Okul Öncesi Dönemde Duyu Eğitimi 2023-2024 Bütünleme Soruları

Okul öncesi dönemde çocukların gelişiminde duyuların eğitimi, onların çevrelerini algılama ve anlamlandırma süreçlerinde kritik bir rol oynar. Bu dönemde, çocukların duyusal becerileri güçlendirilerek, öğrenme süreçleri desteklenir. Duyu eğitimi, çocukların hem akademik hem de sosyal becerilerinin gelişimini desteklerken, onların gelecekteki öğrenme yeteneklerini de şekillendirir.

Duyusal İşlemleme ve Okul Öncesi Eğitim

Duyusal işlemleme, bireyin çevresindeki duyusal bilgileri alıp organize ederek uygun tepkiler verme yeteneğini ifade eder. Okul öncesi dönemde bu becerilerin geliştirilmesi, çocukların hem fiziksel hem de bilişsel gelişimleri için önemlidir. Duyusal işlemleme sorunları yaşayan çocuklar, okul öncesi dönemde bu becerilerini geliştirecek eğitimsel desteklere ihtiyaç duyar. Duyusal eğilim sapmaları veya denge bozuklukları gibi sorunlar, çocuğun sosyal etkileşimlerinden sınıf içi performansına kadar birçok alanı etkileyebilir.

Duyu Eğitiminde Kritik Dönemler

Duyu eğitimi, çocukların belirli gelişimsel aşamalarda kritik rol oynar. Özellikle okul öncesi dönemde, çocukların duyusal gelişimlerine yönelik programlar hazırlanarak, onların bu kritik dönemlerde uygun gelişim desteği almaları sağlanmalıdır. Bu süreçte geç kalınması durumunda, çocukların eğitim süreçlerinde geri dönülmesi zor olan sorunlar yaşanabilir.

Duyusal Yetersizlik ve Destekleyici Eğitim Yaklaşımları

Okul öncesi dönemde duyusal yetersizlik yaşayan çocuklar için özel eğitim programları uygulanmalıdır. Montessori ve Reggio Emilia gibi yaklaşımlar, çocukların duyusal gelişimlerini destekleyici ortamlar sunar. Bu yaklaşımlar, çocukların duyularını kullanarak öğrenmelerini teşvik ederken, aynı zamanda onların sosyal ve bilişsel gelişimlerine katkıda bulunur. Özellikle, duyusal işlemleme bozukluğu tanısı alan çocuklar için bu tür programlar, onların sınıf içi performanslarını olumlu yönde etkileyebilir.

Vestibüler ve Proprioseptif Duyuların Eğitimi

Vestibüler ve proprioseptif duyular, çocukların denge ve postür kontrolünü sağlar. Bu duyuların okul öncesi dönemde desteklenmesi, çocukların fiziksel gelişimlerini olumlu yönde etkiler. Vestibüler sistemin eğitimi, çocukların hareket becerilerini geliştirirken, proprioseptif duyuların eğitimi, onların kas tonusunu ve duruşlarını etkiler.

Duyusal Eğitim ve Görsel Algı

Görsel algı, okul öncesi dönemde çocukların çevrelerini tanıma ve anlamlandırma süreçlerinde önemli bir yer tutar. Oksipital lob, bu süreçte görsel bilgilerin işlenmesinden sorumludur. Görsel algının desteklenmesi, çocukların somut öğrenme becerilerini güçlendirir ve onların çevreleriyle olan etkileşimlerini artırır. Özellikle, duyu eğitimi programları kapsamında görsel algı üzerinde durulması, çocukların akademik başarılarını artırabilir.

Sonuç

Okul öncesi dönemde duyu eğitimi, çocukların gelişimsel süreçlerini destekleyen kritik bir faktördür. Duyusal işlemleme, vestibüler ve proprioseptif duyular gibi alanlarda yapılan eğitimler, çocukların hem fiziksel hem de bilişsel gelişimlerine katkıda bulunur. Bu dönemde uygun eğitimsel yaklaşımlar ve destekleyici programlar uygulanarak, çocukların gelecekteki öğrenme süreçlerine sağlam temeller oluşturulabilir. Duyusal yetersizlik yaşayan çocuklar için ise, özel eğitim programları ve destekleyici yöntemler, onların öğrenme süreçlerinde daha başarılı olmalarını sağlayabilir.

