auzefİktisat Sosyolojisisosyoloji

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

#1. Karl Polanyi'nin ekonominin üç farklı bütünleşme biçimini nitelemek için yaptığı sınıflandırma aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : B) Karşılıklılık-Yeniden Bölüşüm-Piyasa Mübadelesi

Açıklama : Karl Polanyi, ekonomiyi üç farklı bütünleşme biçimiyle sınıflandırır: karşılıklılık, yeniden bölüşüm ve piyasa mübadelesi. Bu sınıflandırma, ekonomik faaliyetlerin toplumsal yapı ile nasıl bütünleştiğini anlamak için kullanılır.

#2. Bourdieu, konuta yönelik talebin oluşması sırasında aşağıdaki boyutlardan hangisinin göz ardı edildiğini ileri sürer?

Cevap : D) Simgesel boyut

Açıklama : Bourdieu, konut talebinin oluşumunda simgesel boyutun göz ardı edildiğini savunur. Bu, insanların konut seçimlerinde ekonomik ve finansal faktörlerin ötesinde, sosyal statü ve sembolik anlamların da önemli bir rol oynadığını ifade eder.

#3. ``Yöntemsel bireycilik`` kavramının tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : A) Kolektif olguların ancak bireylerin eylemlerinden ve bireyler arasındaki etkileşimlerden hareketle anlaşılabileceğini ileri süren araştırma metodudur.

Açıklama : Yöntemsel bireycilik, toplumsal olguları bireylerin eylemleri ve etkileşimleri üzerinden açıklamaya çalışan bir araştırma metodudur. Bu yaklaşım, toplumsal yapıları ve olguları anlamak için bireylerin davranışlarını analiz etmeyi esas alır.

#4. Pierre Bourdieu'nün ``Banka ve Mudileri`` araştırmasında Fransa'da var olduğunu tespit ettiği hâkim ethos (değerler sistemi) aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap :  C) Kişilerin istedikleri bir ürünü satın almadan önce sabırlı olmalarını ve yeteri kadar tasarruf yaptıktan sonra o ürünü satın almalarını öneren tasarruf ahlakı

#5. Aşağıdaki ifadelerden hangisi Alman düşünür Georg Simmel'in mübadeleye dair temel görüşünü yansıtmaktadır?

Cevap : B) Değiş tokuş edilen şeylerin nesneler olduğunu zannederiz, oysa mübadele edilen insanların nesnelere yönelmiş arzularıdır.

Açıklama : Georg Simmel’e göre, mübadele sırasında insanlar, değiş tokuş edilen nesnelere değil, bu nesnelere yönelmiş arzulara odaklanırlar. Bu, mübadeleyi sadece ekonomik bir işlem değil, aynı zamanda psikolojik ve toplumsal bir olgu haline getirir.

#6. Aşağıdakilerden hangisi Ziya Gökalp'in iktisadi görüşlerinin temelini oluşturur?

Cevap : D) Milli iktisat

Açıklama : Ziya Gökalp, milli iktisat anlayışını savunan bir düşünürdür. Bu yaklaşım, ulusal çıkarları ve yerli sanayinin korunmasını ön planda tutar. Gökalp’in görüşleri, Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında milli unsurların güçlendirilmesini hedefler.

#7. Toplumsal ilişki ağları ya da toplumsal ağ kavramı aşağıdakilerden hangisini ifade etmez?

Cevap : C) Belli tarihsel süreçlerin sonucunda emekleriyle geçinen bireylerin giderek mülk sahibi bireylere tabi ve bağımlı hâle geldiklerini ifade eder.

Açıklama : Toplumsal ilişki ağları, bireylerin toplumsal bağlam içinde hareket ettikleri ve bu bağlamın bireylerin kararları üzerinde etkili olduğunu vurgular. Ancak, bu kavram, bireylerin tarihsel süreçler sonucunda mülk sahiplerine bağımlı hale gelmesini ifade etmez. Bu daha çok toplumsal sınıf ilişkileri ile ilgilidir.

#8. Aşağıdakilerden hangisi Bourdieu'nün hediye alma-hediye verme döngüsüne bakış açısını yansıtmaz?

Cevap : C) Hediye alma – hediye verme döngüsü, insanların mübadele ilişkisinde güç ve çıkar ilişkisine tabi olmalarını engelleyebilir.

Açıklama : Bourdieu’nün hediye alma-hediye verme döngüsü, çoğunlukla güç ve çıkar ilişkileriyle bağlantılıdır. Bu döngü, hediye verenin lehine bir tahakküm ve bağımlılık ilişkisi doğurur, bu nedenle mübadele ilişkisinde güç ve çıkar ilişkilerini engellemez, aksine pekiştirir.

#9. Werner Sombart'ın kapitalizmin doğuşunun sürükleyici gücü olduğunu ileri sürdüğü kapitalist zihniyeti oluşturan iki unsur aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : E) Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh

Açıklama : Werner Sombart, kapitalizmin doğuşunda Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh kavramlarını merkezde tutmuştur. Bu iki unsur, kapitalist zihniyetin temel bileşenleri olarak tanımlanır ve kapitalizmin gelişiminde belirleyici bir rol oynar. Burjuva ruhu, bireysel çıkar ve kâr maksimizasyonu üzerine kurulu bir dünya görüşünü temsil ederken, girişimci ruh, yenilikçi ve risk alan bir tutumu ifade eder.

