan kutu materyalinin boyutları aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru verilmiştir?

A) 20 cm – 13 cm – 0
B) 50 cm – 43 cm – 0
C) 30 cm – 23 cm – 0
D) 40 cm – 33 cm – 0
E) 60 cm – 53 cm – 0

Cevap: C) 30 cm – 23 cm – 0

Açıklama: Otur-uzan testi için kullanılan kutu materyalinin doğru boyutları 30 cm – 23 cm – 0’dır.

7. Çocuklarda fiziksel uygunluk bileşenlerinden güç ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Çocukluk boyunca kızlar ve erkekler benzerdir.
B) Erinlik döneminde erkek ve kızlar arasındaki fark çocukluk dönemi ile aynıdır.
C) Erkekler ergenlik dönemi boyunca yıllık önemli artışlar gösterir.
D) Kızlar erken ergenlik döneminde plato, orta ergenlik döneminde de gerileme gösterirler.
E) Erkekler çocukluk döneminde kızlardan biraz daha iyidirler.

Cevap: B) Erinlik döneminde erkek ve kızlar arasındaki fark çocukluk dönemi ile aynıdır.

Açıklama: Erinlik döneminde erkekler ve kızlar arasındaki fark çocukluk dönemindeki gibi değildir, erkekler daha fazla güç kazanır.

8. I. Kardiyovasküler hastalık riski
II. Kemik Sağlığı
III. Akademik Performans
IV. Motor Beceri Yetkinliği
Çocukların sağlıkla ilgili fiziksel uygunluk seviyelerinin optimal seviyede olması yukarıdaki faktörlerden hangilerini olumlu etkiler?

A) I ve II
B) I ve III
C) I,II ve IV
D) II,III ve IV
E) II ve IV

Cevap: D) II, III ve IV

Açıklama: Fiziksel uygunluk, kemik sağlığı, akademik performans ve motor beceri yetkinliğini olumlu etkiler.

9. Ergenlikte cinsel gelişme ile ilgili olarak yapılan açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) Pubik kıllanma kızlarda cinsel olgunlaşmanın ikinci belirtisidir.
B) Erkek üreme salgı bezleri gibi testisler sperm ve erkek cinsel hormonu üretirler.
C) Kızlarda cinsel olgunluk göğüs büyümesi ile başlar.
D) Erkeklerde ergenlik döneminde pubik kıllanma olmaz.
E) Kadın üreme organlarındaki değişim cinsel olgunluğun gelişiminin üçüncü evresidir.

Cevap: D) Erkeklerde ergenlik döneminde pubik kıllanma olmaz.

Açıklama: Erkeklerde de ergenlik döneminde pubik kıllanma olur.

10. Doğumla başlayıp yaklaşık 2 yaşına kadar süren, yetişkinlere oldukça çok bağımlı olunan ve ikinci yılın sonunda dil ve sembolik düşünmenin kazanılmaya başladığı dönem aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ergenlik
B) Fetal dönem
C) Bebeklik dönemi
D) İkinci çocukluk dönemi
E) Yenidoğan dönemi

Cevap: C) Bebeklik dönemi

Açıklama: Bebeklik dönemi, doğumdan itibaren iki yaşına kadar süren dönemdir.

11. Aşağıdakilerden hangisi çocukluk döneminde geliştirilmesi gereken nesne kontrol becerilerindendir?

A) Gallop
B) Topa raketle veya sopayla vurma
C) Kayma
D) Koşu
E) Uzun atlama

Cevap: B) Topa raketle veya sopayla vurma

Açıklama: Topa raketle veya sopayla vurma, nesne kontrol becerilerindendir.

12. Aşağıdakilerden hangisi yaşlılık döneminde meydana gelen fiziksel değişimlerden değildir?

A) Yaşla birlikte 60 yaşına kadar beden kütle indeksi azalır.
B) Merkezî sinir sisteminde yaşa bağlı bazı değişiklikler oluşur.
C) Yaşlanma sırasında yaşanan birçok rahatsızlık, artrit, eklem iltihabı ve osteoporoz gibi boy kaybı sürecini şiddetlendirebilir.
D) Yaşlanma süreci ile birlikte iskelet kaslarının yapıları değişerek kas kütlesinde azalma görülür.
E) Yaşlandıkça omurgada yer alan omurları ayıran diskler birçok değişikliğe uğrar.

Cevap: A) Yaşla birlikte 60 yaşına kadar beden kütle indeksi azalır.

Açıklama: Yaşla birlikte beden kütle indeksi 60 yaşına kadar artar, sonrasında azalma görülebilir.

13. Aşağıda ergenlik döneminde duygusal­sosyal gelişim ile ilgili verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Fiziksel gelişimin ergenlik döneminde hızlanması ile bedensel büyüme oranlarındaki değişim gençler arasında duygusal-sosyal gelişim farklılıkları gösterebilir.
B) Ergenlik döneminde ergenlerin duygusal yoğunluğunda artış ve istikrarsızlık olduğu görülmektedir.
C) Geç ergenliğe giren kızlar ile erken ergenliğe giren erkekler genellikle akranlarından daha fazla uyum problemi yaşamaktadırlar.
D) Ergenlik döneminde yaşanan duygusal dalgalanmalar ergenlerin yaşına, okula devam edip etmeme durumlarına, ailenin çocuk yetiştirme tutumuna göre değişebilir.
E) Ergenlik döneminde birey bağımsızlığını, kimlik duygusunu ve sosyal üretkenliğini kazanmaktadır.