1. Emine Öğretmen sınıfındaki çocuklardan birinin görmesinde bazı sorunlar olabileceğini düşünmektedir. Bu durumda öncelikli olarak hangisini yapması önerilir?

A) Çocuğun gelişimini zamana bırakarak doğal olarak sorunun çözülmesini beklemek
B) Çocuğu tek başına destekleyici uygulamalar yapmak için bireyselleştirilmiş program hazırlamak
C) Gözlerinin fizyolojik olarak, sağlıklı olup olmadığının kontrol edilmesi için sağlık kuruluşlarına yönlendirmek
D) Çocuğun sınıfta başarısız olacağını düşünerek başka bir sınıf ya da okula yönlendirmek
E) Görmeyi uyarıcı ve destekleyici materyallerle çocuğa yönelik program hazırlamak

Cevap: C) Gözlerinin fizyolojik olarak, sağlıklı olup olmadığının kontrol edilmesi için sağlık kuruluşlarına yönlendirmek

Açıklama: Öğretmenin, çocuğun göz sağlığı ile ilgili olası bir sorunu fark ettiğinde öncelikli olarak tıbbi bir değerlendirme yapılmasını sağlaması önemlidir. Bu, sorunun kaynağının belirlenmesi ve uygun bir çözüm yolunun bulunabilmesi için gereklidir.

2. Ayşe gündelik yaşantısında duyusal olarak izlediği ve edindiği bilgileri uygulamaya geçirmek istediğinde, uygun zaman ve ortamda kendinden beklenen uygun hareketleri yapmada sorun yaşamaktadır. Ayşe’nin bu durumu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Duyusal işlemleme sorunu
B) Hareket işlev sorunu
C) Genel denge bozukluğu
D) Duyusal eğilim sapması
E) Duygu durum bozukluğu

Cevap: A) Duyusal işlemleme sorunu

Açıklama: Duyusal işlemleme sorunu, bireyin duyusal bilgileri işleme ve bu bilgilere uygun tepkiler verme sürecinde yaşadığı zorlukları ifade eder. Ayşe’nin bu tür bir sorun yaşadığı belirtilmiştir.

3. Okul öncesi dönemde çocukların çeşitli kazanımları pekiştirmelerinde duyu eğitiminin nasıl bir etkisi bulunmaktadır?

A) Sosyal ilişkileri düzenleyici rol oynamaktadır.
B) Toplum bilincini arttırmayı sağlamaktadır.
C) Somut biçimde öğrenmeyi sağlamaktadır.
D) Hızlı ilerlemeyi sağlayıcı katkı sunmaktadır.
E) Zihinsel karmaşayı çözücü etki oluşturmaktadır.

Cevap: C) Somut biçimde öğrenmeyi sağlamaktadır.

Açıklama: Duyu eğitimi, çocukların somut nesnelerle etkileşimde bulunarak öğrenmelerine olanak tanır. Bu, soyut düşüncelerin somut deneyimlerle pekiştirilmesine yardımcı olur.

4. Görme duyusunda hangi beyin kısmı etkilidir?

A) Frontal lob
B) Parietal lob
C) Beyincik
D) Oksipital lob
E) Temporal lob

Cevap: D) Oksipital lob

Açıklama: Görme duyusu, beynin arka kısmında bulunan oksipital lob tarafından işlenir. Bu bölge, görsel bilgilerin algılanması ve işlenmesinde kritik bir rol oynar.

5. Banyo oyuncağının bulundurulmaması, tabakta tek besinin bulundurulması gibi görsel algıya yönelik çalışmaların hangi tür modelde uygulanması önerilir?

A) Düşük algılama
B) Duyusal arayış
C) Duyusal duyarlılık
D) Duyu farkındalığı
E) Duyusal kaçınma

Cevap: E) Duyusal kaçınma

Açıklama: Duyusal kaçınma, çocukların aşırı duyusal uyarılardan kaçınma eğiliminde olduğu bir durumdur. Bu tür çocuklar için, belirli duyusal uyaranların azaltılması önerilir.