#10. Thorstein Veblen'in bakış açısına göre maddi koşullardaki gelişime karşın değişimin bazı toplumlarda diğerlerine göre daha yavaş olmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : A) Bu toplumlarda geçmişten kalan kurumlara bağlı ayrıcalıkları bulunan grupların değişime direnmeleri

Açıklama : Thorstein Veblen’e göre, bazı toplumlarda maddi koşullardaki gelişime rağmen değişim yavaş ilerler, çünkü bu toplumlarda geçmişten kalan kurumlara bağlı ayrıcalıkları bulunan gruplar, bu ayrıcalıkları korumak amacıyla değişime direnirler.

#11. Maurice Halbwachs, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde işçilerin bütçe harcamaları üzerine yürüttüğü araştırmanın sonuçlarından hareketle..... tespit etmiştir.
Yukarıdaki cümle aşağıdaki ifadelerden hangisi ile tamamlanamaz?

Cevap : B) işçilerin gıda harcaması yaparken ürünlerin fiyat/kalite ilişkisi konusunda sürekli şüpheye düştüklerini

#12. Aşağıdakilerden hangisi feminist iktisadın amaçlarından biri değildir?

Cevap : A) Ekonominin esas ve tek unsurunun kadınlar olduğunu kanıtlamaya çalışmak

Açıklama : Feminist iktisat, ekonomiyi kadınların perspektifinden incelemeyi ve iktisadi olguların kadınlar üzerindeki etkilerini araştırmayı amaçlar. Ancak, feminist iktisat, ekonominin tek unsurunun kadınlar olduğunu kanıtlamaya çalışmaz; bu, konunun dar bir perspektiften ele alınması olurdu.

#13. Luc Boltanski ve Eve Chiapello, ``kapitalizmin ruhu`` kavramını nasıl tanımlamaktadır?

Cevap : D) İnsanların kapitalizme bağlanışını haklı göstermeye çalışan ve bu bağlanışı çekici kılan ideoloji olarak tanımlarlar.

Açıklama : Luc Boltanski ve Eve Chiapello, “kapitalizmin ruhu“ kavramını, insanların kapitalizme bağlanışını haklı gösteren ve bu bağlanışı çekici kılan bir ideoloji olarak tanımlarlar. Bu kavram, kapitalizmin sadece ekonomik bir sistem değil, aynı zamanda bir düşünce sistemi olduğunu vurgular.

#14. Toplumsal ilişki ağları ve toplumsal yapılar dikkate alınmaksızın ekonomik olgunun açıklanması mümkün değildir.
Yukarıdaki ifadeyle kastedilen aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : B) Ekonomik olgular toplumsallıktan bağımsız değillerdir.

Açıklama : Ekonomik olguların toplumsallıktan bağımsız olarak anlaşılamayacağını savunan bu görüş, ekonomik faaliyetlerin toplumsal bağlam içinde değerlendirilmesi gerektiğini vurgular. Ekonomik olgular, sosyal yapıların, normların ve ağların bir parçasıdır.

#15. Karl Marx ekonomik olguları analiz ederken aşağıdakilerden hangisini dikkate almaz?

Cevap : A) Ekonomik faillerin kendi faaliyetlerine hangi anlamı yüklediklerini

Açıklama : Karl Marx, ekonomik olguları analiz ederken, üretim araçları, üretim ilişkileri ve mülkiyet ilişkileri gibi nesnel koşulları dikkate alır. Ancak, bireylerin kendi faaliyetlerine yükledikleri anlamı analizlerine dahil etmez, çünkü Marx’a göre bu anlamlar, daha geniş toplumsal yapıların bir yansımasıdır.

#16. Georg Simmel'e göre değerin oluşmasının kaynağında aşağıdaki olgulardan hangisi bulunur?

Cevap : E) İnsanın bir nesneyi elde etmesinin önündeki engellerin büyüklüğü

Açıklama : Georg Simmel’e göre, bir nesnenin değeri, ona ulaşmanın zorluk derecesiyle ilişkilidir. Yani, bir nesneyi elde etmek ne kadar zorsa, o nesnenin değeri de o kadar artar. Simmel’in bu bakışı, ekonomik değer teorilerine psikolojik ve toplumsal bir perspektif kazandırmıştır.

#17. Ticaretin doğal sonucu barışa yol açmaktır. Birbirleriyle alışveriş yapan iki ulus birbirlerine bağımlı hale gelirler: eğer birinin çıkarı satın almakta yatıyorsa diğerininki satmakta yatar ve tüm birliktelikler ortak ihtiyaçtan kaynaklanır. Yukarıdaki sözlerin sahibi ve ``ılımlı ticaret`` tezini geliştirmiş olan aydınlanma düşünürü kimdir?

