Radyasyonla Çalışmalarda İş Sağlığı Ve Güvenliği 2023-2024 Vize Soruları

1. İnsan gözü elektromanyetik spektrumda hangi dalga boyuna sahip ışımaları doğrudan görebilmektedir?

A) 300-800 nanometre
B) 400-700 nanometre
C) 120-500 nanometre
D) 200-600 nanometre
E) 300-900 nanometre

Cevap: B) 400-700 nanometre

Açıklama: İnsan gözü, 400-700 nm dalga boyu aralığındaki ışığı görebilir.

2. Aşağıdakilerden hangisi yapay kaynaklı radyasyona örnek değildir?

A) Kömürün yakılması
B) Akciğer filmi
C) Radon gazı
D) Paratonerler
E) Nükleer güç santrali

Cevap: C) Radon gazı

Açıklama: Radon gazı, doğal bir radyasyon kaynağıdır, yapay değildir.

3. Radyoaktif elementlerin yapay olarak üretilmesinin mümkün olacağı hangi yılda anlaşılmıştır?

A) 1934
B) 1942
C) 1941
D) 1930
E) 1932

Cevap: E) 1932

Açıklama:

4. X-Işınları ve Gama Işınları için kullanılan birim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bq
B) Sv ve Gy
C) Rem ve Gray
D) Sv
E) Gy ve Bq

Cevap: A) Bq

Açıklama:

5. Aşağıdakilerden hangisi sağlık sektöründe radyasyon uygulama alanlarından biri değildir?

A) Genel Cerrahi
B) Akciğer filmi
C) Tomografi
D) Radyo onkoloji
E) Radyoterapi

Cevap: A) Genel Cerrahi

Açıklama: Genel cerrahi radyasyonun yaygın bir kullanım alanı değildir.

6. I. Doz optimizasyonu (ALARA prensibi)
II. Uygulamanın gerçeklendirilmesi
III. Yıllık radyasyon doz limitleri
IV. Zırhlama
Yukarıdakilerden hangileri doz sınırlamanın temel ilkelerindendir?

A) I, II ve III
B) II, III ve IV
C) III ve IV
D) I ve II
E) I, II ve IV

Cevap: A) I, II ve III

Açıklama:

7. Hangi radyasyon tipini doğrudan ölçmek mümkün değildir?

A) Nötron
B) Beta
C) Alfa
D) Gama
E) X-ışını

Cevap: A) Nötron

Açıklama: Nötron radyasyonu doğrudan ölçülemez, dolaylı yollardan ölçülür.

8.

İyonlar için aşağıdakilerden hangisi birbirine eşittir?

A) İyon yükü
B) Kütle numarası
C) Nötron
D) Elektron
E) Proton

Cevap: D) Elektron

Açıklama:

9. Aşağıdakilerden hangisi iyonlaştırıcı radyasyon özelliğinde değildir?

A) Mikrodalgalar
B) Görülebilir ışık
C) Radyo dalgaları
D) Nötronlar
E) Kızıl ötesi

Cevap: D) Nötronlar

Açıklama:

10. Etkin doz ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Birimi rem ve Sv (Sievert)’dir.
B) İnsan vücudunda ışınlanan bütün doku ve organlar için hesaplanmış eşdeğer dozdur.
C) Radyasyon sebebiyle maruz kalınan stokastik risk etkin doz ile belirlenebilir.
D) Dış ışınlanmalarda etkin doz yaka ile bel arasına takılacak kişisel dozimetre ile belirlenir.
E) Birim kütlede soğurulan enerji miktarıdır.

Cevap: E) Birim kütlede soğurulan enerji miktarıdır.

Açıklama: Etkin doz, birim kütlede soğurulan enerji miktarını ifade etmez, eşdeğer dozdur.

11. I. Mikrodalga ve radyodalgalarının enerjisi görülebilir ışığın altındadır.
II. Dalgaboyu artıp, frekans azaldıkça enerji artar.
III. Dalgaboyu azalıp, frekans arttıkça enerji artar.
IV. Gama ve X-Işınlarının enerjileri en yüksektir.
Elektromanyetik Spektrum için yukarıdakilerden hangileri doğrudur?

A) II, III ve IV
B) I ve II
C) I, II ve IV
D) I, III ve IV
E) I ve IV

Cevap: D) I, III ve IV

Açıklama: Bu şıklarda I, III ve IV doğrudur.