6. Kendi kurduğu bir okul öncesi eğitim kurumunda tanıtım yaparken; çocukların çeşitli uyaranlar arasındaki farkı anlayabilmesine yardımcı olması açısından çevresel keşifler sağlayabilecek bir ortam hazırlanmasını ön planda tutarak duyusal olarak desteklenmelerini sağlayacak bir alternatif eğitim yaklaşımını benimsediklerini ifade eden bir eğitimci aşağıdakilerden hangi yaklaşımı benimsemektedir?

A) Pikler yaklaşımı
B) High/Scope yaklaşımı
C) Waldorf yaklaşımı
D) Montessori yaklaşımı
E) Reggio Emilia yaklaşımı

Cevap: D) Montessori yaklaşımı

Açıklama: Montessori yaklaşımı, çocukların doğal meraklarını keşfetmelerine olanak tanıyan bir öğrenme ortamı sağlar. Bu yaklaşım, çocukların kendi deneyimleri yoluyla öğrenmelerini teşvik eder.

7. Çiğdem erken çocukluk yaşlarında yeterli eğitimsel desteği alamadan ilkokula başlamıştır. Ancak gelişimsel süreçte duyu eğitimindeki kritik eşiği geçtiğinden okulda başarısız olmuş ve destek eğitim alması gerekmiştir. Bu durum destek eğitimde hangi zorluğa neden olabilir?

A) Sınıf ortamının düzenlenmesinde okuma yazmaya yönelik malzemelerin artmasına
B) Okul idaresinin eğitimsel destek programı planlaması yapmasında güçlük yaşamasına
C) Ailenin çocuğun destek almasına engel olacak tavır ve davranışlar sergilemesine
D) Çocuk için duyusal eğitime geç kalındığından uygun eğitimsel desteğin verilememesine
E) Eğitimcinin iş yükünü daha da arttırarak çeşitli materyal ve yöntemlere gereksinim duymasına

Cevap: E) Eğitimcinin iş yükünü daha da arttırarak çeşitli materyal ve yöntemlere gereksinim duymasına

Açıklama: ?

8. Çocuğun duruş biçimini (postür) ve kas tonusunu etkileyen duyu türü hangisidir?

A) İşitsel
B) Oral
C) Taktil
D) Görsel
E) Vestibuler

Cevap: E) Vestibuler

Açıklama: Vestibuler duyu, denge ve postür kontrolü ile ilgilidir. İç kulakta bulunan vestibüler sistem, vücudun hareket ve denge hissini düzenler.

9. ….. duyusunun bebeklerin anne sütüyle beslenmesinde ve sağlıklı gelişiminde de büyük etkisi bulunmaktadır. Yukarıdaki cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi gelmelidir?

A) Koku alma
B) Görme
C) Denge
D) İşitme
E) Hareket etme

Cevap: A) Koku alma

Açıklama: Bebekler, annelerinin kokusunu tanıyarak beslenme sürecinde güven ve rahatlık hissederler. Bu duyusal bağlantı, sağlıklı bir gelişim için önemlidir.

10. Hamdi ilkokul ikinci sınıfa devam eden ve duyusal işlemleme bozukluğu tanısı almış bir çocuktur. Hamdi’nin tanı aldığı bozukluğu nedeniyle sınıf içi performansı olumsuz şekilde etkilenmektedir. Aşağıdakilerden hangisi bu olumsuz etkiye neden olabilecek durumlardandır?

A) Çocuğun zeka düzeyi ve düşünme kapasitesinin düşmesi
B) Çocuğun yaratıcı performansı ön plana çıkması
C) Çocuğun dil ve konuşma becerisi bozulması
D) Çocuğun sosyal ve bilişsel işlevi engellendiği için
E) Çocuğun açık alanda algılamasının daha iyi olması

Cevap: D) Çocuğun sosyal ve bilişsel işlevi engellendiği için

Açıklama: Duyusal işlemleme bozukluğu, çocuğun sosyal etkileşimlerini ve bilişsel işlevlerini olumsuz yönde etkileyebilir. Bu durum, Hamdi’nin sınıf içindeki performansını da etkiler.