Cevap : D) Montesquieu

Açıklama : Montesquieu, “ılımlı ticaret“ tezini geliştiren düşünür olarak bilinir. Ona göre, ticaret, uluslar arasında bağımlılıklar yaratarak barışı teşvik eder. Bu düşünce, ticaretin sadece ekonomik bir faaliyet değil, aynı zamanda sosyal ve politik ilişkileri de düzenleyen bir süreç olduğunu ifade eder.

#18. Türkiye'de ilk iktisat sosyolojisi kürsüsü hangi üniversite bünyesinde kurulmuştur?

Cevap : C) İstanbul Üniversitesi

Açıklama : Türkiye’de ilk iktisat sosyolojisi kürsüsü, İstanbul Üniversitesi bünyesinde kurulmuştur. Bu kürsü, Türkiye’de iktisat ve sosyoloji alanlarının kesişim noktalarında önemli çalışmalar yapılmasına öncülük etmiştir.

#19. Karl Polanyi'ye göre ``piyasa köktenciliği`` kavramının anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : E) Piyasada hem insan doğasının hem de toplumun merkezine yerleştirilen bir söylemin üretilmesi

Açıklama : Karl Polanyi’nin “piyasa köktenciliği“ kavramı, piyasanın yalnızca ekonomik bir mekanizma değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel yaşamın merkezine yerleştirilen bir söylem olduğunu ifade eder. Bu yaklaşım, piyasanın insan doğasını ve toplumu şekillendiren bir güç olarak görülmesini eleştirir.

#20. Marcel Mauss'un hediye mübadelesi ya da armağan ekonomisi üzerine yaptığı çalışmaların iktisat sosyolojisi açısından taşıdığı önem aşağıdakilerden hangisidir?

Cevap : E) Neo-klasik iktisat teorisinin esas aldığı çıkar temelli davranış modelini ifade eden homoekonomikus varsayımını çürütmeyi denemiş olması

Açıklama : Marcel Mauss, hediye mübadelesi ve armağan ekonomisi kavramlarıyla, neo-klasik iktisat teorisinin varsayımlarına meydan okumuş ve insan davranışlarını yalnızca ekonomik çıkarlar üzerinden açıklamaya çalışan modelleri sorgulamıştır. Bu çalışmalar, ekonomik faaliyetin sosyal ve kültürel boyutlarını ön plana çıkararak, iktisat sosyolojisinin gelişimine önemli katkılar sunmuştur.

TESTi BiTiR, PUANINI GÖR

SONUÇ

-

İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef)
Açık Öğretim Fakültesi
Bölüm : Auzef Sosyoloji Lisans
İktisat Sosyolojisi
4. Sınıf Bahar Dönemi

İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef)
Açık Öğretim Fakültesi
Bölüm : Auzef Sosyoloji Lisans
İktisat Sosyolojisi
4. Sınıf Bahar Dönemi

Share your score!
Tweet your score!
Share to other

HD Quiz powered by harmonic design

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

İstanbul Üniversitesi Açık ve Uzaktan Eğitim Fakültesi (Auzef)
Açık Öğretim Fakültesi
Bölüm : Auzef Sosyoloji Lisans
İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları
4. Sınıf Bahar Dönemi

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

İktisat Sosyolojisi: Teoriler, Kavramlar ve Çıkarımlar

Giriş

İktisat sosyolojisi, iktisadi olguların toplumsal bağlamda incelenmesini hedefleyen bir disiplin olarak, ekonominin sosyal ve kültürel yönlerini analiz eder. Bu makalede, iktisat sosyolojisinin önemli teorileri ve kavramları ele alınacaktır. İktisat sosyolojisi, yalnızca ekonomik faaliyetlerin incelenmesini değil, aynı zamanda bu faaliyetlerin toplumsal yapılar ve ağlar içindeki yerini anlamayı amaçlar. Bu bağlamda, Marcel Mauss’un hediye mübadelesi teorisi, Werner Sombart’ın kapitalizm analizi, Georg Simmel’in değer teorisi gibi önemli yaklaşımlar incelenecektir.

Marcel Mauss’un Hediye Mübadelesi ve Armağan Ekonomisi

Marcel Mauss, hediye mübadelesi ve armağan ekonomisi üzerine yaptığı çalışmalarla, iktisat sosyolojisine önemli katkılar sunmuştur. Mauss, ekonomik ilişkilerin yalnızca rasyonel ve çıkar odaklı olmadığını, aynı zamanda toplumsal bağlamda ritüel ve sembolik anlamlar taşıdığını göstermiştir. Bu bağlamda, hediye mübadelesi, neo-klasik iktisat teorisinin esas aldığı homoekonomikus varsayımına meydan okuyan bir kavram olarak öne çıkar. Mauss’un çalışmaları, ekonomik faaliyetlerin sosyal ve kültürel boyutlarını ön plana çıkararak, iktisat sosyolojisinin gelişimine katkı sağlamıştır.