Cevap: C) Geç ergenliğe giren kızlar ile erken ergenliğe giren erkekler genellikle akranlarından daha fazla uyum problemi yaşamaktadırlar.

Açıklama: Erken ergenliğe giren kızlar ile geç ergenliğe giren erkekler genellikle daha fazla uyum problemi yaşarlar.

14. Aşağıdakilerden hangisi Havighurst’a göre ileri yetişkinlik dönemi görevleri arasında yer alır?

A) Çocuklarının sorumlu yetişkin olmalarına yardım etme
B) Çocuk yetiştirme
C) Ekonomik bir yaşam standardı kurma ve sürdürme
D) Ebeveyn ile çatışma yaşama
E) Azalan fiziksel güç ve sağlığına uyum sağlama

Cevap: E) Azalan fiziksel güç ve sağlığına uyum sağlama

Açıklama: Havighurst’a göre ileri yetişkinlik döneminde azalan fiziksel güç ve sağlığa uyum sağlama önemlidir.

15. Flamingo denge testi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Katılımcı dengesini kaybettiğinde (arkaya kaldırdığı ayağını bıraktığında) veya vücudunun herhangi bir yeri yere temas ettiği zaman test ve süre durdurulur.
B) Doğru pozisyonda durması için test lideri eliyle tutup yardımcı olabilir.
C) Test, liderin ellerini çekmesiyle başlar.
D) Katılımcı denge pozisyonunda 2 dakika dengede durmaya çalışılır.
E) Üzerinde durmadığı ayağını arkaya doğru büker ve büktüğü bacağıyla aynı yönde olan koluyla arkadaki bacağını tutarak (flamingo gibi) durur.

Cevap: D) Katılımcı denge pozisyonunda 2 dakika dengede durmaya çalışılır.

Açıklama: Flamingo denge testi süresi 1 dakikadır, 2 dakika değil.

16. Aşağıdakilerden hangisi psikomotor gelişimin tarihsel süreçlerinden biri değildir?

A) Olgunlaşma dönemi
B) Normatif/tanımlayıcı dönem
C) Süreç yönelimli dönem
D) Hazırlık dönemi
E) Öncül Dönem

Cevap: D) Hazırlık dönemi

Açıklama: Hazırlık dönemi psikomotor gelişimin tarihsel süreçlerinden biri değildir.

17.

Yukarıdaki çocukluk döneminde bilişsel gelişim ile ilgili kavramların ve tanımların eşleştirmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) 1-X, 2-Z, 3-Y
B) 1-Z, 2-Y, 3-X
C) 1-Z, 2-X, 3-Y
D) 1-X, 2-Y, 3-Z
E) 1-Y, 2-Z, 3-X

Cevap: A) 1-X, 2-Z, 3-Y

Açıklama: 1-X, 2-Z, 3-Y eşleştirmesi doğrudur.

18. Çocuklarda fiziksel uygunluk bileşenlerinden çeviklik ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) 13 yaşından sonra kızlarda gelişim yavaşlar.
B) Erkekler çocukluk döneminde kızlardan biraz daha iyidirler.
C) Çocukluk boyunca kızlar ve erkekler benzerdir.
D) Kızlar erken ergenlik döneminde plato, orta ergenlik döneminde de gerileme gösterirler.
E) Erinlik döneminde erkek ve kızlar arasındaki fark çocukluk dönemi ile aynıdır.

Cevap: A) 13 yaşından sonra kızlarda gelişim yavaşlar.

Açıklama: Çeviklik, 13 yaşından sonra kızlarda gelişim yavaşlar.

19. Erken çocukluk döneminde çocukların fiziksel gelişim ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış ifade edilmiştir?

A) Erken çocukluk döneminde bedenin büyüme oranlarında farklılaşma görülür ve beden simetrisi değişir.
B) Erken çocukluk döneminde fiziksel gelişim kızlarda erkeklere göre daha erken gerçekleşir.
C) Erken çocukluk döneminde vücutta kemikleşmede de artış olur.
D) Erkeklerin erken çocukluk döneminde kas ve kemik kütlesi kızlara göre daha fazladır.
E) Sinir hücrelerinde gelişime bağlı olarak bu dönemde çocukların psikomotor becerilerinde olumsuz gelişmeler görülür.

Cevap: E) Sinir hücrelerinde gelişime bağlı olarak bu dönemde çocukların psikomotor becerilerinde olumsuz gelişmeler görülür.

Açıklama: Sinir hücrelerinde gelişime bağlı olarak çocukların psikomotor becerileri olumlu gelişir, olumsuz değil.

20. İlköğretimde okuyan 11 yaşındaki Zeynep ile onun 5 yaşındaki kardeşi Ali’nin bilişsel gelişim dönemleri aşağıdakilerden hangisinde sırasıyla (Zeynep­Ali) doğru olarak verilmiştir?

A) Somut işlemler, duyusal motor
B) Soyut işlemer, somut işlemler
C) Somut işlemler, işlem öncesi
D) Soyut işlemler, işlem öncesi
E) İşlem öncesi, duyusal motor

Cevap: C) Somut işlemler, işlem öncesi

Açıklama: 11 yaşındaki Zeynep somut işlemler dönemindeyken, 5 yaşındaki kardeşi Ali işlem öncesi dönemdedir.