12. Radyofarmosötik aşağıdakilerden hangisidir?

A) Havaalanlarında yolcu ve valizlerini kontrol etmede kullanılan bileşik
B) Kanserli hücrenin yakılmasında kullanılan bileşik
C) Sanayide kullanılan makinelerin performans ölçümleri, işleyişlerinin izlenmesinde kullanılan bileşik
D) Plastik üretiminde, kozmetik ürünlerde ve tek kullanımlık ürünlerin sterilizasyonunda kullanılan bileşik
E) Hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan radyonüklid ve bileşikleri

Cevap: E) Hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılan radyonüklid ve bileşikleri

Açıklama: Radyofarmosötikler, hastalıkların teşhis ve tedavisinde kullanılır.

13. Hücreyle etkileşen radyasyonun ortamdaki su moleküllerini iyonize ederek serbest radikal oluşturması ve bu serbest radikallerin DNA molekülleri ile etkileşmesine…………… etki denir. Yukarıda boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Deterministik
B) Doğrudan (direkt)
C) Genetik
D) Stokastik
E) Dolaylı (indirekt)

Cevap: E) Dolaylı (indirekt)

Açıklama: Bu etkiye dolaylı etki denir, çünkü serbest radikallerin etkisi dolaylıdır.

14. Aşağıdakilerden hangisi radyasyonun deterministik etkilerinden değildir?

A) Akut radyasyon semptomları
B) Kanser
C) Kısırlık
D) Katarakt
E) Cilt yanıkları

Cevap: B) Kanser

Açıklama: Kanser, stokastik etkilerden biridir, deterministik değil.

15. Geçmişten günümüze kaç tane nükleer santral kazası yaşanmıştır?

A) 3
B) 6
C) 5
D) 7
E) 4

Cevap: B) 6

Açıklama:

16. Radyoaktivite aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yüksek hızlı elektronların madde ile etkileşerek X-ışını oluşturmasıdır
B) Kararsız atom çekirdeklerinin daha kararlı hale geçmek için çekirdek dışına radyasyon yaymasıdır.
C) Atomun yörünge elektronlarından birinin koparılmasıdır.
D) Yüksek enerjili X-ışınlarının fotonu ile karbon atomunun serbest elektronunun çarpıştırılması sonucu elektronun ve fotonun saçılmasıdır.
E) Çekirdeğin enerji açığa çıkararak iki farklı atoma bölünmesidir.

Cevap: B) Kararsız atom çekirdeklerinin daha kararlı hale geçmek için çekirdek dışına radyasyon yaymasıdır.

Açıklama: Radyoaktivite, kararsız atomların kararlı hale geçerken radyasyon yaymasıdır.

17. Ortam radyasyon doz hızının 2 mR/h olduğu bir yerde 5 saat kalındığında kaç mSv doza maruz kalınır?

A) 0.01 mSv
B) 10 mSv
C) 0.001 mSv
D) 0.1 mSv
E) 1 mSv

Cevap: D) 0.1 mSv

Açıklama: 2 mR/h hızında 5 saat kalınırsa toplamda 0.1 mSv doza maruz kalınır.

18. Radyasyonla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Dalga tipinde olan radyasyonlar “foton” adı verilen kuantalanmış dalga paketçikleri şeklinde yayılırlar.
B) Radyasyon, ortamda yol alan enerjinin bir noktadan başka bir noktaya taşınmasıdır.
C) Tüm radyasyon tipleri insan sağlığına zararlıdır.
D) İnsan sağlığına zararlıdır.
E) Güneşten gelen radyasyonun bir kısmı canlılar için faydalıdır.

Cevap: C) Tüm radyasyon tipleri insan sağlığına zararlıdır.

Açıklama: Tüm radyasyon tipleri zararlı değildir, bazıları canlılar için faydalıdır.

19. ALARA (As Low As Reasonably Achievable) hangi anlama gelmektedir?

A) Doz limitlerinde radyasyon dozu
B) Doz limitlerinin üzerinde radyasyon dozu
C) Mümkün olan en düşük radyasyon dozu
D) Kişisel radyasyon dozu
E) Sıfır radyasyon dozu

Cevap: C) Mümkün olan en düşük radyasyon dozu

Açıklama: ALARA prensibi, mümkün olan en düşük dozda radyasyon maruziyetini ifade eder.

20. İyonize radyasyonun ilerlediği yolun birim uzaklık başına neden olduğu enerji salınımına ne ad verilir?

A) KERMA
B) Alfa Radyasyonu
C) Lineer Enerji Transferi
D) X-Işını
E) Röntgen

Cevap: C) Lineer Enerji Transferi

Açıklama: İyonize radyasyonun birim uzaklık başına enerji kaybına Lineer Enerji Transferi (LET) denir.