Werner Sombart ve Kapitalist Zihniyetin Doğuşu

Werner Sombart, kapitalizmin doğuşunu ve gelişimini, Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh kavramları üzerinden açıklamaktadır. Sombart’a göre, kapitalizmin sürükleyici gücü, bu iki temel unsurda yatmaktadır. Burjuva ruhu, bireysel çıkarların ve kâr maksimizasyonunun ön planda olduğu bir dünya görüşünü ifade ederken, girişimci ruh ise yenilikçi ve risk alan bir tutumu temsil eder. Bu yaklaşımlar, kapitalist zihniyetin oluşumunu ve kapitalizmin toplumsal yapılar üzerindeki etkisini anlamak için kritik öneme sahiptir.

Georg Simmel ve Değerin Oluşumu

Georg Simmel, değerin oluşumunu, nesnelerin elde edilme zorluğuyla ilişkilendirmiştir. Simmel’e göre, bir nesnenin değeri, ona ulaşmanın zorluk derecesine bağlıdır. Bu, iktisadi değer teorilerine psikolojik ve toplumsal bir boyut ekler. Simmel’in bu bakışı, ekonomik olguların sadece rasyonel ve matematiksel analizlerle değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel bağlamda da ele alınması gerektiğini savunur.

Bourdieu ve Konut Talebinin Simgesel Boyutu

Pierre Bourdieu, konut talebinin oluşumunda simgesel boyutun göz ardı edildiğini ileri sürmüştür. Bourdieu’ya göre, konut seçimi sadece ekonomik ve finansal faktörlerle değil, aynı zamanda sosyal statü ve sembolik anlamlarla da şekillenir. Bu bağlamda, konut talebi, ekonomik analizlerin ötesinde, toplumsal statü sembollerinin bir yansıması olarak değerlendirilebilir.

Karl Polanyi ve Ekonominin Bütünleşme Biçimleri

Karl Polanyi, ekonomiyi üç temel bütünleşme biçimi ile tanımlamaktadır: karşılıklılık, yeniden bölüşüm ve piyasa mübadelesi. Polanyi’nin bu sınıflandırması, ekonomik faaliyetlerin toplumsal yapı ile nasıl bütünleştiğini anlamak için kullanılır. Özellikle piyasa mübadelesi, modern ekonomilerin temel dinamiği olarak kabul edilir ve toplumsal yapılar üzerindeki etkileri açısından incelenir.

Sonuç

İktisat sosyolojisi, ekonomik faaliyetlerin toplumsal bağlamda anlaşılması için kritik bir disiplindir. Marcel Mauss’un hediye mübadelesi, Werner Sombart’ın kapitalist zihniyeti, Georg Simmel’in değer teorisi ve Pierre Bourdieu’nün simgesel boyut kavramları, bu disiplinin önemli taşlarını oluşturur. Bu makalede ele alınan teoriler ve kavramlar, iktisat sosyolojisinin derinlemesine anlaşılmasına katkı sunmaktadır. İktisat sosyolojisi, sadece ekonomik olguların değil, aynı zamanda bu olguların toplumsal yapılar içindeki yerinin de anlaşılması gerektiğini savunur.

@lolonolo_com

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

Auzef İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

1- Marcel Mauss’un hediye mübadelesi ya da armağan ekonomisi üzerine yaptığı çalışmaların iktisat sosyolojisi açısından taşıdığı önem aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlkel topluluklardaki ritüeller hakkında kapsamlı malumatlar sunmuş olması
B) Durkheimci perspektifin antropoloji alanına da taşınabileceğini göstermiş olması
C) Antropoloji alanında yeni bir bakış açısı geliştirmeye çalışmış olması
D) Fransa’da antropoloji disiplininin oluşmasında önemli katkı sunmuş olması
E) Neo-klasik iktisat teorisinin esas aldığı çıkar temelli davranış modelini ifade eden homoekonomikus varsayımını çürütmeyi denemiş olması

Cevap : E) Neo-klasik iktisat teorisinin esas aldığı çıkar temelli davranış modelini ifade eden homoekonomikus varsayımını çürütmeyi denemiş olması

Açıklama : Marcel Mauss, hediye mübadelesi ve armağan ekonomisi kavramlarıyla, neo-klasik iktisat teorisinin varsayımlarına meydan okumuş ve insan davranışlarını yalnızca ekonomik çıkarlar üzerinden açıklamaya çalışan modelleri sorgulamıştır. Bu çalışmalar, ekonomik faaliyetin sosyal ve kültürel boyutlarını ön plana çıkararak, iktisat sosyolojisinin gelişimine önemli katkılar sunmuştur.

2- Werner Sombart’ın kapitalizmin doğuşunun sürükleyici gücü olduğunu ileri sürdüğü kapitalist zihniyeti oluşturan iki unsur aşağıdakilerden hangisidir?

A) Teknolojik Yenilikçilik ve Kültürel Gelenekler
B) Ekonomik Özgürlük ve Devlet Müdahalesi
C) Sermaye Birikimi ve İşçi Sınıfı Bilinci
D) Ticari Rekabet ve Hukuki Düzenlemeler
E) Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh

Cevap : E) Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh

Açıklama : Werner Sombart, kapitalizmin doğuşunda Burjuva Ruhu ve Girişimci Ruh kavramlarını merkezde tutmuştur. Bu iki unsur, kapitalist zihniyetin temel bileşenleri olarak tanımlanır ve kapitalizmin gelişiminde belirleyici bir rol oynar. Burjuva ruhu, bireysel çıkar ve kâr maksimizasyonu üzerine kurulu bir dünya görüşünü temsil ederken, girişimci ruh, yenilikçi ve risk alan bir tutumu ifade eder.