11. Aşağıda yer alan durumlardan hangisinde duyu bütünleme sorunu görülme olasılığı daha düşüktür?

A) Prematüre doğum
B) Konuşma bozukluğu
C) Disleksi
D) Otizm spektrum bozukluğu
E) Serebral palsi

Cevap: B) Konuşma bozukluğu

Açıklama: Duyusal bütünleme sorunu, özellikle otizm, serebral palsi ve disleksi gibi durumlarda daha sık görülür. Konuşma bozukluğu ise bu tür sorunlarla her zaman doğrudan ilişkili değildir.

12. Aşağıdakilerden hangisi duyu eğitiminde dikkate alınabilecek göstergelerden biri değildir?

A) Farklı tatları ayırt etme
B) Sohbeti sürdürme
C) Göz kontağı kurma
D) Ağzıyla ses çıkarma
E) Isı değişimini algılama

Cevap: B) Sohbeti sürdürme

Açıklama: Duyusal eğitim, özellikle duyuların algılayıcı özelliklerine odaklanır. Sohbeti sürdürme becerisi ise daha çok dil ve iletişimle ilgilidir.

13. Yeni doğan bir bebeğin çevreye uyum sağlaması için doğuştan getirdiği belirli tepkileri bulunmaktadır. Bu tepkiler aracılığıyla bebeklerin yaşamlarını sürdürebilmeleri de mümkün olmaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu tepkilerdendir?

A) Amaçlı ağlama
B) Ses çıkarma
C) Kontrollü hareket
D) Yetişkine bağlılık
E) Emme refleksi

Cevap: E) Emme refleksi

Açıklama: Emme refleksi, yenidoğan bebeklerin beslenme ve hayatta kalma için geliştirdikleri doğuştan gelen bir tepkidir. Bu refleks, bebeklerin çevreye uyum sağlamasında kritik bir rol oynar.

14. Küçük yaşlardaki çocuklar, çevrelerindeki nesne ve varlıkların çeşitliliğine, benzerlik ve farklılıklarına dikkat eder. Bunlarla ilgili durumlara yönelik yorumlamalarda bulunabilir. Bu yolla çocukların hangi becerilerinin gelişmesi beklenir?

A) Kişiler arası ilişkilerinin gelişmesi
B) Nesnelerle ilgili neden-sonuç ilişkileri kurmaları
C) Duygularını tanımaları ve ifade etmeleri
D) Fiziksel olarak beceriler kazanmaları
E) Denge ve hareket becerilerinin desteklenmesi

Cevap: B) Nesnelerle ilgili neden-sonuç ilişkileri kurmaları

Açıklama: Çocuklar, nesneler arasındaki benzerlik ve farklılıkları gözlemleyerek neden-sonuç ilişkileri kurmayı öğrenirler. Bu beceri, onların düşünsel gelişiminde önemli bir adımdır.

15. Esma duyusal olarak desteklenme gereksinimi olan üç yaşındaki bir çocuktur. Esma’nın annesi koltuk minderlerinin arkasına kısa bir süre içinde çalması için kurduğu bir çalar saati sakladıktan sonra çocuğuyla oyun oynamaya başlar. Birden çalan saatin sesi duyulmaya başladığında da çocuğunun buna dikkat etmesini bekler. Yukarıda verilen etkinlik Esma’nın hangi duyusal alanına destek olacaktır?

A) Denge
B) Görme
C) Koklama
D) İşitme
E) Tatma

Cevap: D) İşitme

Açıklama: Esma’nın annesi, çalar saati saklayarak ve sesin ne zaman duyulacağını tahmin ettirerek çocuğunun işitsel dikkatini artırmayı amaçlamıştır. Bu, işitme duyusunun gelişimine yönelik bir etkinliktir.

16. Duyu bütünlüğü eğitimini, özel gereksinimli öğrencilerinin desteklenmesinde kullanmayı amaçlayan bir eğitimci aşağıdakilerden hangi beceriyi arttırmaya odaklanmaktadır?

