Oyun ve Oyun Terapisi 2023-2024 Bütünleme Soruları

Oyun Terapisinin Temel Amacı

Oyun terapisi, çocukların kendilerini ifade etmeleri, duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmeleri için yapılandırılmış bir oyun ortamında gerçekleştirilen terapötik bir süreçtir. Bu terapi türü, çocukların içsel dünyalarını dışa vurma ve sorunlarını oyun yoluyla çözme yeteneklerini destekler. Terapi sürecinde kullanılan oyuncaklar ve oyun teknikleri, çocuğun yaşadığı travmaları ve duygusal zorlukları ortaya çıkarmaya yardımcı olur.

Kum Tepsisi Terapisi ve Uygulama Alanları

Kum tepsisi terapisi, özellikle travma sonrası stres bozukluğu yaşayan çocuklarda sıklıkla kullanılan bir yöntemdir. Bu terapi türünde, çocuklar kum ve minyatür figürler kullanarak duygularını ifade ederler. Kum tepsisi, çocuğun yaşadığı travmatik olayları yeniden canlandırmasına ve bu olaylarla başa çıkmasına olanak tanır.

Bilişsel Davranışçı Oyun Terapisi

Bilişsel davranışçı oyun terapisi, çocukların problem çözme becerilerini geliştirmek ve olumsuz düşünce kalıplarını değiştirmek amacıyla kullanılan bir terapi yöntemidir. Bu terapi türünde, çocuklar oyun yoluyla öğrenir ve terapist, çocuğun davranışlarını yönlendirmekte aktif bir rol oynar. Terapide, canlandırma ve modelleme gibi teknikler kullanılır.

Psikodinamik Oyun Terapisi

Psikodinamik oyun terapisi, çocukların bilinçdışı çatışmalarını oyun yoluyla ortaya çıkarmayı amaçlayan bir terapi yöntemidir. Bu terapi türünde, çocukların geçmiş deneyimlerinden kaynaklanan duygusal yaralar oyun yoluyla keşfedilir ve iyileştirilir. Terapist, çocuğun oyununu gözlemleyerek bilinçdışı süreçleri anlamaya çalışır ve gerektiğinde müdahalede bulunur.

Çocuk Merkezli Oyun Terapisi

Çocuk merkezli oyun terapisi, çocuğun kendini ifade etmesine ve özgürce oyun kurmasına olanak tanıyan bir terapi yöntemidir. Bu terapi türünde, terapist pasif bir rol üstlenir ve çocuğun oyununa müdahale etmez. Amaç, çocuğun kendi dünyasını keşfetmesi ve duygusal olarak güçlenmesidir. Axline tarafından temelleri atılan bu yöntem, çocuğun bireysel ihtiyaçlarına odaklanır.

Oyun Terapisinin Hedefleri

Oyun terapisi, çocukların olumlu benlik algısı geliştirmesi, stres ve travmatik etmenlerle başa çıkma becerilerini güçlendirmesi ve duygusal denge sağlaması amacıyla uygulanır. Bunun yanı sıra, çocuğun yaşına uygun bilişsel esnekliği kazanması ve sosyal becerilerinin gelişmesi de oyun terapisi ile hedeflenir.

Sonuç

Oyun terapisi, çocukların duygusal, bilişsel ve sosyal gelişiminde önemli bir yer tutar. Farklı oyun terapi türleri, çocukların yaşadığı sorunlara yönelik çözümler sunarken, onların kendilerini ifade etmelerini ve duygusal olarak güçlenmelerini sağlar. Oyun, çocuklar için sadece eğlence aracı değil, aynı zamanda önemli bir öğrenme ve gelişim aracıdır.

1. I. Gelişim öyküsü

II. Geliş şikâyetinin öyküsü

III. Ebeveynlerinin ve kardeşinin gelişim öyküsü

IV. Önemli yaşam olayları

Bir çocuğu kum tepsisi terapisine almak için yukarıdaki bilgilerden hangileri mutlaka bilinmelidir?

A) I ve III

B) I, II ve III

C) I, II ve IV

D) II, III, IV

E) I ve II

Cevap : C) I, II ve IV

Açıklama : Kum tepsisi terapisi için çocuğun gelişim öyküsü (I), geliş şikâyetinin öyküsü (II) ve önemli yaşam olayları (IV) gibi temel bilgiler gereklidir. Bu bilgiler, çocuğun yaşadığı olaylar ve gelişim süreci hakkında terapiste kapsamlı bilgi sağlar.

2. “Yüzümü çizmen hâlinde oyun odasından ayrılmamız gerekeceğini söylediğimi hatırla. Yüzümü çizmeyi seçtiğin için, şimdi odadan çıkmak zorundayız.”