3- Georg Simmel’e göre değerin oluşmasının kaynağında aşağıdaki olgulardan hangisi bulunur?

A) İnsanın çevresindekilerinin davranışları ve değer yargıları
B) İnsanı ihtiyaçlarının çeşitliliği
C) İnsanın tabi olduğu arz ve talep yasası
D) İnsanın değer yargılarının toplumsal kurumlar üzerinden şekillenmesi
E) İnsanın bir nesneyi elde etmesinin önündeki engellerin büyüklüğü

Cevap : E) İnsanın bir nesneyi elde etmesinin önündeki engellerin büyüklüğü

Açıklama : Georg Simmel’e göre, bir nesnenin değeri, ona ulaşmanın zorluk derecesiyle ilişkilidir. Yani, bir nesneyi elde etmek ne kadar zorsa, o nesnenin değeri de o kadar artar. Simmel’in bu bakışı, ekonomik değer teorilerine psikolojik ve toplumsal bir perspektif kazandırmıştır.

4- Bourdieu, konuta yönelik talebin oluşması sırasında aşağıdaki boyutlardan hangisinin göz ardı edildiğini ileri sürer?

A) Finansal boyut
B) Kredi boyutu
C) Döviz boyutu
D) Simgesel boyut
E) Parasal boyut

Cevap : D) Simgesel boyut

Açıklama : Bourdieu, konut talebinin oluşumunda simgesel boyutun göz ardı edildiğini savunur. Bu, insanların konut seçimlerinde ekonomik ve finansal faktörlerin ötesinde, sosyal statü ve sembolik anlamların da önemli bir rol oynadığını ifade eder.

5- Pierre Bourdieu’nün “Banka ve Mudileri” araştırmasında Fransa’da var olduğunu tespit ettiği hâkim ethos (değerler sistemi) aşağıdakilerden hangisidir?

A) İhtiyaç duyulan mal ve hizmetleri satın almak için borç bulmayı salık veren borç ahlakı
B) Kişilerin veresiye satış yapan mağazalardan alışveriş yapmaya teşvik eden veresiye ahlakı
C) Kişilerin istedikleri bir ürünü satın almadan önce sabırlı olmalarını ve yeteri kadar tasarruf yaptıktan sonra o ürünü satın almalarını öneren tasarruf ahlakı
D) Hazzı ve ödülü ertelememeyi öneren kredi ahlakı
E) Alışveriş yaparken nakit para kullanmak yerine takas sistemini kullanmayı vaaz eden takas ahlakı

Cevap :  C) Kişilerin istedikleri bir ürünü satın almadan önce sabırlı olmalarını ve yeteri kadar tasarruf yaptıktan sonra o ürünü satın almalarını öneren tasarruf ahlakı

Açıklama : ?

6- Toplumsal ilişki ağları ya da toplumsal ağ kavramı aşağıdakilerden hangisini ifade etmez?

A) Bireylerin ortak deneyimler veya değerler üzerinden aralarında ilişki ağları inşa ederek var olabildiklerini ifade eder.
B) Bireyi hem yalıtık ve tamamen özerk bir varlık olarak görmemeyi, hem de hiçbir seçim hakkı olmayan bir otomat olarak değerlendirmemeyi ifade eder.
C) Belli tarihsel süreçlerin sonucunda emekleriyle geçinen bireylerin giderek mülk sahibi bireylere tabi ve bağımlı hâle geldiklerini ifade eder.
D) Bireylerin iktisadi kararları üzerinde onların parçası oldukları toplumsal çevrenin önemli bir etkisi olduğunu ifade eder.
E) Bireylerin hiçbir zaman seçimlerini yalıtık, tamamen özerk varlıklar olarak yapmadıklarını ifade eder.

Cevap : C) Belli tarihsel süreçlerin sonucunda emekleriyle geçinen bireylerin giderek mülk sahibi bireylere tabi ve bağımlı hâle geldiklerini ifade eder.

Açıklama : Toplumsal ilişki ağları, bireylerin toplumsal bağlam içinde hareket ettikleri ve bu bağlamın bireylerin kararları üzerinde etkili olduğunu vurgular. Ancak, bu kavram, bireylerin tarihsel süreçler sonucunda mülk sahiplerine bağımlı hale gelmesini ifade etmez. Bu daha çok toplumsal sınıf ilişkileri ile ilgilidir.

7- “Yöntemsel bireycilik” kavramının tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kolektif olguların ancak bireylerin eylemlerinden ve bireyler arasındaki etkileşimlerden hareketle anlaşılabileceğini ileri süren araştırma metodudur.
B) Bireyi yücelten ahlaki ve siyasal bir doktrindir.
C) Bireylerin geliştirdikleri araştırma yöntemlerinin en doğru sonuçları vereceğini ileri süren düşünce tarzıdır.
D) Külli iradeye karşı cüzi iradeyi savunan felsefi bakış açısıdır.
E) Bireyin davranışının toplumsal kurumlardan hareketle anlaşılabileceğini savunan yöntemsel çerçevedir.