A) Çocuğun estetik olarak düşünebilmesini ve organizasyon becerisini arttırabilme
B) Çocuğun duyu uyaranlarını organize edebilmesini sağlayarak onlara uygun cevap oluşturabilme
C) Çocuğun kelime hazinesini arttırarak iletişimsel becerisini geliştirebilme
D) Çocuğun duygusal olarak güçlenmesini sağlayarak sosyalliğini arttırabilme
E) Çocuğun kinestetik becerilerine odaklanarak el becerilerini güçlendirebilme

Cevap: B) Çocuğun duyu uyaranlarını organize edebilmesini sağlayarak onlara uygun cevap oluşturabilme

Açıklama: Duyu bütünlüğü eğitimi, öğrencilerin duyu uyaranlarına uygun tepkiler geliştirmelerine yardımcı olmayı amaçlar. Bu beceri, onların günlük yaşamda karşılaştıkları durumlarla başa çıkmalarını kolaylaştırır.

17. Anıl otistik özellikler gösteren altı yaşında bir çocuktur. Kendisiyle konuşulduğunda duymuyormuş gibi davranmakta ve belirli materyallere dokunmakta sorunlar yaşamaktadır. Anıl ile ilgili aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenebilir?

A) İşitsel ya da dokunsal sorunu yoktur.
B) Duyusal yetersizlik sorunu görülmez.
C) Duyusal entegrasyon desteği almalıdır.
D) Duyusal odaklanma becerisi yüksektir.
E) Duyularını aktif biçimde kullanabilir.

Cevap: C) Duyusal entegrasyon desteği almalıdır.

Açıklama: Anıl’ın belirtileri, duyu bütünlüğü ve entegrasyonunda sorunlar yaşadığını göstermektedir. Bu nedenle, duyu entegrasyonu terapisi gibi destekleyici yöntemlerle yardım alması gerekmektedir.

18. Bebeklerin duyu eğitiminde aşağıdaki göstergelerden hangisi dokunma duyusu için ele alınabilir?

A) Isı değişimini algılama
B) Anne kokusunu arama
C) Gördüklerini hatırlama
D) Göz kontağı kurma
E) Ses tonlarını ayırt etme

Cevap: A) Isı değişimini algılama

Açıklama: Dokunma duyusu, bebeklerin çevresindeki ısı değişikliklerini algılayabilme yeteneğini kapsar. Bu, bebeklerin güvenli ve rahat bir ortamda bulunmalarını sağlar.

19. İç kulakta işitme duyusu dışında gerçekleşen duyu aşağıdakilerden hangisidir?

A) İşitme
B) Dokunma
C) Vestibüler
D) Görme
E) Proprioseptif

Cevap: C) Vestibüler

Açıklama: Vestibüler sistem, denge ve hareket hissini düzenler ve iç kulakta bulunur. Bu duyusal sistem, vücudun yerçekimine karşı konumunu algılamasına yardımcı olur.

20. İşitme yetersizliği ya da görme bozukluğu gibi duyusal yetersizlik durumlarında aşağıdakilerden hangisinin yapılması önemlidir?

A) Kullanılamayan duyularının yerine diğer duyuların desteklenip geliştirilmesi
B) İşitsel ya da görsel sorunların yetersizlik olarak görülmemesi
C) Tek bir duyuya odaklanarak bu duyuyu etkin kullanma konusunda eğitilmeleri
D) Duyu yetersizliği dışındaki alanlara odaklanarak duyuların göz ardı edilmesi
E) Kişilerin yetersizliklerini olduğu gibi kabul edip bununla yaşamayı öğrenmeleri

Cevap: A) Kullanılamayan duyularının yerine diğer duyuların desteklenip geliştirilmesi

Açıklama: Duyusal yetersizlik durumlarında, kullanılamayan duyuların yerine diğer duyuların güçlendirilmesi, bireyin çevresiyle daha iyi iletişim kurabilmesi ve günlük yaşamda bağımsız olabilmesi için önemlidir.