Yukarıda verilen metinde terapist neyi uygulamaktadır?

A) Negatif pekiştirme

B) İlişki kurma

C) Sonucunu uygulama

D) Sınırları ifade etme

E) Empatik dinleme

Cevap : C) Sonucunu uygulama

Açıklama : Terapist, çocuğun bir davranışın sonucunu öğrenmesi için belirlenen sınırları uygulamaktadır. Bu tür yaklaşımlar, çocuğun sınırları anlaması ve sonuçlarını deneyimlemesi için önemlidir.

3. Terapiyi sonlandırma aşamasında aşağıdakilerden hangisi karar verme sürecini etkilemez?

A) Çocuğun oyun oynama seanslarına ilgi ve katılımının azalması

B) Terapist ve ailenin sonlandırmaya ortak karar vermesi

C) Terapi odasına zarar verilmesi

D) Yaşanan duygusal güçlüklerin ortadan kalkması

E) Tedavinin başındaki hedeflenen aşamaya ulaşılması

Cevap : C) Terapi odasına zarar verilmesi

Açıklama : Terapi odasına zarar verilmesi, terapiyi sonlandırma kararını etkilemez. Karar, genellikle tedavinin amacına ulaşılıp ulaşılmadığına, çocuğun ilgisine ve terapist-ailenin ortak değerlendirmesine dayanır.

4. Bilişsel kuramı geliştiren ve bilişsel oyun terapilerini kavramsallaştıranlar sırasıyla kimlerdir?

A) Rogers – Axline

B) Landreth – Knell

C) Beck – Winnicott

D) Pavlov – Beck

E) Beck – Knell

Cevap : E) Beck – Knell

Açıklama : Bilişsel kuramı geliştiren Aaron Beck, bilişsel oyun terapilerini kavramsallaştıran ise Susan Knell’dir. Bu iki isim, oyun terapilerinde bilişsel yaklaşımların temellerini oluşturmuşlardır.

5. I. Olumlu benlik algısını geliştirmek ve öz değerliliği güçlendirmek

II. Çocukta sorunla ve durumlarla başa çıkma becerilerini geliştirmek

III. Aile ile olan bağları düzeltmek, boşanmayı engellemek

IV. Dıştan gelen stres ve travmatik etmenlerinin üstesinden gelmek

V. Yaşa uygun bilişsel esnekliği sağlamak, zekâ testlerinde başarısını arttırmak

VI. Çocuğun yenilgiye tahammülünü ve dürtü kontrolünü arttırmak

Yukarıdakilerden hangileri oyun terapilerinin hedefleri arasında sayılmaz?

A) III ve V

B) III, V ve VI

C) III, IV ve V

D) II, III ve VI

E) I, II ve III

Cevap : A) III ve V

Açıklama : Oyun terapilerinin amacı, çocuğun psikolojik ve duygusal gelişimini desteklemektir. Aile bağlarını düzeltmek veya zekâ testlerinde başarıyı artırmak gibi hedefler oyun terapilerinin temel amaçları arasında yer almaz.

6. Bir çocuğun oyun içerisinde duyuları ile tüm dünyayı tanımaya çalıştığı dönemin adı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bebeklik dönemi

B) Ergenlik dönemi

C) Anal dönem

D) Fallik dönem

E) Okul öncesi dönem

Cevap : A) Bebeklik dönemi

Açıklama : Bebeklik dönemi, çocuğun duyusal motor gelişiminin hızlandığı ve duyularıyla çevresini keşfetmeye başladığı dönemdir.

7. Terapi kumu ile ilgili aşağıdakilerden hangisi doğrudur?

A) Dürtüsel çocuklar kumu ağzına almamaları için uyarılırlar.

B) Kumun ıslatılıp kullanılması uygun değildir.

C) Kum yerine alternatif materyal genellikle önerilmez.

D) Kinetik kum yapıştığı için tercih edilmez.

E) Kum parçacıklarının farklı büyüklüklerde olması uygundur.

Cevap : D) Kinetik kum yapıştığı için tercih edilmez.

Açıklama : Kinetik kum, yapışkan yapısı nedeniyle terapi için uygun değildir. Terapi kumu genellikle kuru ve doğal kumdan seçilir.

8. Theraplay ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Theraplay kökenini davranışçı kuramdan almıştır.

B) Temel amacı oyun aracılığıyla ebeveyn-çocuk arası etkileşimin arttırılmasıdır.

C) Oyun sırasında bebeklerin sahip olduğu bağlanma özellikleri gözlemlenir.

D) Gelişimsel öykü ile ilgili bilgi seanslardan önce alınır.

E) Terapist, ebeveynlerle çocukların o an içinde iletişime geçmelerini kolaylaştırır.