Cevap : A) Kolektif olguların ancak bireylerin eylemlerinden ve bireyler arasındaki etkileşimlerden hareketle anlaşılabileceğini ileri süren araştırma metodudur.

Açıklama : Yöntemsel bireycilik, toplumsal olguları bireylerin eylemleri ve etkileşimleri üzerinden açıklamaya çalışan bir araştırma metodudur. Bu yaklaşım, toplumsal yapıları ve olguları anlamak için bireylerin davranışlarını analiz etmeyi esas alır.

8- Karl Polanyi’nin ekonominin üç farklı bütünleşme biçimini nitelemek için yaptığı sınıflandırma aşağıdakilerden hangisidir?

A) İlkel Toplum-Geleneksel Toplum-Modern Toplum
B) Karşılıklılık-Yeniden Bölüşüm-Piyasa Mübadelesi
C) Liberalizm-Korporatizm-Sosyalizm
D) Kölecilik-Feodalizm-Kapitalizm
E) Sanayi Öncesi Toplum-Sanayi Toplumu-Sanayi Sonrası Toplum

Cevap : B) Karşılıklılık-Yeniden Bölüşüm-Piyasa Mübadelesi

Açıklama : Karl Polanyi, ekonomiyi üç farklı bütünleşme biçimiyle sınıflandırır: karşılıklılık, yeniden bölüşüm ve piyasa mübadelesi. Bu sınıflandırma, ekonomik faaliyetlerin toplumsal yapı ile nasıl bütünleştiğini anlamak için kullanılır.

9- Karl Marx ekonomik olguları analiz ederken aşağıdakilerden hangisini dikkate almaz?

A) Ekonomik faillerin kendi faaliyetlerine hangi anlamı yüklediklerini
B) Ekonomik faillerin kullandıkları üretim araçlarını
C) Ekonomik faillerin parçası oldukları toplumsal üretim ilişkilerini
D) Ekonomik faillerin üretim ilişkileri içinde işgal ettikleri pozisyonlarını
E) Ekonomik faillerin tabi oldukları mülkiyet ilişkilerini

Cevap : A) Ekonomik faillerin kendi faaliyetlerine hangi anlamı yüklediklerini

Açıklama : Karl Marx, ekonomik olguları analiz ederken, üretim araçları, üretim ilişkileri ve mülkiyet ilişkileri gibi nesnel koşulları dikkate alır. Ancak, bireylerin kendi faaliyetlerine yükledikleri anlamı analizlerine dahil etmez, çünkü Marx’a göre bu anlamlar, daha geniş toplumsal yapıların bir yansımasıdır.

10- Aşağıdakilerden hangisi Bourdieu’nün hediye alma-hediye verme döngüsüne bakış açısını yansıtmaz?

A) Hediye alma ile hediyeyi geri verme arasındaki zaman farkı, hediyeyi kabul etmiş olanın hediyeyi verene borçlu kalmasına neden olur ve bu da örtük bir tahakküm ilişkisine yol açar.
B) Hediye alma-hediye verme döngüsü, hediyeyi veren lehine bir bağımlılık ilişkisi doğurur.
C) Hediye alma – hediye verme döngüsü, insanların mübadele ilişkisinde güç ve çıkar ilişkisine tabi olmalarını engelleyebilir.
D) Hediye, ekonomik sermayeyi sembolik sermayeye dönüştüren bir makine işlevi görür.
E) Vermek için sahip oluruz, ama aynı zamanda sahip olmak için de veririz. Zaten arkaik ve kapitalizm öncesi toplumlarda siyasal iktidarın kaynağında bu ilişki biçimi bulunur.

Cevap : C) Hediye alma – hediye verme döngüsü, insanların mübadele ilişkisinde güç ve çıkar ilişkisine tabi olmalarını engelleyebilir.

Açıklama : Bourdieu’nün hediye alma-hediye verme döngüsü, çoğunlukla güç ve çıkar ilişkileriyle bağlantılıdır. Bu döngü, hediye verenin lehine bir tahakküm ve bağımlılık ilişkisi doğurur, bu nedenle mübadele ilişkisinde güç ve çıkar ilişkilerini engellemez, aksine pekiştirir.

11- Aşağıdakilerden hangisi Ziya Gökalp’in iktisadi görüşlerinin temelini oluşturur?

A) Bölgesel iktisat
B) Şehir iktisadı
C) Küresel iktisat
D) Milli iktisat
E) Aile iktisadi

Cevap : D) Milli iktisat

Açıklama : Ziya Gökalp, milli iktisat anlayışını savunan bir düşünürdür. Bu yaklaşım, ulusal çıkarları ve yerli sanayinin korunmasını ön planda tutar. Gökalp’in görüşleri, Türkiye’nin ekonomik kalkınmasında milli unsurların güçlendirilmesini hedefler.

12- Maurice Halbwachs, 20. yüzyılın ilk çeyreğinde işçilerin bütçe harcamaları üzerine yürüttüğü araştırmanın sonuçlarından hareketle….. tespit etmiştir. Yukarıdaki cümle aşağıdaki ifadelerden hangisi ile tamamlanamaz?

A) işçilerin giysi alışverişi yaparken taklit ürünlere yönelebildiklerini ve çoğu kez pazarlıksız alım yapmadıklarını
B) işçilerin gıda harcaması yaparken ürünlerin fiyat/kalite ilişkisi konusunda sürekli şüpheye düştüklerini
C) işçilerin bir gıda ürününün fiyatındaki hızlı düşüşün onları bu ürünü satın almamaya sevk ettiğini
D) işçilerin ev kirasını hep yüksek bulduklarını ve kira ödememe tutumunu meşru gördüklerini
E) işçilerin giysi alışverişini seyrek olarak yapmalarının kolektif temsil biçimleri üzerinde etkili olduğunu

Cevap : B) işçilerin gıda harcaması yaparken ürünlerin fiyat/kalite ilişkisi konusunda sürekli şüpheye düştüklerini

Açıklama : ?

13- Karl Polanyi’ye göre “piyasa köktenciliği” kavramının anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Piyasalarda ekonomik mübadelenin yapılmaya başlanması
B) Piyasalarda var olan yazılı ve sözlü kuralların yıpranması
C) Mübadelede kullanılan temel aracın para olması
D) İnsanların piyasada gerçekleşmeyen mübadeleden keyif almaması
E) Piyasada hem insan doğasının hem de toplumun merkezine yerleştirilen bir söylemin üretilmesi

Cevap : E) Piyasada hem insan doğasının hem de toplumun merkezine yerleştirilen bir söylemin üretilmesi

Açıklama : Karl Polanyi’nin “piyasa köktenciliği” kavramı, piyasanın yalnızca ekonomik bir mekanizma değil, aynı zamanda toplumsal ve kültürel yaşamın merkezine yerleştirilen bir söylem olduğunu ifade eder. Bu yaklaşım, piyasanın insan doğasını ve toplumu şekillendiren bir güç olarak görülmesini eleştirir.

14- Aşağıdakilerden hangisi feminist iktisadın amaçlarından biri değildir?

A) Ekonominin esas ve tek unsurunun kadınlar olduğunu kanıtlamaya çalışmak
B) Ekonomiyi, kadın bakış açısını da içerecek biçimde incelemek
C) İktisadi olguları, özellikle kadınlar üzerindeki etkilerini de dikkate alarak mercek altına almak
D) İktisadi kuramların kapsamını ve konusunu eleştirel bir bakışla irdelemek
E) Ev içi üretim alanını da iktisadi analize dâhil etmek

Cevap : A) Ekonominin esas ve tek unsurunun kadınlar olduğunu kanıtlamaya çalışmak

Açıklama : Feminist iktisat, ekonomiyi kadınların perspektifinden incelemeyi ve iktisadi olguların kadınlar üzerindeki etkilerini araştırmayı amaçlar. Ancak, feminist iktisat, ekonominin tek unsurunun kadınlar olduğunu kanıtlamaya çalışmaz; bu, konunun dar bir perspektiften ele alınması olurdu.

15- Thorstein Veblen’in bakış açısına göre maddi koşullardaki gelişime karşın değişimin bazı toplumlarda diğerlerine göre daha yavaş olmasının sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bu toplumlarda geçmişten kalan kurumlara bağlı ayrıcalıkları bulunan grupların değişime direnmeleri
B) Bu toplumlarda insanların zevke ve sefaya dalmış olmaları
C) Bu toplumlarda matematiğin ve fiziğin yeterince gelişmemiş olması
D) Bu toplumlarda insanların değişimi sevmemesi
E) Bu toplumlarda zekâ düzeyinin görece düşük olması

Cevap : A) Bu toplumlarda geçmişten kalan kurumlara bağlı ayrıcalıkları bulunan grupların değişime direnmeleri

Açıklama : Thorstein Veblen’e göre, bazı toplumlarda maddi koşullardaki gelişime rağmen değişim yavaş ilerler, çünkü bu toplumlarda geçmişten kalan kurumlara bağlı ayrıcalıkları bulunan gruplar, bu ayrıcalıkları korumak amacıyla değişime direnirler.

16- Türkiye’de ilk iktisat sosyolojisi kürsüsü hangi üniversite bünyesinde kurulmuştur?

A) Erzurum Atatürk Üniversitesi
B) Marmara Üniversitesi
C) İstanbul Üniversitesi
D) Ankara Üniversitesi
E) Ege Üniversitesi

Cevap : C) İstanbul Üniversitesi

Açıklama : Türkiye’de ilk iktisat sosyolojisi kürsüsü, İstanbul Üniversitesi bünyesinde kurulmuştur. Bu kürsü, Türkiye’de iktisat ve sosyoloji alanlarının kesişim noktalarında önemli çalışmalar yapılmasına öncülük etmiştir.

17- Luc Boltanski ve Eve Chiapello, “kapitalizmin ruhu” kavramını nasıl tanımlamaktadır?