Cevap : A) Theraplay kökenini davranışçı kuramdan almıştır.

Açıklama : Theraplay, kökenini bağlanma kuramından alır ve bu kurama dayalı olarak ebeveyn-çocuk arasındaki bağı güçlendirmeyi amaçlar.

9. Oyun terapisti ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Ebeveynlerin aralıklı bilgilendirmesini yapmalıdır.

B) Çocuk merkezli oyun terapisinde terapist iyi bir gözlemci olmalıdır.

C) Oyun terapisti çocuğa koşulsuzca yaklaşır.

D) Oyun odasında çocuğa sınırları anlatmalıdır.

E) Terapist sorun çözücü olmalıdır.

Cevap : E) Terapist sorun çözücü olmalıdır.

Açıklama : Oyun terapistinin temel görevi, çocuğun kendi sorunlarını çözmesine yardımcı olmaktır. Terapistin doğrudan sorun çözücü bir rol üstlenmesi beklenmez.

10. Aşağıdaki oyun terapi türlerinden hangisi aynı zamanda “eğitim” amaçlı da kullanılır?

A) Bilişsel davranışçı oyun terapisi

B) Çocuk merkezli oyun terapisi

C) Theraplay

D) Yönlendirmesiz oyun terapisi

E) Psikodinamik oyun terapisi

Cevap : A) Bilişsel davranışçı oyun terapisi

Açıklama : Bilişsel davranışçı oyun terapisi, çocukların problem çözme becerilerini geliştirmeye yönelik eğitim amaçlı kullanılabilir.

11. Filial Terapi ile ilgili süpervizyon verilirken dikkat edilmesi gereken şeyler aşağıdakilerden hangisidir?

A) Terapist ebeveynlerin seanslarını gözlemler ve çocuktan geribildirim alır.

B) Ebeveynlerin düzeltmesi gereken eksiklikleri ve iyi olan yanları gösterilmelidir.

C) Sadece ebeveynlerin seanslardaki olumlu tutumları övülmelidir.

D) Kalan seanslardaki ebeveyn yaklaşımını etkileyebileceği için geribildirim verilmez.

E) Özellikle ebeveynlerin seanslardaki kendi yetersizlikleri gözlemlenip vurgulanmalıdır.

Cevap : B) Ebeveynlerin düzeltmesi gereken eksiklikleri ve iyi olan yanları gösterilmelidir.

Açıklama : Filial terapi süpervizyonunda, ebeveynlerin hem eksiklikleri hem de iyi yanları vurgulanmalı, bu şekilde terapötik süreç desteklenmelidir.

12. Aşağıdakilerden hangisi çocuk merkezli oyun terapileri ile ilgili söylenemez?

A) Problem çözümü yerine öncelikle ilişkiye odaklanır.

B) Axline ile temelleri atılmıştır.

C) Çocuk aktif rol alır.

D) Yönlendirmesiz bir oyun terapisi türüdür.

E) Terapist katılım göstermemelidir.

Cevap : E) Terapist katılım göstermemelidir.

Açıklama : Çocuk merkezli oyun terapilerinde, terapist çocuğun oyununa pasif bir katılımcı olarak yer alabilir. Ancak tamamen katılmaması gerekmez.

13. Bir oyun odasında aşağıdaki oyuncak listelerinden hangisinin bulundurulması zorunlu değildir?

A) Meslek setleri

B) Agresyon ifadesini gösterebileceği oyuncaklar

C) Duyusal denge salıncağı

D) Gündelik yaşam oyuncakları

E) Yaratıcı oyunlar

Cevap : C) Duyusal denge salıncağı

Açıklama : Duyusal denge salıncağı oyun odasında bulunması zorunlu olmayan bir ekipmandır. Oyun odasında daha çok çocukların günlük yaşamını ve duygularını ifade edebileceği oyuncaklar bulunmalıdır.

14. Oyun terapisindeki seanslar gruplanırsa aşağıdaki sıralamalardan hangisi doğru olur?

A) Dayanışma İlişkisi Geliştirme – Yapılandırılmış Çalışma – Sonlandırma

B) Başlangıç – Ayrıntılı Çalışma – Aileyle Çalışma – Veda

C) Çocukla İlişki Kurma – Çocukla Dayanışma – Sonlandırma

D) Tanışma – Ayrıntılı Çalışma – Sonlandırma

E) Dayanışma İlişkisi Geliştirme – Ayrıntılı Çalışma – Sonlandırma

Cevap : E) Dayanışma İlişkisi Geliştirme – Ayrıntılı Çalışma – Sonlandırma

Açıklama : Oyun terapisinde seanslar genellikle dayanışma ilişkisi kurma, ayrıntılı çalışma ve sonlandırma aşamalarından oluşur. Bu sıralama, terapinin etkili bir şekilde ilerlemesini sağlar.