A) Kapitalizmin rasyonel ve çıkarcı temelde şekillenmiş olan zihniyeti olarak tanımlarlar.
B) Kapitalist üretim ilişkilerine karakterini veren ahlaki değerler sistemi olarak tanımlarlar.
C) Kapitalizmin insanlara benimsettiği bir düşünce sistemi olarak tanımlarlar.
D) İnsanların kapitalizme bağlanışını haklı göstermeye çalışan ve bu bağlanışı çekici kılan ideoloji olarak tanımlarlar.
E) Kapitalizmi geliştiren bireylerin sahip oldukları düşünce ve davranış sistemi olarak tanımlarlar.

Cevap : D) İnsanların kapitalizme bağlanışını haklı göstermeye çalışan ve bu bağlanışı çekici kılan ideoloji olarak tanımlarlar.

Açıklama : Luc Boltanski ve Eve Chiapello, “kapitalizmin ruhu” kavramını, insanların kapitalizme bağlanışını haklı gösteren ve bu bağlanışı çekici kılan bir ideoloji olarak tanımlarlar. Bu kavram, kapitalizmin sadece ekonomik bir sistem değil, aynı zamanda bir düşünce sistemi olduğunu vurgular.

18- Ticaretin doğal sonucu barışa yol açmaktır. Birbirleriyle alışveriş yapan iki ulus birbirlerine bağımlı hale gelirler: eğer birinin çıkarı satın almakta yatıyorsa diğerininki satmakta yatar ve tüm birliktelikler ortak ihtiyaçtan kaynaklanır. Yukarıdaki sözlerin sahibi ve “ılımlı ticaret” tezini geliştirmiş olan aydınlanma düşünürü kimdir?

A) D. Hume
B) A. Tocqueville
C) J.J. Rousseau
D) Montesquieu
E) N. Machiavelli

Cevap : D) Montesquieu

Açıklama : Montesquieu, “ılımlı ticaret” tezini geliştiren düşünür olarak bilinir. Ona göre, ticaret, uluslar arasında bağımlılıklar yaratarak barışı teşvik eder. Bu düşünce, ticaretin sadece ekonomik bir faaliyet değil, aynı zamanda sosyal ve politik ilişkileri de düzenleyen bir süreç olduğunu ifade eder.

19- Toplumsal ilişki ağları ve toplumsal yapılar dikkate alınmaksızın ekonomik olgunun açıklanması mümkün değildir. Yukarıdaki ifadeyle kastedilen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ekonomik olgular salt çıkar temelli gerçekleştirilen eylemlerin sonucudur.
B) Ekonomik olgular toplumsallıktan bağımsız değillerdir.
C) Ekonomik olgunun diğer toplumsal olgulardan hiçbir farkı bulunmaz.
D) Ekonomik olgular salt ahlaki davranışların sonucunda şekillenir.
E) Ekonomik olgu soyut modellemelerden hareketle açıklanabilir.

Cevap : B) Ekonomik olgular toplumsallıktan bağımsız değillerdir.

Açıklama : Ekonomik olguların toplumsallıktan bağımsız olarak anlaşılamayacağını savunan bu görüş, ekonomik faaliyetlerin toplumsal bağlam içinde değerlendirilmesi gerektiğini vurgular. Ekonomik olgular, sosyal yapıların, normların ve ağların bir parçasıdır.

20- Aşağıdaki ifadelerden hangisi Alman düşünür Georg Simmel’in mübadeleye dair temel görüşünü yansıtmaktadır?

A) Mübadele sırasında nesnelere kendi başımıza değer biçemeyiz. Başkalarının da sürece katılması gerekir.
B) Değiş tokuş edilen şeylerin nesneler olduğunu zannederiz, oysa mübadele edilen insanların nesnelere yönelmiş arzularıdır.
C) Mübadele olmaksızın insan topluluklarının bir arada yaşamaları söz konusu olmazdı.
D) Mübadelede temel kural, elimizde bulunmayan ama ihtiyacımız olan nesneyi, elimizde bulunan ama ihtiyacımız olmayan nesneyle değiştirmektir.
E) Mübadeleler yoluyla insanlar arasındaki ilişkilerin belirli sözleşmelere dayanmasını ve sözleşmelerde yer alan ödev ve sorumlulukların sonraki kuşaklara aktarılmasını sağlarız.

Cevap : B) Değiş tokuş edilen şeylerin nesneler olduğunu zannederiz, oysa mübadele edilen insanların nesnelere yönelmiş arzularıdır.

Açıklama : Georg Simmel’e göre, mübadele sırasında insanlar, değiş tokuş edilen nesnelere değil, bu nesnelere yönelmiş arzulara odaklanırlar. Bu, mübadeleyi sadece ekonomik bir işlem değil, aynı zamanda psikolojik ve toplumsal bir olgu haline getirir.

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

İktisat Sosyolojisi

İktisat Sosyolojisi 2024 Bütünleme Soruları

Auzef Sosyoloji Lisans 4. Sınıf Bahar Dönemi Sınav Soruları, cevapları ve açıklamaları

Editor

Editör

error: Kopyalamaya Karşı Korumalıdır!