15. Çocuk merkezli oyun terapisti aşağıdakilerden hangisini yapmalıdır?

A) Çocuk talep etmezse yardım etmelidir.

B) Çocuğun istediği oyunu kurmasına izin vermelidir.

C) Onaylama ifadeleri kullanmalıdır.

D) Çocuğu dağıttığı oda için uyarmalıdır.

E) Çocuğa sorular sorarak oyun akışını değiştirebilir.

Cevap : B) Çocuğun istediği oyunu kurmasına izin vermelidir.

Açıklama : Çocuk merkezli oyun terapilerinde terapist, çocuğun özgürce oyun kurmasına izin verir. Terapist, çocuğun kendi oyun akışını yönetmesine müdahale etmez.

16. Çoğu oyun terapisi için gerekli oyuncak listesi benzerdir. Ancak kum tepsisi terapisi için kullanılanlar farklılık gösterebilir. Aşağıdaki oyuncaklardan hangisi kum tepsisi terapisinde kullanılmaz?

A) Meslek minyatürleri

B) Renkli taşlar

C) Çitler, bayraklar

D) El ve parmak kuklaları

E) Dağ ve köprü

Cevap : D) El ve parmak kuklaları

Açıklama : Kum tepsisi terapisinde el ve parmak kuklaları yaygın olarak kullanılmaz. Bu terapi türünde daha çok sembolik ve çevre düzenlemesi yapmaya yönelik materyaller tercih edilir.

17. Bilişsel davranışçı oyun terapisi seansları ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Seans sayısı belirlidir ve süre kısıtlıdır.

B) Gerektiğinde oyun odası sınırları belirtilir.

C) Canlandırma ve modelleme kullanılan tekniklerdendir.

D) Görüşmeler hazırlıksız sonlandırılabilir.

E) Aile ve çocukla birlikte tedavi hedefleri planlanabilir.

Cevap : D) Görüşmeler hazırlıksız sonlandırılabilir.

Açıklama : Bilişsel davranışçı oyun terapisi yapılandırılmış bir süreçtir ve görüşmeler hazırlıklı olarak sonlandırılır. Terapi hedefleri belirlenmiş bir plana dayanır.

18. Aşağıdakilerden hangisi psikodinamik oyun terapisinin esas aldığı temel ilkelerden biri değildir?

A) Çocuklar yaşadıkları bilinçdışı çatışmaların üstesinden gelemeyebilirler ve gelişimsel eksiklikler yaşayabilirler. Bunu oyun ortamında sergileyebilirler.

B) Çocukların sorunlu yaşantıları görüşmede konuşularak serbest çağrışım ile çözülür.

C) Çocukların sahip oldukları semptomların (belirtilerin) bir anlamı vardır.

D) Çocuklar duygu ifadesi, emosyon düzenlenmesi, güven alanını geliştirme ve geçmişteki deneyimlerini şimdi şekillendirme için oyunu kullanırlar.

E) Aktarım yoluyla çocuk yaşantısını terapiste sunar ve oyun terapisi sürecinde bu şekillenir.

Cevap : B) Çocukların sorunlu yaşantıları görüşmede konuşularak serbest çağrışım ile çözülür.

Açıklama : Psikodinamik oyun terapisinde, çocukların yaşadığı bilinçdışı çatışmalar oyun yoluyla ortaya çıkar ve çözülür. Görüşme esnasında serbest çağrışımın yerini oyun alır.

19. 1 – 2 yaş arası çocuklarda “İçeri-dışarı, it-çek, saklan-çık” gibi oyun becerilerini geliştiren oyun türü aşağıdakilerden hangi gruba dâhildir?

A) Sosyal oyun

B) Yaratıcı oyun

C) Duyusal motor oyun

D) Araştırıcı oyun

E) Sembolik oyun

Cevap : D) Araştırıcı oyun

Açıklama : ?

20. Psikodinamik oyun terapisi ile ilgili aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) Terapi planlamasında çocuğun gelişim dönemi göz önünde bulundurulmalıdır.

B) Terapist hiç müdahale etmeden gözlemler.

C) Ebeveynlerin süreç ile bilgilendirilmesi gerekebilir.

D) Psikodinamik oyun terapisinde yorumlama yapılabilir.

E) Amaç çocukların sorunlu baş etme becerileri yerine uygun olanları kazanmasını sağlamaktır.

Cevap : B) Terapist hiç müdahale etmeden gözlemler.

Açıklama : Psikodinamik oyun terapisinde terapist, çocuğun davranışlarını gözlemlemekle birlikte, gerektiğinde yorum yapar ve terapi sürecine müdahale edebilir.